Thứ Hai, 11 tháng 1, 2016

Bàn tay tiết lộ gì vể sức khỏe của chúng ta





Các bàn tay là những thành phần quan trọng của cơ thễ giúp chúng ta trong mọi công việc hàng ngày . Các bàn tay cũng còn nói lên tiểu sử cũa chúng ta qua các vết sẹo và những đốm tuỗi cũng như tiết lô tương lai của chúng ta qua các đường chỉ trong lòng bàn tay.
Lòng bàn tay và các ngón tay cũng còn mang những dấu hiệu cảnh báo những bệnh tật chúng ta mắc phải mà không hề biêt. Theo bác sĩ nội tiết Kenndeth Blanchard " Thông thường các bác sĩ hay nhìn bàn tay của các  bệnh nhân đễ tìm ra những manh mối về sức khoẻ tổng thể cũa họ bởi vì bàn tay có thễ cho biết nhiểu về sư lưu thông máu huyết, các hormon và chức năng cùa tuyến giáp"


Dưới đây là bảy điều mà bàn tay có thễ cho biết về sức khoẻ tổng thể của bạn

1- Lòng bàn tay có những đốm đỏ  (Blotchy Red Palms)

Nói vắn tắt lòng bàn tay có  thể  bị đỏ là vì bạn nắm cái xẻng quá chặt khi trồng cà chua, giặt bằng tay hơi quá nhiều đố lót, hoặc cầm lấy bình trà nóng hơi quá sớm một chút. Nhưng nếu lòng bàn tay bạn bị đỏ trong thời gian dài thì  đó có thễ là do bệnh ban đỏ gan bàn tay (palmar erythema), một dấu hiệu của bệnh gan đăc biệt là xơ gan (cirrhosis) và gan có mỡ không phải vì rượu (nonalcoholic fatty liver). Một ngoại lệ: lòng bàn tay các các phụ nữ mang thai bị  đỏ là bình thường vì  đối với hơn phân nửa các phụ nữ mang thai sự gia tăng lưu thông máu làm cho da đỏ

Lý do   Viêm gan bắt đầu làm suy yếu dẩn chức năng của gan , nên gan không còn đủ khà năng loại bỏ các chất thải ra ngoài cơ thễ một cách hữu hiệu. Hậu quả là những hormon dư thừa sẽ di chuyển trong dòng máu và làm dãn nở các mạch máu ở bàn tay và bàn chân

Cần làm gì  Cần tìm xem có những triệu chứng khác của bệnh gan , hay không, bao gồm  chân và bụng sưng, các tĩnh mạch nổi lên ở ngực trên và bụng, và mệt mỏi. Bạn hãy để bác sĩ quan sát bàn tay bàn chân của bạn và yêu cầu được làm thử nghiệm vể gan (thông thưởng là đo số đếm bilirubin và số  đếm enzym gan)

2- Chiều dài ngón tay (Finger Length)

 Chiều dài so sánh của các ngón tay có thễ cho biết một số thông tin đáng ngạc nhiên về  sức khoẻ.

Thường ra ngón tay đeo nhẫn (ring finger) của đàn ông có xu hướng dài hơn ngón tay trỏ (index finger) , trong khi đối với phụ nữ thì lại trái ngược.

Theo nghiên cứu vào năm 2006 được phổ biến trên tạp chì Arthritis and Rheumatism thì những phụ nữ--- có  ngón tay đeo nhẩn dài hơn ngón tay trỏ (giống như  đàn ông) --sẽ có rũi ro bị bệnh viêm xượng -khớp (osteoarthritis) cao gấp đôi đàn ông. Nghiên cứu này đã phát hiện là bệnh viêm xương-khớp đầu gối thông thưởng hay xẩy ra cho các  đàn ông và phụ nữ  có ngón tay đeo nhẫn dài hơn ngón tay trỏ, nhưng tác dụng này rõ rệt nhất ở các phụ n ữ.

