Chủ Nhật, 1 tháng 3, 2015

Nhửng yếu tố bất thưởng gây nhồi máu cơ tim


Một số yếu tố rủ ro bị nhồi máu cơ tim ( heart attack)chúng ta ai cũng biết, chẳng hạn như bệnh mập phì, bệnh tểu đường và cao huyết áp có thể gia tăng rủi ro này. Ngoài ra hút thuốc và một cuộc sống ít vận động cũng là những yếu tố rủi ro được biết tới nhiều. Thế nhưng còn có một nhóm những yếu tố bất thường khác ít được biết đến có thể gây nguy hại cho tim như trình bày dưới đây



1- Những cơn cực kỳ tức giận xẩy ra đột ngột  (Sudden, intense outbursts of anger)

Một nghiên cứu mới đây do các nhà  khoa học tại Sydney (Úc) thực hiện với sự tham gia của 313 bệnh nhân nhồi máu cơ tim đã phát hiện là nhồi máu cơ tim ( cơn đau tim/ heart attack) có khả năng xẩy ra hai giờ sau một cơn cực kỳ tức giận nhiều hơn gấp 8.5 lần là xẩy ra sau một khoảng thời gian trung bình là hai tiếng. Cơn cực kỳ tức giân là những cơn tức giận được cho điễm số 5 hay cao hơn trên một thang điểm bẩy số bậc. Những người tham gia nghiên cứu đã chọn số điểm 5 hay cao hơn đã thừa nhận là họ đã cảm thấy "điên tiết,"nổi khùng"hay "mất tự chủ" khoảng hai tiếng trước khi cơn đau tim xẩy ra. Trong cơn giận họ đã xiết chặt nắm tay, liệng đồ vật và đã có thể gây tổn thương cho chính mình hoặc cho nhũng người khác. Được hỏi về lý do tức giận thì hẩu hết các người này (42 phẩn trăm) cho biết là vì họ đã cãi lộn, thông thường nhất là với một thành viên trong gia đình. Tức giận tại nơi làm việc hay trong khi lái xe chỉ chiếm có 14 phẩn trăm

c nhà khảo cứu cho biết là rất may mắn các con đau tim do tức giận hiếm xẫy ra, chỉ có khoảng 2 phẩn trăm số ngưởi tham gia đã lên cơn tức giận trước khi cơn đau tim xẩy ra. Trong số các người lên cơn đau tim do tức giận thì tất cả đều có ít nhất một yếu tố rủi ro mạn tính ( như bệnh tiểu đường hay hút thuốc) và có hai người đã bị lên cơn đau tim ít nhất một lẩn trước đó

Theo các nhà khảo cứu thì muốn tránh các cơn đau tim do tức giận những người hút thuốc, bị cao huyết áp, hay có mức cholesterol cao nên lập sẵn chiến lược  kiểm soát các cảm xúc của họ. Các ngưởi này nên lập danh sách những sự cố có thể kích phát tức giận, những dấu hiệu báo trước cơ thể lên cơn giận dữ và những kỹ thuật kiềm chế tức giận như giải trí (distraction) và thư giãn.Ngoài ra các nhà khảo cứu đã ghi nhận là có một nghiên cứu khác cho thấy là uống thuốc beta blocker (*)  hay aspirin sau một cơn cực kỳ tức giận cũng có thể giảm rủi ro nhồi máu cơ tim

(*) Acebutolol (Sectral),Atenolol (Tenormin),Bisoprolol (Zebeta),Metoprolol (Lopressor, Toprol-XL),Nadolol (Corgard),Propranolol (Inderal LA, InnoPran XL)

2. Lo âu cấp tính (Acute anxiety)

ng trong nghiên cứu trên, các nhà khảo cứu đã phát hiện là  lo âu cấp tính cũng làm tăng cao 9.5 lần rủi ro nhồi máu cơ tim hai tiếng sau khi cơn lo âu xẩy ra

Theo các nhà khảo cứu " sự gia tăng rủi ro sau cơn cực kỳ tức giận hay lo âu cấp tính có nhiều khả năng là vì nhịp tim và huyết áp tăng, các mạch máu bị thắt lại và nguy cơ máu đóng cục tăng, tất cả những điều này đều góp phần vào sự kích phát cơn đau tim". Các nhà khảo cứu khuyên những người có nhiều rủi ro bị nhồi máu cơ tim nên chủ động tránh những hoạt động kích phát tức giận và lo âu cũng như tham gia các khoá huấn luyên giảm stress đễ kiểm chế các phản ứng tức giận và lo âu

3. Một hoạt động thể lực bất thuờng ( An unusual physical activity)

Mỗi năm vào mùa đông cả ngàn người bị thương tích vì xúc tuyết, và những thương tích nghiệm trọng nhất có liên quan tới tim. Một nghiên cứu vào năm 2011 của Trung tâm Center for Injury Reseach and Policy cho  biết từ năm 1990 tới năm 2006, trung bình mổi năm có 11,500 vụ thượng tích  liên quan tới xúc tuyết. Chỉ có bẩy phần trăm các vụ thuợng tích này là có liên quan tới tim, nhưng chịu trách nhiệm  cho 100 phần trăm các vụ tử vong liên hệ tới xúc tuyết

