Các trái mọng, anh đào và lựu chứa đầy những hóa chất thực vật
(phytochemicals) tốt cho sức khỏe, nhiều số trong các chất này tác động
như là những chất chống oxi hóa (antioxidants) . Các trái mọng được biết chứa nhiều chất chống oxi-hóa nhất và các trái
anh đào cũng giàu về các hợp chất chống oxi-hóa flavonoid
Các chất chống oxi-hóa rất cầnthiết cho sức khỏe vì bảo vệ chống
sự oxi-hóa và giảm tối thiểu tổn thượng gây ra bới các gốc tự do lên các tế bào.
Các gốc tự do (free radicals) là những phân tử có những hạt điện tử đơn độc (unpaired electrons) vì vậy không ỗn định
(unstable) và có tiềm năng gây tổn thượng
cho các tế bào, ảnh hưởng tiêu cực lên vật
liệu di truyền và gây ra những phản ứng dây
chuyền có tính cách phá hoại. Tổn hại chồng chất theo thời gian gây ra bởi các gốc tự do làm cơ thể
gìà đi và là xúc tác cho nhiều bệnh mạn tính như bệnh tim và ung thư
Các chất chống oxi-hóa có thể trung hòa các gốc tự do và làm
chậm hoặc ngưng các phản ứng của chúng. Những
loại chất chống oxi-hoá quen thuộc mà chúng ta nhận được từ thực phầm
bao gồm vitamin C, vitamin E, các khoáng chất
selenium và mangan, và các carotenoid như beta carotene. Những loại chất chống oxi-hóa khác có tên goi là flavonoid.
Các flavonoid này là những sắc tố
(pigments) có trong các trái cây và hoa. Các trái mọng, anh đào và lựu rất dồi
dào về sắc tố, các sắc tố này tập trung ở
vỏ trái cây và đem lại những màu sắc rực rỡ như
đỏ xanh và tím. Các flavonoid được cho là có
lọi ích khác nữa lên cơ thể ngoài tính chất chống oxi hoá của chúng. Thật vậy, không
như các chất chống oxi hóa khác có từ thực phẩm, các flavonoid góp phần vào sức khỏe chủ yếu nhờ vào khả năng thay đổi
các lộ trình ra hiệu lệnh cho tế bào (cell signaling pathways) chứ không
phải vào khả năng chống oxi hoá cùa chúng. Các flavonoid ảnh hưởng lên các lộ trình
dẫn đến những thay đổi về biểu hiện di truyền (gene expression), tẩy độc, ức chế sự tăng trưởng và tăng sinh của các tế bào
ung thư và ức chế viêm và các tiến trình khác liên quan tới ung thư và bệnh tim
Giảm rủi ro bị bệnh tim
Theo
nhiều nghiên cứu thì nhờ vào các tác
động của flavonoid lên việc ra hiệu lệnh cho tế bào( signaling
actions) nên sự tiêu thụ nhiều flavonoid làm giảm được rủi ro bị bệnh tim lên
tới 45 phần trăm. Flavonoid trong các trái mọng, anh đào và lựu và những polyphenol
khác trong trái lựu hình như hoạt động theo nhiều cách khác nhau để duy trì sức
khoẻ của tim bao gồm việc làm giảm viêm; việc cải thiện lipid trong máu,
huyết áp, mức đường-huyết; và việc ngăn ngừa sự tạo thành
mảng ( plaque formation)
Bảo vệ chống ung thư
Các chất chống oxi-hoá trong trái mọng, anh đào và lựu giúp bảo vệ chống ung thư. Vào những năm 1980, ellagic acid--một dạng khác của chất chống oxi-hoá--- có nhiều trong trái mọng đã ngăn chặn được sự tạo thành các khối u và đây là bằng chứng đầu tiên cho thấy tính chống ung thư của trái cây. Các flavonoid có tác dụng chống ung thư mạnh mẽ bao gồm giảm viêm, ngăn ngừa tổn thương vật liệu di truyền, ngăn ngừa các tế bào ung thư nhân bội, làm chậm sư tăng trưởng các tế bào ung thư, ngăn ngừa các khối u được tiếp tế máu và kích thích các enzim chống oxi hóa của chính cơ thễ. Trái lựu có tính chất chống tạo mạch ( anti-angiogenic) ngăn chặn không cho các khối u được nuôi dưỡng và nhận oxigen từ mạch máu. Trái lựu cũng còn có thể giảm rủi ro ung thư vú nhờ vào các chất ức chế aromatase inhibitor thiên nhiên có tính cách ức chế sự sản xuất estrogen
berries
Cải thiện chức năng não
