Chất ma tuý tổng hợp là gì?
Các chất ma túy tổng hợp ( synthetic
designer drugs/ synthetic drugs ) là những chất hóa học pha trộn để tạo nên những
cơn “phê” hay “bốc”(highs) giống như cần sa (marijuana), cocaine và những chất
kiểm soát khác. Các chất cannabinoids tổng
hợp ( còn gọi là K2. Spice hay synthetic
marijuama) và cathinones tổng hợp (được biết nhiều dưới tên bath salts) là hai loại thông thường nhất của chất ma tuý tổng hợp được quan tâm tới ngày mỗi nhiều,
đặc biệt là trong giới học sinh trung học
Khác với cần sa và
cocaine tự nhiên được lấy từ thảo mộc,
các chất ma túy tổng hợp đều là nhửng hóa chất trộn với nhửng thảo mộc khô. Đôi
khi các chất ma túy tổnghơp này đươc bán như là những chất tỏa mùi thơm (potpourri)
Các bath salts nghe tuởng vô hại nhưng thật sự
lại khác hẳn. Các chất ma tuý tổng hợp này được bán dưới dạng bột hay tinh thễ mầu
trắng trông giống như muối tắm( chẳng hạn
như muối Epsom) , nhưng về phượng diện hóa học lại hoàn toàn khác nhau. Các bath salts có thễ uống, nuốt, hit hay
chích và có những tác dụng phụ giống như chất gây nghiện amphetamine,.
Các chất
ma túy tổng hợp được sàn xuất chính nhất tại Trung quốc và được nhập vào Mỹ với
số lượng lớn. Các chất này có thể đưọc mua dễ dàng trên mạng , tại các cửa hàng
bán lẻ thuốc hút và thậm chí tại các trạm xăng- -thuờng ra đựng trong những bao
bì trông rất bình thường có dãn nhán “ not for human consumption” ( người không
tiêu thụ được)
Chất ma
túy tỗng hợp nguy hại ra sao?
Tiến sĩ
Marilyn A. Huestis thuộc Viện Lạm dụng Ma Túy Quốc gia (National Institute on
Drug Abuse) đả nghiên cứu ảnh hưởng của ma tuý trên cơ thễ con người từ hơn hơn 25 năm nay.
Vào năm
2008 khi mà các chất ma túy tổng hợp đang thịnh hành tại Châu Âu, tiến sĩ
Huestis đã nhận thức được đây sẽ là một
vấn đề lớn cho nước Mỹ. Thật thế theo Cơ quan Drug Enforcement Ăministration (DEA)
thì hiện nay tại Hoa kỳ có hơn 300 chất ma tuý tổng hợp đã được nhận dạng .
Theo tiến sĩ Huestis “ các chất tổng hợp này mạnh hơn nhiểu so với các chất ma tuý tự nhiên
mà chúng nhái theo, vì lẽ đó chúng gây ra những ca tử vong và những tác dụng
tiêu cực nhiều hơn tất cả các ma tuý [được kiểm soát] khác gộp lại. Đây quả
là một vấn đề nghiêm trọng”
Bác sĩ
Joe Funk thuộc Bệnh viện Northside (Georgia) kể lại những tác dụng thể chất của
bath salts mà chính ông đã tận mắt
nhìn thấy. Theo ông bệnh nhân hoàn toàn
mất tự chủ , trở thành hiếu chiến và hung dữ, luôn mồm chửi rủa. Thế nhưng khi
hết cơn thì họ chẳng nhớ mình đã làm gì. Ngoài tức
giận và hung dữ, bệnh nhân còn có những dấu hiệu thể chất khác như đổ nhiều mồ
hôi, ảo giác, lo âu, tim đập nhanh, mất tự chủ
và không tưởng . Theo bác sĩ Funk vì thiếu oxygen và máu vào tim nên bệnh
nhân cũng đã có vấn đễ về tim nữa.
