Thứ Tư, 22 tháng 11, 2023

Các mối nguy hiểm bất ngờ của việc uống quá nhiều nước

Dịch từ " The Surprising Dangers of Drinking Too Much Water- Kimberly Goad-November 03, 2023"

close up of a woman pouring water from a plastic bottle into a glass on an outdoor background to reflect the dangers of drinking too much water also known as hyponatremia

Tất cả chúng ta đều cho rằng uống nhiều nước hơn sẽ tốt hơn. Nếu tám ly nước 8 ounce mỗi ngày là khuyến nghị hiện hành, thì chắc bạn nghĩ rằng sẽ nhận được nhiều lợi ích sức khỏe hơn cho mỗi ngụm nước bổ sung để vượt quá mức 64 ounce tiêu chuẩn này.

Thế nhưng không phải vậy!

Báo cáo gần đây về việc nữ tài tử Brooke Shields bị một cơn động kinh toàn thân (generalized tonic-clonic seizure ) sau khi uống “quá nhiều nước” cho thấy uống nhiều nước không phải lúc nào cũng tốt hơn khi nói đến việc cung cấp nước cho cơ thể .

Bác sĩ Stavros Kavouras-- giáo sư dinh dưỡng và giám đốc Phòng thí nghiệm khoa học hydrat-hóa tại Đại học bang Arizona-- cho biết: “Đầy đủ luôn là  tốt hơn”. Học viện Y khoa Quốc gia khuyến nghị tổng lượng nước uống là 3,7 lít mỗi ngày đối với nam và 2,7 lít mỗi ngày đối với nữ. Vì khoảng 20% nhu cầu chất lỏng tổng thể của chúng ta được đáp ứng thông qua thực phẩm chúng ta ăn, nên con số trên chỉ còn vào  khoảng 12 ly nước mỗi ngày đối với nam và 8 ly nước đối với nữ.

Các chuyên gia cho rằng đó là lượng cần thiết để duy trì huyết áp, nhiệt độ cơ thể và nhiều chức năng sinh lý khác. Thận xử lý chất lỏng dư thừa, bài tiết những gì cơ thể không cần qua nước tiểu.

Uống nhiều và càng nhiều chất lỏng hơn mức mà cơ thể cần hoặc muốn có, sẽ dẩn đến  nguy cơ cơ thể thừa nước (overhydration), còn được gọi là nhiễm độc nước (water intoxication)

Bác sĩ Mike Ren ---trợ lý giáo sư y khoa tại Đại học Y Baylor ---cho biết: “Tình trạng thừa nước  nói trên sẽ làm gián đoạn chuỗi sự kiện xẩy ra trong cơ thể. Tiêu thụ quá nhiều chất lỏng có thể dẫn đến mất cân bằng chất điện giải trong cơ thể, đặc biệt là natri và dẫn đến tình trạng gọi là hạ natri máu (hyponatremia) tức là nồng độ natri trong máu xuống thấp. Điều này có thể nguy hiểm và dẫn đến các triệu chứng như lú lẫn, buồn nôn và co giật." Nữ tài tử Shields cho biết cô đã trải qua tất cả những điều này.

Các biến chứng khác của hạ natri máu có thể bao gồm chuột rút hoặc yếu cơ, thờ ơ và đau đầu.Nếu không được điều trị, bệnh nhân có thể bị hôn mê, thậm chí tử vong.

Tình trạng cơ thể thừa nước phổ biến ra sao?

Tin tốt là tình trạng này cực kỳ hiếm xẩy ra

Bác sĩ Kavouras nói: “Khả năng bị co giật hoặc xẩy ra các tác dụng phụ nghiêm trọng của việc uống quá nhiều chất lỏng  là cực kỳ hiếm. Cơ thể có thể ứng phó đươc.”

Bác sĩ Kavouras cho biết, để bị thừa nước đến mức phát triển tình trạng hạ natri máu, bạn không những chỉ phải uống gấp đôi lượng chất lỏng được khuyến nghị mà còn phải uống cấp thời.

