Trong những năm gần đây, nhiều chị em muốn dáng chuẩn phải là "mình hạc xương mai", gầy mảnh khảnh và cho rằng nếu đạt được khuôn hình như vậy mới gọi là thẩm mỹ và khỏe mạnh. Nhưng thực tế lại khác...
Một cơ thể khoẻ mạnh lại là những người "có da, có thịt".Tuy nhiên, riêng ở người lớn tuổi, thường có các bệnh lý mạn tính đi kèm như mỡ máu cao, đường máu rối loạn, tăng huyết áp…nếu muốn mình dáng mảnh mai thì phải ăn uống kiêng khem, tiết chế, gìn giữ đến mức khắc khổ và cực đoan,… sẽ để lại những nguy hại vô cùng to lớn.
Việc người lớn tuổi nhất là những người có bệnh nền lại kiêng khem quá mức sẽ gây thiếu chất làm mất cân bằng dinh dưỡng, có nhiều khả năng bị nhiễm trùng hô hấp, đường ruột, dễ mắc cảm cúm và hay mắc nhiều bệnh (hư khớp, loãng xương, tim mạch…), sức đề kháng kém khi điều trị bệnh….
Vậy, khi lớn tuổi để ít bị bệnh và sống thọ hơn thì mẫu người dưới đây mới là chuẩn bạn đọc hãy cân nhắc để tham khảo.
Người cân nặng dư chút xíu không đáng lo, vẫn tốt cho sức khỏe
Thông thường chúng ta muốn cân nặng ở mức độ lý tưởng là rất tốt cho sức khỏe, nhưng những người dư cân một chút cũng không quá đáng lo nhất là những người lớn tuổi. Ngay cả người bình thường cũng không nên quá ăn kiêng khem nghiêm ngặt.
Để được dáng người mảnh khảnh nhiều người ăn chay, ăn kiêng khem nghiêm ngặt dẫn đến hệ lụy cho sức khỏe, thậm chí tử vong. Vụ việc mới đây nhất xảy ra với Blogger nổi tiếng, người truyền cảm hứng về thuần chay, ăn thô, yoga… đã qua đời ở tuổi 39 đã chứng minh điều này. Mặc dù còn phải chờ bác sĩ xác minh đưa ra tuyên bố nguyên nhân thật sự của cái chết là gì, nhưng hướng chẩn đoán đang tập trung nhiều hơn vào khả năng tình trạng suy kiệt đã làm cô không thể chống đỡ được một đợt nhiễm trùng đường ruột.
Ăn kiêng khem quá mức sẽ gây thiếu chất làm mất cân bằng dinh dưỡng, có nhiều khả năng bị nhiễm trùng hô hấp, đường ruột
Như vậy, có thể nói cân nặng lý tưởng, ăn uống cân bằng vẫn là một trong những tiêu chí mà chúng ta cần đạt được. Nhưng ở người lớn tuổi có dư cân một chút cũng không sao, điều này ở một số khía cạnh còn vô cùng có lợi.
Theo kết quả một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Y tế Mỹ, những người hơi béo hoặc được coi là chớm thừa cân có xu hướng sống lâu hơn.
Kết quả nghiên cứu trên được công bố sau một khảo sát được tiến hành đối với gần ba triệu người trưởng thành. Các nhà khoa học đã sử dụng kết quả từ gần 100 nghiên cứu ở khắp nơi trên thế giới với các thông số về sức khỏe của hơn 2,8 triệu người.
Trong số hơn 2,8 triệu người được kiểm tra này, khoảng 270.000 người đã qua đời trước khi có kết quả nghiên cứu.
Sau khi đã hiệu chỉnh các yếu tố tác động khác nhau như độ tuổi, đời sống tình dục, thói quen hút thuốc, các nhà khoa học kết luận rằng những người hơi thừa cân sẽ có tuổi thọ cao hơn những người "cân nặng bình thường." Theo đó, cơ hội để những người hơi béo sống lâu hơn người thường là cao hơn 6%.
