Nếu không muốn mất ngủ, ngủ không ngon giấc hoặc mệt mỏi khi thức dậy vào sáng hôm sau, bạn cần đặc biệt chú trọng tới cách ăn tối.
Theo Giáo sư Li Yan, Trưởng khoa Tâm lý Giấc ngủ, Bệnh viện Y học Cổ truyền tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), nhiều người cho rằng ăn tối sai cách chỉ ảnh hưởng tới cân nặng mà không biết rằng nó tác động rất lớn tới giấc ngủ cũng như sức khỏe. Điều quan trọng là ngoài thực phẩm, cách mà bạn ăn tối cũng có thể gây rối loạn giấc ngủ hoặc mệt mỏi sau khi thức dậy dù đã ngủ nhiều.
Vì vậy, ông cảnh báo 5 sai lầm khi ăn tối gây mất ngủ, làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh tật nhưng rất nhiều người mắc phải sau đây:
1. Ăn tối quá no
Vì quá bận rộn hoặc đơn giản do sở thích, nhiều người thường dành nhiều thời gian cho bữa tối và cũng ăn nhiều hơn các bữa khác trong ngày. Tuy nhiên, không nên ăn tối quá no vì sẽ gây hại cho giấc ngủ và sức khỏe tổng thể.
Buổi tối hệ tiêu hóa làm việc chậm hơn so với ban ngày. Cơ thể chúng ta được cấu tạo để tiêu hóa thức ăn trong khi ngồi hoặc đứng chứ không phải khi nằm. Nằm xuống khi thức ăn chưa được tiêu hóa hết có thể gây khó tiêu, dẫn đến mất ngủ. Nhất là nếu bạn ăn tối muộn hoặc/và chọn thực phẩm khó tiêu hóa.
Giáo sư Li cũng cảnh báo rằng ăn tối quá no gây hại cho dạ dày, tăng nguy cơ thừa cân, béo phì. Từ đó làm tăng nguy cơ mắc rất nhiều bệnh tật từ dạ dày, tim, mạch, não bộ, rối loạn chuyển hóa, ung thư…
2. Ăn tối quá sớm hoặc quá muộn
Một trong những rủi ro của việc ăn tối quá sớm là bạn sẽ dễ đói bụng vào ban đêm, dẫn đến khó ngủ, thức giấc. Đồng thời, nó còn dễ khiến bạn muốn ăn đêm và ngay cả khi cố gắng chống chọi với cơn đói thì buổi sáng thức dậy cũng dễ mệt mỏi vì thiếu năng lượng. Trong khi ăn tối quá muộn thì lại gây khó chịu, khó ngủ, mất ngủ do thức ăn chưa tiêu hóa hết.
Giáo sư Li nhắc nhở thêm rằng ăn tối quá muộn, khoảng cách giữa bữa tối và giấc ngủ nhỏ hơn 3 giờ gây hại cho nhiều cơ quan khác. Đầu tiên là sẽ dễ bị trào ngược dạ dày, lâu dài có thể dẫn đến ung thư dạ dày. Hay làm tăng nguy cơ béo phì, rối loạn lipid máu, tăng đường huyết, bệnh tiểu đường, huyết áp cao và nhiều hội chứng chuyển hóa khác. Theo ông, thời gian tốt nhất để ăn tối là từ 18 - 20h và đừng ăn tối trước 17h cũng như không nên ăn bất cứ thứ gì sau 21h để có thể đi ngủ trước 0h trong trạng thái tốt nhất.
3. Ăn tối với món cay nóng
Nếu muốn ngủ ngon và bảo vệ sức khỏe thì bạn không nên ăn đồ cay, nóng vào buổi tối, dù là mùa đông. Bởi vì thói quen ăn uống này làm tăng thân nhiệt, khiến cơ thể khó thư giãn và hạ thân nhiệt để đi vào giấc ngủ. Ngoài ra, ăn cay gần giờ ngủ cũng dễ gây ra các vấn đề sức khỏe như ợ nóng, khiến giấc ngủ bị gián đoạn.
