Táo bón là trạng thái người bệnh nhân đại tiện 2 hay ít lần hơn mỗi tuần hoặc quá khó khăn và căng thẳng khi đại tiện.
Theo y học cổ truyền, táo bón thuộc chứng tiện bí, do tích tụ thức ăn, uống có nhiệt, bị khí hãm hoặc cơ thể suy nhược.
Nguyên nhân chính dẫn đến táo bón
Do chế độ ăn uống không khoa học, ăn ít chất xơ, uống ít nước.
Thói quen hay nhịn đại tiện, từ đó dần dần sẽ mất cảm giác muốn đi.Do thay đổi các nội tiết tố trong cơ thể: thường gặp ở phụ nữ thời kỳ kinh nguyệt, mang thai.
Do sử dụng thuốc: một số thuốc làm giảm nhu động của ruột hoặc làm phân khô lại.
Táo bón tưởng chừng không nguy hiểm nhưng nếu không chữa trị kịp thời thì sẽ gây cho người bệnh những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống người bệnh. Dưới đây xin giới thiệu phương pháp xoa bóp điều trị chứng bệnh này:
Xoa tam tiêu
Xoa hạ tiêu: một tay nắm lại, tay kia úp lên trên để giúp sức. Xoa vòng theo chiều kim đồng hồ 20 lần và ngược lại 20 lần, thở tự nhiên.
Dùng 2 bàn tay đặt chồng lên nhau tiến hành xoa bụng trên theo chiều kim đồng hồ với một lực vừa phải trong 5 phút. Thở tự nhiên.
Vuốt từ vùng xương sườn cụt theo bờ sườn đến vùng mỏm xương ức, thay phiên nhau mỗi bên 10- 20 lần.
Dùng 2 bàn tay đặt lên 2 bên bụng dưới, đồng thời xát từ trên xuống dưới, từ ngoài vào trong khoảng 5 phút sao cho tại chỗ nóng lên là được. Theo y học cổ truyền, thao tác này có công dụng làm gia tăng lưu thông ở tam tiêu, giúp cho sự lưu thông thuỷ dịch trong cơ thể được điều hoà.
Day bấm các huyệt: mỗi huyệt 1 phút.
Xát hố chậu trái: Dùng cạnh trong bàn tay trái xát hố chậu trái từ trên xuống dưới và ngược lại khoảng 30 lần.
Xoa bóp day bấm huyệt vị giúp lưu thông thuỷ dịch trong cơ thể.
Phòng bệnh
Để phòng ngừa táo bón, cần lưu ý điều chỉnh chế độ sinh hoạt, ăn uống, không nên ngồi lâu mỗi lần đi ngoài và cũng không nên ngồi lâu một chỗ. Nên duy trì tập thể dục thể thao đều đặn hàng ngày, duy trì cân nặng ở mức hợp lý.
Cần uống đủ nước, tăng cường lượng rau xanh trong mỗi bữa ăn, nhất là các loại rau như mồng tơi, khoai lang, rau muống, rau dền. Ăn tăng thêm các loại quả như cam, quýt, xoài, đu đủ chín, mướp đắng, dưa chuột. Ăn thêm các loại sữa chua, đặc biệt là sữa chua có bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột. Hạn chế tối đa các loại chất kích thích: rượu, bia, thuốc lá; các đồ ăn nhanh, đồ đóng hộp, các gia vị cay, nóng cho quá nhiều khi chế biến thức ăn.
Vị trí huyệt
Thiên khu: Từ rốn đo ngang ra 2 thốn
Khí hải (nằm ở dưới rốn 1,5 thốn)
Quan nguyên ( nằm dưới rốn 3 thốn)
Thủy đạo (huyệt Quan nguyên đo ngang ra 2 thốn).
Túc tam lý: dưới mắt gối ngoài 3 thốn, phía ngoài xương mác khoảng 1 khoát ngón tay.
Tam âm giao: ở trên mắt cá chân trong 3 thốn, ngay sau bờ trong xương chày.
TS.BSCKII. Dương Trọng Nghĩa /vinmec.comi
