Luigi Sabatelli (1772-1850). Đại dịch xuất phát từ Trung Quốc, được chuyển đến châu
Âu theo con đường tơ lụa làm 25 triệu người ở lục địa này thiệt mạng trong khoảng thời
gian từ năm 1347 đến 1352. Gettyimages
Trung Quốc vẫn là đối tượng được các báo Pháp chú ý nhiều. Le Figaro tiếp tục loạt bài
trong hồ sơ lớn: « Trung Quốc đối mặt với thế giới », điểm lại những mối quan hệ phức
tạp giữa nước này với thế giới bên ngoài từ xa xưa cho đến giờ, với cú sốc lớn đại dịch
Covid 19. Bài viết trong số báo hôm nay mang tiêu đề: « Lịch sử của các virus có
nguồn gốc ở Trung Quốc ». Le Figaro ngược dòng thời gian cho biết từ thời Trung cổ đến giờ, Trung Quốc nợ thế giới
này 2 đại dịch hạch và bốn đại dịch cúm, trong đó gần đây nhất là hai trận dịch virus
corona. Lớn nhất là đại dịch hạch từ thế kỷ thứ 14, phát tích từ Trung Quốc, lan đến Châu
Âu theo con đường tơ lụa làm 25 triệu người ở lục địa này thiệt mạng trong khoảng
thời gian từ năm 1347 đến 1352.
Không chỉ là chuyện lịch sử mà khoa học đã chứng minh « đại đa số các đại dịch do virus,
cúm hay virus corona đều có nguồn gốc từ Trung Quốc », như khẳng định của Bruno
Lina, nhà nghiên cứu virus học thuộc hệ thống bệnh viện CHU của Lyon, Pháp, được
Le Figaro trích dẫn.
Trung Quốc đang cố công vô ích viết lại lịch sử để mọi người quên đi đất nước này là
nguồn gốc trận đại dịch đầu tiên làm đình trệ hoạt động toàn cầu. Thế nhưng Le
Figaro nhấn mạnh, không chỉ có Covid-19, nếu trở ngược lại lịch sử dịch tễ thế giới thì
ta sẽ thấy Trung Quốc luôn là một trong những điểm chính phát ra các trận bệnh dịch lớn.
Nếu như thế giới đã trải qua 4 đại dịch hạch kinh hoàng, lần đầu tiên được xác định có
nguồn gốc từ Ai Cập cổ đại ở thế kỷ thứ VI, Trung Quốc là nơi phát tích 2 trận đại dịch
hạch ở thế kỷ 14 và vào năm 1855 từ Vân Nam. Năm 1894 dịch lan tới Hồng Kông,
thuộc địa của Anh, trước khi được truyền đến các cảng biển khắp thế giới; trận đại dịch
hạch gần đây nhất xuất hiện ở châu Âu vào năm 1920.
Chưa hết, Le Figaro đánh giá Trung Quốc còn là một trong những nơi chủ yếu của thế
giới cho ra đời các trận dịch cúm quy mô lớn cũng toàn cầu.
Dù Trung Quốc không dính dáng gì đến đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918, nhưng
trước đó từ năm 1890, đã có một trân dịch cúm H2N2, có thể bắt nguồn từ Thượng Hải
trước khi lan sang Nga rồi lây khắp châu Âu.
Đến năm 1957, một « bệnh cúm châu Á » đã xuất phát từ tỉnh Quý Châu (tây nam Trung
Quốc) rồi lan sang Úc và nhanh chóng phủ khắp Bắc Bán Cầu. Trận dịch này đã gieo rắc
cái chết cho 3 triệu người trên hành tinh. Năm 1968, một trận dịch cúm gia cầm lại
xuất hiện từ Hồng Kông tàn phá thế giới, cướp đi hơn một triệu sinh mạng, trong đó có
30 nghìn người Pháp, tương đương với con số thiệt mạng hiện nay vì Covid 19 tại Pháp.
Đến năm 1997, dịch cúm A với virus H5N1 lại xuất phát từ Hồng Kông. Một biến thể của
H5N1 đã gây ra trận đại dịch SARS 2003-2006. Le Figaro cho biết, trong dịch viêm
phổi cấp SARS, virus lần đầu được xác định ở bệnh viện Pháp tại Hà Nội tháng 2/2003,
nhưng nó đã xuất hiện từ tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc, từ 11/2002. Virus corona
gây ra dịch SARS đã làm hàng ngàn người chết trong đó 80% nạn nhân ở Hồng Kông và
Hoa Lục.
Vào thời điểm đó Bắc Kinh cũng đã cố che giấu nguồn gốc virus từ Quảng Đông. Nhà
virus học Bruno Lina giải thích: « Ban đầu dịch được lây truyền từ một bác sĩ bị
nhiễm virus ở Hoa Lục. Ông đã lây virus sang các khách của khách sạn Métropole
Hồng Kông cuối tháng 2/2003. Nhưng chính quyền Trung Quốc giấu việc dịch đã bùng
lên trong tỉnh Quảng Đông từ 4 tháng trước đó ».
Đến dịch Covid-19 lần này, theo các chuyên gia, chắc hẳn chính quyền Trung Quốc
cũng đã tiến hành các điều tra dịch tễ để tìm nguyên nhân, nguồn gốc từ động vật, con
người hay môi trường. Nhưng đáng tiếc là họ không công bố các kết quả điều tra.
Sống chung với Covid-19 là có thể
Nhật báo La Croix, ghi nhận là những ngày qua, mặc dù tình hình dịch vẫn diễn biến
phức tạp ở nhiều nơi trên thế giới, virus corona vẫn không ngừng gây thêm các nạn nhân,
nhiều chỉ số cho thấy tỷ lệ tử vong vì Covid-19 trong tổng thể có xu hướng giảm.
Điều này cho thấy thế giới đã chống chọi tốt hơn với loại virus nguy hiểm này. « Chúng ta
đã hiểu thêm nhiều điều trong những tháng chung sống với đại dịch. Đây là điều giúp
chúng không phải sống trong sợ hãi ». Dây chuyền lây lan được giám sát tốt hơn so với
đầu dịch, tránh không phải trở lại phong tỏa hoàn toàn. Các bệnh viện cũng đã biết cách
chăm sóc bệnh nhân tốt hơn, giúp giảm số tử vong và nhất là mọi người đã ý thức được
tầm quan trọng của các hành vi phòng dịch, đeo khẩu trang, giữ vệ sinh, giữ giãn cách….
La Croix kết luận: « Chúng ta không còn trong giai đoạn cực kỳ nguy cấp, thậm chí hoảng
loạn như hồi đầu mùa xuân. Nhưng thận trọng chứ không phải vô lo là điều quan trọng »
Chung sống với virus corona sẽ còn lâu dài và hoàn toàn có thể được.
Nguồn: rfi.fr/nguoiphuongnam