Trường hợp điển hình: Tình trạng cơ thể thừa  nước thường thấy ở các vận động viên sức bền ( endurance athletes ), như vận động viên marathon, vì họ có xu hướng uống một lượng lớn nước trong các hoạt động thể chất kéo dài mà không thay thế đầy đủ các chất điện giải bị mất như natri qua mồ hôi.Theo bác sĩ Kavouras các vận dộng viên này uống nhiều hơn mức họ đổ mồ hôi, khiến họ có nguy cơ cao bị hạ natri máu”

Các dấu hiệu cảnh báo hạ natri máu

Các triệu chứng có thể bao gồm:

Chuột rút hoặc yếu cơ

Buồn nôn và ói mửa

Cảm giác mất năng lượng

Đau đầu

Thay đổi trạng thái tâm thần, bao gồm cả bị lẫn

Co giật

Một nghiên cứu về các vận động viên chạy marathon ở Boston, được công bố trên Tạp chí Y học New England, cho thấy một số  đáng kể các vận động viên chạy bộ có nồng độ natri máu thấp bất thường vào cuối cuộc đua.

 Thủ phạm? Cơ thể thừa nước

Người ta dễ quên rằng natri là chất dinh dưỡng thiết yếu giúp duy trì sự cân bằng chất lỏng bên trong và bên ngoài tế bào. Khi nồng độ natri giảm do tiêu thụ quá nhiều nước, chất lỏng sẽ di chuyển từ bên ngoài vào bên trong tế bào, khiến tế bào bi sưng.

Bác sĩ Kavouras nói: “Natri bị mang tiếng xấu vì hầu hết mọi người đều tiêu thụ nhiều natri quá mức cần thiết. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cho biết trung bình, người Mỹ ăn hơn 3.400 miligam natri mỗi ngày, cao hơn gấp đôi so với mức khuyến nghị là 1.500 mg mỗi ngày

Bác sĩ Kavouras cho biết thêm“Người ta thường cho rằng chế độ ăn uống ít natri là lành mạnh, nhưng khi bạn mất nhiều natri hơn qua mồ hôi do hoạt động thể chất mà lại uống một lượng lớn nước lọc  thì sự kết hợp này có thể làm cho lượng natri thiếu nhẹ

Đáng ngạc nhiên là người lớn tuổi cũng có nguy cơ cơ thể thừa nước vì một số lý do, bao gồm:

Chức năng thận giảm, khiến cơ thể gặp khó khăn hơn trong việc điều chỉnh cân bằng chất lỏng một cách hiệu quả.

Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến cân bằng chất lỏng và điện giải, chẳng hạn như thuốc lợi tiểu.

Các tình trạng bệnh lý đã có từ trước như suy tim, có thể dẫn đến ứ nước và tăng nguy cơ cơ thể thừa nước.

Nhận thức về cơn khát giảm, điều kỳ lạ là có thể dẫn đến tình trạng cơ thể mất nước hoặc thừa nước nếu bạn uống nước mà không  thích ứng với sự khát. Hơn nữa, cảm giác khát có xu hướng giảm dần theo tuổi tác.

Phổ biến hơn nhiều so với việc uống quá nhiều? Uống quá ít - đặc biệt là ở người lớn tuổi. Bác sị Kavouras nói: “Nếu bạn nhìn vào dữ liệu quốc gia, hơn 85% người lớn tuổi không uống đủ lượng chất lỏng.

 

Một nghiên cứu được công bố vào năm 2021 trên tạp chí European Journal of Clinical Nutrition cho thấy có một số manh mối có thể cho bạn biết liệu cơ thể bạn  có đủ nước hay không, Chẳng hạn như nếu bạn đi tiểu khoảng hai đến ba giờ một lần và nước tiểu của bạn có màu nhạt.

Bác sĩ Kavouras, tác giả chính của nghiên cứu này cho biết: “Đây là những dấu hiệu tốt nhất cho thấy cơ thể bạn đang được cung cấp đủ nước”. “Nếu bạn đi tiểu thường xuyên hơn thì bạn đang tiêu thụ qua nhiều chất lỏng. Điều đó sẽ hướng dẫn lượng chất lỏng bạn cần tiêu thụ . Nếu bạn uống cả ngày và đi tiểu mỗi giờ thì đây là dấu hiệu cho thấy bạn đã uống quá nhiều”.

NBNtintuccaonien