Hình minh họa
Năm nay tôi đã 75 tuổi. Bình thường lái xe mua sắm, tập tành, bơi lội
không thấy gì lạ, nhưng nghe vang lên con số 75 trong đầu, giựt mình,
mới thoáng đó mà đã vào tuổi “thất thập lai hy”.
Mới ngày nào đó
còn đạp xích lô, cắt cỏ, còn làm homework, đỗ bằng Master, đi dạy học
trò ở San Jose, giờ đã thành ông cụ rồi sao. Sinh năm 1944, dạy học, đi
lính, ở tù, đạp xích lô ở VN, vượt biên, đặt chân tới Mỹ năm 1984 đổi
đời vừa đúng 40 tuổi, còn hăng hái, năng động, đi học lại, đi làm, mua
nhà…mới đó mà vèo một cái đã 35 năm tha hương biệt xứ.
Tử vi
tôi, Thân (nửa đời sau) cư Thiên Di, đúng phóc là Ông Trời đã định sẵn,
chỉ cho mình được ở Việt Nam 40 năm (Mệnh), rồi phải qua Mỹ sống nốt
nửa đời còn lại (Thân), chắc cũng 40 năm nữa, hay 45 năm gì đó… không
chừng, vì Mệnh mà có Tham lang đi với Tràng sinh ở Dần là số “thọ như
ông Bành tổ”, sách nào cũng nói. Thấy đúng thật, ngần tuổi này rồi vẫn
chưa bị “ba cao,một thấp”(cao máu, cao mỡ, cao đường; thấp khớp) như
nhiều người già khác, chưa phải uống thuốc gì ngoài thuốc bổ, calcium.
Ra đường, có lần được khen là nhanh nhẩu hoạt bát, ai cũng tưởng mới
ngoài 50. Nghe mà muốn phổng mũi.
Mới đây mẹ tôi mất, thọ 92
tuổi. Bà là người thọ nhất trong gia đình hai họ. Ba mất năm 47 tuổi
tai nạn xe. Cô Khê bị xe lửa lật xuống sông chết năm 27 tuổi do Việt
Minh gài mìn làm trật đường rày. Ông bà nội đều chết ở Bắc Ninh trước 50
tuổi. Ông ngoại mất 51 tuổi ở Phanrang vì Mỹ thả bom lính Nhật đóng tại
đây. Chỉ có bà ngoại thọ nhất là được 70, tuy phải nằm liệt một chỗ
mười tháng cuối đời.
Về nước chịu tang mẹ, cảm thấy như lạc vào
một đất nước nào đó xa lạ chứ không phải là Phanrang êm đềm, tĩnh lặng,
đầy kỷ niệm của tuổi niên thiếu ngày xưa. Thành phố đông đúc xe cộ, ăn
mày, dân bán vé số lang thang ngoài đường, các tiệm buôn ế ẩm, rác xả lề
đường, vỉa è chiếm lấn. Bạn bè chung lớp ngày xưa đều trên 75, chỉ còn
ba bốn người còn sống, tóc bạc, già ốm, đi đứng chậm chạp. Mấy người
quen đi dự đám tang, kể cả học trò cũ, lác đác mấy người trông như ông
bà cụ gầy gò, hốc hác, cúi đầu ít nói, chạnh lòng nhớ lại cả một thời ấu
thơ, đi học chơi đùa, trong không gian lồng lộng trời xanh, mây trắng,
biển rộng ở Ninh thuận...không còn nữa. Bao nhiêu là bạn thân đã lần
lượt qua đời, như Liên, Kiệt, Một, Chính chết trận, Văn, Thám, Sào, chết
bịnh, Tạ duy Quý phi công trốn tù cải tạo bị bắn chết, Hồ kỳ Vân vuợt
biên cùng vợ con mất tích trên biển cả sau 75…
Rồi Lý Tống 73,
thua tôi 2 tuổi, anh hùng lái máy bay, bệnh nặng qua đời ở Cali tháng tư