Không khí lạnh lẽo làm co thắt các mạch máu và sự ráng sức làm việc có thể là một kết hợp tai hại đối với những người tim đã yếu sẵn. Các nhà khảo cứu đã phát hiện là những người đã có lên cơn đau tim về trước hoặc đã được chẫn đoán có bệnh tim, cũng như những người bị cao huyết áp hay cao cholesterol, hút thuốc và những người có một cuộc sống ít vận động đều có nguy cơ cao bị nhổi máu cơ tim trong khi cào tuyết

Hội American Heart Association khuyên là khi xúc tuyết bạn nên sử dụng một cái xẻng nhỏ đễ tránh phải xúc tuyết nhiểu mổi lẫn và thưng xuyên nghỉ xả hơi. Ngoài ra trước và sau khi xùc tiết bạn nên tránh dùng những bữa ăn nặng và tránh uống rượu. Tuy nhiên quan trong nhất là phải nghe nghóng các tín hiệu cũa cơ thể báo trước sự cố nguy hiễm tới sức khoẻ, từ đau đớn nhẹ hay khó chiụ tới tức ngực và khó thở

4.  Quan hệ tình dục

Tương tự như trên, những cuộc quan hệ tình dục "ướt át" cũng có thễ kích phát nhồi máu cơ tim đối với một số người có rủi ro cao. Kết quả phân tích bốn nghiên cứu thực hiện với sự tham gia của nhng đàn ông hầu hết thuộc lứa tuổi 50-60 đã cho thấy là tình dục tăng nguy cơ bị nhồi máu cơ tim lên 2.7 lẩn so với những thởi kỳ mà họ không có liên hệ tình dục

Theo các nhà khảo cứu thì rất may mắn là con số các cơn đau tim do liên hệ tỉnh dục "rất nhỏ",  chĩ dưới một phần trăm của tổng số các ca nhồi máu cơ tim. Lý do một phần là vì thường ra liên hệ tình dục chỉ kéo dài một thời gian ngắn, và phẩn nguy him nhất cũa liên hệ tinh dục đối với những người có sẵn bênh động mạch vành---khi mà huyết áp và áp lực trên tim tăng đáng k vảo lúc cực khoái--chỉ lâu khoảng 10-15 giây.

Các hoat động tình dục là một phần quan trọng cùa sức khoẻ tâm thần và thể lực và cần được duy trì càng nhiều càng tốt--ngay cà đối với những người tim yếu. Theo Hiệp hội American Heart Association muốn giàm tối đa rủi ro, những người này nên làm việc với bác sĩ để tìm cách ổn định tim của họ trước khi có quan hệ tình dục. Tăng cưng thễ dục thưng xuyên cũng có lợi ích cho quan hệ tình dục

5. Lạm dụng ma túy (substance abuse)

Các cơn nhồi máu cơ tim cũng có thễ được kích phát bởi lạm  dụng ma tuý và rượu. Mặc dầu rượu vang đỏ được tiếng là bảo vệ tim nhưng hiệp hội American Heart Association thừa nhận là uống quá nhiều rượu có thể tăng mức triglyceride và huyết áp cũng như làm cho ngưởi ta ăn quá nhiều. Các yếu tố rủi ro này có thễ dẫn tới bệnh tim và gây t vong đột ngột vì tim

6, Nhựng bữa ăn nặng bất thưởng  (unusually heavy meals)

Nóí về ăn quá nhiều, thậm chí tham dự một bữa ăn thịnh soạn có th đem lại nguy hiểm nếu bạn có rủi ro  cao bị nhồi máu cơ tim. Các nhà nghiên cứu thuộc Bộ Cựu Chiến binh cho biết là những người có rủi ro bị bệnh tim có gấp bốn lần nguy cơ bị nhồi máu cơ tim hai giờ sau một bữa ăn thịnh soan. Trong nghiên cứu này vào năm 2000, người ta  đã phỏng vấn 1, 986 bệnh nhân về các bữa ăn của họ vào những ngày trưc khi bị lên cơn đau tim. Trong số nhng người này, 158 đã có môt " bữa ăn thịnh soan hơn bình thường" trong vòng 26 tiếng trưc cơn đau tim và trong s đó 25 người đã có một ba ăn lớn hai gi trưc khi nhi máu cơ tim xẫy ra

c ba ăn thịnh soạn có thể tác dụng lên cơ thể bằng nhiều cách để kích phát nhồi máu cơ tim. Chỉ đơn giản sư kiện ăn uống cũng làm cho nhịp tim và huyết áp tăng. Những lý thuyết khác cho răng các acid béo tử các thực phậm đã xâm nhập vào dòng máu, hoặc sự tăng gia insulin làm cho  các động mạch vành co thắt lại.

6 Surprising Heart Attack Triggers-Anna Almendrala, Huffington Post- Feb 26,2015