Chứng đãng trí đang ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt là ở những người lớn tuổi. Một số người không khỏi băn khoăn liệu mình có mắc bệnh Alzheimer hay không, tình trạng nào là đãng trí bình thường và tình trạng nào là triệu chứng của bệnh Alzheimer?
Người trên 40 tuổi dễ mắc chứng đãng trí, cho nên hãy cận thận với 9 điều này, bởi nó có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa não. (Ảnh: Ilona Kozhevnikova/ Shutterstock)
Mau quên không hẳn là mất trí nhớ, nhưng nó cảnh báo rằng bộ não đang lão hóa
Chứng đãng trí có thể xảy ra với bất kỳ ai, nhưng nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, thậm chí ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc thì chúng ta cần đặc biệt lưu ý. Các triệu chứng của chứng đãng trí bao gồm
– Khó nhớ các ngày hoặc tên quan trọng.
– Xử lý thông tin mới chậm.
– Không hiểu một số việc và khó đưa ra quyết định.
– Khó nhớ một số từ hàng ngày.
– Giảm khả năng xử lý nhiều vấn đề cùng lúc.
Tuy nhiên, may mắn là trong hầu hết các trường hợp trên đây đều không phải là biểu hiện của bệnh Alzheimer, mà thay vào đó nó cảnh báo cho chúng ta biết về những dấu hiệu thuộc các khía cạnh khác của sức khỏe.
Trước hết, điều này cảnh báo cho chúng ta biết rằng não bộ có thể đang bị lão hóa, hay quên không chỉ phản ánh rằng trí nhớ đang có vấn đề mà còn có nghĩa là nhận thức chung của não bộ cũng đang gặp vấn đề. Trong đó bao gồm trí nhớ, sự chú ý, nhận thức và tư duy.
Có nhiều nguyên nhân gây ra chứng đãng trí, đặc biệt đối với những người trên 40 tuổi thì đa phần đều do những nguyên nhân sau:
1. Tuổi tác
Nguyên nhân hàng đầu của chứng đãng trí là do tuổi tác. Và những người trên 40 tuổi dễ mắc chứng mất trí nhớ này hơn. Nói chung, trí nhớ của con người sẽ tốt nhất vào khoảng 20 tuổi và bắt đầu suy giảm vào khoảng 25 tuổi. Càng lớn tuổi, trí nhớ sẽ càng kém. Tuy nhiên, những người ở độ tuổi 20 và 30 cũng thường gặp vấn đề này.
2. Lối sống
Hay quên cũng có thể liên quan đến lối sống của mọi người. Trong số đó, thiếu ngủ có thể coi là một trong những nguyên nhân dẫn đến chứng đãng trí này. Nếu trung bình một ngày một người không thể ngủ nhiều hơn 7 tiếng thì trí nhớ dễ gặp vấn đề.
Ngoài ra, rượu cũng có thể ảnh hưởng đến trí nhớ, bởi nó sẽ làm hỏng vùng hippocampus (hồi hải mã), đây là phần não chịu trách nhiệm về trí nhớ. Vì thế trí nhớ kém cũng là một biểu hiện phổ biến ở các bệnh nhân nghiện rượu mãn tính.
Không những vậy, chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng và thiếu khoa học cũng có thể ảnh hưởng đến trí nhớ. Chẳng hạn như Cholesterol cao, đồ ăn vặt nhiều chất béo và thực phẩm chế biến sẵn đều có thể gây tổn hại cho trí nhớ của não. Đặc biệt, nếu thức ăn thiếu vitamin B12 cũng dễ gây ra chứng sương mù não.
