Thứ Hai, 15 tháng 12, 2014

Có thể tiên đóan bệnh cúm như là tiên đoán thời tiết


Bạn hãy tưởng tượng có thể dự đoán khi nào bệnh cúm có thể sẽ lan tới thành phố bạn đang ở giống như các chuyên viên khí tượng tiên đoán khi nào cơn bão sẽ tiến về phiá bạn. Bạn hãy thử nghĩ xem các công ty nào hay các bệnh viện nào hay ngay cả chính bạn có thể làm gì để đối phó.

Đó chính là điều mà các chuyên gia về bệnh nhiễm khuẩn tại Trường Y tế Công cộng Mallman thuộc Đai học Columbia đang thực hiện  Họ đã tìm được cách làm sao tiên đoán được bệnh cúm .Mô  hình của họ là một tiến bộ lớn bởi  vì các mô hình hiện nay đều nhìn về phía sau (quá khứ) thay vì nhìn về phía trước (tượng lai).  Nhờ vậy họ đã đoạt được giải thi đua về tiên đoán mùa cúm ("Predict the Influenza Season Challenge.) do Cơ quan Kiệm soát và Phòng ngừa Bệnh tât (CDC) tô chức. 
Trong công trình nghiên cứu của họ các chuyên gia đã thiết lập một công thức toán học sử dụng cho việc tiên đoán thời tiết và đem áp dụng công thức này vào các dữ liệu về bệnh  cúm. Sử dụng các dữ liệu thời gian thực (real time data) họ đã xây dựng một trang mạng (website)hiển thị một bản đồ tương tác của nước Mỹ cho thấy sự nghiêm trọng của cúm tại các thành phố trên khắpnước. Ngoài ra trang mạng còn cho thấy con số các ca cúm đã xẩy ra và  con số dự đoán về cúm cho mỗi thành phố trong những tuần tới. Trên trang mạng cũng còn có sơ đồ dự đóan  cho biêt khi nào bệnh cúm sẽ đạt điểm đỉnh ở một thành phố đặc biệt nào đó: chẳng hạn như điểm đỉnh của  cúm tại New York City sẽ là tuẩn lễ của 10 tháng giêng, tại Atlanta khoảng 27 tháng chạp, Chicago vào tuần lễ của 20 tháng chạp...
 
Trang mạng tiên đoán cúm
Theo giáo sư Jeffrey Shaman--trưởng nhóm nghiên cứu-- tất cả những thứ trên cung cấp cho dân chúng một  "cửa sổ" nhìn vào tương lai và biết được các tác nhân gây bệnh nào sẽ tràn tới . Ngoài ra những thứ trên đây còn giúp các phu huynh lên kế hoạch về những ngày hoạt động ngoài trời cho con cái hoặc nhắc nhở họ đi chủng ngừa khi mà họ biết được thành phố của họ sắp bị bệnh cúm đe dọa năng nề. 
Thật là may mà chúng ta có được công cụ trên vào đúng lúc này. Theo CDC mùa cúm năm nay sẻ tồi tệ hơn các mùa cúm trước đây nhiều vì các vi khuẩn đã đột biến và thuốc chủng ngừa năm nay kém hiệu lực đối với dòng vi-rút cúm thông thường nhất  
Trong khi thuốc chủng ngừa còn bảo vệ chúng ta được phần nào, vào thời điểm đỉnh cũa cúm chúng ta có thể thực hiện thêm những biện pháp khác để giãm bớt rủi ro gây ra bởi sự tiếp xúc như  xắp xếp lại các ca làm việc hoặc cho nhân viên làm việc ở nhà. Các trường học cũng có thễ biết trước để quyết định cho học sinh nghỉ học hay không. Các bệnh viện có thễ sữ dụng thông tin này đễ tiên liệu số nhân viên y tế cần thiêt để xữ lý số ca cúm gia tăng và lượng thuốc men cần dùng. Dĩ nhiên đối với mổi cá nhân chúng ta đây cũng là một điều tốt  nhắc nhở chúng ta đi chủng ngừa trước khi quá trễ
Giáo sư Shamon và nhóm nghiên cứu của ông hi vọng một ngày nào đó mô hình tiên đoán cúm nói trên có thễ góp mặt vào chuợng trình dư báo thời tiết địa phượng trên các đài truyền thanh truyền hình, cũng giống như tin tức về số đếm phấn hoa (pollens)
Predicting the flu so you can avoid it-By Jen Christensen, CNN- December 10, 2014