Thứ Hai, 11 tháng 12, 2023

Bệnh thận mãn tính: Chiến lược phát hiện và phòng ngừa sớm

Dịch từ “Chronic Kidney Disease: Early Detection and Prevention Strategies- Kim Tae Yeol - November 5,2023”

Tổng hợp các triệu chứng, nguyên nhân và điều trị bệnh thận mãn tính ...

Các trái thận, nằm ở hai bên cột sống trong cơ thể chúng ta, chỉ chiếm 0,5% trọng lượng cơ thể (trọng lượng trung bình của một trái thận: 150g hoặc 5,3 ounce). Tuy nhiên, chúng có trách nhiệm lọc và bài tiết chất thải qua nước tiểu. Ngoài ra, chúng còn giải phóng hormone điều hòa huyết áp, duy trì cân bằng nội môi trong cơ thể, hỗ trợ sản xuất máu và kích hoạt vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc tái hấp thu canxi.

Nếu cơ quan quan trọng này bị tổn thương trong hơn ba tháng do nhiều nguyên nhân khác nhau, bệnh thận mãn tính (suy thận mãn tính) có thể xảy ra. Bệnh thận mãn tính được chia thành 5 giai đoạn dựa trên mức lọc  cầu thận và nếu bệnh tiến triển thành suy thận giai đoạn cuối (tức giai đoạn thứ năm của bệnh thận mãn tính) thì khi đó chức năng thận bị mất và bệnh nhân phải đươc lọc máu (dialysis)hoặc ghép thận. (kidney transplant)

Nếu được chẩn đoán mắc bệnh thận mãn tính thì cần nỗ lực điều trị căn bệnh tiềm ẩn và quản lý chế độ ăn uống, chẳng hạn như chế độ ăn ít muối, ít protein, để trì hoãn việc mất chức năng thận.

Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về bệnh thận mãn tính này qua lời giải thích của Giáo sư Kim  Ji-eun thuộc Khoa Thận, Bệnh viện Guro thuộc Đại học Hàn Quốc.

 

Số lượng bệnh nhân tăng 36% trong 5 năm, với xác suất cao hơn ở những bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính như cao huyết áp và tiểu đường

Bệnh thận mãn tính là tình trạng mức độ lọc  cầu thận (chức năng lọc máu) giảm do nhiều nguyên nhân khác nhau, gây tổn thương ở thận. Bệnh thận mãn tính khó phát hiện sớm vì hầu như không có triệu chứng ban đầu. Thông thường, khi bệnh nhân biết mình mắc bệnh thận mãn tính và đến bệnh viện thì chức năng thận có thể đã giảm xuống dưới 30%.

Bệnh nhân thận tìm người hiến thận suốt nhiều năm

Theo Cơ quan Đánh giá & Đánh giá Bảo hiểm Y tế, số bệnh nhân mắc bệnh thận mãn tính liên tục tăng, tăng 36% trong 5 năm từ 203.978 vào năm 2017 lên 277.252 vào năm 2021. Sự gia tăng bệnh thận mãn tính có thể là do sự gia tăng  số bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính như cao huyết áp, tiểu đường, béo phì và suy giảm chức năng thận do lão hóa.

Nếu thầy sưng tấy, ngứa ngáy và khó tiêu kéo dài thì có thể là do bệnh thận

Hầu như không có triệu chứng ban đầu của bệnh thận mãn tính, nhưng theo thời gian, các triệu chứng khác nhau xuất hiện ở hầu hết các cơ quan. Các triệu chứng như mệt mỏi mãn tính, rối loạn cảm giác, triệu chứng thần kinh, triệu chứng tim mạch như tăng huyết áp và xơ cứng động mạch, phù phổi, chán ăn và nôn mửa có thể xảy ra. Nếu có những thay đổi trong nước tiểu, chẳng hạn như đi tiểu nhiều vào đêm, protein niệu, tiểu máu trong thời gian dài thì nên nghi ngờ bệnh thận mãn tính và nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt.

