Dịch từ “7 Signs You're Aging Well, According To Geriatricians- Jillian Wilson- 10/3/2023”
Khi nói đến tuổi già, có nhiều yếu tố giúp bạn có một cuộc sống trọn vẹn và khỏe mạnh - những yếu tố này không chỉ dừng lại ở việc tập thể dục và ăn rau .
Bác sĩ lão khoa Parul Goyal tại Vanderbilt Health ở Nashville cho biết: “Theo quan điểm của tôi, lão hóa tốt bao gồm ba thành phần khác nhau: đó là sức khỏe thể chất( physical health), kết nối cảm xúc ( emotional connection) và hỗ trợ tinh thần (mental support).Những yếu tố này kết hợp với nhau để giúp người cao tuổi có một cuộc sống bổ ích, sống động và lành mạnh.
Các bác sĩ lão khoa cho biết có rất nhiều hành vi góp phần vào sức khỏe thể chất, cảm xúc và tinh thần của bạn khi bạn già đi và có một số dấu hiệu rõ ràng cho thấy bạn đang chăm sóc bản thân theo những cách này. Dưới đây là những dấu hiệu, mà theo các bác sĩ này, bạn đang già đi một cách tốt đẹp, cùng với một số lời khuyên của họ nếu bạn cảm thấy mình chưa đạt được mục tiêu.
1-Bạn dành thời gian để học những điều mới.
Càng lớn tuổi chúng ta càng có ít cơ hội tiếp thu những thông tin mới; nhiều người trong chúng ta đã nghỉ học hoặc nghỉ làm. Những cơ hội học hỏi sẽ bị hạn chế nếu chúng không được tìm kiếm.
Bác sĩ Goyal nói "Chúng tôi cũng theo dõi sức khỏe nhận thức của các người cao tuổi qua việc ... đảm bảo rằng họ đang giữ cho tinh thần được mạnh mẽ, họ đang sử dụng tâm trí của họ, họ đang tham gia vào các bài tập để kích thích tâm trí của họ, có nghĩa như là họ đang học một kỹ năng mới,
Bà khuyến khích các bệnh nhân của mình học điều gì đó mới, cho dù đó là một trò chơi mới, bài tập thể dục mới, một ngôn ngữ hay nhạc cụ mới. Theo bà, điều đó sẽ giúp hình thành những con đường mới trong não để họ có thể tiếp tục duy trì khả năng nhận thức được mạnh mẽ”.
2-Bạn thành thật về nhu cầu của mình.
Bà Robyn Golden, phó chủ tịch công tác xã hội và sức khỏe cộng đồng tại Trung tâm Y tế Đại học Rush ở Chicago, cho biết: “Thông thường, mọi người không già đi một cách tốt đẹp vì họ không thể thẳng thắn nói lên nhu cầu của họ. Thật vậy làm sao họ có thể nói ra những câu như ‘Đây là điều tôi cần, tôi đang cảm thấy cô đơn hoặc tôi cần ai đó đi chơi cùng tối vào tối thứ Ba.'”
Theo bà Golden thì chủ nghĩa tuổi tác tràn lan khiến mọi người dễ cảm thấy mình là gánh nặng hoặc vô hình, điều này có thể dẫn đến sự đau khổ thầm lặng. Điều quan trọng là mọi người phải chống lại điều này và phải chia sẻ những khó khăn của họ. Nếu họ có thể chia sẻ suy nghĩ và nhu cầu của mình với gia đình và bạn bè thì đó là một dấu hiệu tốt.
Hơn nữa, nếu họ đang phải vật lộn với chứng trầm cảm và lo lắng, điều quan trọng là họ phải cho bác sĩ biết. Người ta thường có niềm tin sai lầm rằng lo lắng hoặc trầm cảm sau một độ tuổi nhất định là “bình thường” , nhưng bà Golden cho rằng điều này không đúng. Bà nói “Trầm cảm có thể được điều trị ở mọi lứa tuổi, bằng thuốc, bằng tư vấn, hoặc bằng các biện pháp can thiệp nhóm. Vì vậy, tôi nghĩ rằng điều này có thể một phần nào giúp bạn già đi một cách khỏe mạnh, cởi mở để có thể nói lên 'Đây là con người tôi, đây là điều tôi cần',”
3-Bạn có một cộng đồng.
Cô đơn và cô lập là một vấn đề lớn, đến mức Tổng Y sĩ Hoa Kỳ đã phải tuyên bố đây là một đại dịch trên khắp đất nước.
Bác sĩ Goyal nói “Như bạn đã biết, với đại dịch COVID, điều này đã trở nên thực sự quan trọng. Có rất nhiều bệnh nhân cao tuổi của chúng tôi đã phải chịu sự cô lập về mặt xã hội vì họ bị giam giữ trong nhà,”. Bà cho biết để chống lại cảm giác cô đơn và cô lập, điều quan trọng là bạn phải củng cố các kết nối xã hội của bạn, cho dù đó là với bạn bè, gia đình, nhóm nhà thờ hay cộng đồng của bạn.
