Nhiều người bị sa sút trí tuệ mà không được sàng lọc và chữa trị

Tại Hoa kỳ đa số những người bị sa sút trí tuệ ( dementia) có thể không bao giờ đi gặp bác sĩ vể những vấn đề trí nhớ (memory) và  suy nghĩ (thinking) của mình

Trong khuôn khổ chương trình nghiên cứu về sức khoẻ và  hồi hưu của Đai học Michigan các nhà khảo cứu đã  phát hiện là 55 phần trăm những bệnh nhân được sàng lọc về sa sút trí tuệ trước đó chưa bao giờ được đánh gíá về bệnh này mặc dầu họ đã có những dấu hiệu rõ rệt về suy thoái nhận thức (cognitive decline)

Mặc dầu nghiên cứu nói trên qui mô nhỏ-- chỉ có 845 người tham gia---nhưng kết quả gợi ý là có hơn 1.8 triệu người Mỹ ỡ tuổi 70 hay hơn bị sa sút trí tuệ mà  chưa hề  được sàng lọc bệnh hoặc được chữa trị

Những người này quả đã mất một cơ hội tốt bởi  vì theo báo cáo đăng trên tạp chí Neurology xuất bản ngày 26 tháng 11 thì nếu được chữa trị phẩm chất cuộc sống của một số những người này đã  được cải thiện một cách đáng kể.

Bác sĩ Vikas Kotagal, giáo sư thần kinh tại Đại học Michigan và là trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết “Đánh giá và nhận biết sớm những người bị sa sút trí tuệ có thể giúp họ nhận được sự chăm sóc sớm hơn”

Những người bị sa sút trí tuệ có thể có bất cứ một trong cả một loạt những bệnh về não, gây ra những khó khăn dài hạn về suy nghĩ và lý luận đủ nghiêm trọng đễ ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày của họ. Dạng thông thường nhất là bệnh Alzheimer.

Theo bác sĩ Kotagal hầu hết các dạng sa sút trí tuệ không thể chữa khỏi, và cách trị liệu có giới hạn. Tuy nhiên việc sàng lọc bệnh sa sút trí tuệ vào giai đoạn đầu có thể giúp bác sĩ làm tiến trình phát triển của bệnh chậm lại hoặc  chuẩn bị tốt hơn cho bệnh nhân và gia đình để đối phó với căn bệnh

Một số dạng sa sút trí tuệ bắt nguồn từ tình trạng kém dinh dưỡng và có thể đảo nghịch được. Một nguyên nhân sa sút trí tuệ thông thường có thể đảo nghịch được ( reversible) là bệnh thiếu vitamin B12

Bác sĩ Kotagal cho biết :” Nhiều yếu tố khác nhau đóng góp thông thường vào khuyết tật nhận thức tổng thể của các bệnh nhân sa sút trí tuệ có thể trở thành tốt hơn nhờ vào thuốc men, như trầm cảm và rối loan giấc ngủ”. Ông cho biết tiếp “ Nhiều trường hợp sa sút trí tuệ  do các yếu tố rủi ro về tim mạch gây ra. Xác định các yếu tố này và thay đổi chúng ở những người có rủi ro này có thễ dẫn tới một sự thay đổi trong tiếntrình phát triển tự nhiên của sa sút trí tuệ”

Đối với những dạng sa sút trí tuệ không hồi chuyền được (non-reversible forms of dementia) thì một số nghiên cứu cho thấy là tập thễ dục, tương tác xã hội và tham gia các trò đố và trò chơi trí óc có thễ làm chậm sự tiến triển của căn bệnh, mặc dầu ở một mức độ rất giới hạn. Các thuốc men cũng vậy, như cholinesterase  inhibitors, có thể có một tác dụng nhỏ nhưng tích cực trong việc giúp bệnh nhân duy trì được những khoảng thởi gian minh mẫn dài hơn”

Nghiên cứu mới này cũng phát hiện là số người đã có gia đình được sàng lọc về bệnh sa sút trí tuệ nhiểu hơn gấp đôi so với số người chưa lập gia đình.Theo bác sĩ Kotagal thì “  Có thể là vì vợ/chồng dễ dàng nêu lên sư quan tâm vể sa sút trí tuệ hơn là con cái”. Một khả năng khác có thể là những cao ni ên độc thân cảm thấy ngại hơn  khi phải  chia sẻ với bác sĩ sư quan tâm của họ về ảnh hưỡng cũa sa sút trí tuệ lên cuộc sống độc lập của họ”

Theo các nhà khảo cứu, quyết định khi nào cần gặp bác sĩ có thể không dễ dàng bỡi vì các thử nghiệm không được tiêu chuẩn hoá và phần đông các cao niên đều có ít nhất một số suy thoái nhận thức không phải là sa sút trí tuệ

Nhóm chuyên gia sức khoẻ phi- chính phủ “‘US Preventive Services Task Force”  không đưa ra khuyến cáo là phải sàng lọc sa sút trí tuệ cho mọi người bởi vì các lợi ích cũa việc điều trị dược lý không nhiều hơn so với các rủi ro

Tuy nhi ên theo bác sĩ Kotagal thì thực hiện thử nghiệm này trên các người lớn tuổi có những triệu chứng lâm sàng lại là một chuyện khác. Lý do là vỉ đối với các người có nhửng triệu chứng thì việc sàng lọc bệnh có thể giúp ích nhiều

Bác sĩ Kotagal khuyên những  ai mà trong gia đình có ngưởi cần giúp đỡ nhiều hơn trong các công việc mà trước đó họ có khả năng  làm lấy  dễ dàng-- đặc biệt là về mặt trí nhớ và tư duy---nên thu xếp đưa ngưởi thân đi khám  bác sĩ .

Thông thuờng các triệu chứng sa sút trí tuệ bắt đầu xuất hiện sau tuổi 60 và r ủi ro gia tăng với tuổi tác. Tới tuổi 85 thì khoảng tử 25 đến 50 phẩn trăm các ngưởi già đều có những dầu hiệu của bệnh Alzheimer

Theo luật bảo hiệm sức khỏe Affordable Care Act (tức Obamacare)  thì Medicare sẽ thanh toán các chi phí khám sức khoẻ tổng quát hàng năm (Annual Wellness Visits) có thể bao gồm cả việc đánh giá chức năng nhận thức (cognitive function)

Many People with Dementia May Go Unscreened, Untreated

- Christopher Wanjek-Nov 26,2014

Đọc thêm

http://tintuccaonien.blogspot.ca/2014/11/nam-dau-hieu-bao-som-benh-alzheimer.html
http://tintuccaonien.blogspot.ca/2014/11/phep-thu-nghiem-mau-giup-do-tim-benh.html