Trái mọng là thức ăn tuyệt hảo đối với não. Các chất có trong trái việt quất (blueberries) có thễ vừa giảm sự căng thẳng oxi hóa (oxidative stress) vừa cải thiện sự liên lạc giữa các tế bào não. Các trái việt quất(blueberries), dâu (strawberries) và blackberries đều cũng đã được chứng tỏ có thể làm chậm hoặc đảo nghịch sự suy yếu nhận thức do tuổi tác trong những nghiên cứu trên động vật, và trái việt quất (blueberries) hiện đang được thử nghiệm về ảnh hưởng của nó trên trí nhớ của người. Những người cao tuổi mất trí nhớ nhẹ nếu uống nước ép wild blueberries như là chất bổ sung (supplement) sẽ có số đo vể chức năng học hỏi và trí nhớ cải thiện chỉ sau 12 tuần lễ. Các chất chống oxi hoá trong trái anh đào cũng được thấy có thể bảo vệ các tế bào não chống sự căng thằng oxi hóa; điều này gợi ý là ăn trái anh đào có thể giúp chống các bệnh suy thoái thần kinh như bệnh sa sút trí tuệ (dementia). Trong số các người thường than phiền bị mất trí nhớ nhẹ, những người nào uống nước lựu mỗi ngày sẽ có thể thi hành các công việc về trí nhớ tốt hơn những người uống placebo (nước giả lựu ) và phép đo chức năng với MRI (chụp hình công hưởng từ) cho thấy sự kích hoạt não(brain activation)của họ được cải thiện.
pomegranate
Giảm đau và hồi phục sau khi tập thể dục
Các trái anh đào có một chức năng kháng viêm độc đáo làm giảm đau một cách tự nhiên. Dich chiết của trái anh đào ức chế tác động của các enzim cyclooxygenase-1 (COX-1) và COX-2, các enzim này là những thành phần quan trọng của tiến trình viêm và cảm giác đau. Các enzim này cũng chính là những enzim đuợc ức chế bởi nhiều thuốc giảm đau thông thường như ibuprofen và naproxen. Trên thực tế, hoạt tính ức chế COX của các flavonoid trong trái anh có thể so sánh được với các thuốc nói trên có cùng nồng độ. Trái anh đào và nước anh đào có thể làm nhẹ bớt các triệu chứng của bệnh gút (thống phong) và viêm khớp của người, và cũng có thễ giúp giảm đau cơ bắp cho các lực sĩ sau khi tâp luyện. Những người chạy bộ đường trường khi tập dượt mà uống nước anh đào chua (tart cherry) hai lần một ngày trong 8 ngày ( 7 ngày trước cuộc đua cộng thêm ngày đua) sẽ ít bị đau cơ bắp sau cuộc đua hơn những người uống placebo (nước giả anh đào). Tương tự như thế trong các buổi luyện tập về sức mạnh những người uống nước anh đào chua ít bị đaucơ bắp hơn và ít bị mất sức mạnh hơn trong bốn ngày sau so với nhóm uống placebo
cherries
Cải thiện giấc ngủ
Các
trái anh đào có thể giúp cho giấc ngủ.Các trái anh đào chua là một trong số ít
các thục phẩm chứa chât melatonin điều hoà chu trình ngủ-thức trong não con
người. Nước anh đào chua uống như là chất bổ sung(supplement) được chứng tỏ giúp
cải thiện phẩm chất giấc ngủ
Giảm uric acid (thống phong/gút)
Tác dụng kháng viêm của nước anh đào chua được chứng tỏ có thể giúp ích cho những người bị gút. Nghiên cứu cho thấy những người quá béo và mập phì uống 8 ounce nước anh đào chua mỗi ngày trong 4 tuẫn lễ có mức uric acid và các chất đánh dấu viêm ( inflammation markers) thấp hơn so với những người uống placebo.
Kết luận
Tóm
lại các trái mọng, anh đào và lựu là những thành phần quan trọng của một chế độ
ăn uống giầu chất dinh dưỡng thiên nhiên. Ăn một trong các trái cây này mỗi
ngày sẽ bảo vệ cơ thể chống lại các gốc tự do, viêm, bệnh tim và ung thư. Gom cùng
với rau, đậu, các loại hạt và hạt giống chúng
có thể cung cấp cho chúng ta một hỗn hợp
phong phú đầy đủ tất cả các chất chống
oxi hóa khả dĩ bảo vệ sức khoẻ của chúng ta nhiều hơn nữa
