1- Ung thư da(Skin cancer)
Đây
là một trong những loại ung thư thông thường nhất. Theo Tố chức Skin Cancer Foundation thì mổi năm tại
Hoa kỳ số người được chẩn đoán bị ung thư da nhiều hơn so với tất cả các bệnh
ung thư khác gộp lại. Thật vậy cứ 1 trong năm người dân Mỹ sẽ phát triển ung
thư da vào khoảng tuổi 70 và mỗi giờ lại có môt người chết về u melanin
(melanoma) ,một dạng ung thư da nguy hiểm nhất.
Phòng ngừa
là cơ bản: Bạn hãy bảo vệ da chống lại nắng mặt trời. Bạn hãy dùng mỗi ngày kem
chống nắng có phổ rộng với chỉ số SPF là 15 hay hơn . Bạn hãy tránh ra ngoài trời
lúc nắng nhất (vào giữa trưa). Bạn hãy tự
kiểm tra da mỗi tháng và đi khám da ít nhất mỗi năm một lần
Bác sĩ da
liểu Mark D. Kaufmann thuộc Mount Sinai Hospital (New York City) cho biết là hiện nay có một số ít thuốc có khả năng trị khỏi bệnh u mêlanin—một dạng
ung thư da nguy hiểm nhất—ngay cả khi bệnh đã bắt đầu lan rộng: đó là những
thuốc nhắm vào hệ miễn nhiễm như các PD-1 và CTLA-4 blockers. Một thuốc mới
đươc thừa nhận --có tên là Cemiplimab—sẽ giúp trị liệu bệnh caximon tế bào vảy
da tiên tiến (advanced squamous cell carcinoma) , một dạng ung thư da nguy hiểm
đứng hàng thứ hai. Cơ quan Quàn lý Thực
phầm và Dược phẩm (FDA) củng còn đang xúc tiến gấp việc thừa nhận thuốc
Bavencio ( avelumab) dành cho một loai bệnh ung thư da khác có tên là Merkel
cell carcinoma (MCC).
2- Ung thư vú (Breast
cancer)
Đây là một trong những loại ung thư đáng sơ nhất của phụ nữ. Theo hội American Cancer Society thì sẽ có khoảng 266,120 ca ung thư vú xâm lấn (invasise breast cancer) mới đươc chẩn đoán tại Hoa kỳ vào năm 2018. Rủi ro triển khai bệnh ung thư vú cùa một phu nữ vào một lúc nào đó trong cuộc đời của họ trung bình là 12 phần trăm. Tin đáng mừng theo bác sị Laurie Margolis thuộc Mount Sinai Hospital là “ khi bệnh đươc phát hiện sớm thì nhiều mạng người đươc cứu sống”
Đây là một trong những loại ung thư đáng sơ nhất của phụ nữ. Theo hội American Cancer Society thì sẽ có khoảng 266,120 ca ung thư vú xâm lấn (invasise breast cancer) mới đươc chẩn đoán tại Hoa kỳ vào năm 2018. Rủi ro triển khai bệnh ung thư vú cùa một phu nữ vào một lúc nào đó trong cuộc đời của họ trung bình là 12 phần trăm. Tin đáng mừng theo bác sị Laurie Margolis thuộc Mount Sinai Hospital là “ khi bệnh đươc phát hiện sớm thì nhiều mạng người đươc cứu sống”
Một phát
triển phấn khởi nhất trong việc trị liệu
ung thư vú là việc xác nhận là không
phải tất cả các ung thư vú đều giống nhau. Bác sĩ Margolies cho biết “ Có nhiều tiểu loại (subtypes) ung thư vú
khác nhau và chúng ta càng biết nhiều về ung thư vú của một người thì chúng ta
càng có thể điều chỉnh tốt (tailore)việc trị liệu ”. Nhờ khả năng điều chình này mà việc điều
trị sẽ có ít tác dụng phụ hơn so với các liệu pháp khác vì nó đươc tập trung vào các tế bào ung thư cụ
thể thay vì trải rộng việc tấn cống lên tất cả các tế bào
Căn bệnh
tàn bạo này là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tử vong vì ung thư của cả nam lẫn nữ.
