Giàu hay nghèo, nổi tiếng hay vô danh, thường dân hay Tổng thống Hoa Kỳ — bệnh Alzheimer không phân biệt đối xử.
Là hình thức phổ biến nhất của chứng sa sút trí tuệ, bệnh Alzheimer ảnh hưởng đến khoảng 5 triệu người Mỹ ngày nay. Con số này sẽ tăng lên đáng kể trong 30 năm tới, dự kiến là 16 triệu người Mỹ vào năm 2050 -- điều này cho thấy việc hiểu biết nhiều hơn về căn bệnh này là rất cần thiết
Tuy nhiên, bệnh Alzheimer vẫn tiếp tục gây thắc mắc và khiến các nhà nghiên cứu bối rối. Quả thật đây là một căn bệnh phức tạp với nhiều yếu tố nguy cơ -- một số yếu tố không thể thay đổi được như tuổi tác hoặc gen của bạn. Nhưng một số nghiên cứu đầy hứa hẹn đã được thực hiện cho thấy nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ có thể giảm được thông qua những điều chỉnh đơn giản trong lối sống.
Dưới đây là những thói quen lành mạnh có thể ngăn ngừa bệnh Alzheimer và đảm bảo sức khỏe của bạn và người khác,
Bạn không ngủ đủ giấc
Harvard Health cho biết giấc ngủ ngon có thể giúp bảo vệ não của bạn chống lại bệnh Alzheimer.
Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa giấc ngủ kém và nguy cơ gia tăng tích tụ mảng bám protein beta-amyloid — một trong những dấu hiệu nhận biết của căn bệnh này. Các protein amyloid tích tụ trong não của bạn hàng ngày. Khi bạn đang ở trong giấc ngủ sóng chậm - giai đoạn ngủ sâu khi ký ức của bạn được bồi đắp - não của bạn quét sạch mọi protein amyloid dư thừa. Tuy nhiên, nếu giấc ngủ của bạn bị gián đoạn trong giai đoạn sóng chậm này, các protein amyloid trên có thể tích tụ tạo thành mảng bám trên mô não. Theo các nhà nghiên cứu đây có thể là giai đoạn đầu của bệnh Alzheimer và giai đoạn này có thể xảy ra nhiều năm trước khi các triệu chứng xuất hiện.
Lời khuyên Bạn nên ngủ đủ 7-8 tiếng.
2 Bạn không tập thể dục
Hãy vận động! Tập thể dục thường xuyên có thể giảm tới 50% nguy cơ mắc bệnh Alzheimer theo Tổ chức Nghiên cứu và Phòng ngừa Bệnh Alzheimer .
Các nghiên cứu cho thấy, ở những phụ phụ nữ tuổi từ 40 đến 60 tập thể dục thường xuyên, sự suy thóai nhận thức và sự mất trí nhớ giảm đáng kể.
Lợi ích này của hoạt động thể chất thường xuyên cũng áp dụng cho những người đã được chẩn đoán. Các nghiên cứu cho thấy rằng tập thể dục thường xuyên có thể làm chậm quá trình suy thoái thêm ở những người đã bắt đầu có vấn đề về nhận thức.
Người ta cho rằng tập thể dục bảo vệ chống lại bệnh Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ khác bằng cách kích thích khả năng duy trì các kết nối cũ của não trong khi các kết nối mới được tạo thành.
Lời khuyên Kế hoạch lý tưởng bao gồm tập thể dục nhịp điệu (aerobic exercise)và rèn luyện sức mạnh (strength training). Nên tập , ba đến bốn ngày một tuần,,mỗi ngày từ 30 đến 40 phút
3. Bạn không ăn theo chế độ Địa Trung Hải
Việc phòng ngừa bắt đầu từ việc bạn lựa chọn thực phẩm. Những gì bạn ăn hết sức quan trọng đối với sức khỏe não bộ, và chế độ ăn uống phù hợp với người bệnh Alzheimer có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của gen của bạn.
