Khám lưỡi thường bao gồm quan sát màu sắc, hình dạng, kích thước, và lớp phủ. Nói chung, lưỡi khỏe mạnh thường có màu hồng, không quá khô hoặc ướt, không quá mỏng hoặc sưng, và không có dấu răng hay đổi màu, và lớp phủ thì mỏng, trong, hoặc trắng nhạt.
3 phương pháp quan sát lưỡi cơ bản
1) Màu sắc của thân lưỡi
Màu sắc thân lưỡi có khác biệt rất lớn giữa người với người, nhưng nó cung cấp một bức tranh bao quát về tổng thể tình trạng sức khỏe của một người. Khi nào mà thân lưỡi chuyển từ màu hồng khỏe mạnh sang màu khác, điều này biểu thị rằng có một sự mất cân bằng đang tồn tại bên trong thân thể. Sau đây là những ví dụ phổ biến.*Lưỡi đỏ biểu thị rằng có quá nhiều nhiệt trong cơ thể; lưỡi càng đỏ, thì bệnh càng có nhiều nhiệt nóng. Một số triệu chứng phổ biến của việc có nhiều nhiệt bao gồm: viêm sưng, đau nửa đầu, đổ mồ hôi đêm, và có xu hướng dễ nóng giận hoặc khó chịu, nhiễm trùng, đỏ mắt và da phát ban.
*Lưỡi nhợt nhạt biểu thị sự thiếu hụt khí và huyết hoặc có sự xuất hiện của hàn; lưỡi càng nhợt nhạt, thì sự thiếu hụt và hàn xuất hiện trong cơ thể càng trầm trọng. Những triệu chứng liên quan đến lưỡi nhợt nhạt là: suy nhược, thiếu máu (đặc biệt nếu đi kèm với khuôn mặt và môi nhợt nhạt), uể oải, và mệt mỏi.
*Lưỡi tím tượng trưng cho sự ứ tắc đâu đó trong cơ thể hoặc có thể là ứ tắc nhiều nơi. Hãy nghĩ đến sự ứ tắc như những vật cản trong cơ thể. Ví dụ, nếu một người có một cơn đau đầu gối tồi tệ, thì chất dịch, bao gồm máu, đang không chảy đúng cách trong khu vực đó làm cho đầu gối bị cả đau và sưng.
Sự ứ tắc không chỉ liên quan đến các cơn đau khớp. Chúng có thể liên quan đến những vấn đề về tuần hoàn máu, đau xúc cảm hoặc những sự khó chịu thể xác khác như đau ngực hoặc PMS. Nếu nó là một vấn đề phụ khoa, thì người phụ nữ thường xuyên có kinh nghiệt sẫm màu và máu vón cục trong chu kỳ hàng tháng của cô.
2) Hình dáng và kích thước của thân lưỡi
Hình dáng và kích thước sưng húp hoặc mỏng, có dấu răng? Đây là những dấu hiệu quan trọng để quan sát khi nhìn vào lưỡi. Hình dáng và kích thước của lưỡi cho thấy sự trao đổi chất dịch trong cơ thể.*Lưỡi sưng biểu thị rằng sự thay đổi của các chất dịch trong thân thể đang không được diễn ra suôn sẻ. Bạn có thể thấy điều này ở người có vấn đề tiêu hóa; nếu lưỡi sưng và có màu tím, thì vấn đề thường ở tuần hoàn máu.
Lưỡi sưng thường kèm theo các dấu răng ở bên lưỡi. Điều này biểu thị một xu hướng mất ngủ và hoặc thậm chí là dòng chảy các chất dịch cơ thể đang gặp rất nhiều trở ngại.
*Lưỡi rất mỏng, ngắn có thể biểu thị sự khô và thiếu các chất dịch trong cơ thể. Thường khi một người phụ nữ đang trải qua chu kỳ mãn kinh thì lưỡi của họ thường trở nên khô cũng như đỏ hơn. Điều này xảy ra bởi vì trong thời gian đó máu ngưng chảy (máu cũng là một chất dịch), họ đang “nóng lên” – họ đang có một sự xung nhiệt đột ngột.
3) Lớp phủ lưỡi
Độ dày và màu sắc của lớp phủ lưỡi rất quan trọng cần chú ý.*Lớp phủ lưỡi dày thường biểu thị một căn bệnh xâm nhập vào cơ thể từ môi trường bên ngoài, như là cúm, vi rút hoặc cảm lạnh. Nếu lớp phủ cực dày ở phần hướng về phía cuống lưỡi, thì đây thường là một vấn đề lâu dài.
*Lớp phủ lưỡi mỏng thường là do khô. Phụ nữ trong chu kỳ mãn kinh có thể có một lớp mỏng hoặc không có lớp phủ kèm theo thân lưỡi mỏng, đỏ bởi sự thay đổi hormone và sự cạn kiệt các chất lỏng.
Màu sắc của lớp phủ trên lưỡi còn cảnh báo bạn nhiều rối loạn khác.
*Lớp phủ dày màu trắng biểu thị các căn bệnh mang tính hàn. Ví dụ bao gồm mệt mỏi, phân lỏng hoặc đầy hơi, bệnh cảm với ớn lạnh và có đờm.
*Lớp phủ màu vàng biểu thị nhiệt. Vậy nếu một người mắc cơn cảm lạnh tồi tệ cộng với đau họng, ra mồ hôi, đờm vàng và sốt, bệnh của họ thường liên quan đến nhiệt.
*Lớp phủ màu xám, đen hiếm khi xuất hiện và biểu thị cho một tình trạng cực kỳ nghiêm trọng; hãy gọi ngay cho bác sĩ y khoa của bạn.
Lớp phủ lưỡi thay đổi nhanh chóng hơn nhiều so với thân lưỡi. Bên cạnh đó, hãy nhớ rằng thức ăn và nước uống của bạn sẽ ảnh hưởng đến màu sắc của lớp phủ lưỡi tạm thời, và rất dễ dàng nhận biết được những ai hút thuốc bởi lớp phủ màu vàng trên lưỡi họ.
Bạn có thể tham khảo bảng sau để biết được các vùng trên lưỡi có liên quan đến bộ phận nào.