Trong năm 2018 tại Hoa kỳ sẽ có khoảng 234,030 ca ung thư phổi mới đươc chẩn đoán
và 154,050 ca tử vong vì bệnh này theo báo cáo của Viện Ung thư Hoa kỳ. Yếu tố
rủi ro duy nhất và đáng sơ nhất là hút thuốc,
do đó bạn không nên hút thuốc—và nếu có bạn nên ngưng ngay bằng bất cứ cách nào
Theo bác sĩ
Nicholas Rohs thuộc Mont Sinai Hospital (New York City) thì việc sàng lọc (screening) ung thư phổi hãy còn rất ít đươc sử dụng. Phép chụp CT scan liều lượng thấp (low dose CT
screen) có thể giúp nhận diện ung thu phổi khi bệnh còn ở dưới dạng dễ trị liệu nhất. Sàng loc bệnh này
không cần thiết cho tất cả mọi người, nhưng có thể cứu sống được những người có
rủi ro cao bị bệnh này. Bác sĩ Rohs cho biết “ Nếu bạn ở lứa tuổi từ 55 đến 80
và đã hút mỗi ngày một bao thuốc lá trong 30 năm và nếu bạn đươc sàng lọc về ung
thư phổi thỉ rủi ro chết vỉ ung thư phổi của bạn sẽ giảm được 20 phần trăm.
Hiện nay
người ta đã biết là có nhiều tiểu loại ( subtype) ung thư phổi vì vậy việc trị
liêu có thể đươc diều chỉnh dựa theo đặc tính riêng biệt của khối u. Liệu pháp
có mục tiêu này (targeted therapies) đươc tiến hành qua đường miệng, đươc cơ
thể dung nạp tốt và hết sức hiệu nghiệm
.
Tuyến
tiền liệt lớn bằng quả óc chó (walnut) và nằm ngay phía dưới bàng quang
(bladder ) của đàn ông. Theo Hội Ung thư Hoa kỳ ung thư tiền liệtt tuyến là một
trong những loại ung thư dẫn đẩu về nguyên nhân gây nên những ca ung thư mới
cho đàn ông—và cũng là một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu của đàn
ông.
Bác
sĩ Bobby Liaw thuộc Mount Sinai
Hospital cho biết các
khuyến cáo vể việc sàng lọc ung thư này đã thay đởi qua nhiều năm. Thử nghiệm máu
để đo mức prostate specific antigen (PSA) đã có lẩn đươc khuyến cáo rộng rãi cho tất cả các đàn ông tuổi trên 50. Điếu này
đã dẫn đến việc phát hiện ra “cả tấn” ca ung thư tiền liệt tuyến mà nhiểu ca chỉ
thuộc loại rủi ro thấp và không thích ứng về mặt lâm sàng. Ví vậy ngày nay việc sàng lọc đươc
quyết định theo từng trường hợp dựa vào các yếu tố rủi ro cá nhân. Theo bác sỉ Liaw thì xu hướng bây giờ
là cho thử nghiệm các tế bào ung
thư đề tìm hiểu xem căn bệnh phát triển ra sao hoặc sẽ còn phát triễn nữa hay không
và dựa vào các thông tin này mà lưa chọn cách tri liệu
5- Ung thư đại trực tràng
(Colorectal cancer)
Đây
là một căn bệnh gây bực bội cho các bác sĩ ung thư: Ung thư đại trực tràng là
nguyên nhân tử vong vì ung thư đứng hàng thứ hai cho cả nam và nữ, thế mà gần 30 phần trăm số người cần phải lầy hẹn để
được sàng lọc về bệnh này lại bỏ qua
không làm. Có tới 60 phần trăm ca tử vong vì ung thư đại trực tràng có thể ngăn
chặn được nhở sàng lọc. Hôi Ung thư Hoa kỳ ước tính là sẽ có 97,220 ca ung thư đai
tràng mới và 43,030 ca ung thư trực tráng mới sẽ đươc chẩn đoán tại Hoa kỳ vào
năm 2018
Vì số người
trẻ tuổi bị ung thư đai tràng có khuynh hướng gia tăng nên các hướng dẫn về sàng
lọc đã thay đổi. Bây giờ Hội Ung thư Hoa kỳ khuyến cáo là những người có rủi ro
trung bình bị ung thư đại trực tràng cần được sàng lọc đều đăn bắt đầu từ tuổi
45. Ung thư đại trực tràng thường bắt đầu như là một polip bên trong đại tràng
hoặc trực tràng; tìm kiếm và cắt bỏ các polip này có thể ngăn ngừa được ung thư
đại trực tràng.