Kết quả nghiên cứu về những người ăn theo chế độ ăn phương Tây so với những người ăn theo chế độ Địa Trung Hải hết sức nổi bật. Ảnh chụp não thực hiện khi bắt đầu một nghiên cứu cho thấy là những người ăn theo chế độ phương Tây có nhiều protein amyloid hơn những người ăn theo chế độ Địa Trung Hải. Các nhà khoa học tin rằng những protein này là sản phẩm thải bỏ từ năng lượng tiêu hao khi các tế bào não giao tiếp với nhau
Lời khuyên: Khi ăn theo chế độ ăn Địa Trung Hải bạn cần ăn nhiều trái cây và rau tươi, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, dầu ô liu, cá, một lượng vừa phải trứng, sữa, rượu vang đỏ và ăn ít thịt đỏ.
4. Bạn không giao tiếp xã hội
Con người có tính xã hội cao. Sống cô lập là điều không tốt cho bạn và cho cả bộ não của bạn. Các nghiên cứu cho thấy rằng duy trì hoạt động xã hội có thể bảo vệ chống lại bệnh Alzheimer và các chứng sa sút trí tuệ khác. Phát triển và nuôi dưỡng một mạng xã hội mạnh mẽ là ưu tiên hàng đầu cho cả sức khỏe tinh thần lẫn não bộ. Điều then chốt là bạn phải giao tiếp mặt đối mặt với những người quan tâm đến bạn và những người bạn quan tâm đến họ.
Lời khuyên : Bạn không cần phải sống với những tiêc tùng, nhưng bạn cần dành thời gian để kết nối với những người khiến bạn cảm thấy được lắng nghe và những người kích thích tâm trí của bạn.
5. Bạn Không Uống Rượu – ngay cả chỉ một chút
Một ly rượu ngon vào cuối ngày có thể giúp đầu óc bạn tỉnh táo hơn, và giờ đây nghiên cứu cho thấy rằng nó thực sự cũng tốt cho não! Có bằng chứng mâu thuẫn cho rằng uống rượu vừa phải - một đến hai ly mỗi ngày đối với nam giới, một đối với phụ nữ - làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống rượu điều độ có thể làm giảm viêm trong cơ thể và giúp não của bạn loại bỏ các độc tố liên quan đến bệnh Alzheimer. Nhưng điều quan trọng là điều độ bởi vì có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy uống nhiều rượu bia thường xuyên làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ
Lời khuyên : Kiểm tra kệ rượu vang Pháp trong cửa hàng rượu vang địa phương của bạn. Một nghiên cứu được thực hiện tại vùng sản xuất rượu vang của Pháp ở Bordeaux đã phát hiện ra rằng rượu vang đỏ có thể mang lại lợi ích đặc biệt!
6. Bạn không giữ được cân nặng hợp lý
Đây là một lý do khác để giảm vòng eo ! Nghiên cứu gần đây cho biết những người béo phì hoặc thừa cân ở tuổi 50 có thể có nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer ở độ tuổi sớm hơn. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người tham gia nghiên cứu có chỉ số khối lượng cơ thể (BMI) từ 25 trở lên ở tuổi 50 có khả năng phát triển bệnh Alzheimer sớm hơn bảy tháng so với những người trong cùng nghiên cứu có cân nặng lành mạnh . Ngoài ra, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chỉ số BMI càng cao thì bệnh càng sớm xảy ra.
Lời khuyên Một cách tốt để bắt đầu giảm cân là ngưng dùng đồ uống có gaz. Một lon Coke chứa 39 gram đường bổ sung, nhiều hơn mức khuyến nghị của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ tức36 gram cho nam và 25 gam cho nữ mỗi ngày
7. Bạn không học được những điều mới
Hãy tiếp tục học hỏi và bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Bạn càng học hỏi, bộ não của bạn sẽ càng trở nên mạnh mẽ.
Tuy nghiên cứu vẫn còn đang thực hiện, nhưng các kết quả đat được chỉ ra rằng kích thích tinh thần (mental stimulation) có tác dụng giống như một bài tập luyện cho não bộ. Một cách thú vị để làm điều này là trở lại trường học (không phải trung học, nhưng đăng ký vào một lớp học ngoại ngữ hoặc học chơi guitar,,,) Theo các nhà nghiên cứu tại Harvard , sự phát triển tế bào não mới vẫn tiếp tục ngay cả cho đến cuối tuổi trưởng thành- và tiếp tục học hỏi và có những trải nghiệm mới có thể kích thích quá trình này
Lời khuyên: Học ngoại ngữ, học vẽ hoặc điêu khắc, luyện tập một loại nhạc cụ. Hoạt động càng mới lạ và càng phức tạp thì lợi ích cho não càng lớn.
