Mỗi năm vào thời kỳ này bệnh cúm bắt đầu lại xuất hiện cùng với những huyền thoại vể vi-rút và vắc-xin cúm. Bạn chớ nên để mình mắc phải nhiễm khuần này cũng như đừng tin vào những thông tin sai lầm về bệnh này. Dưới đây là một số những điều quan trọng mà chúng tôi nghĩ bạn cần biết để được khỏe mạnh trong mùa cúm năm nay
1- Bệnh cúm gây chết người
Cả ngàn người Mỹ chết vì bệnh cúm mỗi năm. Trung bình ra ,trong mỗi mùa cúm thông thường có khoảng 30,000 người chết và 200,000 người phải nhập viện. Có một số năm bệnh cúm nặng hơn những năm khác, đặc biệt khi có một dòng vi-rút "ác hiểm" hoành hành hoặc khi vắc-xin cúm không được hiệu nghiệm.
Các triệu chứng của cúm tượng tự như cảm lạnh và bao gồm viêm họng, ho và sốt, nhưng khác với cảm lạnh thông thường cúm có thễ gây chết người. Phụ nữ mang thai, trẻ em và người già đặc biệt có rủi ro bị biến chứng nghiêm trọng của cúm bao gồm cả tử vong.
2.Trụ sinh không chữa khỏi bệnh cúm
Trụ sinh (antibiotics) chống lại vi khuẩn (bacteria) trong khi đó cúm lại do vi-rút gậy ra. Có những thuốc kháng vi-rút có thễ trị được bệnh cúm. Các thuốc này làm cho các triệu chứng nhẹ bớt và rút ngằn thời gian bạn bị bệnh. Cũng những thuốc này có thễ dùng để phòng ngừa bệnh cúm, nhưng thông thường chỉ được dùng cho trẻ em, người già, phụ nữ mang thai và những người có vấn để vể sức khỏe và có rủi ro cao bị các biến chứng của cúm. Nếu các thuốc kháng vi-rút không được sử dụng đúng cách thì vi-rút cúm có thể sẽ trở thành đề kháng (resistant) với các thuốc này
3. Không phải mọi người bị cúm đều có những triệu chứng
Khoảng một phần ba những người nhiễm vi-rút cúm không có triệu chứng gì. Điều này có nghĩa là bạn vẫn cảm thấy bình thường trong khi cơ thể bạn đang mang vi-rút cúm. Đây cũng có nghĩa là bạn có thể lây truyền bệnh mà không hay biết
Tuy rằng những người không có triệu chứng cúm có thể lây truyền bệnh, nhưng hầu hết các ca nhiễm khuẩn cúm đều do những người có triệu chứng gây ra. Vì vậy điếu quan trọng là khi bị cúm bạn cần phải nghỉ ở nhà, không đi làm hoặc đi học.
Bạn có thể lây truyền vi-rút cúm từ ngày đầu tiên bị mắc bệnh cho tới bảy ngày sau đó. Trẻ em và những người có hệ miễn nhiểm yếu có thể lậy truyền cúm trong thời gian hơn một tuần lễ
4. Bạn cần phải chích ngừa cúm mỗi năm
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật (CDC) khuyên bất cứ ai từ 6 tháng tuổi trở lên đều phải chích ngừa cúm mỗi năm một lần. Sở dĩ như vậy là do một lần chích không thể bảo vệ bạn trong nhiều mùa cúm vì vi-rút đột biến (mutate).
Mỗi năm các nhà khoa học chế ra môt vắc-xin mới để chống lại các dòng chủng vi-rút mới nhất (latest strains); muốn vậy họ tìm kiếm các vi-rút cúm nào gây bệnh cho dân cư vùng Nam Bán cầu và tiên liệu những vi-rút nào sẽ "đổ bộ" lên vùng chúng ta đang ở. Tiên liệu này không phải luôn luôn đều đúng bởi vì các vi-rút có thể tiếp tục biến đổi hoặc những dòng chủng khác nhau có thể ảnh hưởng tới những vùng khác nhau. Có một số năm chích ngừa không bảo vệ được nhiều chống lại vi-rút cúm, trong trường hợp này bạn nên thảo luận với bác sĩ vể những lựa chọn bạn có thễ có.
5. Vắc-xin cúm không thể gây cúm
Vắc xin cúm chắc chắn không thể gây cúm bởi vì chích ngừa cúm bằng kim chích (needle) sử dụng hoặc những vi-rút cúm mất hoạt tính (inactived virus) hoặc một protein lấy từ cúm, cả hai đều không lây nhiễm.
