Không ai thích già đi. Càng lớn lên, chúng ta càng phải đối mặt với nhiều vấn đề hơn; và điều đó đặc biệt đúng đối với sức khỏe của chúng ta. Từ tim, bệnh tật đến ung thư, những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Mỹ thậm chí còn phổ biến hơn ở tuổi già. Trên hết, chúng ta còn có những thứ khác phải lo lắng như viêm khớp và tiểu không tự chủ, những thứ có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.Mặc dù hầu hết các tình trạng tên đều có thể điều trị được nhưng không phải lúc nào cũng có cách chữa trị. Và điều tốt nhất chúng ta có thể làm để ngăn ngừa những tình trạng này là cố gắng sống một cuộc sống khỏe mạnh nhất, tốt nhất.
Khi bạn già đi, dưới đây là một số điều kiện bạn cần chú ý. Và hãy nhớ nói chuyện với chuyên gia y tế nếu bạn có bất kỳ lý do nào để tin rằng đó có thể là mối lo ngại cho bạn.
1-Loãng xương (Osteoporosis)
Loãng xương là một tình trạng ảnh hưởng đến xương. Ở những người lớn tuổi bị loãng xương, xương trở nên yếu và giòn đến mức chỉ ngã nhẹ cũng có thể gây gãy xương. Gãy xương thường xảy ra ở hông, cổ tay và cột sống. Mặc dù bệnh này cũng có thể ảnh hưởng đến nam giới nhưng phụ nữ đặc biệt mới có nhiều nguy cơ mắc bệnh loãng xương.
Thông thường, mô xương bị vỡ sẽ được thay thế bằng xương mới, giống như da của chúng ta vậy. Nhưng ở những người bị loãng xương, xương không thể tái tạo với tốc độ như tốc độ nó bị phá hủy, do đó tính toàn vẹn của xương giảm đi.
Các triệu chứng phổ biến của bệnh loãng xương bao gồm đau lưng, tư thế sai lệch và như nói ở trên làm tăng khả năng gãy xương.
Rầt may là hiện có nhiều loại thuốc gíup điều trị tình trạng loãng xương, chẳng hạn như hormone tạo xương
2-Huyết áp cao(High Blood Pressure)
Huyết áp cao là một trong những bệnh thường gặp nhất ở người lớn tuổi. Đây cũng là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất gây ra bệnh tim. Động mạch có thể cứng lại một cách tự nhiên theo tuổi tác, thậm chí không có nguyên nhân rõ ràng, điều này có thể dẫn đến huyết áp cao. Một số tình trạng khác có thể gây ra huyết áp cao là ngưng thở khi ngủ, các vấn đề về tuyến giáp và thận. Huyết áp cao cũng có thể là do tác dụng phụ của một số loại thuốc hoặc do sự lạm dụng chất gây nghiện.
Khi không được kiểm soát, huyết áp quá cao có thể gây tổn thương cho mạch máu hoặc các cơ quan thiết yếu của cơ thể. Đau tim và đột quỵ là những biến chứng nghiêm trọng nhất có thể xảy ra. Các vấn đề khác là chứng phình động mạch (aneurysms) có thể gây tử vong, cũng như chứng mất trí nhớ và mù lòa.
Để theo dõi huyết áp, bạn nên đến gặp bác sĩ thường xuyên và đo tại nhà. Bạn có thể kiểm soát huyết áp cao bằng cách tập thể dục thường xuyên, bớt ăn muối và duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh.
3-Trầm cảm(Depression)
Trầm cảm có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai. Mặc dù nó đặc biệt phổ biến ở những người trẻ tuổi nhưng nó cũng có thể phát triển sau này trong cuộc sống. Khi chúng ta bị mất những người thân yêu, nghỉ hưu và ngày càng ít hoạt động, chúng ta có thể sẽ mất đi ý thức về mục đích, hình thành những cảm giác buồn bã và tuyệt vọng sâu sắc.
Trầm cảm có thể gây bồn chồn, mệt mỏi và khó chịu ở người lớn tuổi. Một số người có thể khó tập trung và mất hứng thú với các hoạt động mà họ từng yêu thích.