Bắt đầu điều trị bệnh thận mãn tính, điều trị bệnh lý có từ trước

Để chẩn đoán bệnh thận mãn tính, các xét nghiệm liên quan như xét nghiệm máu và xét nghiệm nước tiểu sẽ được tiến hành. Đặc biệt, bệnh thận mãn tính được chẩn đoán thông qua các xét nghiệm như độ lọc cầu thận (eGFR), creatinine huyết thanh, protein niệu, siêu âm thận. 

Rất Hay: 5 giai đoạn suy thận mạn: Dấu hiệu, phương pháp điều trị cho ...

Bệnh thận mãn tính thường được chia thành 5 giai đoạn dựa trên mức lọc cầu thận và chức năng thận. Phương pháp điều trị cho từng giai đoạn như sau: giai đoạn 1 (90~100%) bao gồm điều trị bệnh lý tiềm ẩn gây ra bệnh thận mãn tính (tăng huyết áp, tiểu đường, protein niệu, v.v.), giai đoạn 2 (60 ~ 89%) bao gồm điều trị bằng thuốc sau khi đánh giá tốc độ tiến triển, giai đoạn 3 (30~59%) bao gồm kiểm soát huyết áp tích cực, đánh giá và điều trị các biến chứng, giai đoạn 4 (15~29%) bao gồm chuẩn bị cho liệu pháp lọc máu và giai đoạn 5 (dưới 15 %) liên quan đến liệu pháp thay thế thận (lọc máu hoặc ghép thận).

Tuần hoàn dịch lọc trong thận nhân tạo - HỘI LỌC MÁU VIỆT NAM 

lọc thận

Kidney Transplantation | Credence Medicure Corporation | Telemedicine ...

 ghép thậh

Đối với giai đoạn 1 và 2 của bệnh thận mãn tính, trọng tâm là điều trị căn bệnh tiềm ẩn (tiểu đường, tăng huyết áp, béo phì, v.v.) và từ giai đoạn 3 trở đi, mục tiêu là trì hoãn tình trạng mất chức năng thận càng nhiều càng tốt thông qua thuốc điều trị. Cùng với việc điều trị bằng thuốc, việc kiểm soát chế độ ăn uống như chế độ ăn ít natri và ít protein là cần thiết.

Chức năng thận không hồi phục, phòng ngừa bằng chế độ ăn ít natri, kiểm soát các bệnh mãn tính (cao huyết áp, béo phì, v.v.)

Hiện tại không có cách nào để phục hồi sức khỏe thận bị tổn thương. Vì vậy, điều quan trọng là ngăn ngừa bệnh thận mãn tính bằng cách kiểm soát các bệnh mãn tính như cao huyết áp, tiểu đường và béo phì. Nếu bạn kiểm soát chặt chẽ  các yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh thận mãn tính thì khả năng trì hoãn lọc máu sẽ tăng gấp ba lần. Ngược lại, nếu các yếu tố nguy cơ không được quản lý thì khả năng phải lọc máu sẽ tăng gấp ba lần. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc quản lý các yếu tố rủi ro.

Để ngăn ngừa bệnh thận mãn tính xẩy ra, cần tuân thủ triệt để chế độ ăn uống, tập thể dục và điều trị bằng thuốc phù hợp để ngăn ngừa sự khởi phát của bệnh mãn tính và kiểm soát các bệnh hoặc biến chứng liên quan đến bệnh thận mãn tính thông qua xét nghiệm máu và nước tiểu thường xuyên. Đặc biệt, điều cần thiết là phải tập thể dục thường xuyên và kiểm soát cân nặng, huyết áp, lượng đường trong máu và cholesterol. Nếu bạn đang dùng thuốc, điều quan trọng là không được bỏ lỡ một liều thuốc nào.

NBNtintuccaonien