Thuốc xịt mũi chống cúm ( nasal flu spray) chứa môt phiên bản suy yếu (weak version) của vi-rút cúm không thể gây bệnh được. Thuốc xịt mũi này có thể dùng cho những người từ 2 tới 49 tuỗi khỏe manh và không mang thai. CDC khuyến cáo không nên dùng thuốc xịt mủi vào mùa cúm năm nay
6. Vậy thì tại sao tôi ngả bệnh sau khi chích ngừa cúm?
Bạn có thể ngả bệnh bởi vì thời điễm của năm mà thuốc chủng sẵn có cũng là thời điểm của năm mà các vi-rút đường hô hấp đang lưu hành. Ngoài ra chích ngừa cúm chỉ bảo vệ chống được một vài dòng chủng vi-rút cúm mà thôi ---chứ không phải tất cả.
Trong một số năm, các nhà khoa học tiên liệu sai các dòng chủng vi-rút cúm sẽ lưu hành, vì vậy vắc- xin họ làm ra không bảo vệ được nhiều như chúng ta mong muốn
Câu trả lời cho mỗi năm mỗi khác bởi vì vi-rút cúm đột biến và nhửng văc-xin mới được chế tạo cho mỗi mùa cúm. Theo các chuyên gia thì riêng cho năm nay, vắc- xin chích tốt hơn vắc-xin xịt mũi (nasal flu spray), nhưng họ không biết chắc là tại sao
8. Chích ngừa cúm rất ít khi gây tác dụng phụ nghiêm trọng
Cứ mỗi một triệu liều lượng vắc-xin cúm mới có một liều lượng gây phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Các dấu hiệu của phản ứng này bao gồm nổi mề đay (hives), thở khò khè (wheezing) và khó thở. Khi có bất cứ một trong những triệu chứng này bạn phải gọi ngay cấp cứu 911.
Đối với hầu hết mọi người chích ngừa cúm chỉ gây khó chịu trong vài phút; một số người cảm thấy đau vùng bị chích thuốc. Ngoài ra chích ngừa cúm cũng gây buồn nôn và nhức đầu và viêm họng. Các triệu chứng này nói chúng chỉ nhẹ thôi và sẽ tự biến mất
9. Chích ngửa cúm không có hiệu quả bảo vệ tức thời chống lại cúm
Sau khi chích vắc-xin cơ thể của bạn cần khoảng hai tuần lể để tạo dựng rào cản chống cúm. Tới lúc này, rủi ro bị cúm sẽ thấp hơn 60 phần trăm so với khi bạn không chích ngừa. Nếu chẵng may bạn có bị cúm thì bệnh củng sẽ nhẹ hơn và thời gian bị bệnh củng ngắn hơn so với trường hợp bạn không chích ngừa
10. Người có dị ứng với trứng có được an toàn khi chích ngửa cúm không?
Một số văc-xin cúm được chế tạo bằng cách sử dụng trứng gà và có thể chứa một lượng nhỏ protein của trứng. Tuy vậy nghiên cứu cho thấy rằng các vắc-xin này an toàn đối với những người có dị ứng với trứng.
Viện American Academy of Pediatrics khuyến cáo nên dùng vắc-xin cúm cho các trẻ em có dị ứng với trứng và Viện American Academy of Allergy Asthma and Immunology cho biết là không cần có biện pháp gì đặc biệt khi chích ngừa cúm, ngay cả cho những người có dị ứng nghiêm trọng đối với trứng
11. Các người lớn tuổi có một vài lựa chọn trong việc chích ngừa cúm
Những người trên 65 tuỗi có rủi ro cao bị những biến chứng nghiêm trọng của cúm và bởi vì hệ miễn nhiểm của họ yếu nên chích ngừa cúm như bình thường không được hiệu nghiệm.
Có một vài lựa chọn khác nhau cho các người lớn tuổi này. Một trong những lựa chọn là chích vắc-xin có thành phần kháng cúm cao gấp bốn lẩn so với vắc-xin bình thường. Một lựa chọn khác bao gồm việc sử dụng một hóa chất giúp nâng cao đáp ứng của hệ miễn nhiễm với vắc-xin
What you need to know about the flu: the shots, the mists and the myths - Seema Yasmin Follow -Sept 14,2016
