Thứ Sáu, 14 tháng 12, 2018

10 loại ung thư thông thường nhất tại Hoa kỳ


1- Ung thư da(Skin cancer)

Đây là một trong những loại ung thư thông thường nhất. Theo Tố chức Skin Cancer Foundation thì mổi năm tại Hoa kỳ số người được chẩn đoán bị ung thư da nhiều hơn so với tất cả các bệnh ung thư khác gộp lại. Thật vậy cứ 1 trong năm người dân Mỹ sẽ phát triển ung thư da vào khoảng tuổi 70 và mỗi giờ lại có môt người chết về u melanin (melanoma) ,một dạng ung thư da nguy hiểm nhất.
Phòng ngừa là cơ bản: Bạn hãy bảo vệ da chống lại nắng mặt trời. Bạn hãy dùng mỗi ngày kem chống nắng có phổ rộng với chỉ số SPF là 15 hay hơn . Bạn hãy tránh ra ngoài trời lúc nắng nhất  (vào giữa trưa). Bạn hãy tự kiểm tra da mỗi tháng và đi khám da ít nhất mỗi năm một lần

Bác sĩ da liểu Mark D. Kaufmann thuộc Mount Sinai Hospital (New York City)  cho biết là hiện nay có một số ít thuốc  có khả năng trị khỏi bệnh u mêlanin—một dạng ung thư da nguy hiểm nhất—ngay cả khi bệnh đã bắt đầu lan rộng: đó là những thuốc nhắm vào hệ miễn nhiễm như các PD-1 và CTLA-4 blockers. Một thuốc mới đươc thừa nhận --có tên là Cemiplimab—sẽ giúp trị liệu bệnh caximon tế bào vảy da tiên tiến (advanced squamous cell carcinoma) , một dạng ung thư da nguy hiểm đứng hàng thứ hai.  Cơ quan Quàn lý Thực phầm và Dược phẩm (FDA) củng còn đang xúc tiến gấp việc thừa nhận thuốc Bavencio ( avelumab) dành cho một loai bệnh ung thư da khác có tên là Merkel cell carcinoma (MCC).


2- Ung thư vú (Breast cancer)


 Đây là một trong những loại ung thư đáng sơ nhất của phụ nữ. Theo hội  American Cancer Society  thì sẽ có khoảng 266,120 ca ung thư vú xâm lấn (invasise breast cancer) mới đươc chẩn đoán tại Hoa kỳ vào năm 2018. Rủi ro triển khai bệnh ung thư vú cùa một phu nữ vào một lúc nào đó trong cuộc đời của họ  trung bình là 12 phần trăm. Tin đáng mừng theo bác sị Laurie Margolis thuộc Mount Sinai Hospital là “ khi bệnh đươc phát hiện sớm thì nhiều mạng người đươc cứu sống”

Một phát triển phấn khởi nhất trong việc  trị liệu ung thư vú  là việc xác nhận là không phải tất cả các ung thư vú đều giống nhau. Bác sĩ Margolies cho biết  “ Có nhiều tiểu loại (subtypes) ung thư vú khác nhau và chúng ta càng biết nhiều về ung thư vú của một người thì chúng ta càng có thể điều chỉnh tốt (tailore)việc trị liệu  ”. Nhờ khả năng điều chình này mà việc điều trị sẽ có ít tác dụng phụ hơn so với các liệu pháp khác  vì nó đươc tập trung vào các tế bào ung thư cụ thể thay vì trải rộng việc tấn cống lên tất cả các tế bào


 
3- Ung thư phổi (Lung cancer)
Căn bệnh tàn bạo này là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tử vong vì ung thư của cả nam lẫn nữ. Trong năm 2018 tại Hoa kỳ sẽ có khoảng 234,030 ca ung thư phổi mới đươc chẩn đoán và 154,050 ca tử vong vì bệnh này theo báo cáo của Viện Ung thư Hoa kỳ. Yếu tố rủi ro  duy nhất và đáng sơ nhất là hút thuốc, do đó bạn không nên hút thuốc—và nếu có bạn nên ngưng ngay bằng bất cứ cách nào

