Từ 4.500 năm trước, nghệ đã được sử dụng chủ yếu ở châu Á cả trong nấu ăn và điều trị nhiều chứng bệnh từ tiêu hóa, khớp… đến vết thương ngoài da. Ngày nay, nghệ là dược liệu tiềm năng trong trị ung thư, bệnh tim, vẩy nến, Alzheimer…
Các chuyên gia đã tìm thấy trong nghệ ít nhất 20 loại kháng sinh, 14 chất phòng ung thư, 12 loại chất bài trừ khối u và ít nhất 10 chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Do đó khả năng chống oxy hóa, kháng viêm kháng khuẩn, diệt virus và kìm hãm ung thư được đánh giá rất cao.
Công dụng của nghệ rất phong phú
Tổ chức Arthritis Foundation báo cáo rằng nghệ có thể làm giảm đau đớn và cải thiện chức năng lâu dài cho những người bị viêm khớp.
Chất curcumin rất tốt cho điều trị ung thư, nó tiêu diệt các tế nào ung thư mà không làm tổn thương các tế bào bình thường. Đồng thời có thể làm tăng hiệu quả của hóa trị và xạ trị.
BS. Saraswati Sukumar, chuyên về ung thư tại Đại học Johns Hopkins đã tham gia vào hàng trăm nghiên cứu về tác động của nghệ đối với bệnh ung thư. Cô đã phát hiện ra rằng ăn nghệ được chế biến trong thực phẩm cung cấp nhiều lợi ích hơn là uống curcumin.
Nghệ có thể làm giảm cortisol, một hormon stress gây căng thẳng và làm tăng cường lượng serotonin, chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến cảm giác hạnh phúc. Hơn nữa đây là loại thuốc chống trầm cảm an toàn và có thể dùng lâu dài.
Người già ở Ấn Độ thường xuyên dùng nghệ trong các bữa ăn và họ có tỷ lệ mắc Alzheimer thấp nhất trên thế giới. Chất turmerone trong nghệ sẽ kích thích sự sản xuất các nơ-ron thần kinh mới, thúc đẩy quá trình não tự sửa chữa. Nhờ vậy, turmerone có tác dụng tích cực đối với một loạt các bệnh thoái hóa não như Parkinson, tổn thương não do chấn thương, đột quỵ…
Nghệ có thể làm giảm cortisol, một hormon stress gây căng thẳng và làm tăng cường lượng serotonin.
Có thể giúp điều trị hoặc ngăn ngừa bệnh tiểu đường: Theo một đánh giá trước đây của các nghiên cứu, curcumin trong củ nghệ có thể giúp điều trị và ngăn ngừa bệnh tiểu đường, cũng như các rối loạn liên quan như bệnh thận do tiểu đường, thường xảy ra với những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 và 2. Tuy nhiên, nhiều phần của các nghiên cứu này chỉ được thực hiện trên động vật chứ không phải con người.
Chẳng hạn, một nghiên cứu trên những con chuột béo phì mắc bệnh tiểu đường loại 2 được công bố trên tạp chí Dinh dưỡng & Chuyển hóa số tháng 7/2019 cho thấy chất bổ sung curcumin giúp giảm mức insulin trong máu sau 16 tuần.
Các tác giả của một bài đánh giá cho rằng chất curcumin có thể hỗ trợ tốt trong điều trị bệnh tiểu đường để cải thiện tình trạng kháng insulin và kiểm soát lượng đường trong máu, đồng thời hạ lipid máu (chất béo có trong máu).
Có thể hỗ trợ điều trị trầm cảm: Giống bệnh Alzheimer, trầm cảm có liên quan đến mức BDNF thấp hơn. Nhờ khả năng tăng mức BDNF của nghệ, loại gia vị này hứa hẹn là một loại thuốc chống trầm cảm hiệu quả. Trên thực tế, một nghiên cứu cho thấy những con chuột được tiêm 50, 100 hoặc 200 mg/kg curcumin trong 10 ngày có sự gia tăng BDNF phụ thuộc vào liều, với liều cao hơn 200 mg/kg cho thấy tác dụng chống trầm cảm lớn hơn.
