Trong thập niên 80 – 90 của thế kỷ trước, một nhóm các bác sĩ đã tiến hành một thử nghiệm để kiểm tra giả thuyết: liều cao vitamin A có đặc tính chống ung thư. Tuy nhiên kết quả thí nghiệm thật bất ngờ, các bác sĩ đã rút ra một bài học lớn.
Những người tham gia nghiên cứu được dùng 30 mg beta-caroten và 25000 IU retinol mỗi ngày. Cả hai đều là các loại vitamin A. Nhưng thay vì chống ung thư, những vitamin này thực sự khiến người tham gia nghiên cứu mắc ung thư. Kết quả này khiến các bác sỹ phải dừng thử nghiệm khẩn cấp sớm hơn dự kiến gần 2 năm.
Vitamin là hợp chất hữu cơ rất cần thiết ở lượng cực nhỏ cho hoạt động sống bình thường của bất kỳ cơ thể nào. Đặc biệt cơ thể người không thể tổng hợp được vitamin, do đó cần được cung cấp dưới dạng tự nhiên là sẵn có trong thức ăn hoặc nhờ các vi khuẩn sống trong ruột tổng hợp giúp.
Như vậy để chúng ta có thể ăn uống ngủ nghỉ giải trí và làm việc bình thường như hiện nay, cơ thể cần phải hấp thu các loại vitamin từ bên ngoài. Thiếu bất kỳ vitamin nào cũng sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đối với sức khỏe.
Hiện nay trên thị trường các viên vitamin tổng hợp được bày bán khá tự do, ai cũng có thể dễ dàng mua dùng khi thấy cần thiết. Thêm vào đó vì cho rằng các loại vitamin đều tốt, uống càng nhiều sẽ càng có lợi nên khá nhiều người tự dùng thêm nhiều vitamin để có đủ dưỡng chất cho cơ thể.
Tuy nhiên sự kiện xảy ra ở những thập niên 80-90 của thế kỷ trước đã khiến nhiều chuyên gia y tế phải suy nghĩ lại. Đó quả là bài học đắt giá. Vitamin la tốt, khi đi sang cực đoan thì sẽ nhận hậu quả, có nhiều trường hợp lạm dụng quá nhiều vitamin mà dẫn đến những tác hại nghiêm trọng.
Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết cách tốt nhất để cơ thể hấp thụ các vitamin là thông qua một chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều trái cây và rau.
Mọi người chỉ nên dùng vitamin bổ sung chỉ khi họ không thể có đủ vitamin qua thực phẩm hoặc cần bổ sung đặc biệt, đồng thời cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng uy tín để dùng đúng chỉ định, đúng liều.
Vitamin tan trong nước và vitamin tan trong dầu
Có nhiều loại vitamin khác nhau, như A, B, C, D, E, K nhưng chúng đều được phân làm một trong hai nhóm: tan trong nước và tan trong dầu tùy theo đặc tính của từng vitamin.
Nhóm vitamin tan trong nước, bao gồm vitamin B và vitamin C, thường không gây nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng khi dùng quá liều. Nguyên nhân vì chúng đều tan trong nước, do đó phần thừa mà cơ thể không cần tới dễ dàng được đào thải qua thận theo đường nước tiểu.
Trái lại, nhóm vitamin tan trong dầu, bao gồm có A, D, E, K là nhóm vitamin bạn cần đặc biệt ghi nhớ. Chúng chỉ tan trong dầu mỡ mà không tan trong nước, do đó sẽ tích lũy (kể cả phần thừa) trong các mô mỡ của cơ thể mà không bị đào thải ra ngoài.
Nếu cơ thể hấp thu quá nhiều loại vitamin này hàng tuần, hàng tháng, chúng sẽ tích lũy trong gan tới mức gây độc, gây ra hàng loạt các rối loạn từ tổn thương gan đến yếu xương.
Bao nhiêu là nhiều?
Nếu bạn chỉ quá liều vitamin một ngày thì sẽ không gây tác dụng phụ gì. Nhưng nếu bạn dùng quá liều trong thời gian dài, qua hàng tuần, hàng tháng thì rất dễ có nguy cơ gặp phải vấn đề.
Vitamin C: 2000 mg là nhiều
Vì vitamin C thuộc nhóm tan trong nước, lượng dư thừa do đó sẽ được đào thải qua thận, nên không tích tũy trong cơ thể và gây tổn thương. Nhưng theo Mayo Clinic, quá liều vitamin C có thể gây tiêu chảy, nôn, buồn nôn, ợ nóng, chuột rút, đau đầu, thiếu máu và đặc biệt là sỏi thận. Trung bình một người cần 65-90 mg vitamin C mỗi ngày, có thể được cung cấp đầy đủ qua một quả cam to.
Vitamin A: 3000 IU là nhiều
Vitamin A tan trong dầu mỡ, do đó sẽ phải qua gan xử lý. Nhiều nghiên cứu cho thấy dùng quá liều vitamin A kéo dài có thể gây ung thư. Quá liều retinol, một dạng vitamin A, có thể gây khuyết tật bẩm sinh, yếu xương và tổn thương gan.
Vitamin E: 1100 IU là nhiều
Vitamin E cũng tan trong mỡ và có mối liên quan với ung thư. Vitamin E có thể dễ dàng được cung cấp đầy đủ thông qua ăn trứng, thịt, rau do đó rất hiếm người thiếu vitamin E. Hấp thu nhiều vitamin E có thể gây dễ chảy máu. Trong khi đó liều cao vitamin E có liên quan với ung thư phổi và tiền liệt tuyến.
Vitamin D: 4000 IU là nhiều
Không giống như vitamin E, thiếu vitamin D thường gặp hơn. Do vậy mọi người cũng thường uống vitamin D bổ sung hơn. Tuy nhiên cần cẩn trọng để không dùng quá liều. Dùng 50,000 IU vitamin D một ngày có thể gây ngộ độc, theo Mayoclinic. Ngộ độc vitamin D làm tăng canxi huyết, dẫn đến yếu xương, sỏi thận, nôn, bệnh thận và canxi hóa mô mềm.
Vitamin B: Tùy loại vitamin B
Mặc dù là vitamin tan trong nước, song dùng quá liều vitamin B cũng gây tác dụng phụ. Acid folic, một loại vitamin B, cũng có mối liên quan với ung thư nếu dùng ở liều cao. Vitamin B cũng được biết đến là gây các vấn đề dạ dày, vấn đề giấc ngủ, phát ban và động kinh. Các bác sỹ cũng tin rằng dùng quá 200-300 mg B6 có thể gây tổn thương thần kinh.
Theo prevention- Đại Hải July4,017