Rượu làm hỏng hồi hải mã, phần não chịu trách nhiệm về trí nhớ. (Ảnh minh họa: Thomas Soellner/Shutterstock)
3. Áp lực tinh thần
Áp lực tinh thần và căng thẳng kinh niên sẽ dần dần làm các tế bào não mệt mỏi, dễ dàng cản trở quá trình tạo trí nhớ mới và ảnh hưởng đến việc não tìm lại những ký ức trong quá khứ. Ngoài ra, những chấn thương từ bên ngoài cũng ảnh hưởng đến cảm xúc và có thể làm giảm khả năng xử lý thông tin của bộ não trong việc ghi nhớ, chú ý và ra quyết định.
4. Phụ thuộc vào điện tử và Internet
Máy tính và điện thoại di động đã mang lại cho chúng ta rất nhiều tiện ích. Tuy nhiên nếu bạn quá phụ thuộc vào chúng thì cũng sẽ gây nên rất nhiều vấn đề về trí nhớ. Một hệ lụy khá lớn chính là nó khiến cho con người ngày càng ít vận dụng bộ não hơn, bởi vì họ thường xuyên dựa vào máy tính và điện thoại di động để ghi và lưu trữ thông tin. Tất nhiên, khi chúng ta sử dụng phương thức này liên tục thì một số chức năng của não bộ sẽ dần suy yếu, bao gồm cả việc mất trí nhớ.
5. Thuốc lá điện tử
Hút thuốc lá điện tử cũng có thể ảnh hưởng đến trí nhớ. Các nghiên cứu hiện nay đã phát hiện ra rằng những người hút thuốc lá điện tử thường xuyên, kể cả người lớn và thanh niên, đều có khả năng chú ý và trí nhớ kém hơn so với những người không hút cùng độ tuổi.
Đặc biệt, những người thường xuyên hút thuốc lá điện tử dễ mắc chứng sương mù não, triệu chứng của nó là suy giảm trí nhớ, giảm khả năng tập trung, suy nghĩ chậm chạp, rối loạn cảm xúc và mệt mỏi kéo dài.
6. Các bệnh về hệ thần kinh và bệnh khác
Nếu trí nhớ của bạn đang gặp tình trạng nghiêm trọng, thì nên xem xét liệu cơ thể có đang mắc các bệnh và có vấn đề gì về sức khỏe hay không. Có thể nguyên nhân đầu tiên là xuất hiện các bệnh về thần kinh thoái hóa, chẳng hạn như bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson. Ngoài ra, cũng cần kiểm tra xem mình có bị u não, thiếu máu não, nhiễm trùng não, cũng như các bệnh tự miễn như lupus ban đỏ hay không.
7. Bệnh về gan và thận
Trên thực tế, bệnh thận cũng có thể gây ra chứng mất trí nhớ, vì nó gây ra những bất thường trong tế bào máu. Y học cổ truyền Trung Quốc cho rằng “thận làm chủ tủy”, tủy ở đây là bao gồm tủy xương và tủy não.
Hơn nữa thận là trung tâm của âm dương trong cơ thể con người, là gốc rễ của mọi sự sống. Thận âm là nền tảng của dịch âm trong toàn cơ thể, nó làm ẩm và nuôi dưỡng các cơ quan và mô. Cho nên khi một người bị thận hư, thận tinh không đủ thì khả năng tập trung thì tự nhiên trí nhớ cũng sẽ giảm sút. Ngoài ra, người mắc bệnh gan cũng có thể gây ra các vấn đề về trí nhớ và thị lực.
8. Phụ nữ mang thai
Thiếu ngủ cũng là một trong những nguyên nhân khiến phụ nữ mang thai gặp phải tình trạng trí nhớ kém, bởi vì cơ thể lúc này liên tục bị cạn kiệt năng lượng mà não cần được cung cấp.
Một nguyên nhân nữa có thể gây nên tình trạng hay quên này đó là do sự thay đổi hormon trong giai đoạn mang thai. Lượng hormon progesterone và estrogen tăng hơn từ 15 đến 40 lần so với bình thường khiến bà bầu mệt mỏi, mất ngủ, khó tập trung vào công việc. Ngoài ra sự tăng hormon làm ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh trong não đều là những tác nhân gây nên chứng hay quên cho mẹ bầu.
