Không ai có nước tiểu "hoàn hảo" vì chất lượng và số luợng nước tiểu có thể thay đổi theo sức khỏe và nếp sống của bạn. Tuy nhiên điều quan trọng là bạn vẫn cần phải biết thế nào là nước tiễu bình thường, để có thể cho bác sĩ của bạn biết những thay đổi nghiêm trọng hoặc khó chịu của nước tiểu của bạn.
Kể từ khi ngành y được khai sáng, nước tiểu đã là một phượng tiện chẩn đoán bệnh hữu ích. Mầu sắc và mật độ nước tiểu, mùi tỏa ra và nhip độ đi tiểu có thể tiết lộ những thông tin hữu ích về sức khoẻ của bạn. Nước tiểu cũng còn cho biết nếu cơ thể bạn có đủ nước (hydrated) hay không, bạn có uống vitamin hoặc khoáng chất hay không hoặc bạn có bị nhiễm khuẩn hay không.
Mầu sắc nước tiểu?
Nếu nước tiểu không mầu thì có thể bạn đã uống qua nhiều nước hoặc cà-phê. Nước tiểu mầu vàng hay hổ phách đậm có thể là dấu hiệu cơ thể bị mất nước (dehydrated). Mầu sắc nước tiểu có thể trải rộng từ hoàn toàn trong tới vàng, và có thể bao gồm cả những mầu sắc khác lạ như đỏ và xanh
Dưới đây là một số những điều cẩn biết về mầu sắc khác nhau của nước tiểu:
- Nước tiểu xanh-xanh lục (blue-green urine) có thể là do một vài thuốc như thuốc xổ, thuốc hoá-trị hoặc vitamin. Nếu bạn uống các thuốc trên mà thấy nước tiểu có mầu nói trên trong thời gian quá vài ngày thỉ bạn cần phải thảo luận với bác sĩ
- Nước tiểu vàng hay cam nhạt (Bright yellow or orange urine ) có thể là do bạn đã uống quá nhiều vitamin C hay ăn quá nhiếu cà-rốt, củ cải tía (beets), và những thực phẫm khác thuộc họ cam. Một vài thứ thuốc cũng làm cho nước tiểu có mầu này
- Nước tiểu cam xẫm hay nâu ( Dark
orange or brown urine ). Bạn phải cẩn thận vì có thể là mật (bile) đã thoát vào trong nước tiểu hoặc
gan có vấn đề.
- Nước tiểu hồng hay đỏ( Pink or
red urine ) Bạn có thể đã ăn phải những
thực phẩm nhuộm đỏ. Nghiêm trọng hơn đây cũng có thễ
là dấu hiệu có máu trong nước tiểu do thương tổn nội tạng,
bệnh thận hoặc ung thư
Nước tiểu đục
(cloudy urine) gợi ý là trong nưởc tiểu có phosphate; đây là dấu hiệu báo trước
sỏi thận. Nước tiểu đục cũng còn có thể là chỉ dấu của nhiễm khuẩn. Nếu nước
tiểu đục nhiểu hơn và bạn cảm thấy nóng rát hay mót tiều nhiều
thì bạn cần phải gặp bác sĩ
Mùi nước tiểu
Trong phần lớn trường hợp , nếu bạn
khỏe mạnh và cơ thể đủ nước thì nuớc tiểu của bạn sẽ không nặng mùi. Nhưng nếu
nước tiểu có mùi thì sức khoẻ của bạn có thể có vấn đề
- Nước tiểu có mùi hôi (foul smell). Các vi khuẩn gây nhiễm khuẩn
niệu đạo (urinary
tract infections-UTIs) có thể tạo mùi hôi. Các triệu chứng của UTIs bao gồm
nóng rát khi đi tiểu , sốt, ớn lạnh, và đau lưng . Trong truờng hợp nhiểm khuẩn
niệu đạo bạn cần phải uống thuốc kháng sinh
-Nước tiểu mùi ngọt (sweet smell) có thể là dấu hiệu của bệnh tiểu đường hay bệnh gan
-Nước tiểu mùi mốc (musty smell) Một vài rối loạn chuyễn hóa cũng
có thễ làm nước tiểu có mùi này
Bạn nên ghi nhân là tiêu thụ một vài thực phẩm hay đồ uống- đặc biệt là cà phê và măng tây --cũng có thể làm cho nước tiểu nặng mùi, nhưng điều này là bình thường
Nhu cầu tiểu tiện cấp bách (urgency) có nghĩa là bạn cần đi tiểu tức thời không kiềm chế được và đêm bạn bị thức giấc nhiều lần để đi tiểu.
Đối với đàn ông, nhu cầu tiểu tiện cấp bách và đi tiểu nhiểu lần có thể là vì bàng quang có vấn đề hoặc là vì tuyến tiền liệt phình to ra (bệnh tăng sản tiền liệt tuyến lành--benign prostatic hyperplasia -BPH). Tuyến tiền liệt bao quanh niệu đạo , tức là ống dẫn nước tiểu ra khỏi cơ thễ. Khi tuyến này to ra thì niệu đạo sẽ bị ép nhỏ lại gây trở ngại cho việc tiểu tiện
Môt số người cho rẳng uống ít nước đi thì nhu cầu tiểu tiện cấp bách và số lẩn đi tiểu sẽ giảm bớt,thế nhưng nếu cơ thể bị thiếu nước thì có thễ sẽ nẩy sinh ra những vấn đề tiết niệu. Bệnh BPH cũng còn có thể làm cho bàng quang không thể trút đ ược hết nước tiểu ra ngoài vì vậy chĩ vài phút sau khi đi tiểu bạn có cãm giác cần đi tiểu nữa
Sự gia tăng vể nhịp độ đi tiểu và về nhu cầu tiểu tiện cấp bách của phụ nũ có thễ là một triêu chứng của nhiễm khuẩn, sỏi thận hoặc của một bệnh khác nghiêm trọng hơn.
Sự quan trọng của xét nghiệm
nước tiểu (urianalysis)
Nhờ nước tiểu
bạn có thễ biết nhiều điều đang xẩy ra bên trong cơ thể bạn. Chẳng hạn như máu
trong nước tiễu có thể cho biết là sức khõe c ủa bạn có vấn để nghiêm trọng ,
nhưng không phải luôn luôn có thể thấy được bằng mắt mà phải làm xét nghiệm nước
tiểu mới thấy được. Điều này cũng đúng cho lượng đường trong nước tiểu, một chỉ
dấu cũa b ệnh tiểu đường
Muốn có thể
chẩn đoán chính xác nhũng vấn để sức khỏe tiềm ẩn như trên đây, xét nghiệm nước tiểu phài được thực hiện tại phòng mạch
bác sĩ hay bởi một phòng thữ nghiệm y tế.