Mặt khác, ngón tay trỏ dài hơn ngón tay đeo nhẫn có liên quan với rủi ro cao bị ung thư vú nơi phụ nữ và rũi ro thấp bị ung thư tiển liệt tuyến nơi đàn ông. Một nghiên cứu vào năm 2010 đã cho thấy là những đàn ông có  ngón tay trỏ dài hơn rõ rệt so với ngón tay đeo nhẫn  có rũi ro bị ung thư tiền liệt tuyến giảm 33 phần tr ăm 

Lý do.Các nhà khoa học chưa có chắc chắn, nhưng họ cho rẳng chiều dài các ngón tay chịu ãnh hưởng của lượng hormon testosterone và estrogen mà bào thai tiếp xúc khi ở trong bụng mẹ. Ngón tay đeo nhẫn dài là chĩ dấu cũa sư tiếp xúc nhiều với testosterone trước khi sanh và ngón tay trỏ dài gợi ý là bào thai đã tiếp xúc với nhiều estrogen hơn trước khi sanh.
Vỉ ung thư vú được tiếp tế estrogen nên ngón tay trỏ dài có tương quan nhiều với  ung thư vú .Đối với đàn ông, nhiều testosterone có liên kêt với tỉ lệ mằc bệnh ung thư tiển liệt tuyến cao .
Còn về viêm  xượng khớp thỉ các nhà khảo cứu chưa đưa ra được môt gỉải thích rõ ràng nhưng họ nghĩ rằng bệnh này có liên quan với một điều gì dính dáng tới cách mà các hormon ảnh hưởng tới sự phát triển xương của bào thai vào lúc đầu

Cần làm gì. Các phụ nữ có ngón tay đeo nhẫn dài có thể cẩn phài đễ ý tới sự yếu kém và nhức nhối của khớp đăc biệt là đẩu gối. Giữ  một trọng lượng lành mạnh và tập thễ dục đều đặn sẽ giúp cho viêm xượng khớp chẫmphát triển.
Đàn ông có rũi ro cao bị ung thư tiển liệt tuyến cần phải chủ động trong việc thử nghiệm PSA. Các phụ nữ tuổi từ 50 đến 70 cẩn phải chụp hình vú định kỳ đễ dò tỉm ung thư vú

3- Các ngón tay bị sưng (Swollen Fingers)

Các ngón tay bị sưng có thể chỉ vì những lý do đơn giản như bên ngoài quá nóng, bạn sắp tới thời kỷ có kinh nguyệt hoặc bạn vừa ăn một tô mì ramen quá mặn. Nhưng nếu bạn cảm nhận thấy các ngón tay dày ra và cứng đơ, hoặc chiếc nhẫn không còn đeo vừa ngón tay  nữa  sau nhiều ngày bạn uống quá nhiều chất lỏng và ăn bớt muối thì các ngón tay bị sưng  có thể là do chứng giảm năng tuyến giáp (hypothyroidism)

Lý do. Khi tuyến giáp kém hoạt đông thì nó bớt sản xuất những hormon quan trọng cho việc điều hòa sự chuyển hóa và việc giữ cho cơ thễ hoạt động tốt. Khi sự chuyễn hóa chậm lại thì thuờng ra bạn sẽ lên cân vả nước sẽ tích tụ trong người
Theo bác sĩ niệu khoa Kenneth Blanchard, tác giả cuốn What Your Doctor May Not Tell You About Hypothyroidism, thì  " các ngón tay là một trong những chổ đầu tiên mà bạn nhìn thấy sự dư thừa nước trong cơ thể.. Bạn cũng có thễ cảm nhận thấy điều này vì các ngón tay trở thành cứng đơ không quặp lại đươc dễ dàng"

Cần làm gì Bạn hãy yêu cẫu bác sĩ cho thử máu để đo mức hormon kích thích tuyến giáp tức TSH( thyroid stimulating hormone). Theo hướng dẩn mới thì mức này phài ở trong khoàng từ 0,3 tới 3,0

4- Móng tay nhợt nhạt (pale nails)


 

  Trong trường hợp bình thường nếu bạn ấn nhẹ vào móng tay nó sẽ chuyển sang mầu trắng, nhưng khi thôi không ấn nữa thì nó sẽ có mầu hồng trở lại. Nếu móng tay của bạn vẫn còn có mầu trắng hơn một phút sau khi bị  ấn nhẹ hoặc móng tay bạn luôn luôn nhợt nhạt thì đó có thể là dấu hiệu bạn bị thiếu máu