Tin tốt là dù bạn ở độ tuổi nào thì trầm cảm vẫn có thể chữa trị được. Tâm lý trị liệu, thuốc men và liệu pháp hành vi đều có thể giúp điều trị trầm cảm.
4-Viêm phổi(Pneumonia)
Viêm phổi là một bệnh nhiễm trùng phổ biến ở phổi được gây ra bởi virus, vi khuẩn hoặc nấm. Khi bị viêm các túi khí trong phổi sẽ chứa đầy chất lỏng hoặc mủ và vi trùng bên trong phổi có thể lây nhiễm sang người khác, khiến bệnh viêm phổi trở nên dễ lây lan. Các triệu chứng thường gặp bao gồm ho, sốt, đau ngực, khó thở và nhức đầu.
Khi được chẩn đoán viêm phổi, người ta thường điều trị nhiễm trùng. Thuốc kháng sinh có thể giúp chống lại nhiễm trùng và dùng thuốc theo chỉ định sẽ giúp bệnh nhân cảm thấy tốt hơn tương đối nhanh chóng. Để kiểm soát các triệu chứng như sốt và đau đầu, có thể cho bệnh nhân nhân dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAID)
Để ngăn ngừa nhiễm trùng do vi rút gây ra trong tương lai, điều quan trọng là bạn phải chủng ngừa.
5-Bệnh tiểu đường(Diabetes)
Bệnh tiểu đường là một tình trạng khác có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi nhưng trở nên khó kiểm soát một cách tự nhiên hơn theo tuổi tác. Tiểu đường là một nhóm bệnh ảnh hưởng đến cách cơ thể sử dụng glucose. Ở những người mắc bệnh tiểu đường, cơ thể có thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin đúng cách. Insulin là loại hormone cho phép tế bào sử dụng đường làm năng lượng , do đó giúp kiểm soát lượng đường trong máu.
Quá nhiều đường trong máu có thể làm hẹp mạch máu, dẫn đến nhiều biến chứng gây tổn thương cho thần kinh và các cơ quan trong cơ thể. Mặc dù bệnh tiểu đường loại 1 không thể phòng ngừa được nhưng bệnh tiểu đường loại 2 có thể được ngăn ngừa bằng cách lựa chọn lối sống lành mạnh.
Các dấu hiệu phổ biến của bệnh tiểu đường bao gồm đi tiểu thường xuyên, khát nước nhiều, sụt cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi, khó chịu, mờ mắt và chậm lành vết thương.
6-Bệnh tim(Heart Disease)
Người cao tuổi, từ 65 tuổi trở lên, là đối tượng dễ mắc bệnh tim có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Theo thời gian, chất béo tích tụ trong động mạch có thể ức chế lưu lượng máu đến tim hoặc não. Hiện giờ bạn có thể có động mạch khỏe mạnh, nhưng những thay đổi tự nhiên trong tim và mạch máu có thể sẽ ảnh hưởng đến lưu lượng máu và khiến cho các hoạt động thể chất gây căng thẳng hơn cho tim. Chứng loạn nhịp tim, tình trạng tim đập không đều, cũng có thể khiến bạn dễ mắc bệnh tim hơn.
Khi các động mạch bị nghẽn tắc hoàn toàn, cản trở lưu lượng máu đến tim hoặc não, bạn có thể bị nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ - cả hai đều có thể gây tử vong hoặc ít nhất là bạn sẽ khó hồi phục. Một chứng rối loạn nhịp tim phổ biến, được gọi là rung tâm nhĩ, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và có thể gây tử vong.
Rất may là đã có những loại thuốc có thể ngăn ngừa cục máu đông và các thủ thuật phẫu thuật xâm lấn tối thiểu có thể giúp khôi phục nhịp tim trở lại bình thường.