Tuy nhiên nghiên cứu cũng cảnh báo, nếu chỉ số thừa cân cao tới mức chuyển sang béo phì, thì tỷ lệ tử vong lại cao hơn 29% so với những người bình thường.
Cần có chế độ ăn cân bằng để cơ thể khỏe mạnh.
Thực tiễn áp dụng để sống thọ hơn và ít bệnh
Nếu có dư cân một chút cũng vẫn không đáng lo ngại thậm chí còn tốt như các nghiên cứu công bố. Vấn đề đặt ra là ở người lớn tuổi cần ăn uống như thế nào, điều chỉnh lối sống ra làm sao?
Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn có thể áp dụng.
Cần ăn uống cân bằng, đủ chất và hợp lý, không dư thừa nhưng không kiêng khem quá cực đoan
Ở người lớn tuổi việc ăn uống cân bằng hợp lý các loại thực phẩm là vô cùng cần thiết. Điều này sẽ tránh sự thiếu hụt các vitamin, khoáng chất. Như vậy chúng ta cần chú ý như sau.
- Ăn cân bằng: có tinh bột, có thịt cá, có dầu mỡ, có rau quả đủ màu sắc khác nhau
- Ăn nhiều trái cây và rau cải lành mạnh. Nên ăn ít nhất 5 phần rau và trái cây mỗi ngày để đạt được sức khoẻ tốt nhất.
- Ăn cá ít nhất 2 lần cho mỗi tuần, nhất là người lớn tuổi
- Ăn vừa bụng, vừa no: nghĩa là không quá 80% lượng cần ăn cho mỗi bữa
Riêng người lớn tuổi, cần ăn món ngon đủ chất, nhưng không ăn nhiều cho mỗi bữa, cần bổ sung thêm các bữa ăn dặm ( bữa phụ).
+ Ăn một bữa sáng lành mạnh: Có một bữa sáng lành mạnh giúp trao đổi chất tốt và sẽ cung cấp cho bạn năng lượng cần cho cả ngày. Thêm vào đó, một bữa sáng lành mạnh cũng sẽ ngăn chặn cơn thèm ăn dẫn đến ăn uống quá nhiều không cần thiết.
+ Với ăn dặm: có thể dùng các loại hạt, sữa chua và các sản phẩm probiotics
+ Ăn tối: Không ăn quá no, không ăn trong vòng 2 tiếng trước khi ngủ tối. Nên vận động nhẹ sau bữa ăn, bạn có thể đi dạo bộ quanh nơi ở sau ăn tối.
Vẫn ăn muối, nhưng không dùng quá 2 muỗng cà phê muối cho một ngày.
Với lượng dùng đường và tinh bột
Người lớn tuổi cũng nên dùng carbohydrate trong chế độ ăn uống của bạn, vì chúng là nguồn năng lượng hàng ngày. Tuy nhiên, tránh các carbohydrate chế biến và tinh bột vì chúng làm tăng cân nhanh. Nên ăn gạo nâu, bánh mì nguyên hạt và các loại ngũ cốc nguyên hạt.
- Cắt giảm đường, vì đường là nhân tố đóng góp chính cho BMI tăng nhanh. Không ăn nhiều hơn 12 muỗng cà phê đường trong một ngày.
- Tránh thức uống có vị ngọt và luôn luôn kiểm tra nhãn thực phẩm có hàm lượng đường cao. Lựa chọn thức ăn ít đường hoặc không có đường.
- Tránh các thực phẩm chế biến vì chúng không chỉ có lượng carbs cao, mà còn chứa lượng đường và muối không tốt.
Luôn nhớ rằng, nếu lượng đường máu của bạn bình thường, bạn vẫn ăn chè và các món có đường nhưng không ăn quá nhiều là được.
Với lượng dùng mỡ động vật
Đối với người lớn tuổi, lượng mỡ dưới da, tất nhiên không nhiều, chính là kho dự trữ dưỡng chất để đáp ứng cho nhu cầu phục hồi cơ thể mỗi lần ngã bệnh. Cụ thể, bạn vẫn dùng dầu mỡ hàng ngày có kiểm soát là đạt yêu cầu.