Các nhà
khảo cứu đang cố gắng phân chia ung thư đại trực tràng ra thành những tiểu loai
(sub-types) dựa vào sự biến đổi gen (gen mutation), hỉnh dạng và cách hành sử cũng
như tốc độ phân chia của các tế bào ung thư; để rồi từ đó mà lụa chọn liệu pháp
thích hợp
Theo
Viện Ung thư Quốc gia thì trong năm 2018 tai Hoa kỳ sẽ có khoàng 81,190 ca ung
thư bàng quang mới sẽ được chẩn đoán, chiếm 4.7 phần trăm tổng số các ca ung
thư. Hút thuốc là yếu tố rủi ro chính. Mặc dầu nhiếu người cho rằng hút thuốc
lá điện tử (vaping) an toàn hơn hút thuốc lá truyến thống , nhưng thật ra cả
hai cách đều gia tăng rủi ro bị ung thư bàng quang như nhau, theo báo cáo trình
trước phiên họp thường niên của Hiệp hội American Urological Association. Ung
thư bàng quang thường ra ảnh hưởng tới đàn ông nhiều hơn đàn bà và thông thường
phát triển ở những người tuổi trên 55
Cũng giống như
các loại ung thư khác các u bàng quang có nhiều loại khác nhau; các nhà khảo
cứu đang bắt đầu nhận diện các thay đổi
gen (genetic changes) bên trong các tế bào ung thư bàng quang để có thể tiên đoán
xem u sẽ tấn công mạnh mẽ ra sao, rồi từ đó lựa chọn liệu pháp tốt nhất
7- Ung thư nội mạc tử cung
(Endometrial cancer)
Ung
thư này đươc xếp vào loại ung thư tử
cung bởi vì nó phát triển ở nội mạc tử cung.Theo Hội Ung thư Hoa kỳ thì trong năm
2018 có khoảng 62,230 ca ung thư tử cung mới được chẩn đoán và khoảng 11,350 phụ
nữ sẽ bị chết vì các ung thư này
Tuổi trung
bình được chẩn đoán bị ung thu này là 60 tuổi , nhưng theo bác sĩ phụ khoa
Shannon Westin thì ung thư nội mac tử cung có xu hướng được chẩn đoán sớm hơn ở
các phụ nữ trẻ. Điều này có nhiều khà năng là do dịch bệnh mập phì (obesity)
gây ra “ Các tế bào mỡ sản xuất ra
hormone sinh dục nữ estrogen và tất cà các estrogen dư thừa này sẽ tích tụ
trong cơ thể và làm tăng rủi ro bị ung thư nội mạc tử cung”. Vì lý do này giảm cân có thể giúp giảm rũi ro bị
ung thư này
.
Ung thư nội
mạc tử cung thường ra được điều trị bằng phẫu thuật nếu phát hiện sớm.
8- Ung thư thận (Kidney
cancer)
Theo
Liên hội Seattle Cancer Care Alliance thì từ năm 1970 số ca ung thư thận có
tăng đôi chút, nhưng rất may là tỉ lệ tử
vong vì ung thư này lại giảm.
