Trong khi statin có một số lợi ích to lớn đối với những bệnh nhân được coi như có rủi ro cao, thì nó cũng có một số tác dụng phụ nghiêm trọng thường bị bỏ qua. Do đó, trước khi quyết định dùng thuốc statin trong một thời gian lâu dài thì bạn hãy thảo luận với bác sĩ của bạn về các tác dụng phụ có thể xẩy ra so với các lợi ích mà thuốc có thể đem lại cho bạn
Trước hết chúng ta hảy tìm hiểu xem statin hoạt động ra sao. Statin chặn đứng một chất mà gan cần tới để sản xuất cholesterol ( chất xáp có trong chất béo ở trong máu) bằng cách giúp gan loại bỏ cholesterol từ máu. Trong khi cơ thể cần cholesterol để tạo những tế bào lành mạnh thì mức choleterol cao lại không tốt vì nó tăng rùi ro phát triển bệnh tim. Tai sao vây? Mức cholesterol cao làm cho chất béo tích tụ trong các mạch máu. Với thời gian , các lắng đọng chất béo này làm chậm lại hay thậm chí ngăn chặn dòng máu trong các động mạch. Nếu tim không nhận được đủ lượng máu giầu oxigen mà nó cần thì rủi ro bị nhồi máu cơ tim sẽ tăng đáng kễ. Đống thời các động mạch bị nghẽn làm giảm luồng máu chảy lên não , điều này có thễ dẫn đến đột quy
Chính vì các rủi ro nghiệm trọng có liên hệ với tình trang cao cholesterol này mà thuốc statin đã trở thành một thuốc rất phổ biến. Tuy nhiên có một vài rủi ro và tác dụng phụ đôi khi bị bỏ qua. Nếu bạn hiện đang dùng hoặc dự định dùng thuốc statin đễ giảm cholesterol thì điều quan trọng là bạn cần biết những tác dụng phụ mà nó có thể gây ra.
- Các tác dụng phụ về thẩn kinh.
Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẫm (FDA), một tác dụng phụ của thuốc statin có thể là mất trí nhớ ( memory loss) và lẫn (confusion), Các tác dụng phụ này được biết chỉ tồn tại trong thời gian bạn đang uống thuốc statin. Tuy nhiên các tác dụng phụ về thần kinh này hãy còn chưa được nghiên cứu kỹ càng nên cần được xác nhận bởi những cuỗc nghiên cứu sâu rộng hơn. Nếu có bất cứ tác dụng phụ nào vể thần kinh xẩy ra cho bạn thỉ bạn cần cho bác sĩ hay
- Tỗn thương gan
Thuốc
satin đôi khi có thễ làm tỗn thương hay gây căng thẳng cho gan. Các dấu hiệu
gan có thễ bị tổn thượng gồm có mệt mỏi và yếu sức bất thường, ăn mất ngon, đau
phần trên dạ dày, nước tiểu mầu xẫm hoăc da hay mắt bị vàng.
Một cách
tốt để thử nghiệm xem statin có ảnh hưởng lên gan hay không là kiễm soát sự dư
thừa các enzim gan trong máu. Có nhiầu khả
năng bác sĩ của bạn sẽ cho làm một thử nghiêm enzim gan hoặc sau khi bạn bắt đẩu
uốngthuốc statin hoặc khi bạn có bất cứ một triệu chứng nghiêm trọng nào. Nếu lượng
enzim gan quá cao thỉ bác sĩ có thể sẽ
khuyên bạn ngưng uống thuốc statin
- Đau và tỗn thương cơ bắp
Đây là
tác dụng phụ thông thường nhất của thuốc statin. Đau cơ bắp thường ra có liên
kết với nhức nhối, mệt mỏi và suy yếu. Mức độ đau cơ bắp từ hơi khó chiụ tới đau nặng. Bác
sĩ có thễ cho làm thử nghiẹm CPK isoenzyme ( CPK= creatine
phosphokinase ) đễ xem là cơ bắp bị thượng hay bị căng thẳng
- Đường huyết tăng hay bệnh tiểu đường
loại 2
Cơ quan
Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã cảnh báo là uống statin có thể liên kết
với rủi ro gia tăng về mức đường huyết cao có thể dẫn tới bệnh tiều đường loại
2. Tuy rằng rủi ro này thấp, nhưng cũng
quan trong được cần biết
Một số
những tac dụng phụ khác có liên quan tới việc uống thuốc statin bao gồm buồn nôn,
táo bón, tiêu chảy, phát ban hay da đỏ bừng
Chứng
cholesterol cao có thể là do di truyền, nhưng củng thuờng ra là hậu quà của nếp
sống không lành mạnh. Bạn có nhiều khà năng bị chứng cholesterol cao nếu bạn có
nhửng yếu tố rủi ro sau đây: hút thuốc, mập phì, chế đố ăn uống không tốt,
không tập thể dục, cao huyết áp, tiểu đường, hay gia đình có tiểu sử bị bệnh
tim
Cách tốt
nhất đễ ngăn ngửa hay giảm rủi ro bị cholestrol cao thì phải lựa chọn một nếp sống
lành mạnh hơn tức là ăn theo một chế độ lành mạnh ít chất béo, ít muối, gồm có
trái cây , rau và ngũ cốc nguyên hạt. Điều cũng không kém quan trọng là tập thễ
dục đểu đặn
Nếu cuộc
thào luận với bác sĩ cho thấy là uống statin có hại nhiều hơn lợi thỉ bạn có
nhiều lựa chọn thay thế như dùng tỏi (garlic), blond psyllium, ác-ti-xô, và cám
lúa mạch và yến mạch. Tuy nhiên việc đổi từ statin sang thực phẫm thay thế cẩn
phải có ý kiến của bác sĩ.
Trái lại
nếu bạn phải tiếp tục uống thuốc statin để duy trỉ sức khỏe của tim thì ít nhất bạn phải biết những tác dụng phụ của thuốc này để báo ngay cho bác sĩ biết khi
bất cứ tác dụng nào trên đây xẫy ra cho bạn