7-Thoái hóa điểm vàng (Macular Degeneration)
Ảnh hưởng đến mắt, thoái hóa điểm vàng là căn bệnh có mức độ nặng dần theo thời gian. Ở những người trên 60 tuổi, đây là nguyên nhân hàng đầu gây mất thị lực vĩnh viễn. Mất thị lực có thể biểu hiện như mờ mắt, có đốm đen trong tầm nhìn hoặc thay đổi nhận thức về màu sắc. Điểm mù tích lũy có thể khiến bạn mất hoàn toàn thị lực trung tâm. Nếu được phát hiện sớm, mức độ nghiêm trọng của tình trạng mất thị lực có thể giảm hoặc quá trình tiến triển của bệnh chậm lại
Thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác có thể dễ dàng được phát hiện thông qua khám mắt định kỳ. Một trong những dấu hiệu cảnh báo sớm nhất là sự xuất hiện những đốm nhỏ màu vàng ở dưới võng mạc của mắt. Nếu bác sĩ nhãn khoa tìm thấy bất kỳ dấu hiệu thoái hóa điểm vàng nào, họ có thể thực hiện một thủ thuật gọi là chụp động mạch, theo đó thuốc nhuộm được tiêm vào tĩnh mạch ở cánh tay của bạn. Sau đó hình ảnh võng mạc ,được chụp khi thuốc nhuộm di chuyển đến các mạch máu trong võng mạc, sẽ hiển thị bất kỳ mạch máu mới hình thành hoặc mạch máu bị rò rỉ trong mắt
8-Viêm khớp dạng thấp(Rheumatoid Arthritis)
Viêm khớp dạng thấp là một tình trạng phổ biến ở người cao tuổi, thường ảnh hưởng đến niêm mạc khớp nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến mắt, da, phổi và mạch máu. Tình trạng viêm mãn tính là một loại rối loạn tự miễn dịch trong đó hệ thống miễn dịch tấn công các mô của cơ thể và nếu nghiêm trọng có thể dẫn đến tàn phế. Tuy nhiên, với cách điều trị thích hợp, các triệu chứng có thể được kiểm soát và chất lượng cuộc sống cũa bạn được cải thiện.
Các triệu chứng phổ biến nhất của viêm khớp dạng thấp là sưng khớp và cứng khớp, đặc biệt là sau khi hoạt động. Mệt mỏi, sốt và chán ăn cũng ược biết là đã xảy ra. Nhiều người còn bị viêm da, mắt, phổi và các cơ quan khác.
Nếu bạn cảm thấy quá khó chịu thỉ hãy cho bác sĩ của bạn hay để tìm phương pháp điều trị. Các loại thuốc phổ biến cho bệnh này bao gồm thuốc giảm đau không steroid (NSAID)ví dụ như ibuprofen, steroid và thuốc chống thấp khớp. Phẫu thuật có thể là lựa chọn khi cơ thể bạn không đáp ứng với thuốc.
9-Viêm phế quản mãn tính (Chronic Bronchitis)
Viêm phế quản mãn tính là loại bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD =chronic obstructive pulmonary disease ) thường xẩy ra nhất. Đây tình trạng viêm các ống phế quản chịu trách nhiệm đưa không khí vào và ra khỏi phổi. Khi các ống này sưng lên và bị kích thích, chất nhầy có thể tích tụ trong phổi. Viêm phế quản mãn tính gây khó thở, ho và mệt mỏi cùng các triệu chứng khác.
Những người bị viêm phế quản mãn tính có thể bắt đầu có biểu hiện sớm ở tuổi 40 nhưng các triệu chứng có thể trầm trọng hơn theo tuổi tác. Hút thuốc là một yếu tố nguy cơ rất lớn, nhưng tiền sử gia đình và khuynh hướng di truyền cũng là một yếu tố. Viêm phế quản mãn tính thường xảy ra ở những người bị nhiễm vi khuẩn và vi rút như cúm.
Các loại thuốc có sẵn để điều trị tình trạng này bao gồm thuốc hít, thuốc kháng sinh và liệu pháp oxy.