9. Tác dụng của thuốc
Còn một yếu tố nữa mà chúng ta cần lưu ý tới chính là thuốc. Khi có bất kỳ triệu chứng nào mà trước đây không có, trước tiên bạn cần nghĩ xem có phải do thuốc gây ra hay không. Thuốc thường là thủ phạm gây ra những vấn đề mới cho cơ thể. Nhiều loại thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng axit, thuốc kháng cholinergic, thuốc chống co thắt, thuốc cảm lạnh và thuốc dị ứng đều có thể gây ra các vấn đề về trí nhớ.
Cũng có một số người phải hóa trị vì ung thư dẫn đến “chemo brain”. Chemo brain có nghĩa là trí nhớ não bộ của con người sẽ kém đi sau quá trình hóa trị.
Thuốc chống trầm cảm làm tăng nguy cơ tự tử và có nhiều tác dụng phụ trong đó bao gồm các vấn đề về trí nhớ. (Ảnh: fizkes/ Shutterstock)
Những triệu chứng biểu hiện bệnh Alzheimer
Các hiện tượng suy giảm trí nhớ biểu hiện của bệnh Alzheimer chủ yếu nằm ở các khía cạnh sau đây:
1. Các vấn đề về mất trí nhớ đã rõ ràng và dần dần trầm trọng hơn. Bệnh nhân sẽ có những gia đoạn không nhận ra người xung quanh. Đối với người rất quen thuộc, thì có lúc sẽ nhận ra và có lúc không.
2. Bệnh nhân dễ cảm thấy lú lẫn và đầu óc mơ hồ vào buổi tối hoặc chạng vạng tối.
3. Đôi khi bệnh nhân sẽ bị ảo tưởng và hoang tưởng. Ví dụ, lo lắng về việc ai đó ăn cắp tiền của mình hay ai đó đang cố làm hại mình, v.v.
4. Hành vi của bệnh nhân trở nên rất vô lý, khó hiểu và trẻ con.
Nếu một người trên 65 tuổi dần xuất hiện các triệu chứng trên và ngày càng nặng hơn thì rất có thể họ đã mắc bệnh Alzheimer.
Những cách cải thiện chứng hay quên
1. Duy trì giấc ngủ đầy đủ. Giấc ngủ ngon được coi là liều thuốc tốt nhất của cơ thể. Cho nên bạn cần có thói quen ngủ đều đặn, điều quan trọng là hãy đảm bảo bạn có được giấc ngủ chất lượng vào đúng thời điểm.
2. Giữ cho bộ não của bạn luôn trong trạng thái hoạt động. Bộ não càng được sử dụng nhiều càng tốt, chẳng hạn như hãy đọc sách, ghi nhớ một bài thơ hay một bài hát nào đó hoặc có thể học thêm một ngôn ngữ mà bạn cảm thấy thú vị.
3. Hãy tập thể dục thường xuyên và ăn uống lành mạnh. Ngoài ra, nhiều huyệt đạo trên đầu đều có liên quan đến não bộ, vì vậy sử dụng phương pháp massage Shiatsu và massage đầu đều rất tốt cho sức khỏe của não bộ.
4. Đảm bảo duy trì tâm trạng vui vẻ và thoải mái. Trung y tin rằng mọi người cần duy trì sự lưu thông và cân bằng khí huyết. Khi con người ở trạng thái tâm tĩnh lặng, vui vẻ, thư thái thì khí huyết mới lưu thông đầy đủ, từ đó não bộ mới được nuôi dưỡng một cách đầy đủ.
5. Điều quan trọng nhất chính là sức mạnh của niềm tin. Khi bạn có một đức tin tốt đẹp, thì bạn sẽ có thể duy trì trạng thái tâm hồn hạnh phúc và bình yên ngay cả khi đang ở trong giai đoạn tồi tệ nhất của cuộc sống.
Ngọc Diệp/ Theo Epoch Times/trithuc.vn
