Là con người, chúng ta chia sẻ môi trường của mình với một loạt các vi sinh vật - vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng - xa lạ với chúng ta. Cơ thể làm hết sức mình để đối phó với những kẻ xâm lược này bằng một quá trình phức tạp phụ thuộc vào một số yếu tố. Nhưng với tư cách là con người, chúng ta có thể làm gì để hỗ trợ hệ thống miễn dịch của mình?
Khi mùa lạnh và cúm đang đến gần và COVID-19 vẫn còn là một mối đe dọa, bạn có thể đang suy nghĩ về cách tăng cường hệ thống miễn dịch của bản thân và gia đình. Nhiều người trong chúng ta nhét đầy hộp đựng thuốc với các chất bổ sung, uống các đồ uống tẩy sạch cơ thể và nhai cả lố vitamin C hơn cả mức cần thiết - tất cả chỉ vì hy vọng sẽ không bị đau ốm.
Câu hỏi đặt ra là liệu làm như vậy có tốt hay không? Và điều đó có tốt bằng - hoặc tốt hơn - những điều chúng ta có thể làm một cách tự nhiên, như ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc, thường xuyên rửa tay và tránh hút thuốc lá ?
Các chuyên gia gần đây đã cho biết rằng khái niệm "tăng cường" hệ thống miễn dịch có thể không phải là điều cơ thể cần. Thay vào đó, điều chúng ta cần là cơ thể có phản ứng miễn dịch chính xác vào thời điểm cần thiết. Điều này đòi hỏi một hệ thống miễn dịch cân bằng (balanced immune system)
Ngoài các yếu tố điều hòa miễn dịch đã được biết, chẳng hạn như hoạt động thể chất đầy đủ và ăn theo một chế độ lành mạnh, còn có một số những thực phẩm và chất bổ sung có thể giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch.
Những thực phẩm có thể giúp cơ thể chống lại COVID-19, cảm lạnh và cúm:
1. Trái cây và rau quả nhiều màu sắc
Ăn trái cây và rau quả làm tăng mức lưu thông của tất cả các chất dinh dưỡng chống cảm lạnh và cúm mà bạn cố gắng dung nạp qua các viên thuốc như vitamin C, D, E, kẽm và selen. Ăn đủ các loại trái cây và rau quả có mầu sắc khác nhau là điều cần thiết để bạn và gia đình bạn có thể nhận được đầy đủ các chất dinh dưỡng có lợi
2. Tỏi
Tỏi thuộc nhóm allium. Bất kỳ thành viên nào của nhóm này, bao gồm cả hành tây và tỏi tây, có thể giúp tăng cường khả năng miễn dịch của bạn đối với các bệnh phổ biến nhất trong mùa thu và mùa đông.
Một đánh giá vào năm 2020 của 33 nghiên cứu, đã xác định danh sách các loại thực phẩm toàn phần (whole foods) có thể giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp trên, và tỏi nằm trong danh sách này. Tuy rằng các nghiên cứu đã được thực hiện trước đại dịch COVID-19, nhưng các chuyên gia vẫn kết luận rằng một chế độ ăn uống lành mạnh có hiệu quả trong việc ngăn ngừa và hỗ trợ chữa lành bệnh tật.
3. Súp gà
“Phở gà tốt cho tâm hồn.” Chúng ta đều đã nghe nói về điều này trước đây, nhưng bạn có biết rằng nó còn tốt nhiều hơn thế không? Tạp chí CHEST có nhiều bài viết chứng tỏ tại sao súp gà giúp chống cảm lạnh. Thật vây súp gà có thể là một phương thuốc chữa bệnh cảm lạnh thông thường bởi vì nó cung cấp chất lỏng mà chúng ta có thể cần nhiều hơn khi bị COVID-19, cảm lạnh hoặc cúm tấn công. Ngoài ra trong súp gà còn có cà rốt và hành tây giúp tăng cường chất chống oxy- hóa. Súp gà đặc biệt ngon mà lại không có hại đối với trẻ em!
4. Ngũ cốc nguyên hạt
Tiêu thụ ngũ cốc nguyên hạt
(nghĩa là các loại ngũ cốc nguyên vẹn như kiều mạch, gạo lứt và yến mạch) giúp các
vi khuẩn đường ruột lành mạnh phát triển mạnh mẽ. Quá trình này có thể giúp
điều chỉnh hệ thống miễn dịch của bạn. Ngũ cốc nguyên hạt là một trong những
thực phẩm được khuyến khích tiêu thụ để giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch chống
lại COVID-19.
5. Dầu cá (omega-3)
Khi nghĩ đến việc chốngCOVID-19, cảm lạnh hoặc cúm, có thể cá không phải là thực phẩm đầu tiên mà bạn nghĩ đến. Thế nhưng có lẽ suy nghĩ này cần phải thay đổi. Thật vậy theo tạp chí International Journal of Molecular Science thì nghiên cứu mới đây cho thấy các axit béo omega-3 trong chế độ ăn uống thực sự có thúc đẩy các phản ứng miễn dịch cụ thể.