Viện Ung
thư Quốc gia dự đoán sẽ có 65,340 ca ung thư thận mới đươc chẩn đoán tại Hoa kỳ
trong năm 2018, chiếm tới 3.8 phần trăm tỗng số các ca ung thư mới tại Hoa kỷ
Tuy rằng đã
có những thử nghiệm có thể giúp dò tìm sớm một vài loại ung thư thận, nhưng còn
phải chờ đươc phép sử dụng cho những người có rủi ro
trung bình . Việc điều trị ung thu thận đang đươc cải thiện: Nhiều loại liệu pháp có mục tiêu( targeted therapies) --nhắm
tập trung vào các thay đổi phân tử và gen bên trong các tế bào gây ra ung thận--
thông thường ra là cách tri liệu đầu tiên đươc sử dụng. Các nhà khảo cứu hiện nay đang
tìm cách kết hợp các thuốc này để xem chúng có tác dụng tốt hơn hay không khi
cùng nhau hoạt động
9- Ung thư gan (Liver
cancer)
Theo
Hội Ung thư Hoa kỳ thì số người bị ung thư gan đã tăng hơn ba lần kể từ năm
1980 do ảnh hưởng của sư gia tăng các
căn bệnh mập phì, tiểu đường và viêm gan
không được chữa trị. Trong năm 2018 sẽ có khoảng 42,220 ca ung thư gan mới đươc
chẩn đoán và khoảng 30,200 người bị chết vì ung thư nảy. Các nhà khảo cứu đang
nghiên cứu những cách để ngăn ngừa hoặc chữa trị các ca nhiễm trùng viêm gan
trước khi chúng gây ra ung thư gan
Bác sỉ
Thomas Karasic ---- thuộc Khoa Huyết học- Ung thư , Đai học Pennsylvania----cho
biết “ Từ năm 2007 đến 2017 chỉ có một thuốc trị ung thư gan đươc FDA chấp
nhận. Hiện nay có thêm 5 thuốc nữa, và một thuốc thứ sáu sẽ có khả năng sớm được
chấp thuận; ngoài ra một thuốc khác nữa đang đươc triển khai. “ Theo giải thích
của bác sĩ Karasic “ phần lớn các thuốc này hoạt động bẳng cách cắt đứt nguồn
cung cấp máu cho khối u”
Điều đáng
mừng là còn có hai tác nhân liệu pháp miễn nhiểm (immunotherapy agents) đã đươc
chấp nhận để trị ung thư gan. Các thuốc này khuyến khích các tế bào miễn nhiễm
nhận diện và tấn công các khối u bẳng cách nhắm mục tiêu vảo các protein then
chốt của tế bào miễn nhiễm.
Bác sĩ
Karasic nói “ Chúng tôi đươc biết 20 phẩn trăm những người bị ung thư gan có
đáp ứng với liệu pháp miễn nhiễm đều sống tốt. Vì thế sau khi các thuốc này
đươc FDA chấp nhận chúng tôi đã thử áp dụng liêu pháp miễn nhiểm sớm hơn và sau
khi giải phẫu”
10- Ung thư tuyến tụy (Pancreatic
cancer)
Hạch
này nằm trong ổ bụng có chức năng giúp tiêu hóa thực phẩm và kiểm soát mức
đường huyết. Trong năm 2018 theo Hội Ung thư Hoa kỳ sẽ có khoàng 55,440 ca ung
thư tuyến tụy được chẩn đoán và khoảng 44,330 người sẽ bị chết vì ung thư này.
Ung thư
tuyến tụy “nổi tiếng” vì khó phát hiện và dễ gây chết người--- thường ra các bác
sĩ chỉ “ bắt đươc” bệnh khi mà ung thư đã lan rộng. Bác sỉ Karasic cho biết “
Rất nhiều nghiên cứu đã và đang đươc tiến hành trên chất đánh dấu bệnh trong
máu (blood marker) và trên nhóm dân số có rủi ro đặc biệt cao bị bệnh này chẳng
hạn như những người mà gia đình có tiểu sử bị ung thư này hoặc có những u nang
tuyến tụy tiền ung thư (precancerous pancreatic cysts)”. Phát hiện sớm ung thư
này là cơ may tốt nhất để thoát khỏi tữ vong
Bác sỉ
Karasic cho biết tiếp là “Những chế độ hóa trị liệu (chemotherapy) mới tỏ ra
hữu hiệu hơn các chế độc cũ, và số ngưới khỏi bệnh nhờ phẫu thuật và hóa trị
cũng đả nhiều hơn đôi chút.
The 10 Most
Common Types of Cancer in the United
States-
Denise Mann, MS,Reader's Digest - Dec 6 2018