2019. Dũng, bạn cũ đệ nhất C ở Trung học Võ tánh, 77 tuổi, cũng suy
kiệt, nhập viện chờ chết ở Nhatrang. Em rể tôi 70, cũng bị stroke mới
đây vì nghẽn máu ở cổ, phải nhập viện chữa trị gần cả tháng mới cho về,
một tay yếu một tay lành. Rồi “Trọng lú”, cũng bằng tuổi tôi, thình lình
đột quỵ trong chuyến công du ở Kiên giang, chở về Chợ Rẫy, Saigon, đưa
ra Hà nội điều trị, dấy lên hàng trăm tin đồn méo miệng, xuất huyết não,
bại liệt… khác nhau trên mạng Youtube, Facebook làm gần trăm triệu
người khắp thế giới hiếu kỳ theo dõi. Trọng sinh tháng 14/4. Tôi sinh
15/5, hơn nhau có một tháng mà tóc tai trắng bạc phơ. Trông người lại
ngẫm đến ta. Lẩm nhẩm đếm trong số bạn bè thất thập, ai còn ai mất ở Âu
Mỹ, cũng chỉ còn mươi người trên đầu ngón tay. Bao giờ đến phiên mình?
Mười
bốn năm nay, tôi về hưu, lui về ở thành phố cây xanh yên tĩnh này, cạnh
con sông nước cạn suối chảy róc rách. Đọc tử vi, kinh Phật, tản bộ, bơi
lội, tập thể dục ở các gym, coi phim, tin tức trên tivi, gửi tiền về
làm từ thiện ở quê nhà vùng kinh tế mới, lên mạng nghe youtube, check
mail, xuống Bolsa hay L.A thăm bạn, shopping... làm vườn, cắt cỏ, tưới
cây cho qua thì giờ. Quê hương xa vời như ở trong cổ tích, chẳng có nhu
cầu về thăm, mà còn ai nữa để về thăm. Các em đều ra nước ngoài ở khắp
thế giới từ lâu. Giờ giấc ở Mỹ và VN khác nhau, xáo trộn sinh hoạt
thường ngày, máy bay đường dài, xe cộ khó khan, tai nạn liên miên mỗi
ngày… Chắc là chết ở bên này cho sướng. Tử vi,Thân cư Di có Không kiếp
nên số sẽ phải chết xứ người.
“Thiên di Địa kiếp ở gần,
Hồn quy dặm liễu, cách thân xa vời”
Lúc
chết, chết xa người thân ngàn dặm. Làm sao mà mong về quê chết được.
Nghiã trang gia đình bên đó, có ông bà cha mẹ nằm chờ, cùng lắm khi
chết, con cái hỏa thiêu đem hủ tro về chôn cạnh ba má là được rồi. Con
người, khi gần đất xa trời, tự nhiên buông xả lần lần. Cuộc đời sắc sắc
không không, có gì để tham đắm, ôm giữ, tiếc nhớ. Vật chất là vô thường.
Không hiểu sao có những quan chức bên đó lớn tuổi mà vẫn tranh giành
quyền lực, cướp đất, cướp tiền của dân ích kỷ làm giàu. Có ôm theo mang
xuống mồ được không. Để lại cho con thì trước sau chúng cũng phung phí
phá tán hết, vì là đồng tiền không phải do chính mồ hôi nước mắt làm ra.
Ngăn cấm tôn giáo mà lại mê tín dị đoan, buôn thần bán thánh,quen tánh
hối lộ, nhét tiền vào tay tượng đất cầu xin lợi lộc. Không biết chính
mình cũng sẽ là một vị Phật trong tương lai, nếu gạn lọc hết Tham sân si
và hằng cứu giúp chúng sanh.