Bà Golden cho biết là không cách nào là đúng để kết nối với cộng đồng của bạn.Đó có thể giống như bất cứ điều gì như tình nguyện làm việc cho một ngân hàng thực phẩm địa phương hoặc giúp một đứa trẻ hàng xóm học đọc học viết.
Bác sĩ Lee Lindquist, trưởng khoa lão khoa tại Northwestern Medicine ở Chicago cho biết là giao tiếp xã hội cũng có thể giúp ích cho sức khỏe não bộ của bạn. Theo Ông bộ não giống như một cơ bắp, vì vậy nếu bạn ngồi trong căn phòng bốn bức tường cả ngày và không nói chuyện với bất kỳ ai, bạn gần như đang sống trong một viện dưỡng lão…và não của bạn sẽ trở nên trì trệ vì nó không nhận được bất kỳ sự kích thích nào. Ông cho biết thêm “ giao tiếp xã hội-- cho dù đó là nói chuyện trực tiếp hay qua điện thoại hoăc tương tác với mọi người trên Zoom hay tham gia câu lạc bộ sách báo -- là một cách để rèn luyện trí não của bạn và khiến nó mạnh mẽ hơn.
Học những điều mới, cho dù đó là một bài tập mới hay một ngôn ngữ mới, đều có lợi cho bộ não của bạn khi bạn già đi.
4-Bạn chăm lo sức khỏe thể chất của mình.
Ăn thực phẩm bổ dưỡng và tập thể dục là điều quan trọng trong suốt cuộc đời củabạn, kể cả khi bạn đã già đi.
Khi nói chuyện với các bệnh nhân về việc ăn theo một chế độ ăn uống lành mạnh gồm nhiều trái cây và rau quả, bác sĩ Goyal thường đề cập tới sự kết hợp giữa chế độ ăn Địa Trung Hải và chế độ ăn DASH (Phương pháp ăn kiêng để ngăn chặn tăng huyết áp). Theo bác sĩ Goyal thì chế độ ăn DASH là “chế độ ăn ít natri được khuyến nghị cho những người bị huyết áp cao” còn chế độ ăn Địa Trung Hải là một kế hoạch ăn uống được nghiên cứu kỹ lưỡng với đầy đủ ngũ cốc nguyên hạt, chất béo lành mạnh, thịt nạc và thực phẩm có nguồn gốc thực vật.
Ngoài ra bác sĩ Goyal còn lưu ý là uống đủ nước cũng quan trọng, và ngoài việc ăn và uống bạn phải giữ cho cơ thể bạn đươc khỏe mạnh.Bác sĩ Linquist nhấn mạnh thêm là mọi người cần tiếp tục di chuyển và tập thể dục. Ông cho biết là nếu bạn không di chuyển hoặc không vận động trong một thời gian dài thì đôi khi bạn cần yêu cầu bác sĩ chỉ định vật lý trị liệu để giúp bạn ổn định dáng đi và sự thăng bằng của bạn
Bác sĩ Linquist cũng lưu ý rằng nhiều người trong chúng ta có thể ngại di chuyển khi lớn tuổi vì sợ té ngã, nhưng việc tập thể dục - cho dù là đi bộ hay tham gia lớp học thái cực quyền - có thể giúp bạn giảm nguy cơ té ngã . Khi tập thể dục, bác sỉ Goyal cho biết điều quan trọng là bạn phải rèn luyện sức mạnh cơ bắp vì khối lượng cơ bắp sẽ mất đi khi bạn già đi. Theo bác sĩ Goyal thì nâng tạ, pilates, yoga và thái cực quyền đều có thể là một phần của thói quen tập thể dục tốt để xây dựng cơ bắp. Ngoài ra, các bài tập tim mạch – như đi bộ, đạp xe, bơi lội và chạy – rất quan trọng cho sức khỏe tim mạch của bạn.
5-Bạn làm những điều bạn thích.
Bác sĩ Lindquist nói: “Tôi tán thưởng những người hoạt động và tận hưởng cuộc sống và làm những việc đó theo cách đem lại niềm vui cho họ
Dĩ nhiên không thực tế khi bạn nghĩ rằng sẽ không bao giờ phải đối mặt với bệnh tật hay chấn thương; thế nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không thể làm những việc mình thích, cho dù đó là đi du lịch, học công thức nấu ăn mới hay chơi trò chơi với gia đình.
Bác sĩ Lindquist nói thêm: “Theo quan điểm của tôi, mọi người đều sẽ vướng mắc vào các bệnh mãn tính trong cuộc đời của họ, nhưng tất cả chỉ là làm sao quản lý cho tốt việc chăm sóc cho họ và cố gắng hết sức mình”.
Và nếu bạn làm những việc mình thích bạn có thể sẽ không thấy buồn chán và sự nhàm chán có thể là dấu hiệu cảnh báo bạn đang già đi . Bác sĩ Golden giải thích. “Cảm giác thấy mỗi ngày mỗi dài thêm không phải là một dấu hiệu tốt.”
Sở thích, công việc tình nguyện và dành thời gian cho những người thân yêu đều là những cách tốt để chống lại sự nhàm chán.