Lý do  Bệnh thiếu máu, thông thường là do thiếu chất sắt, làm cho các móng tay nhợt nhạt vì không có đủ những tế bào máu đỏ trong dòng máu. Nếu không được chữa trị thì về lâu dài tình trạng thiếu chất sẳt có thể làm cho các móng tay hơi lõm xuống.  Ghi chú: Nếu các móng tay nhợt nhạt vì thiếu máu thì các nền móng tay (nail beds= những dảì mảnh dưới móng tay) có thể trông như bị tẩy trắng

Cần làm gì. Thiếu chất sắt có thễ dẫn tới mệt mỏi hoặc trong những trường hợp nghiêm trọng tới các  vấn đề về tim, vì vậy bạncần cho bác sĩ biết nếu bạn nghĩ rằng mình có thể thiếu chất sắt. Hai nguyên nhân thông thuờng nhất gây thiếu chất sắt là những kỳ kinh nguyệt ra quá nhiều máu hoặc lâu hơn bình thường và các vết loét (ulcers);  do đó bạn cần cho bác sĩ biết nếu chu trình kinh nguyệt của bạn thay đỗi hoặc bạn có các triệu chứng bị loét như đau nơi dạ dày.

Bác sỉ có thể khuyên bạn uống thuốc hoặc tăng thêm những thực phẫm giầu chất sắt vào chế độ ăn uống như thịt đỏ, rau bi-na và những rau lá xanh khác cũng như các loại hạt.

 Nếu bác sĩ khuyên bạn uống sắt bổ sung (iron supplement) mà bạn bị táo bón thì bạn nên yêu cầu được cấp loại sắt bổ sung có công thức không gây táo bón như Slow Fe. Ngoài ra bạn nên nhớ uống sắt bổ sung cùng với với vitamin C vì vitamin này giúp cho sự hấp thu sắt

5- Móng tay có những dải đỏ mỏng ở bên dưới  (Tiny Red Stripes Under the Nails)

Đây là một dạng  xuất  huyết đặc biệt gọi là splinter hemorrhages vì làm xuất hiện những dải mỏng dưới móng tay trông giống như những cái dầm (splinter= mảnh vụn) mầu đỏ hay nâu nằm dưới móng tay. Đây là những vùng xuất huyết li ti, có thể báo hiệu nhiểm khuẩn trong tim hoặc trong máu. Vì những dải mỏng này chạy dọc theo chiều tăng trưởng của móng tay nên trông giống như những cái dầm bị đâm vào dưới móng

Lý do  Xuất huyết "splinter hemorrahages' xẩy ra khi các cục đông máu li ti làm các mao mạch dưới móng tay ( hay dưới móng chân)bị tắc nghẽn. Điều này thường hay xẩy ra nhất khi mà van tim bị nhiễm khuẩn ( endocarditis= viêm màng trong tim). Bênh này thuờng xẫy ra cho những ai tim có tiếng thổi (heart murmur) hoặc tim bị nhi ễm khuẩn.
Nếu bạn thấy có một vài điểm đỏ dưới móng tay nhưng chưa bao giở được chẫn đóan có bệnh tim thì bạn đừng vội lo vì đó có thễ chỉ là do một nguyên nhân nào khác như tỗn thuơng ở bàn tay chẵng hạn

Cần làm gì  Bạn hãy đo thân nhiệt xem có bị sốt không. Viêm màng trong tim do vi khuẩn thuờng đi kèm theo với sốt nhẹ. Nếu bạn chưa bao giờ khám tim và lo ngại vể các triệu chứng này thì nên đi gặp bác sĩ đễ được kiểm tra. Tuy nhiên nếu tim khám không có gì thỉ đây chắc không phài là nhiễm khuẫn van tim và bạn có thể chỉ cần chờ một thời gian các đốm đỏ sẽ tự biến mất

6- Đầu ngón tay tròn và dày (Thick, Rounded Fingertips)

Đây là hiện tượng "clubbing" cũa các ngón tay và có thể là dấu hiệu của bệnh tim hay bệnh phổi

 Lý do.  Nếu các hệ tuần hoàn của tim và phổi bị suy yếu thì mức oxigen trong máu có khả năng giảm. Theo thởi gian, điều này làm cho các mô mềm ở của đẩu ngón tay (hay đầu ngón chân) tăng rưởng, vì vậy các đầu ngón tay (hay đầu ngón chân) trông thấy dường như phình ra bên ngoài

