• Các loại thuốc giảm đau phổ biến nhất bao gồm thuốc không kê toa (OTC=over-the-counter) như ibuprofen, aspirin, acetaminophen và naproxen.
• Trong những trường hợp đau nghiêm trọng hơn, bác sĩ cũng có thể kê toa (prescribe) thuốc opioid như morphine, codeine và oxycodone.
• Điều quan trọng là phải luôn tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn khi dùng thuốc giảm đau - dù là thuốc OTC hay thuốc kê toa - vì cả hai đều có thể có những tác dụng phụ nghiêm trọng.
Thông thường, bạn hãy dùng thuốc giảm đau không kê toa (OTC) nếu bị đau đầu, đau cơ, đau khớp hoặc thậm chí bị chuột rút trong thời kỳ kinh nguyệt. Các thương hiệu phổ biến - như Advil, Tylenol hoặc Aleve - đều có thể có hiệu quả tốt đối với các loại đau. này
Tuy nhiên, một số loại thuốc này có thể phù hợp với bạn hơn những loại thuốc kia , và tất cả đều có hướng dẫn cụ thể mà bạn phải tuân theo cẩn thận để việc sử dụng đươc an toàn. Trong những trường hợp đau nghiêm trọng hơn,-- như sau phẫu thuật hoặc chấn thương--, bác sĩ cũng có thể cho bạn dùng những loại thuốc kê toa (prescription drugs)
Dưới đây là tất cả những gì bạn cần biết về các loại thuốc giảm đau không kê toa (OTC) và kê toa (prescription drugs) cũng như cách sử dụng mỗi loại một cách an toàn và hiệu quả.
Ibuprofen Tên thương hiệu phổ biến: Advil và Motrin
Ibuprofen là một loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) hoạt động bằng cách ức chế enzym cyclooxygenase (enzym COX). Điều này ngăn cản việc hình thành các prostaglandin. Bác sĩ gây mê Donna-Ann Thomas-- Trưởng khoa Y học Giảm đau tại Yale Medicine -- cho biết: “Prostaglandin chịu trách nhiệm cho các phản ứng viêm trong cơ thể. Bằng cách ngăn chặn prostaglandin, ibuprofen làm giảm viêm và cơn đau đi kèm với nó.”
Liều lượng: Theo bác sĩ Thomas liều lượng thích hợp cho người lớn là 400 miligam mỗi 4-6 giờ. Thuốc có thể được dùng trong 7 đến 10 ngày. Nếu bạn cảm thấy cần phải dùng thuốc sau khoảng thời gian này, bạn phải liên hệ với bác sĩ và chỉ dùng thuốc lâu dài dưới sự giám sát của bác sĩ vì dùng ibuprofen lâu dài có thể gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm như loét dạ dày tá tràng hoặc suy thận.
Aspirin Tên thương hiệu phổ biến: Bayer và Ecotrin
Tương tự như ibuprofen, aspirin cũng là một NSAID có tác dụng ức chế enzym COX và ngăn chặn hình thành các prostaglandin gây viêm. Điều này làm giảm viêm và đau.
Liều lượng: Theo bác sĩ Thomas liều lượng thích hợp cho người lớn là 325 miligam hoặc 650 miligam mỗi bốn giờ (một hoặc hai viên thuốc cường lực thông thường- regular strength pills) hoặc 500 miligam (liều lưọng tăng cường - extra dosage) mỗi sáu giờ. Giống như ibuprofen, aspirin có thể được sử dụng một cách an toàn trong thời gian ngắn hạn từ 7 đến 10 ngày. Nếu bạn cần dùng lâu hơn, hãy liên hệ với bác sĩ, vì sử dụng lâu dài có thể dẫn đến các tác dụng phụ có hại như loét dạ dày tá tràng hoặc suy thận, tương tự như ibuprofen. Tuy nhiên, nguy cơ gây loét dạ dày tá tràng cao hơn khi dùng aspirin.
