Thứ Sáu, 25 tháng 3, 2022

Làm người tốt, làm đến cùng

Bố mẹ tôi kiếm sống bằng quán bán tạp hóa nhỏ. Bố tôi chia quán thành hai phòng, bán đồ bên ngoài và kê một cái giường bên trong để có thể nghỉ ngơi và nấu nướng khi đến trông quán vào buổi trưa. Công việc này của bố mẹ tôi khá ổn định, khách hàng quen thuộc đều là láng giềng sống xung quanh gần đó. 

Trong kỳ nghỉ hè năm lớp 7, tôi thường giúp bố trông quán, bố đề xuất tôi phụ trách tiền nong để cải thiện khả năng tính toán cũng như kết quả môn toán của mình. Tôi còn bé, thích chạy nhảy vậy mà chỉ có thể ngồi yên, vừa chơi điện thoại di động vừa làm ma-nơ-canh cho quán. Có hôm, tôi dậy sớm, xong xuôi các việc ở nhà, đạp xe từ nhà đến quán mới 8 giờ.

Tôi vui vẻ bước vào, chỉ thấy một bà cụ trong bộ quần áo lam lũ xách một túi gạo nhỏ, đang nhận 10 ngàn từ bố tôi và còng lưng bước ra ngoài.

“Bố ơi, hôm nay con đến sớm nhé!” Tôi trông tự mãn.

“Chà, sớm quá, mặt trời còn chưa lặn!” Bố liếc tôi một cái rồi ngồi xuống ghế.

“À, bố ơi, sao bà ấy mua có chút xíu gạo vậy ạ?” Tôi thắc mắc.

 “Bà ấy à, không có tiền, mua 3 lạng gạo thôi …” Bố vẻ mặt trầm ngâm.

“Mua 3 lạng gạo? 1 cân là 15 ngàn, bà ấy mua 3 lạng gạo, 3 lạng gạo, là 4 ngàn rưỡi mà?” Tôi lẩm nhẩm tính toán rồi trố mắt hét to: “Bố! Phải bố thối nhầm tiền rồi không ạ? Bà ấy mua 3 lạng gạo, bố trả lại cho bà 10 ngàn, vậy là bà ấy đã đưa cho bố bao nhiêu ạ?”

“Bà ấy đã cho bố 5 ngàn …”, bố nói.

“Ôiii!” Tôi sững sờ, một đứa luôn xếp hạng trung bình môn toán như tôi đang bị bối rối: “Bố, bố có thể đếm trên đầu ngón tay là ra rồi mà. Bố nhầm tiền rồi! Bà ấy mua 3 lạng gạo với giá 5 ngàn, nhưng bố lại thối cho bà ấy 10 ngàn? Bố, bố bị ốm phải không bố?”

“Haizzz…”, bố xua tay. “Bà ấy là hàng xóm cũ ở phố này, bà ấy góa chồng, neo đơn, nay đã già lại không con cái, chỉ sống dựa vào chút tiền trợ cấp và công việc nhặt rác.”

“Hơn 10 năm nay, bà ấy rất quan tâm đến công việc bán hàng của chúng ta, bất kể là mua gì bà ấy cũng sẽ đến quán chúng ta mua. Nhưng mà 2 năm nay, bà dường như bị mất trí nhớ, đôi lúc ngây ngây ngô ngô, không nhớ được gì rõ ràng cả. Bố nghĩ bà đã thành như vậy rồi thì phải giúp bà ấy thôi. Vậy nên 2 năm qua, bà mua 3 lạng ở quán chúng ta bằng 5 ngàn, và bố sẽ trả lại bà ấy 10 ngàn. Nếu không, dựa vào chút tiền trợ cấp đó, bà ấy sao mà mua được gạo, rau, nhu yếu phẩm hàng ngày đây? Rồi bà ấy sống sao con?”

Tôi lặng lẽ lắng nghe và ngước nhìn lên khuôn mặt người cha 50 tuổi của mình. Tôi chợt phát hiện ra rằng ông bố “vạn năng” trong tâm trí tôi giờ cũng đã già rồi.