10- Nhiễm trùng đường tiết niệu (Urinary tract infections= UTI)
Nhiễm trùng đường tiết niệu phổ biến hơn ở phụ nữ nhưng cũng có thể xảy ra ở nam giới. UTI là tình trạng nhiễm trùng hệ tiết niệu bao gồm bàng quang, thận, niệu quản và niệu đạo.
Các triệu chứng của UTI thường dễ nhận thấy. Nhiều người sẽ cảm thấy nóng rát khi đi tiểu, có nước tiểu đục và thường xuyên muốn đi tiểu ngay cả khi họ không cần phải đi tiểu. Sốt và ớn lạnh cũng có thể xảy ra khi nhiễm trùng trở nên nghiêm trọng.
Thông thường, UTI có thể tự khỏi và không phải lúc nào cũng cần dùng kháng sinh. Tuy nhiên, nếu bác sĩ kê thuốc kháng sinh cho bạn, điều quan trọng là bạn phải dùng thuốc theo chỉ định, ngay cả khi bạn cảm thấy khỏe hơn.
Dù có dùng hay không dùng trụ sinh, bạn đều cần uống nhiều nước và đi tiểu thường xuyên để đào thải vi khuẩn có hại.
11-Cholesterol cao(High Cholesterol)
Cholesterol cao có thể ảnh hưởng đến cả trẻ em và người lớn, nhưng là mối lo ngại ngày càng cao theo tuổi tác. Trong máu, cholesterol là một chất sáp cần thiết để tạo ra các tế bào khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu mức cholesterol quá cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và các biến chứng của bệnh này
Những người có cholesterol cao sẽ phải đối mặt với sự gia tăng chất béo tích tụ trong mạch máu, từ đó có thể làm tắc nghẽn động mạch, gây ra bệnh tim. Cholesterol cao không có bất kỳ triệu chứng rõ rệt nào nhưng có thể được phát hiện thông qua xét nghiệm máu.
Mức LDL biểu thị cholesterol xấu, trong khi mức HDL biểu thị cholesterol tốt. Nếu mức LDL cao, bạn có thể hạ thấp xuống bằng cách thay đổi lối sống theo khuyến nghị của bác sĩ.
12-Viêm xương khớp(Osteoparthritis)
Viêm xương khớp là một loại viêm chỉ ảnh hưởng đến khớp ,có thể xảy ra vào tuổi già và gây ra đau và cứng ở khớp tay, cổ tay, lưng, hông, cổ và đầu gối. Viêm xương khớp có thể làm giảm tính linh hoạt của bạn và gây đau đáng kể trong hoặc sau khi hoạt động. Đôi khi gai xương --, là những cục cứng hình thành xung quanh khớp-- có thể phát triển
Nếu cảm thấy đau, khó chịu hoặc bất động, điều quan trọng là bạn phải nói chuyện với bác sĩ ngay. Đôi khi viêm xương khớp có thể trở nên tồi tệ hơn. Trong trường hợp nghiêm trọng, bạn có thể bị mất sụn hoàn toàn ở khớp. Các lựa chọn điều trị bao gồm trị liệu, dùng thuốc và phương pháp điều trị tự nhiên.
13-Béo phì (Obesity)
Việc duy trì cân nặng lanh mạnh trở nên khó khăn hơn khi cao tuổi và điều này khiến việc ăn kiêng và tập thể dục trở nên cực kỳ quan trọng. Béo phì được đặc trưng là một căn bệnh do có quá nhiều chất béo trong cơ thể. Các biến chứng của béo phì không chỉ liên qua đấn phần sâu dưới da mà còn có thể dẫn đến nhiều vấn đề, chẳng hạn như huyết áp cao, tiểu đường và bệnh tim. Béo phì cũng làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư. Sự kết hợp của các yếu tố hành vi, di truyền và nội tiết tố đều là những yếu tố góp phần gây ra nguy cơ béo phì .
Béo phì được chẩn đoán khi bạn có chỉ số khối cơ thể (BMI)lớn hơn 30. Các bác sĩ thường sẽ tính chỉ số BMI của bạn mỗi năm một lần .