Naproxen Tên thương hiệu thông thường: Aleve
Naproxen cũng thuộc nhóm NSAID và hoạt động tương tự như ibuprofen và aspirin, bằng cách ức chế enzym COX và ngăn chặn sự hình thành của prostaglandin, giảm viêm và đau.
Liều lượng: Bác sĩ Thomas cho biết liều lượng thích hợp cho người lớn là 220 miligam mỗi 8 đến 12 giờ. Cũng giống như ibuprofen và aspirin, chỉ nên dùng naproxen ngắn hạn từ 7 đến 10 ngày trừ khi bạn có sự giám sát của bác sĩ và được hướng dẫn. Vì nó cũng là một NSAID nên nó có cùng nguy cơ tác dụng phụ lâu dài như aspirin và ibuprofen: loét dạ dày tá tràng và suy thận.
Acetaminophen Tên thương hiệu thông thường: Tylenol
Acetaminophen, đôi khi còn được gọi là paracetamol, hoạt động khác với NSAID. Bác sĩ Thomas cho biết acetaminophen là một loại thuốc hoạt động tập trung trong não theo đường dẫn đến cơn đau. Mặc dù các nhà nghiên cứu chưa rõ cơ chế hoạt động của acetaminophen nhưng nó có thể hoạt động bằng cách ức chế con đường COX trong hệ thần kinh trung ương.
Liều lượng: Liều lượng thích hợp cho người lớn là 325 miligam (cường độ thường xuyên) hoặc 500 miligam (cường độ cao) sau mỗi bốn đến sáu giờ, và bạn không nên vượt quá 3000 miligam mỗi ngày. Acetaminophen có thể được dùng một cách an toàn trong 7 đến 10 ngày mà không cần sự giám sát của bác sĩ. Nếu bạn cần dùng thuốc lâu hơn, hãy liên hệ với bác sĩ. Tổn thương gan là nguy cơ chính với acetaminophen.
Thuốc giảm đau theo toa (prescription painkillers)
Khi nói đến thuốc giảm đau theo toa, opioid là phổ biến nhất. Bác sĩ Natalie Neumann—chuyên gia về Đôc học tại Khoa Cấp cứu Đại học Yale-- nói rằng một số opioid thường được kê toa là:
• Codeine
• Hydrocodone
• Morphine
• Oxycodone
Các loại thuốc này hoạt động theo cơ chế hoàn toàn khác so với các loại thuốc giảm đau không kê toa. Khắp cơ thể có các thụ thể opioid nội sinh (endogenous opioid receptors) . Bác sĩ Thomas cho biết opioid tương tác với các thụ thể này theo cách dẫn đến giảm đau (analgesia) . Bác sĩ Neumann giải thích thêm “ các thụ thể opioid nội sinh chỉ đơn giản là một nhóm thụ thể trong cơ thể con người. Nói chung, khi một tác nhân liên kết với nhóm thụ thể này, cơn đau sẽ giảm bớt" Bác sĩ Neumann cũng cho biết opioid được kê toa thường xuyên nhất để điều trị đau do chấn thương hoặc gãy xương nghiêm trọng, đau sau phẫu thuật và đau mạn tính do ung thư.
Liều lượng: Thời gian điều trị và liều lượng opioid khác nhau ở mỗi người, tùy theo tình trạng bệnh. Bác sĩ Thomas cho biết rủi ro chính là nghiện và sử dụng quá liều; và ngày nay opioid được kê toa thận trọng do tính chất gây nghiện cao của nó.
Lưu ý Tất cả các loại thuốc giảm đau, dù là thuốc mua tự do (OTC) hay kê toa nên được sử dụng một cách thận trọng. Nếu bạn sử dụng thuốc giảm đau OTC, hãy làm theo hướng dẫn trên nhãn và liên hệ với bác sĩ nếu bạn cần dùng thuốc lâu hơn 7 đến 10 ngày. Nếu bạn đang dùng thuốc giảm đau theo toa, hãy đảm bảo chỉ sử dụng chúng theo chỉ định của bác sĩ.
Theo “ 5 major types of painkillers and how to take each safely” by Ashley Laderer,Jason McKnight- December 3, 2020