Năm nay nước Mỹ thời tiết khác mọi
năm, mưa nhiều, tuyết nhiều, lạnh nhiều và lâu, kéo dài từ tháng chạp
năm ngoái tới cuối tháng tư. Cali là tiểu bang ấm nhất nước mà ngày 30
tháng 4, đầu tháng 5 vẫn còn có lúc phải mặc áo ấm co ro ban ngày vô
giường đắp mền.
Mỗi năm ở đây, thời tiết hình như lạnh hơn năm
trước một chút, không biết có đúng không. Hay tại cơ thể mình mỗi năm
yếu hơn một chút nên thấy lạnh hơn. Hai chân đi đứng cũng yếu hơn mọi
năm.
Ăn ít, bữa cơm bữa cháo, ăn thức ăn nhẹ cho bao tử, gan
ruột khỏi làm việc nhiều, nên sụt ký thấy rõ. Bác sĩ khuyên uống
Collagen bột pha nước juice cho tốt da tốt tóc, có appetite ăn nhiều
hơn. Mắt cườm đọc chữ li ti không thấy như mấy năm trước nữa, mà bác sĩ
mắt vẫn nói còn tốt, chưa cho mổ; trí nhớ cũng không bén nhạy vì tế bào
não chết dần không sinh sản thêm như các tế bào khác. Tai còn nghe rõ,
mặc cho quảng cáo bác sĩ tai lai rai gửi tới nhà mời tới khám tai đeo
hearing aid giá rẻ. Số phone , địa chỉ ai cho, hay ngày giờ hẹn đi khám
bệnh, phải ghi vô sổ, lịch tường, hay cell phone, chứ không ghi nhớ
trong đầu được. Nhiều chữ English, hay tên người, địa danh, rất quen
thuộc, mà nghĩ mãi một lúc không ra, mãi mấy phút sau đột nhiên xuất
hiện trong đầu. Nghe chuyện mấy cụ già bị Azheimer mất trí nhớ, ngồi xe
lăn, con cái phải đưa vào nursing homes có y tá săn sóc mà lo sợ. Để
cha mẹ ở nhà một mình, sợ mở bếp lửa quên tắt cháy nhà, đóng cửa quên
khóa bị kẻ trộm xông vào, hay ra ngoài đi lạc quên mất lối về nhà.
“Người già đôi chân già trước”. Nghe câu này “posted” ở đâu đây trên
mạng, mà nghiệm đúng thật. Trước đây đi gym tập, chỉ dám chạy treadmill
có 5 phút cho khỏe chân. Lúc sau này, chân yếu, bắp thịt không săn nữa,
phải hạ xuống còn 3 phút, vừa chạy vừa bước nhanh xen kẽ thôi, sợ bị
thấp khớp. Vậy mà mới đây lấy xe cắt cỏ cũ sứt bánh xe từ tiệm sửa của
chủ Nam hàn về, giựt thử dây “đề” máy nổ, nó lồng lên chạy làm mình hốt
hoảng chạy theo, chụp níu lại, làm bàn chân trái trượt dài trên cỏ,
sưng lên, ấn ngón tay vô thấy đau đau. Sưng không to bằng sưng 12 năm
trước do hạ đường huyết (vì nhịn đói 2 ngày) khi đang ngồi ăn tiệm.
Năm
ấy đang ăn, tự nhiên choáng váng ngộp thở, bước ra ngoài mấy bước đã
ngã xỉu lăn ra một lúc mới tỉnh, ai cũng tưởng bị stroke, kêu gọi 911,
nhưng ngồi lên tim phổi hít thở bình thường, chỉ thấy xương mắt cá chân
sưng vù, đau lắm. Tưởng bong gân, chỉ xoa dầu nóng thôi. Ai dè lên máy
bay về VN 3 ngày sau thấy không bớt, đi X-ray chụp thì ra ống xương
tibia bị nứt, phải đăng bột ngồi nhà cả tháng trời. Sợ kỳ này lại gãy
xương nên chống nạng đi Urgent Care khám, họ cũng nghi xương gãy, băng
bó, gửi qua chỗ X-ray chụp, quả nhiên các xương vụn chỗ đó bị xô lệch
và răn nứt (fractured). Bác sĩ gia đình cho thuốc giảm đau, bảo gọi
phone chỗ bác sĩ chỉnh xương (orthopedist) lấy hẹn khám coi có phải mổ
không, hay chỉ cần mang giày, đắp bột.