Cần làm gì  Nếu các ngón tay và ngón chân bị "clubbing" thỉ có khả năng bạn đã nhận thấy những triệu chứng khác như khó thở hay ho mạn tính. Clubbing cũng xẩy ra với bệnh van động mạch chủ (aortic valve disease). Bạn phải đi gặp bác sĩ đễ được kiễm tra toàn bộ tim vả phổi. Bạn nên nhớ cho bác sĩ biết bạn đả nhận thầy các ngón tay và ngón chân thay đỗi từ bao giờ cũng như các triệu chứng khác xuất hiện từ bao lâu

Mức oxigen trong máu có thễ được theo dõi tại phòng mạch bác sĩ hay ở nhà với mày oxi-huyết kế mạch động (pulse oximeter) mua tại các tiệm bán dụng cụ y khoa. Nều bạn nghĩ rẳng tim và phổi đểu tốt thì bạn hãy yêu cầu bác sĩ cho làm một số nhựng thử nghiệm tiêu chuẩn. Nếu bạn biết mình đã có bệnh về timvà phổi thì bạn hảy thảo luận với bác sĩ xem đây có phải là dấu hiêu là các triệu chứng đả trở thành nặng hơn hay không

7- Đầu ngón tay có màu xanh (Blue Fingertips)  

 

Khi các đầu ngón tay có mầu xám--hay nhuốm mầu xanh hoặc cảm thấy bi tê thì đó có thể là dấu hiệu rối loạn tuần hoàn được gọilà bệnh Raynaud hay hội chứng Raynaud

Lý do. Hội chứng Raynaud gây đột ngột sự co thắt tạm thời của các mạch máu và động mạch. Các động mạch bị thu hẹp  sẽ siết  dòng máu chảy tới các bàn tay và ngón tay và do đó làm suy giảm sự tuần hoàn. Các triệu chứng gồm có bàn tay lạnh và các đầu ngón tay bi tê, ngoài việc ngón tay chuyễn sang mầu tái xanh

Khoàng tử 5 đến 10 phẩn trăm dân sồ bị  bệnh Raynaud, như vây bệnh này thông  thường hơn là chúng ta nghĩ. Bệnh Raynaud xẫy ra cho phụ nữ nhiều hơn là cho đàn ông và có tính cách nghiêm trọng hơn vào mùa lạnh. Bệnh cũng còn có thễ là do sự gia tăng stress.

Cần làm gì  Nhiệt độ bàn tay thay đổi đột ngột , chẳng hạn như như lấy đá cục từ máy đông lạnh có thể làm bộc phát cơn bệnh Raynaud, nên mỗi khi có thể bạn nên yêu cầu người khác làm việc này cho bạn. Bạn hãy mang găng tay khi ra ngoài vào lúc thời tiết lạnh, vì hơi lạnh là một trong những tác nhân chính kích phát cơn bệnh Raynaud. Ngay cả khi nhiệt độ ở dưới 60 độ cũng gây khó khăn cho nhiều người bị bệnh Raynaud vì vậy bạn nên để phỏng hờ găng tay trong xe, trong túi sách và gần cửa ra vảo

Điều quan trọng là bạn đừng bỏ qua các triệu chứng bởi vỉ với thởi gian các cơn bệnh Raynaud có thể hạn chế sự tuần hoàn tới mức gây tỗn thương cho mô. Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh Raynaud là thay đổi nếp sống để giữ cho sự tuần hoàn được lành mạnh. Thuốc lá và caffeine đều siết các mạch máu lại, vỉ vậy bạn nên bỏ hút thuốc  và bớt uống cà phê,trà và cola. Bạn hãy tập thễ dục nhịp điệu (aerobic exercise) nhiều hơn để nâng cao nhip tim và giúp máu được bơm đều

Một số người bị bệnh Raynaud "sơ cấp" (secondary)  đem lại bởi những nguyên nhân khác. Trong trường hơp này , chữa trị nguyên nhân là chìa khoá cho việc ngăn chặn các cơn bệnh Raynaud 

7 Things Your Hands Say About Your Health -Melanie Haiken/ Caring.com-2015
.