Ví dụ khi ăn ớt, chất capsaicin trong nó có tác dụng kích thích lên đầu lưỡi, sau đó kích thích lên não bộ và hệ thần kinh trung ương. Từ đó khiến cho tim đập nhanh hơn, nhiệt độ cơ thể tăng và gây hưng phấn trong một khoảng thời gian khá dài. Đây đều là những nguyên nhân trực tiếp khiến cho giấc ngủ đến muộn, ngủ không sâu giấc. Đương nhiên, ăn cay cũng không có lợi cho dạ dày, nhất là nếu sát giờ đi ngủ.
4. Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, đồ ngọt
Vì nhiều lý do như bận rộn, sở thích mà thức ăn nhanh, thực phẩm đóng gói, bánh ngọt… ngày càng phổ biến trong bữa tối. Nhưng rất ít người hiểu rằng đồ ăn nhanh, các món chế biến sẵn rất giàu chất béo bão hòa cũng như đường. Nhưng đây là kiểu ăn uống không tốt cho sức khỏe và “đuối giấc ngủ ra khỏi nhà”.
Hàm lượng chất béo bão hòa và đường cao có trong những thực phẩm này có thể góp phần gây ra tình trạng trào ngược axit dạ dày, kích thích thực quản, gây khó chịu và khó ngủ, thức giấc giữa đêm. Ăn nhiều chất béo bão hòa vào buổi tối còn gây áp lực và tăng nguy cơ mắc bệnh về dạ dày, gan, tuyến tụy…
Còn đồ ngọt làm tăng đường huyết và khiến cơ thể phải tích cực hoạt động để chuyển hoá chúng và não cũng phải hoạt động liên tục. Khi đó, cả cơ thể của bạn sẽ không được nghỉ ngơi và bạn cũng không thể đi vào giấc ngủ một cách dễ dàng. Thậm chí, nó còn khiến cho bạn thức dậy vào ngày hôm sau với trạng thái mệt mỏi.
5. Dùng đồ uống gây khó ngủ trong hoặc sau bữa ăn
Giáo sư Li nhắc nhở rằng ngoài món ăn, đồ uống trong hoặc sau bữa tối cũng có thể gây mất ngủ. Trà, cà phê, nước ngọt có ga hay bia rượu đều là những thức uống bạn không nên dùng vào buổi tối, nhất là sát giờ đi ngủ nếu muốn có giấc ngủ ngon.
Nước ngọt có ga là lựa chọn quen thuộc của không ít người khi ăn tối, nhất là khi ăn các món cay nóng, nhiều dầu mỡ hay đi ăn cùng bạn bè. Tuy nhiên, loại đồ uống này không chỉ làm tăng đường huyết, khiến não bộ tỉnh táo lâu hơn mà còn làm tăng nguy cơ trào ngược axit, tăng áp lực dạ dày, không có lợi cho giấc ngủ. Còn uống bia rượu khiến tâm vị (phần tiếp giáp giữa thực quản và dạ dày) giãn ra, dễ gây trào ngược axit dạ dày và ảnh hưởng đến giấc ngủ. Ngay cả khi bạn ngủ một thời gian dài sau khi uống rượu, bạn vẫn sẽ cảm thấy mệt mỏi và yếu đuối khi thức dậy.
Trà và cà phê dù dùng cùng lúc hay nhâm nhi sau bữa tối cũng không tốt cho giấc ngủ. Bởi các alkaloid trong chúng như: caffeine, theophylline và theobromine có thể làm tăng nhịp tim và tăng tính hưng phấn của dây thần kinh giao cảm, khó đi vào giấc ngủ. Vì vậy, ông khuyên không nên uống chúng 4 - 8 tiếng trước khi đi ngủ.