Vào triều đại nhà Minh, có một vị tiên sinh dạy học, gia cảnh bần hàn nhưng mỗi ngày đều dâng hương bái lễ, cảm tạ trời xanh ban phúc lành.
Người vợ của ông nghĩ mãi mà không hiểu, liền hỏi: “Một ngày ba bữa đều là húp cháo loãng, sao có thể tính là hưởng phúc?”.
Vị tiên sinh này trả lời: “Sống ở nơi thái bình, không có chiến sự thảm họa, đó là cái hạnh phúc lớn nhất. Hàng ngày có quần áo mặc, có cái ăn, không đến mức đông chịu lạnh, đói không có gì ăn là hạnh phúc lớn thứ hai. Trong người không có bệnh tật, không có tai họa là cái hạnh phúc lớn thứ ba. Chúng ta có cả ba thứ ấy rồi chẳng phải là có phúc sao?”
Nhiều người nhìn vị tiên sinh này thường cho rằng ông không thành công, nhưng ông lại tự thấy mình hạnh phúc. Bởi vì trong lòng ông đã biết đủ.
Có một câu nói rất hay thế này: “Đừng khóc vì không có giày để đi bởi vì có người còn không có chân để đứng!"
Cho nên mới thấy rằng: “Biết đủ thì người nghèo khổ cũng vui, không biết đủ thì người giàu sang cũng cảm thấy u buồn”. Ở vào cùng một tình cảnh, chúng ta chỉ cần thay đổi góc nhìn, thay đổi cái tâm của mình thì tình cảnh cũng tự nhiên thay đổi, cải biến theo chiều hướng tốt.
Khi chúng ta có đủ cái ăn cái mặc, có nhà che nắng che mưa, thân không tật bệnh, tâm không phiền não là ta đã có đủ cái căn bản của hạnh phúc. Có tâm biết đủ là quý trọng những gì có ở hiện tại. Chúng ta đừng nên nghĩ mình thiếu những gì mà nên nghĩ nhiều về những thứ mình đã có.
Nếu không quý trọng thì những thứ đang có hiện tại cùng rời bỏ chúng ta mà đi. Cách tránh được tai họa chính là coi trọng phúc phận mình đang có. Ví như sinh mệnh và sức khỏe là tài phú lớn nhất của mỗi người nhưng mọi người lại thường xem nhẹ, đến lúc sắp mất đi rồi mới thấy hối tiếc thì đã muộn mất rồi.
Biết đủ là hạnh phúc?
Trong cuộc sống, có rất nhiều thời điểm người ta luôn cảm thấy không thỏa mãn, công danh, sự nghiệp không được như ý. Vì thế, họ oán trách trời bất công, oán giận cha mẹ không cho họ một hoàn cảnh sống sung túc, thuận lợi. Đối với đời sau, họ lại oán trách con cái không được giỏi giang, thành đạt như mong muốn. Nhưng hết thảy những bất mãn đó đều có nguyên nhân từ việc con người không biết đủ mà ra.
Vì sao con người không biết đủ? Đây chính là do dục vọng, lòng tham muốn, là những mong ước hoang tưởng hay những đòi hỏi không thực tế sinh ra.
Dục vọng của con người là vô biên nên con người luôn không biết đủ. Kỳ thực, “không biết đủ” là một loại tâm lý tối nguyên thủy của con người, còn biết đủ là một loại lạc quan và cách ‘giải vây’ của tư duy lý tính.
“Biết đủ” và “không đủ” kỳ thực là một quá trình lượng hóa. Ở vào những niên đại khác nhau, hoàn cảnh khác nhau, giai tầng khác nhau, độ tuổi khác nhau, kinh nghiệm cuộc sống khác nhau, thì “biết đủ” và “không đủ” luôn có sự chuyển hóa lẫn nhau.
Ví như, khi còn trẻ tuổi sống nghèo khổ, có lẽ cảm giác không thấy đủ mới được xem là phù hợp. Bởi vì chỉ có như vậy cuộc sống của họ mới có sự thay đổi. Hay đối với một nhóm những người, sau một đêm trở lên giàu có, nếu cảm thấy đối với tri thức là chưa đủ thì có lẽ cuộc sống sẽ ý nghĩa hơn.
“Biết đủ” khiến con người bình tĩnh hơn, an tường, lạc quan và siêu thoát hơn. Ngược lại, không biết đủ sẽ khiến con người rối loạn. Người biết đủ sẽ phân biệt được rõ điều gì nên làm thì làm, điều gì không nên làm thì dừng lại. Sự khác biệt giữa họ chính là hạn độ. Hạn độ chính là sự đúng mực, là trí tuệ, là một loại trình độ. Người biết đủ luôn có một hạn độ nên họ không dễ phạm phải lỗi lầm và đánh mất lương tâm.
“Biết đủ” là một loại cảnh giới. Người biết đủ sẽ luôn mỉm cười đối mặt với cuộc sống. Trong mắt của người biết đủ sẽ không có điều gì là không thể giải quyết được trên thế gian này. Bởi vì họ sẽ luôn vì chính bản thân mình mà tìm kiếm một cách giải quyết phù hợp nhất, tốt đẹp nhất.
“Biết đủ” là một loại rộng lượng. Lòng dạ rộng lượng có thể dung nạp được thiên hạ, cho nên trong mắt người biết đủ, mọi sự tranh giành và đòi hỏi quá mức sẽ là không cần thiết. Cũng chính bởi vì thế mà tâm lý của người biết đủ luôn có sự cân bằng, họ luôn thấy thỏa mãn và giàu có.
“Biết đủ” còn là một loại khoan dung. Khoan dung đối với người khác, khoan dung đối với xã hội, khoan dung chính mình, như vậy mới có được một không gian sinh tồn bao la và rộng lớn. Chính vì thế mà cổ nhân mới luôn dạy: “Thấy đủ thường vui!”
Vì vậy sống trên đời người biết đủ là hạnh phúc!
Trúc Chi t/h-ahimsa.vn/nguoiphuongnam