Trong khi đó, trong một nghiên cứu ở người được công bố trên tạp chí Phytotherapy Research, các nhà khoa học đã chia ngẫu nhiên 60 bệnh nhân mắc chứng rối loạn trầm cảm nặng vào một trong ba nhóm: Một nhóm nhận 20 mg fluoxetine hàng ngày, một nhóm khác nhận 1.000 mg curcumin và một phần ba nhận được sự kết hợp của cả hai. Sau 6 tuần, ba nhóm đã có những cải thiện tương đương nhau, khiến các nhà nghiên cứu hàng đầu cho rằng chất curcumin có thể là một phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả cho chứng rối loạn trầm cảm nặng.
Phương pháp điều trị bằng curcumin tại chỗ có thể hữu ích trong việc điều trị các rối loạn về da.
Cải thiện làn da: Nhờ đặc tính chống viêm, kháng khuẩn và chống oxy hóa, nghệ có thể là một phương pháp điều trị hiệu quả cho nhiều tình trạng da khác nhau, bao gồm mụn trứng cá, bệnh chàm (viêm da dị ứng), lão hóa do ánh nắng và bệnh vẩy nến.
Một đánh giá được công bố trên Tạp chí Khoa học Y khoa Open Access Macedonian vào tháng 1/2018 cho thấy chất curcumin đường uống nói riêng có thể là lựa chọn điều trị hiệu quả và an toàn cho bệnh vẩy nến (một bệnh viêm da mãn tính), nhưng cần có nhiều nghiên cứu hơn trước khi các bác sĩ đưa ra khuyến nghị.
Theo các tác giả của một bài đánh giá khác, phương pháp điều trị bằng curcumin tại chỗ có thể hữu ích trong việc điều trị các rối loạn về da, đặc biệt là khi nghiên cứu trước đây cho thấy curcumin tương đối an toàn ngay cả khi sử dụng ở liều cao. Tuy nhiên màu vàng cam sáng, độ hòa tan kém và ổn định kém ở độ pH cao của curcumin khiến nó trở thành một phương pháp điều trị ngoài da không mấy hấp dẫn.
Bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do: Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể bạn chống lại tác hại gây ra bởi các gốc tự do, một loại nguyên tử có khả năng phản ứng cao được tạo ra trong cơ thể và được tìm thấy trong các chất gây ô nhiễm môi trường như khói thuốc lá và hóa chất công nghiệp. Tiếp xúc quá nhiều với các gốc tự do có thể gây rối loạn chất béo, protein và thậm chí cả ADN trong cơ thể, từ đó có thể dẫn đến một số bệnh và tình trạng sức khỏe phổ biến gồm ung thư, viêm khớp, bệnh tim và bệnh Alzheimer.
Các loại gia vị giàu chất chống oxy hóa như nghệ có thể đóng vai trò bảo vệ bạn khỏi tác hại của các gốc tự do. Đặc biệt, curcumin có khả năng loại bỏ các gốc tự do khác nhau, kiểm soát các enzym trung hòa các gốc tự do và ngăn chặn một số enzym tạo ra các loại gốc tự do cụ thể, theo một đánh giá trên tạp chí Thực phẩm tháng 10/2017.
Chống lão hóa: Hiện không có bằng chứng nào cho thấy nghệ hoặc curcumin ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ, nhưng nhờ khả năng chống viêm, bảo vệ cơ thể bạn chống lại các gốc tự do và có khả năng làm chậm quá trình thoái hóa não và các bệnh liên quan đến tuổi tác khác, nghệ và curcumin có thể chống lão hóa hiệu quả.
Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng nghệ và curcumin hầu hết an toàn, dù sẽ có một số tác dụng phụ tiêu cực như tiêu chảy, nhức đầu, phát ban nếu dùng với liều lượng từ 500 đến 12.000 mg.
Các phương pháp điều trị bằng curcumin tại chỗ có thể giúp bảo vệ mắt chống thoái hóa.