Trời thì u ám, không khí
lành lạnh, mà cứ chống nạng đi ra đi vào hoài trong nhà cũng nản, lan
man nghĩ tới chuỗi ngày cuối đời còn lại từ đây thấy không còn gì vui,
mắt yếu, trí óc phản xạ chậm, sẽ bị cấm lái xe nếu gây tai nạn 2 lần
liên tiếp, không còn xông xáo chạy nhảy, tới lui đó đây được nữa, phải
ngồi xe lăn cú rũ như mấy ông bà cụ đầu bạc lòm khòm ở viện dưỡng lão.
May mà còn chút phước lành đời trước, có nhà cửa trả off tiện nghi ấm
cúng, có tiền hưu vật chất đầy đủ, khỏi phải lang thang đầu đường xó chợ
như những kẻ không nhà nhan nhản khắp nơi trên trái đất này …
Cũng
may mà giữa lúc đó, có lẽ Ông Trời thấy tội, muốn giúp mình khuây khỏa,
tự nhiên khiến nhiều người trẻ ở đâu không biết( từng đọc các bài tử vi
mình viết mà ai đó “posted” online lâu nay) gửi email làm quen tới tấp
nhờ coi hộ tử vi. Người ở Oxnard có business hỏi, người thực tập viên
đang lao động bên Nhật hỏi, người ở Bắc Việt sắp đi Nhật muốn biết tương
lai lễ phép hỏi, người giàu ở Irvine hay về VN làm ăn…tìm tới làm quen
hỏi. Có hai người lá số cũng Mệnh Kiếp, Thân không,Thân cư Di, và Tham,
Liêm giống mình ở Mệnh, tỉ mỉ hỏi kinh nghiệm “bác” đã trải đời thế nào
để chuẩn bị đối phó tương lai. Có người còn kể thấy trên Youtube nhiều
tử vi gia Bắc kỳ còn trẻ măng coi tử vi lấy tiền cho thiên hạ, khách
đông lễ phép xưng “con con thày thày” chầu chực như kiến. Tò mò lấy cell
phone vô youtube kiếm thì thấy quả đúng như vậy, bèn tò mò ngồi nghe
các thày trẻ luận giải phê phán lá số, lên giọng thầy đời, có khi mắng
cả vào mặt mấy khách hàng dốt về khoa này.
Youtube có cái lạ, hễ
coi đề mục nào 2 lần trở lên là nó lôi ra thêm vô số các clips tương tự
thuộc đề mục đó, cho nên không cần đi mua sách báo đọc làm gì, cứ bấm
bấm… là tha hồ nghe đủ các thày khác nhau giảng về đề mục mình muốn
biết. Bấm nghe nam ca sĩ ão não hát bài “Biết bao giờ trở lại” nhân mùa
30/4 một lát tắt đi, chốc nữa mở lại Youtube đã thấy hiện ra cả chục
bài khác do Lệ Thu, Khánh Ly, Thái Thanh, Nguyên Khang, Tuấn Ngọc hát.