Hút thuốc lá là một thói quen làm giảm nghiêm trọng khả năng của cơ thể chống lại COVID-19 và các bệnh theo mùa như cảm lạnh và cúm, mà bạn nên bỏ. Để thực hiện điều này bạn có thể tiêu dùng một lượng dầu cá lành mạnh mỗi ngày. Theo một nghiên cứu thì làm như vậy có thể giảm cảm giác thèm nicotine và giảm lượng thuốc lá hút hàng ngày. Đề có được lượng omega-3 hàng ngày bạn có thể thêm cá hồi (salmon), cá hồi (trout) và cá mòi (sardines) vào chế độ ăn uống của mình, cũng như các nguồn gốc thực vật như hạt gai dầu (hemp) và quả óc chó (walnuts).
Các chất bổ sung có thể tăng cường hệ thống miễn dịch:
1. Vitamin D
Ngay cả khi bạn áp dụng chế độ ăn kiêng “hoàn hảo”, thì cũng rất khó để có đủ vitamin D vì rất ít thực phẩm cung cấp đủ vitamin D. Cá béo có lẽ là nguồn cung cấp vitamin D tốt nhất, tiếp theo là lòng đỏ trứng và gan. Nguồn vitamin D tốt nhất đến từ tia tử ngoai (UV) của ánh nắng mặt trời được hấp thụ qua da.
Vì nhiều người trong chúng ta sống ở những nơi có tia UV yếu hoặc không muốn tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nên một lựa chọn tốt nhất là chất bổ sung (supplement). Một nghiên cứu vào năm 2017 đăng trên Tạp chí British Medical Journal cho thấy chất bổ sung vtamin D có thể bảo vệ chống lại cảm lạnh và cúm. Một nghiên cứu khác, được tiến hành vào năm 2021 bởi Đại học Y khoa Chicago, phát hiện ra rằng việc tăng mức tiêu thụ vitamin D, cao hơn mức cho phép (recommended allowance), thực sự có thể làm giảm nguy cơ nhiễm COVID-19 ở những người da đen ,
2. Kẽm (zinc)
Một nghiên cứu năm 2016 cho thấy bổ sung kẽm ở người lớn tuổi giúp tăng cường lượng kẽm và khả năng miễn dịch. Mặc dù chúng ta có thể nhận được kẽm từ các loại thực phẩm như vừng và hạt bí ngô, đậu lăng và gà tây, nhưng nghiên cứu cho thấy những người cao tuổi có xu hướng không nhận đủ lượng kẽm từ chế độ ăn uống của họ, khiến họ dễ bị nhiễm trùng hơn. Các nghiên cứu sâu hơn đã chứng minh là kẽm có thể làm giảm thời gian đau ốm vì cảm lạnh thông thường.
3. Men vi sinh (Probiotics)
Muốn xây dựng hệ thống phòng thủ chống lại cảm lạnh và cúm, bạn hãy bắt đầu bằng cách củng cố “ đoàn quân phòng vệ” trong ruột của bạn. Một nghiên cứu trên động vật vào năm 2017 cho thấy có một loại vi khuẩn đường ruột đăc biệt, khi được kích hoạt bởi việc tiêu thụ flavonoid có trong trà, quả mọng và sô cô la, có thể giúp giảm tỷ lệ nhiễm virus.
4. Vitamin C
Nhiều nghiên cứu đã phát hiện là việc tiêu thụ một liều lượng lớn vitamin C giúp giảm nguy cơ cảm lạnh thông thường và COVID-19 bằng cách giảm rủi ro viêm phổi. Ngoài ra, vitamin C còn tăng khả năng chống nhiễm trùng.
Tuy nhiên, nên ghi nhận là tiêu thụ quá nhiều vitamin C có thể gây tiêu chảy và đau dạ dày. Vì vậy, mặc dù uống những viên hoặc gói bột vitamin C vào mùa đông có thể rất an toàn , nhưng bạn không nên uống nhiều trong ngày. Giới hạn dung nạp vitamin C cho người lớn là 2000 mg/ngày.
Tóm lại
Ngoài các yếu tố về chế độ ăn uống thì duy trì cân nặng hợp lý, kiểm soát căng thẳng, ngủ đủ giấc, hoạt động thể chất thường xuyên và thực hành rửa tay tốt là những yếu tố cực kỳ quan trọng việc giúp chống lại COVID-19, vi rút cảm lạnh và cúm.
Các chất bổ sung hoạt động tốt nhất khi bạn cần một số liều lượng cao chẳng hạn như vitamin C hoặc khi bạn cố gắng thu nhập một chất dinh dưỡng mà cơ thể bạn phải vật lộn để lấy từ thức ăn, chẳng hạn như vitamin D. Tuy nhiên bạn nên tránh dùng các thuốc tẩy trùng (cleanses) và các hỗn hợp vitamin (vitamin combo) có hứa hẹn khắc phục khỏi nhiễm trùng , mà chỉ cần thường xuyên rửa tay đúng cách
Cũng như đối với hầu hết những điều giúp giảm nguy cơ bị nhiễm trùng, mắc bệnh mãn tính và tử vong sớm thì không có duy nhất một “phương pháp thần kỳ” nào có thễ chữa khỏi bệnh mà chỉ có thể trông cậy vào sự kếp hợp của nhiều lựa chọn khác nhau về lối sống lành mạnh
Theo “5 foods (and 4 supplements) that can strengthen your immune system
Kristin Kirkpatrick- September 7, 2021” NBN tintuccaonien