Về phương pháp điều trị, bác sĩ có thể đề xuất thói quen tập thể dục thường xuyên và kế hoạch dinh dưỡng. Trong những trường hợp nghiêm trọng, khi cân nặng quá khó kiểm soát, có thể phải thực hiện phẫu thuật giảm cân.
14-Teo/Thiểu cơ (Sarcopenia)
Cho đến tuổi 30, cơ bắp của chúng ta trở nên to và khỏe hơn - sau đó mọi thứ sẽ thay đổi. Theo tuổi tác, chúng ta bắt đầu mất dần khối lượng cơ bắp, khoảng 5% mỗi thập kỷ. Cơ bắp của bạn yếu dẩn đi, ngay cả khi bạn vẫn hoạt động . Bệnh này là một tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến tất cả mọi người và xảy ra với tốc độ nhanh hơn khi bạn chạm tới tuổi 65. Nó gây yếu cơ và giảm sức chịu đựng.
Khi khối lượng cơ giảm, điều quan trọng nhất bạn có thể làm là tăng cường cơ bắp. Rèn luyện sức đề kháng hoặc nâng tạ có thể tăng sức mạnh và sức bền cơ bắp của bạn. Bạn cũng cần bổ sung đủ lượng protein vì protein là nền tảng của cơ bắp.
15- Bệnh Parkinson
Bệnh Parkinson là một chứng rối loạn hệ thần kinh tiến triển ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh sản xuất dopamine trong não. Những tế bào thần kinh này có thể bị phá vỡ và mất đi hoàn toàn. Một khi điều đó xảy ra, nó có thể gây ra hoạt động bất thường của não. Cả nam và nữ đều có thể mắc bệnh Parkinson, nhưng bệnh này phổ biến hơn ở nam giới.
Các triệu chứng của bệnh Parkinson thường bao gồm run, cử động chậm, cứng cơ và suy giảm tư thế. Thay đổi giọng nói và thậm chí cả những cử động vô thức như chớp mắt cũng có thể xảy ra ở những người mắc bệnh Parkinson. Chứng sa sút trí tuệ và các vấn đề về bàng quang cũng là những biến chứng có thể phát triển.
Hiện nay người ta vẫn chưa biết liệu bệnh Parkinson có thể phòng ngừa được hay không và cũng chưa có cách chữa trị. Tuy nhiên, phẫu thuật và dùng thuốc kích thích não sâu có thể giải quyết một số triệu chứng nhất định.
16-Chứng khó nuốt(Dysphagia)
Những người mắc chứng khó nuốt đôi khi có thể gặp khó khăn trong việc nuốt thức ăn, và đôi khi có thể hoàn toàn không thể thực hiện được điều nảy. Mặc dù việc khó nuốt là điều bình thường nếu bạn không nhai kỹ, nhưng tình trạng khó nuốt dai dẳng sẽ là điều đáng lo ngại.
Để kiểm soát chứng khó nuốt, bạn có thể phải thực hiện một số thay đổi trong lối sống. Đầu tiên, bạn nên uống nhiều nước để kiểm soát nước bọt. Khi ăn, bạn nên ngồi thẳng và nên cắn từng miếng nhỏ. Thức ăn nên được nhai kỹ và chậm, đồng thời bạn cũng nên cố gắng nuốt.
17-Phì đại tuyến tiền liệt (Enlarged Prostate)
Đối với nhiều người đàn ông lớn tuổi, tuyến tiền liệt phì đại có thể trở thành mối lo ngại ngày càng tăng. Mặc dù phỉ đai tuyến tiền liệt lành tính không nhất thiết là tình trạng đe dọa tính mạng nhưng các triệu chứng có thể gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nam giới. Rất nay là phì đại tuyến tiền liệt có thể được điều trị bằng thuốc và phẫu thuật xâm lấn tối thiểu.
Các triệu chứng phổ biến của tuyến tiền liệt phì đại bao gồm đi tiểu thường xuyên và khó tiểu. Bạn có thể cần phải đi nhiều lần mỗi ngày và thậm chí vào ban đêm. Việc đi tiểu có thể khó lúc bắt đầu và bạn có thể có dòng nước tiểu yếu.
