Dịch từ “9 Causes of Constipation --Chris Illiades, MD-9/1/2020 --Reviewed in 2022 by William C. Lloyd III, MD”
Táo bón là gì?
Táo bón là một triệu chứng, không phải là một bệnh. Điều đó có nghĩa là đó là một dấu hiệu của một cái gì đó khác - một cái gì đó đang gây ra tình trạng đi tiêu không đều.
Đối với một số người, táo bón là dấu hiệu của hội chứng ruột kích thích( irritable bowel syndrome) cần được điều trị y tế. Những người khác có các triệu chứng tạm thời có thể thấy thuyên giảm với các biện pháp điều trị táo bón tại nhà. Dù bằng cách nào, hầu hết các chuyên gia đều đồng ý rằng nếu bạn bị căng thẳng khi đi tiêu hoặc không đi tiêu được trong hơn ba ngày thì bạn đang bị táo bón.Dưới đây là 9 lý do phổ biến khiến bạn không phải lúc nào cũng có thể đi tiêu đươc.
1. Chế độ ăn uống của bạn
Những gì bạn ăn vào có ảnh hưởng lớn đến những gì cơ thể bạn thải ra. Đó là lý do tại sao một chế độ ăn uống không tốt có lẽ là nguyên nhân hàng đầu gây ra táo bón. Hai thứ bạn cần giữ cho đều đặn là chất lỏng và chất xơ (fibers). Trên thực tế, bạn cần 25 đến 30 gam chất xơ mỗi ngày, nhưng hầu hết người Mỹ chỉ nhận được 12 đến 15 gam. Các nguồn chất xơ tốt bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau. Thực phẩm làm tắc nghẽn hệ thống tiêu hóa bao gồm đường tinh luyện, mỡ động vật và các sản phẩm từ sữa. Bạn cũng cần tới 60 đến 80 ounce chất lỏng mỗi ngày.
2. Tâm trí của bạn
Nghe có vẻ lạ, nhưng điều bạn nghĩ rằng cần phải đi tiêu mỗi ngày là nguyên nhân chính gây ra cảm giác táo bón. Các bác sĩ gọi đây là “chứng táo bón giả”( pseudo-constipation.) Niềm tin sai lầm này về việc đi tiêu hàng ngày đã dẫn đến việc lạm dụng thuốc nhuận tràng và thuốc xổ. Người Mỹ chi hàng trăm triệu đô la mỗi năm cho thuốc nhuận tràng. Tuy nhiên, một khi bạn trở nên phụ thuộc vào thuốc nhuận tràng, bạn có thể gặp khó khăn khi không có thuốc này. Thật ra không đi tiêu một hoặc hai ngày không có hại gì cả.
3. Thói quen của bạn
Những thay đổi trong thói quen hàng ngày của bạn là một nguyên nhân chính dẫn đến táo bón. Những thay đổi trong thực phẩm bạn ăn, cũng như ít tập thể dục hơn bình thường có thể gây ra táo bón. Ngồi lâu — như trên máy bay — có thể góp phần. Mất nước cũng đóng góp một phần. Đây là tất cả những lý do tại sao táo bón thường xuyên xảy ra khi bạn đi du lịch. Nếu bạn ghét đi vệ sinh khi xa nhà thì việc nhịn đi tiêu có thể cũng là một nguyên nhân gây táo bón.
4. Nhịn đi tiêu
Bỏ qua cảm giác muốn đi tiêu là một nguyên nhân lớn dẫn đến táo bón. Điều này đặc biệt đúng ở trẻ em. Vì vậy, lời khuyên tốt cho tất cả mọi người là — khi ruột cho bạn biết đã đến lúc phãi đi tiêu thì bạn cần phải nghe theo. Không phải ai cũng phải đi tiêu mỗi ngày, thế nhưng bạn vẫn cần đi tiêu ít nhất một lần mỗi ba ngảy.
5. Mang thai
Khoảng một nửa số phụ nữ mang thai bị táo bón. Khi thai nhi lớn lên, nó gây áp lực lên đường tiêu hóa. Sự thay đổi nội tiết tố khi mang thai và việc uống sắt bổ sung cũng góp phần vào vấn đề này. Cách khắc phục tốt nhất là ăn nhiều chất xơ, uống nhiều chất lỏng và tập thể dục. Tránh dùng thuốc nhuận tràng vì thuốc nảy có thể kích thích các cơn co thắt tử cung. Thay vào đó bạn có thể thử dùng chất xơ bổ sung, nhưng bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ trước .
6. Tuổi tác của bạn
Người lớn tuổi có nguy cơ đi tiêu khó khăn hơn người trẻ tuổi khoảng 5 lần vì rất nhiều lý do và tình trạng ít hoạt động là một trong những lý do lớnnhất . Điều này đặc biệt đúng đối với những người đã có một thời gian dài phải nằm dưỡng bệnh trên giường. Một số người cao tuổi ăn ít hơn do chán ăn. Họ cũng có thể phụ thuộc nhiều hơn vào các thực phẩm chế biến, dễ nấu. Trung bình ra người cao tuổi uống nhiều thuốc kê toa hơn , trong số này có nhiều thuốc có thể góp phần vào táo bón. Bạn hãy yêu cầu bác sĩ hoặc dược sĩ xem xét các loại thuốc bạn đang dùng có gây táo táo bón hay không. Ngoài ra những người lớn tuổi cũng có thể uống ít nước hơn để tránh phải đi vệ sinh vào ban đêm. Để tránh táo bón, người cao tuổi thường cần uống nhiều chất lỏng hơn, ăn nhiều chất xơ hơn và hoạt động nhiều hơn.
7. Hội chứng ruột kích thích (Irritable Bowel Syndrome =IBS)
Đây là một bệnh phổ biến, có tới 15% người Mỹ mắc bệnh này. Đau bụng và tiêu chảy là một trong những triệu chứng, nhưng táo bón cũng có thể là một triệu chứng chính của hội chứng này. Nếu bạn có những triệu chứng trên ít nhất ba lần một tháng trong ít nhất ba tháng, bạn hãy hỏi bác sĩ xem liệu IBS có thể có liên quan hay không. Nếu có, thì bạn hãy làm việc với bác sĩ của bạn để tìm kiếm cách khắc phục nó,tìm hiểu những loại thực phẩm cần tránh và những gì cần thay đổi trong lối sống.
8. Thuốc
Nếu bạn thường xuyên gặp khó khăn về đại tiện, hãy nhờ bác sĩ duyệt xét lại tất cả các loại thuốc bạn đang dùng. Một số loại thuốc mua tự do, thuốc kê đơn và chất bổ sung là những nguyên nhân phổ biến gây táo bón. Ví dụ, thuốc kháng axit có thể gây táo bón, và thuốc bổ sung sắt cũng vậy. Các loại thuốc kê đơn thường gây ra táo bón bao gồm một số loại thuốc trị đau, trầm cảm, bệnh Parkinson, bệnh tim và cao huyết áp.
9. Bệnh tiềm ẩn khác
Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn dùng thuốc nhuận tràng trong hơn ba tuần hoặc nếu bạn thường đi tiêu ít hơn ba lần trong một tuần. Táo bón có thể là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề nghiêm trọng hơn. Điều này bao gồm các bệnh về hệ thần kinh như bệnh Parkinson hoặc bệnh đa xơ cứng (multiple sclerosis). Sự phát triển hoặc các tình trạng khác làm hẹp ruột kết của bạn cũng có thể là một nguyên nhân. Vì vậy, muốn an toàn bạn hãy nhờ bác sĩ kiểm tra xem có gì bất thường không.
NBNtintuccaonien