8. Bạn không thắt dây an toàn hoặc không đội mũ bảo hiểm
Giữ đầu của bạn càng an toàn càng tốt. Một số loại chấn thương đầu có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer hoặc sa sút trí tuệ. Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến nguy cơ của bạn bao gồm mức độ nghiêm trọng của chấn thương mà bạn có thể gặp phải và độ tuổi của bạn khi tai nạn xẩy ra. Nếu bạn bị thương ở đầu trong một vụ tai nạn ô tô hoặc khi bị té xe đạp mà không đội mũ bảo hiểm, thì bạn có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer trong nhiều năm sau. Vì vậy bạn nhớ thắt dây an toàn mỗi khi lên xe hơi dù chuyến đi ngắn đến đâu và đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp
Lời khuyên Bạn càng già thì nguy cơ té ngã ngày càng cao’ Kiểm tra nhà của bạn để biết những nơi bạn có thể trượt té. Ví dụ, nếu trong nhà có trài thảm thì dưới tấm thảm phải có lớp đệm bám sàn bên dưới để giữ cho thảm không bị xê dịch. Lắp đặt các thanh nắm dễ níu trong phòng tắm để giảm thiểu rủi ro té ngã
9. Bạn Không giữ đươc thăng bằng, Tập luyện sự phối hợp
Với nguy cơ chấn thương đầu do ngã khi bạn già đi, việc đứng vững trên đôi chân của bạn càng trở nên quan trọng hơn hết tất cả. Thực hiện các bài tập cân bằng và phối hợp có thể giữ cho bạn đươc nhanh nhẹn và tránh bị té ngã. Các nghiên cứu cho thấy rằng tập thể dục là một cách tốt để giữ cho bạn vững vàng và mạnh mẽ — và như vậy đem lại nhiều lợi ích cho não và cơ thể.
Lồi khuyên : Hãy thử tập yoga, pilates hoặc thái cực quyền để giúp giữ gìn sức khỏe và sự phối hợp.
10. Bạn không quản lý được huyết áp của mình
Huyết áp cao không chỉ xấu cho trái tim mà theo nhiều nghiên cứu cũng còn có liên hệ với sa sút trí tuệ. Trên thực tế, các cuộc khám nghiệm tử thi cho thấy những người bị thay đổi não do bệnh Alzheimer thông thuong đều có dấu hiệu tổn thương mạch máu trong não. Các nghiên cứu quan sát đã liên kết huyết áp cao ở tuổi trung niên cùng với bệnh tiểu đường và việc hút thuốc như là một nguyên nhân gây nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer hoặc sa sút trí tuệ.
Lời khuyên Giảm huyết áp sẽ tốt cho tim và não của bạn. Một cách để làm điều đó là hạn chế uống rượu tức không uống quá một hoặc hai ly một ngày.
11, Bạn đã không bỏ thuốc lá
Bạn nên bỏ thuốc lá vì hút thuốc có lẽ là yếu tố rủi ro bị Alzheimer và sa sút trí tuệ dễ dàng được ngăn chặn nhất. Không phải ai hút thuốc cũng mắc bệnh Alzheimer, nhưng một số nghiên cứu chỉ ra rằng nguy cơ mắc bệnh tăng lên theo thời gian và cường độ hút thuốc, và giảm dần theo thời gian sau khi bỏ thuốc.
Lời khuyên: Bạn hãy bỏ hút thuốc đi vì khi bạn ngừng hút thuốcthì não sẽ được hưởng lợi ích gần như tức thời từ sự cải thiện tuần hoàn máu huyết và làn da của bạn cũng sẽ tươi đẹp hơn.
Theo “11 Ways to Prevent Alzheimer's, According to Doctors”-Karina Margit Erdelyi-December 6, 2020,