6-Bạn tham khảo với bác sĩ về những loại thuốc bạn đang dùng.
Chỉ vì bạn được kê một loại thuốc ở độ tuổi 50, không có nghĩa là thuốc đó vẫn cỏn cần thiết cho bạn 20, 30 hoặc 40 năm sau.
Bác sĩ Lindquist nói: “Nhiều khi chúng ta phải dùng quá nhiều thuốc hơn là chúng ta thực sự cần. Cơ thể chúng ta luôn thay đổi, nó có thể không cần [một số] loại thuốc nhất định.” Theo bác sĩ Lindquist thì điều quan trọng là bạn cần tham khảo với bác sĩ của bạn về việc ngừng kê đơn bất kỳ loại thuốc không cỏn cần thiết. Ví dụ, nếu bạn được kê đơn thuốc giảm căng thẳng khi đang làm việc ở độ tuổi 50, bạn có thể không còn cần đến thuôc này nữa khi đã nghỉ hưu. Vả lại có những loại thuốc có thể gây hại cho sức khỏe của bạn khi bạn già đi
7-Bạn lên kế hoạch cho tương lai.
“Một điều khác mà tôi luôn nói với mọi người là hãy lên kế hoạch trước vì dù tất cả chúng ta đều muốn được khỏe mạnh và hạnh phúc đi đến trăm tuổi, , nhưng rất có khả năng có thể xảy ra điều gì đó khiến chúng ta phải nhập viện hoặc phải cẩn thêm sự hỗ trợ tại nhà
Điều quan trọng là ban cần nói chuyện với gia đình và bạn bè về điều bạn muốn nếu chẳng may bạn phải nhập viện, bị té ngã hoặc mất trí nhớ. Như vậy người thân yêu của bạn sẽ được chuẩn bị sẵn sàng nếu có bất kỳ tình huống căng thẳng ngoài dự kiến nào xảy ra.
Bác sĩ Lindquist giải thích: “Đó không phải là lập kế hoạch cho giai đoạn cuối đời, giống như vào hospice hay [lập kế hoạch] bạn sẽ chết trong vòng sáu tháng nữa -mà là lập kế hoạch cho 20 năm trước khi bạn cần sự giúp đỡ”. Đây là cách để đảm bảo rẳng tiếng nói của bạn được lắng nghe trước khi bạn già đi và những người xung quanh sẽ không phải đưa ra quyết định thay cho bạn.
Điều này có thể giống như một cuộc trò chuyện với con bạn về loại hỗ trợ mà bạn muốn nếu bạn đến mức không thể tự chăm sóc bản thân. Hoặc đó có thể giống như việc bàn thảo với người phối ngẫu của bạn về việc chuyển sang nhà một tầng đễ khỏi cần phải lên xuống cầu thang thường xuyên.
Bác sĩ Lindquist cho rằng nếu bắt đầu lập kế hoạch như vậy trước khi bạn nghỉ hưu thì rất tốt, nhưng điều quan trọng cần biết là kế hoạch này có thể thay đổi khi cuộc sống của bạn tiến triển và điều đó không sao cả miễn là khi kế hoạch thay đổi thì bạn thông báo cho những người thân yêu của mình.
Nếu bạn chưa
thực hiện bất kỳ điều nào nói trên - hoặc bạn chưa nghĩ tới những điền này – thì
bạn cũng đừng hoảng sợ. Bây giờ vẫn là
thời điểm tốt để bắt đầu . Bạn càng bắt đầu thực hiện những điều này càng sớm
thì càng tốt. Ngay cả khi bạn nghĩ rằng mình còn nhiều thời gian, bạn vẫn nên dảnh ưu
tiên cho việc này
Bác sĩ Goyal nói: “Tôi muốn bàn về chủ đề lão hóa này vì nhiều người thường hỏi tôi ' Làm cách nào để đươc già đi một cách khỏe mạnh’ khi họ đã ở độ tuổi 60 hoặc 70”. Tôi thực sự muốn mọi người bắt đầu nghĩ đến làm sao sự lão hóa của họ đươc tốt đẹp từ lúc họ còn ở độ tuổi 30 và 40.” Bác sĩ Goyal giải thích " nếu bạn bắt đầu tập trung vào những thói quen lành mạnh sớm hơn trong cuộc đời, bạn có thể mang chúng theo trong những năm tháng vàng son của mình."
Ngoài ra theo bác sĩ Goyal khi già đi bạnđừng có tập trung quá nhiều vào con số. Điều đó không liên quan gì đến việc lão hóa tốt đẹp. Ông giải thích là tuổi theo thời gian (chronological age) không có ý nghĩa gì nhiều mà chính cảm giác của bạn mới tạo nên sự khác biệt chứ không phải con số đó”.
Nếu bạn chú trọng vào các mối quan hệ, sức khỏe thể chất, sức khỏe tinh thần và kế hoạch tương lai của mình, bạn sẽ luôn cảm thấy thoải mái cho dù bạn sinh ra vào năm nào.
NBN tintuccaonien