Lúc
khác bấm coi clip “Phú Trọng trúng độc” lại thấy hiện ra vô số clips về
Tập cận Bình đi chân khập khiểng vì ung thư gan, Tấn Dũng khoái trá
cười trong tang lễ Lê đức Anh, Phúc nghoẹo ngủ gục ở buổi họp quốc tế”,
có cả sấm Trạng Trình chữ nho “trọng ngân bạc phúc, sản tất vong” nữa…
Rồi vô số clips các Việt kiều vô danh đưa lên mạng, đủ các hình ảnh sống
động, đua nhau “dạy” cách sống ở Mỹ, khoe mua nhà to ở Minesota một năm
tuyết rơi 6 tháng, “mới qua Mỹ khổ quá dại dột bỏ về VN”, “có thẻ xanh
mà ở Vn lâu sẽ bị cấm vào lại Mỹ”, bí quyết sống thọ trăm tuổi, “ở
Canada sướng hơn ở Mỹ”, “10 thức ăn ngừa bệnh tiểu đường”….
Coi
Facebook , nhiều cái còn tức cười hơn, thiên hạ đưa hình ảnh lên khoe
nhà cửa, vườn hoa, giàn bầu giàn bí, hoa đẹp trái chin, con cháu xinh
đẹp, đỗ đạt ra trường, bạn bè xúm vào “comment”… kẻ LIKE, người DISLIKE.
Thảo nào, con nít và cả người lớn thời đại này, đi đâu cũng thấy chúi
mũi vào cái cell phone. Ở nhà, thấy đứa cháu đi học về cứ dí mắt vào
cell phone đã đành, tới Urgent care ngồi chờ bác sĩ cũng thấy, tới chỗ
chụp X-Ray cũng thấy, 10 người bệnh ngồi đợi đã có 8 người dí mắt vào
phones. Đúng là thời đại vi tính, khỏi tu Phật mà được thiên nhãn thông,
thiên nhĩ thông, vuợt không gian thời gian. Ai cũng thích sống trong
thế giới ảo, mà càng đắm chìm trong đó thì phone càng mau hết pin, phải
cắm điện “charge” hoài.
Không biết ở VN xưa kia, các cụ già lấy
gì tiêu khiển, bạn già xung quanh chết hết không còn ai, chả lẽ ngồi
tụng kinh niệm Phật, cả ngày thơ thẩn ôn lại quá khứ, bệnh nan y đành
chịu đau, chờ ngày xuống lỗ. Già bây giờ, cảm ơn các nhà khoa học phát
minh kỹ thuật cao, có bác sỹ mổ nội soi, cắt túi mật, thay gan, thay
thận, có ti vi, I-phone mang theo ra đường để gọi, gửi email, nói chuyện
thấy được mặt nhau, nhắn message, liên lạc ở xa.Nhưng làm gì thì làm,
rồi cũng tới một ngày nào đó sẽ ngồi xe lăn, chân què, tay run, tai
lãng, mắt mờ, đầu óc lãng đãng khi nhớ khi quên.
Tuổi già xa quê
lâu năm, người già ai cũng muốn có ngày hồi hương thăm lại bà con, láng
giềng, làng cũ, chốn xưa. Nhưng với tình hình chính trị, kinh tế, giáo
dục, y tế nát bét như tương thời buổi này nơi quê nhà hẩm hiu thì chắc
chả ai còn muốn về. Có thể chỉ là hũ tro tàn con cháu mang về chôn bên
đó cạnh các cụ xưa. Mà biết quê hương lúc đó có còn thuộc về người Việt
mình nữa không, hay chỉ là một Tây tạng thứ hai. Già còn sợ về, huống
chi là bọn trẻ sinh ra, lớn lên ở đây.
Lòng ái quốc, hay ý chí
trở về xây dựng quê hương không biết rồi sẽ ra sao. Trẻ con Việt lớn lên
sẽ sống theo văn hóa Mỹ như người Mỹ địa phương, cũng thích công bằng,
thanh liêm, bình đẳng, tiến bộ, tự lập. Còn người già gần đất xa trời ở
đây thì đầu óc lơ lửng trên mây, sắc tức là không, không tức là sắc.
Cuộc đời thật là phi lý, tạm bợ, vô nghĩa...và tàn nhẫn.
Phạm Hoàng Chương
vietbao.com/nguoiphuongnam