Mặc dù tình trạng này có thể không nguy hiểm đến tính mạng nhưng điều quan trọng là bạn phải đi khám bác sĩ để bác sĩ có thể loại trừ các tình trạng khác có thể gây ra bệnh này
18-Tiểu không tự chủ(Incontinence)
Tiểu không tự chủ có thể là một vấn đề khó chịu và đáng xấu hổ đối với nhiều người, bất kể họ ở độ tuổi nào. Nhiều người lớn tuổi mắc chứng tiểu không tự chủ nhưng không phải tất cả mọi người. Tình trạng tiểu không tự chủ đôi khi chỉ đơn giản là muốn đi tiểu thường xuyên hơn, trong khi ở những trường hợp nghiêm trọng hơn, cảm giác thôi thúc này có thể tồn tại lâu dài hơn. Trong một số trường hợp, nước tiểu có thể rò rỉ ra một lượng nhỏ hoặc có thể mất kiểm soát hoàn toàn.
Nếu bạn bị chứng tiểu không tự chủ, nó có thể được quản lý. Tránh đồ uống có chứa caffein, rượu, chất làm ngọt nhân tạo và một số loại thực phẩm có thể giúp giảm tần suất đi tiểu. Luyện tập bàng quang, đi vệ sinh theo lịch trình và đi tiểu hai lần là những thủ thuật hành vi mà bạn có thể học để kiểm soát các triệu chứng của mình. Ngoài ra, bạn có thể tập luyện để tăng cường cơ xương chậu.
Nếu bạn bị chứng tiểu không tự chủ, hãy nói chuyện với bác sĩ để loại trừ mọi nguyên nhân cơ bản và lựa chọn cách điều trị.
19-Bệnh Alzheimer
Bệnh Alzheimer là mối lo ngại lớn đối với nhiều người cao tuổi, nhưng đó không phải là một phần bình thường của quá trình lão hóa. Bệnh Alzheimer là một căn bệnh về não và là nguyên nhân phổ biến gây ra chứng sa sút trí tuệ. Ở những người mắc bệnh này, lúc đầu họ có thể gặp khó khăn khi nhớ lại các sự kiện gần trong khi vẫn nhớ được các sự kiện trong quá khứ. Các triệu chứng khác phát triển sau đó có thể bao gồm khó tập trung, nhầm lẫn, thay đổi tâm trạng và các vấn đề về giao tiếp.
Về nguyên nhân, các bác sĩ và nhà khoa học không hoàn toàn chắc chắn tại sao một số người lại mắc bệnh Alzheimer trong khi những người khác lại không. Tuy nhiên, điều hiển nhiên là tổn thương thần kinh trong não dường như là thủ phạm, mặc dù nguyên nhân và quá trình phát triển vẫn chưa được rõ ràng.
Hiện tại, không có cách chữa trị bệnh Alzheimer nhưng các triệu chứng của bệnh có thể điều trị được bằng thuốc, thay đổi lối sống và liệu pháp hành vi.
20--Bệnh ung thư(cancer)
Ung thư là một căn bệnh đáng sợ. Bệnh này luôn là một mối đe dọa nhưng tuổi tác khiến chúng ta lại dễ mắc phải hơn,đặc biệt là ung thư ruột kết, ung thư ruột, ung thư tuyến tiền liệt hay ung thư vú.
Chú ý đến các dấu hiệu khi chúng mới phát sinh và gặp bác sĩ ngay để thảo luận về cách phòng vệ tốt nhất . Nên nhớ là nếu được phát hiện sớm, nhiều dạng ung thư có thể điều trị được.
Vì ung thư có nguy cơ cao hơn khi bạn già đi nên điều quan trọng là bạn phải đề phòng và thực hiện những thay đổi cần thiết trong lối sống để ngăn ngừa bệnh.
Nguồn :20 Conditions That Can Develop as You Get Older-James Stephens- January 08/2024--NBNtintuccaonien