Theo bác sĩ Nicholas Rohs thuộc Mont Sinai Hospital (New York City) thì  việc sàng lọc (screening)  ung thư phổi hãy còn rất ít đươc sử dụng.  Phép chụp CT scan liều lượng thấp (low dose CT screen) có thể giúp nhận diện ung thu phổi khi bệnh còn ở  dưới dạng dễ trị liệu nhất. Sàng loc bệnh này không cần thiết cho tất cả mọi người, nhưng có thể cứu sống được những người có rủi ro cao bị bệnh này. Bác sĩ Rohs cho biết “ Nếu bạn ở lứa tuổi từ 55 đến 80 và đã hút mỗi ngày một bao thuốc lá trong 30 năm và nếu bạn đươc sàng lọc về ung thư phổi thỉ rủi ro chết vỉ ung thư phổi của bạn sẽ giảm được 20 phần trăm.

Hiện nay người ta đã biết là có nhiều tiểu loại ( subtype) ung thư phổi vì vậy việc trị liêu có thể đươc diều chỉnh dựa theo đặc tính riêng biệt của khối u. Liệu pháp có mục tiêu này (targeted therapies) đươc tiến hành qua đường miệng, đươc cơ thể dung nạp tốt và hết sức hiệu nghiệm
.
4. Ung thư tiền liệt tuyến (Prostate cancer)


Tuyến tiền liệt lớn bằng quả óc chó (walnut) và nằm ngay phía dưới bàng quang (bladder ) của đàn ông. Theo Hội Ung thư Hoa kỳ ung thư tiền liệtt tuyến là một trong những loại ung thư dẫn đẩu về nguyên nhân gây nên những ca ung thư mới cho đàn ông—và cũng là một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu của đàn ông.

Bác sĩ Bobby Liaw thuộc Mount Sinai Hospital cho biết các khuyến cáo vể việc sàng lọc ung thư này đã thay đởi qua nhiều năm. Thử nghiệm máu để đo mức prostate specific antigen (PSA) đã có lẩn đươc  khuyến cáo rộng rãi  cho tất cả các đàn ông tuổi trên 50. Điếu này đã dẫn đến việc phát hiện ra “cả tấn” ca ung thư tiền liệt tuyến mà nhiểu ca chỉ thuộc loại rủi ro thấp và không thích ứng về mặt  lâm sàng. Ví vậy ngày nay việc sàng lọc đươc quyết định theo từng trường hợp dựa vào các yếu tố rủi ro cá nhân.  Theo bác sỉ Liaw thì xu hướng  bây giờ  là cho thử nghiệm các tế  bào ung thư đề tìm hiểu xem căn bệnh phát triển ra sao hoặc sẽ còn phát triễn nữa hay không và dựa vào các thông tin này mà lưa chọn cách tri liệu

5- Ung thư đại trực tràng (Colorectal cancer)

Đây là một căn bệnh gây bực bội cho các bác sĩ ung thư: Ung thư đại trực tràng là nguyên nhân tử vong vì ung thư đứng hàng thứ hai cho cả nam và nữ, thế mà  gần 30 phần trăm số người cần phải lầy hẹn để được  sàng lọc về bệnh này lại bỏ qua không làm. Có tới 60 phần trăm ca tử vong vì ung thư đại trực tràng có thể ngăn chặn được nhở sàng lọc. Hôi Ung thư Hoa kỳ ước tính là sẽ có 97,220 ca ung thư đai tràng mới và 43,030 ca ung thư trực tráng mới sẽ đươc chẩn đoán tại Hoa kỳ vào năm 2018

Vì số người trẻ tuổi bị ung thư đai tràng có khuynh hướng gia tăng nên các hướng dẫn về sàng lọc đã thay đổi. Bây giờ Hội Ung thư Hoa kỳ khuyến cáo là những người có rủi ro trung bình bị ung thư đại trực tràng cần được sàng lọc đều đăn bắt đầu từ tuổi 45. Ung thư đại trực tràng thường bắt đầu như là một polip bên trong đại tràng hoặc trực tràng; tìm kiếm và cắt bỏ các polip này có thể ngăn ngừa được ung thư đại trực tràng.