Sáng hôm sau, khi tôi với tay tắt đồng hồ báo thức, định bụng ngủ lại một chút thì nghe tiếng bố dậy, tôi cũng bật dậy theo. Hai bố con ăn mì mẹ nấu xong rồi chạy xe đến quán. Mở cửa chưa được bao lâu, bà cụ lại đến.

Đôi tay bà run run, móc ra 5 ngàn từ trong túi, trên môi nở nụ cười, rồi đưa bàn tay nhăn nheo trả tiền cho bố: “Chủ quán, 3 lạng gạo.”

 “Vâng ạ!” Tôi nắm lấy 5 ngàn từ trên tay bố vuốt phẳng ra và đặt vào ngăn kéo, sau đó lấy một cái túi ni lông, cho gạo vào rồi buộc lại và đưa cho bà cụ: “Bà ơi, 3 lạng gạo!”

Bà cụ cẩn thận đón lấy bao gạo, hình như thấy khá nặng, bà ngẩng đầu lên tròn mắt nhìn tôi.

“Ồ, cháu quên thối tiền!” Tôi gãi gãi đầu rồi nhanh chóng lấy từ trong ngăn kéo ra một tờ tiền 10 ngàn: “Bà ơi, cháu gửi lại bà tiền thừa!”

 Bà cụ cầm lấy tiền, cẩn thận cất vào túi rồi run rẩy bước đi nặng nhọc …

“Con trai, cũng biết bắt chước à!” Bố gõ vào đầu tôi: “Bao gạo của con ít nhất cũng 2 cân!”.

“Làm người tốt làm đến cùng, tiễn Phật tiễn đến tận Tây Thiên” Tôi lúc này cảm thấy mình thật dư giả, cao lớn, trên mặt bỗng nhiên ấm bừng: “Bố, con còn chưa học được bố. Con đang thử cố gắng làm người tốt.”

Mấy ngày sau, tôi theo bố đi trông quán, mỗi lần mở cửa, bà cụ đều đến. Bà ấy vẫn lấy ra 5 ngàn để mua 3 lạng gạo như mọi hôm, tôi cũng thành quen một bộ như vậy, đưa gạo và gửi lại bà 10 ngàn.

Một tháng sau, bà cụ đã mấy ngày không đến, tôi hỏi bố: “Bố ơi, sao bà ấy mấy ngày rồi không đến quán?”

“Nghe nói bà bị bệnh, giờ đang nằm viện.” Bố tỏ vẻ bất lực: “Bà ấy chỉ sống dựa vào chút tiền trợ cấp và công việc nhặt rác, thật quá bấp bênh. Cuộc đời là vô thường!”.

“Haizzz …”

Năm 14 tuổi, tôi cũng học được cách thở dài.

Vài ngày sau, bố tôi nhận được một lá thư từ người được ủy thác của bà cụ. Bố mở phong bì, tìm thấy một giấy chứng nhận bất động sản và một tờ di chúc: “Ông Hải, cảm ơn ông và con trai của ông. Những ngày cuối cùng trong bệnh viện, đầu óc tôi chợt sáng suốt trở lại. Tôi bỗng hiểu ra nếu không có sự quan tâm và thiện tâm của hai bố con ông trong 2 năm qua, tôi sẽ không sống được đến ngày hôm nay, cảm ơn mọi người.”

“Tôi ra đi, không chút lưu luyến, ngoại trừ một điều tiếc nuối duy nhất là tấm lòng chân thành của bố con ông suốt 2 năm trời, tôi chưa có gì để đền đáp lại. Thứ còn lại duy nhất của tôi là ngôi nhà cũ này, nơi tôi đã sống mấy chục năm nay, mong ông hãy nhận lấy. Vạn phần cảm ơn, tôi ở trên trời chúc phúc cho mọi người.”

Bố tôi cầm bức thư trong tay, nước mắt lã chã rơi, đọc thư không tròn tiếng, tôi đã ôm chặt lấy bố…

KD/baomai