- Riêng người lớn tuổi, nếu mỡ máu ở mức bình thường, vẫn có thể dùng mỡ động vật (mỡ heo, bò…), hoàn toàn không dùng mỡ là sai lầm.
Cần uống đủ nước
Uống nhiều nước nếu bạn muốn ổn định chỉ số BMI. Mất nước có thể dẫn đến ăn quá nhiều, nhức đầu và mệt mỏi.
Cần bù 1,5 - 2 lít nước và chất lỏng cho mỗi ngày. Gồm các loại nước uống, canh súp...
Uống một ly nước sau khi thức dậy, có hiệu quả trong việc tăng cường sự trao đổi chất của bạn và kiểm soát thèm ăn.
Tập luyện thể chất
Sống một lối sống tích cực và lành mạnh là một cách hiệu quả và an toàn để giữ ổn định BMI và đạt được mục tiêu "có da, có thịt" của bạn.
Hãy chắc chắn rằng bạn dành ít nhất có 30 phút tập thể dục mỗi ngày, tốt nhất chỉ cần đi bộ đều đặn hàng ngày. Bạn có thể chọn các hoạt động thể dục thể thao mà bạn thích, chẳng hạn như đi bộ, đạp xe, bơi lội, yoga...
Tránh bị bất động. Tìm cách để luôn luôn được chuyển động. Nếu bạn đang ngồi trong bàn làm việc cả ngày, hãy nghỉ ít nhất 5 phút sau 30 phút ngồi yên để vận động tay và chân và đi bộ quanh. Di chuyển nhiều cả ngày để làm việc nhà là một cách hiệu quả để giữ ổn định BMI của bạn. Hãy chọn công việc đòi hỏi sự di chuyển như lau nhà hoặc làm vườn.
Ngoài ra, cần ngủ đủ giấc, ngủ ít nhất 6 giờ nhưng không quá 8 giờ mỗi đêm và quản lý căng thẳng.
Tóm lại: Việc tính ngay chỉ số BMI của mình, xem có đạt chuẩn bình thường không, nếu dư cân xíu nghĩa là vẫn tốt không đáng ngại. Bạn cũng đừng quá ép cân, ăn kiêng khem hà khắc, tuyệt đối vì có thể dẫn đến thiếu hụt chất dinh dưỡng. Những người nhẹ cân có nhiều khả năng bị nhiễm trùng hô hấp, đường ruột, dễ mắc cảm cúm và hay mắc nhiều bệnh (hư khớp, loãng xương, tim mạch…), sức đề kháng kém khi điều trị bệnh… so với những người có cân nặng khỏe mạnh hay dư cân một chút.
Điều quan trọng là bạn nên mất một lượng BMI an toàn và duy trì một chỉ số BMI trong ngưỡng khá an toàn (BMI nhích lên gần bằng 23) và dư cân một chút (BMI cao hơn 23 một chút) hay gọi hơi béo là hợp lý.
Cuối cùng, đứng về góc độ thẩm mỹ, đa phần mọi người vẫn muốn ưa nhìn một người có cân nặng đầy đặn "có da có thịt", kèm vóc dáng cân đối. Với ngoại hình như vậy, rõ ràng sẽ tăng tính thẩm mỹ, giàu sinh lực và thân thiện hơn, nhất là đối với phụ nữ lớn tuổi.
-----------------------------------------------------
Chỉ số cơ thể được tính chung viết tắt là BMI (Body Mass Index), hoặc chỉ số khối cơ thể, là một thước đo thể trạng cơ thể dựa trên 2 thông số: trọng lượng và chiều cao của bạn.
-BMI bằng trọng lượng cơ thể (tính bằng kg) chia cho bình phương chiều cao (chiều cao x chiều cao; tính bằng m).
----------------------------------------------------------------------------------------------------
TS.BS Lê Thanh Hả/suc khoe doi song