Các nhà khảo cứu đang cố gắng phân chia ung thư đại trực tràng ra thành những tiểu loai (sub-types) dựa vào sự biến đổi gen (gen mutation), hỉnh dạng và cách hành sử cũng như tốc độ phân chia của các tế bào ung thư; để rồi từ đó mà lụa chọn liệu pháp thích hợp

6- Ung thư bàng quang (Bladder cancer)


Theo Viện Ung thư Quốc gia thì trong năm 2018 tai Hoa kỳ sẽ có khoàng 81,190 ca ung thư bàng quang mới sẽ được chẩn đoán, chiếm 4.7 phần trăm tổng số các ca ung thư. Hút thuốc là yếu tố rủi ro chính. Mặc dầu nhiếu người cho rằng hút thuốc lá điện tử (vaping) an toàn hơn hút thuốc lá truyến thống , nhưng thật ra cả hai cách đều gia tăng rủi ro bị ung thư bàng quang như nhau, theo báo cáo trình trước phiên họp thường niên của Hiệp hội American Urological Association. Ung thư bàng quang thường ra ảnh hưởng tới đàn ông nhiều hơn đàn bà và thông thường phát triển ở những người tuổi trên 55

Cũng giống như các loại ung thư khác các u bàng quang có nhiều loại khác nhau; các nhà khảo cứu đang bắt đầu  nhận diện các thay đổi gen (genetic changes) bên trong các tế bào ung thư bàng quang để có thể tiên đoán xem u sẽ tấn công mạnh mẽ ra sao, rồi từ đó lựa chọn liệu pháp tốt nhất

7- Ung thư nội mạc tử cung (Endometrial cancer)


Ung thư này đươc  xếp vào loại ung thư tử cung bởi vì nó phát triển ở nội mạc tử cung.Theo Hội Ung thư Hoa kỳ thì trong năm 2018 có khoảng 62,230 ca ung thư tử cung mới được chẩn đoán và khoảng 11,350 phụ nữ sẽ bị chết vì các ung thư này

Tuổi trung bình được chẩn đoán bị ung thu này là 60 tuổi , nhưng theo bác sĩ phụ khoa Shannon Westin thì ung thư nội mac tử cung có xu hướng được chẩn đoán sớm hơn ở các phụ nữ trẻ. Điều này có nhiều khà năng là do dịch bệnh mập phì (obesity) gây ra “ Các tế bào mỡ  sản xuất ra hormone sinh dục nữ estrogen và tất cà các estrogen dư thừa này sẽ tích tụ trong cơ thể và làm tăng rủi ro bị ung thư nội mạc tử cung”. Vì  lý do này giảm cân có thể giúp giảm rũi ro bị ung thư này
.
Ung thư nội mạc tử cung thường ra được điều trị bằng phẫu thuật nếu phát hiện sớm.

8- Ung thư thận (Kidney cancer)


Theo Liên hội Seattle Cancer Care Alliance thì từ năm 1970 số ca ung thư thận có tăng đôi chút, nhưng rất may là  tỉ lệ tử vong vì ung thư này lại giảm.

Viện Ung thư Quốc gia dự đoán sẽ có 65,340 ca ung thư thận mới đươc chẩn đoán tại Hoa kỳ trong năm 2018, chiếm tới 3.8 phần trăm tỗng số các ca ung thư mới tại Hoa kỷ