Có thể ngăn ngừa thoái hóa mắt: Bệnh tăng nhãn áp, một nhóm bệnh về mắt, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở những người trên 60 tuổi.
Nhưng nghiên cứu sơ bộ được công bố vào tháng 7/2018 trên tạp chí Scientific Reports cho thấy các phương pháp điều trị bằng curcumin tại chỗ có thể giúp bảo vệ mắt chống thoái hóa. Các nhà nghiên cứu đã áp dụng dung dịch nhỏ mắt curcumin độc quyền cho chuột hai lần mỗi ngày trong ba tuần. Vào cuối cuộc nghiên cứu, những con chuột không được điều trị đã giảm 23% tế bào võng mạc so với nhóm chuột được điều trị.
Kết quả trên có vẻ ấn tượng, tuy nhiên cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem chất curcumin có hiệu quả trong việc ngăn ngừa thoái hóa mắt ở người hay không.
Sử dụng nghệ như thế nào?
Hoạt chất quan trọng nhất trong nghệ là curcumin nhưng dưới dạng bột nghệ nó lại rất khó hấp thụ. Tuy nhiên, khi thêm hạt tiêu đen, chất piperine trong hạt tiêu đen làm tăng sự hấp thụ lên tới 2o lần. Curcumin hòa tan trong chất béo nên khi nấu nghệ với dầu sẽ tăng cường hiệu quả hấp thụ lên đáng kể.
Người dân ở Okinawa, Nhật Bản có tuổi thọ rất cao, trung bình là 81,2 năm. Lý do có thể là vì họ uống một lượng lớn trà nghệ. Khi đun sôi nghệ với nước trong 10 phút làm tăng độ hòa tan của curcumin lên đến 12 lần. Bạn chỉ cần cho 1/2 thìa bột nghệ vào 1 cốc nước sôi và đun nhỏ lửa trong 10 phút nhưng trà nghệ thì rất đắng, không phải ai cũng có thể dễ dàng uống.
Tác dụng phụ và những người nên tránh sử dụng
Sử dụng nghệ làm gia vị trong chế biến thực phẩm được coi là an toàn. Hầu như nghệ không mang đến tác dụng phụ nào. Tuy nhiên, với thực phẩm chức năng từ nghệ thì có khá nhiều các phản ứng phụ, tương tác thuốc và cảnh báo có thể xảy ra.
Phụ nữ mang thai không nên dùng sản phẩm từ nghệ. (Ảnh: Internet).
Các chuyên gia khuyên những nhóm người dưới đây không nên uống curcumin hoặc thực phẩm chức năng từ nghệ:
- Phụ nữ đang mang thai hoặc đang muốn thụ thai.
- Người bệnh ung thư về sinh sản, lạc nội mạc tử cung, hoặc u xơ tử cung.
- Bệnh sỏi mật hoặc bệnh túi mật. Củ nghệ có thể làm các vấn đề tồi tệ hơn.
- Người chuẩn bị qua phẫu thuật trong hai tuần tới. Củ nghệ làm tăng nguy cơ chảy máu.
- Người đang dùng thuốc làm chậm đông máu như aspirin, clopidogrel, diclofenac, ibuprofen, naproxen và warfarin. Củ nghệ làm tăng nguy cơ bầm tím và chảy máu.
- Nếu bạn bị trào ngược dạ dày, loét, hoặc các vấn đề về dạ dày khác mà đang sử dụng thuốc tây.
- Bạn dùng thuốc để giảm acid dạ dày. Củ nghệ có thể can thiệp vào các hoạt động của thuốc như Zantac, Tagamet, và Nexium, làm tăng sản xuất acid dạ dày.
- Bạn uống thuốc tiểu đường. Củ nghệ làm tăng nguy cơ hạ đường huyết (đường trong máu thấp).
- Bạn bị thiếu chất sắt. Củ nghệ có thể ngăn sự hấp thu sắt.
Theo ĐKN/Ngôi Sao / Khoa học TV/anle20