Các tác dụng
của cần sa tổng hơp ( synthetic
marijuana) cũng chẳng kém phiền hà. Theo
tố chức
Partnership for Drug-free Kids, các dấu hiệu bao gồm kích động gia tăng, đổ
nhiều mồ hôi và da nhợt nhạt. Điếu đáng lo ngại hơn là mất khả năng di động
(motor skills) , mất kiễm soát thể chất và lên cơn động kinh. Chứng hoang tuởng (paranoia) do cần xa tỗng
hơp còn cùng cực hơn nhiều so với cần xa tự nhiên
Truớc năm 2010, các
chất ma tuý tỗng hợp không được đặt dười
sự kiểm soát của Liên bang và Tiểu bang. Nhưng ngày này, hếu hết các tiểu bang
và cả Chính phủ Liên bang đều đã có luật cấm một số hoá chất nhất định được sữ
dụng trong các chất ma túy tỗng hợp
Theo Hiệp
hôi các Trung tâm Kiêm soát Độc dược Hoa kỳ (American Association of Poison
Control Centers’) thì số các ca sử dụng bath salts đã giảm từ 6,000 vào nămn 2011
xuống còn dưới 500 trong năm 2014, Nhưng
các nguy hại của các chất ma túy tổng hợp này và của nhửng chất mới khác vẫn liên
tục xuất hiện trên thị trường hảy còn tồn
tại. Các nhà sản xuất luôn luôn thay đổi cấu trúc của các chất ma tuý này để đánh lừa hoặc né
tránh luật pháp, và điều này cũng làm tăng thêm các rủi ro do chúng gây ra.
Tiến sỉ Michael
Baumann thuộc Viện Lạm dụng Ma túy Quốc gia (National Institute of DrugAbuse) cho biết là chỉ cần thay đổi đôi chút cấu
trúc phân tử của chất ma túy tỗng hợp là
ảnh hưởng của nó lên cơ thễ có thễ thay đổi
đáng kể. Ông Baumann kết luận như
sau “Đây là một trò chơi nguy hiễm--vì chúng ta không biết là ngay cả trong các
chất ấy có những thứ gì”
Nói chuyện với con cái ở tuổi thiếu niên vể
tác hại của chất ma túy tổng hợp
Ông Steve
Pasierb thuộc Partnership
for Drug-free Kids
cho rằng giáo dục (education), trao đổi (communication)
và cảnh giác (vigilant) là những điều then chốt. Theo ông bởi vỉ các chất ma
tuý tỗng hợp dể dàng mua lẻ ngoài đường phố nên chỉ bảo cho con cái biết các
nguy hại của loại ma tuý này là điểu cần phài làm.
Ông Pasierb giải
thích như sau “ Theo kết quả của tất cả các nghiên cứu thì chúng tôi được biết là
nếu các thiếu niên được gia đình chỉ dẫn vể tác hại cũa các chất ma túy thì rất
có thễ phân nửa sẽ không rơi vào cảnh nghiện ngập”
Tại Hoa kỳ
nếu bạn biết ai đang sử dụng ma túy tổng hơp hoặc đang muốn tỉm sự trơ giúp về
vấn đề này cho người thân, xin vui lòng chì cho họ các nguổn tham khảo sau đây:
-- The Office
of National Drug Control Policy và Partnership for Drug-free Kids . Các tổ
chức này có soạn thảo tài liệu đễ giúp phụ huynh giải thích cho con cái về chất
ma túy tỗng hơp
-- Partnership for Drug-Free Kids Hotline
(1-855-DRUGFREE) . Tỗ chức này sẽ giúp phụ huynh xác định vần để và hoạch định
phương án giải quyết. Các chuyên viên xả hội sẽ giải đáp thắc mắc và đưa nhửng
lựa chọn trị liệu khác nhau
_Các trang mạng sau đây cung cấp thông tin và thống kê vế tác hại
của các chất ma túy tỗng hợp Office of National
Drug Control Policy, National Institute on
Drug Abuse, Know The Dangers
-- National Suicide
Prevention Lifeline (1-800-273-TALK) Đường dây
này sẽ liên kết bạn với một tư vấn chuyên
nghiệp tại một Trung tâm Khủng hoảng (Crisis Center) trong vùng bạn sinh sống 24/7, dù là bạn có vấn đề khó khăn gì cần giải
quyết
(tài liệu theo CNN và Yahoo)