Tuy rằng đã có những thử nghiệm có thể giúp dò tìm sớm một vài loại ung thư thận, nhưng còn phải chờ đươc phép sử dụng cho những người  có rủi ro  trung bình . Việc điều trị ung thu thận đang đươc cải thiện:  Nhiều loại  liệu pháp có mục tiêu( targeted therapies) --nhắm tập trung vào các thay đổi phân tử và gen bên trong các tế bào gây ra ung thận-- thông thường ra là cách tri liệu đầu  tiên đươc sử dụng. Các nhà khảo cứu hiện nay đang tìm cách kết hợp các thuốc này để xem chúng có tác dụng tốt hơn hay không khi cùng nhau hoạt động


9- Ung thư gan (Liver cancer)


Theo Hội Ung thư Hoa kỳ thì số người bị ung thư gan đã tăng hơn ba lần kể từ năm 1980 do  ảnh hưởng của sư gia tăng các căn bệnh mập phì, tiểu đường và  viêm gan không được chữa trị. Trong năm 2018 sẽ có khoảng 42,220 ca ung thư gan mới đươc chẩn đoán và khoảng 30,200 người bị chết vì ung thư nảy. Các nhà khảo cứu đang nghiên cứu những cách để ngăn ngừa hoặc chữa trị các ca nhiễm trùng viêm gan trước khi chúng gây ra ung thư gan

Bác sỉ Thomas Karasic ---- thuộc Khoa Huyết học- Ung thư , Đai học Pennsylvania----cho biết “ Từ năm 2007 đến 2017 chỉ có một thuốc trị ung thư gan đươc FDA chấp nhận. Hiện nay có thêm 5 thuốc nữa, và một thuốc thứ sáu sẽ có khả năng sớm được chấp thuận; ngoài ra một thuốc khác nữa đang đươc triển khai. “ Theo giải thích của bác sĩ Karasic “ phần lớn các thuốc này hoạt động bẳng cách cắt đứt nguồn cung cấp máu cho khối u”

Điều đáng mừng là còn có hai tác nhân liệu pháp miễn nhiểm (immunotherapy agents) đã đươc chấp nhận để trị ung thư gan. Các thuốc này khuyến khích các tế bào miễn nhiễm nhận diện và tấn công các khối u bẳng cách nhắm mục tiêu vảo các protein then chốt của tế bào miễn nhiễm.

Bác sĩ Karasic nói “ Chúng tôi đươc biết 20 phẩn trăm những người bị ung thư gan có đáp ứng với liệu pháp miễn nhiễm đều sống tốt. Vì thế sau khi các thuốc này đươc FDA chấp nhận chúng tôi đã thử áp dụng liêu pháp miễn nhiểm sớm hơn và sau khi giải phẫu”


10- Ung thư tuyến tụy (Pancreatic cancer)


Hạch này nằm trong ổ bụng có chức năng giúp tiêu hóa thực phẩm và kiểm soát mức đường huyết. Trong năm 2018 theo Hội Ung thư Hoa kỳ sẽ có khoàng 55,440 ca ung thư tuyến tụy được chẩn đoán và khoảng 44,330 người sẽ bị chết vì ung thư này.

Ung thư tuyến tụy “nổi tiếng” vì khó phát hiện và dễ gây chết người--- thường ra các bác sĩ chỉ “ bắt đươc” bệnh khi mà ung thư đã lan rộng. Bác sỉ Karasic cho biết “ Rất nhiều nghiên cứu đã và đang đươc tiến hành trên chất đánh dấu bệnh trong máu (blood marker) và trên nhóm dân số có rủi ro đặc biệt cao bị bệnh này chẳng hạn như những người mà gia đình có tiểu sử bị ung thư này hoặc có những u nang tuyến tụy tiền ung thư (precancerous pancreatic cysts)”. Phát hiện sớm ung thư này là cơ may tốt nhất để thoát khỏi tữ vong

Bác sỉ Karasic cho biết tiếp là “Những chế độ hóa trị liệu (chemotherapy) mới tỏ ra hữu hiệu hơn các chế độc cũ, và số ngưới khỏi bệnh nhờ phẫu thuật và hóa trị cũng đả nhiều hơn đôi chút.

The 10 Most Common Types of Cancer in the United States-
 Denise Mann, MS,Reader's Digest - Dec 6 2018