Có khoảng 3 triệu người đàn ông Mỹ đang sống với bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Một nghiên cứu mới nhất của trường Đại học Harvard, cho biết, bệnh nhân đã bị bệnh ung thư tuyến tiền liêt trong vòng 10 năm, nếu tiếp tục ăn đồ ăn đóng hộp, thực phẩm chế biến, hay thức ăn có nhiều chất béo, khả năng chết vì ung thư tăng lên 2.5 lần. Ngược lại nếu ăn uống cẩn thận, nhiều rau trái, độ tử vong giảm đi 36%.
Tuyến tiền liệt, còn gọi là nhiếp hộ tuyến ( prostate gland), là một tuyến thuộc hệ thống sinh dục của phái nam. Tuyến tiền liệt nằm ở dưới cổ bọng đái (bàng quang) bao quanh ống dẫn tiểu. Tuyến tiện liệt có chức năng tiết ra dung dịch chất kiềm màu trắng. Dung dịch này chiếm 25-50% dung lượng của tinh dịch. Dung dịch từ tuyến tiền liệt tăng cường khả năng di động của tinh trùng và giúp làm nhờn niệu đạo khi xuất tinh. Tuyến tiền liệt còn đóng vai trò kiểm soát vòi nước tiểu.
Tuyến tiền liệt còn tiết ra một chất protein gọi là PSA (prostate-specific antigen). PSA giữ cho tinh dịch ở thể lỏng. Khi lượng PSA trong máu cao, chỉ có nghĩa là có chuyện không ổn với tuyến tiền liệt, nhưng không nhất thiết là ung thư. Hormone nam ảnh hưởng đến độ lớn của tuyến tiền liêt, và cũng ảnh hưởng đến mức độ PSA. Khi người đàn ông lớn tuổi, tuyến tiền liệt càng lớn dần, làm khó khăn cho việc đi tiểu. Tình trạng nầy gọi là “phì đại tuyến tiển liệt”, không hẳn là ung thư, nhưng cần phải chữa trị.
Ở Mỹ, ung thư tuyến tiền liệt là loại ung thư nhiều nhất của nam giới chỉ đứng sau ung thư da, và là ung thư gây ra tử vong đứng hạng thứ nhì cho đàn ông Mỹ. Ung thư tuyến tiền liệt thường tăng trưởng rất chậm. Hầu hết bệnh nhân sống trên 65 tuổi, nghiên cứu cho thấy 80% đàn ông khi qua đời ở tuổi 80 trở lên có bị ung thư tuyến tiền liệt mà không hề hay biết. Tuy nhiên nếu định bệnh sớm thì khả năng sống còn sẽ cao hơn.
Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh ung thư tuyến tiền liệt:
Thường thường, khi mới bị ung thư, bệnh nhân không có dấu hiệu gì khả nghi cả. Hầu hết biết mình bị ung thư khi đi kiểm tra hằng năm và thử máu. Tuy nhiên một số triệu chứng sau đây có thể xảy ra:
- Đi tiểu thường xuyên
- Đi tiểu đêm nhiều lần
- Đi tiểu khó khăn
- Đi tiểu đứt quãng, không liên tục
- Đi tiểu ra máu
- Đi tiểu đau
Có khó khăn trong việc cương cứng
Trong trường hợp ung thư thời kỳ nặng, các triệu chứng sau đây có thể xảy ra:
- Đau xương cột sống, đau xương chậu, đau xương sườn.
- Đau nhức xương và đùi
- Chân yếu
- Són tiểu
- Són phân
Nguyên nhân gây ra ung thư tuyến tiền liệt:
Người ta vẫn không biết chắc tại sao, nguyên nhân nào gây ra bệnh. Tuy nhiên một số lý do có thể kể đến:
1. Tuổi tác: Tuổi tác là nguy cơ hàng đầu. Đàn ông càng lớn tuổi thì nguy cơ càng cao. Ung thư tuyến tiền liệt rất hiếm cho người dưới 45, nhưng sau 50 tuổi thì tăng dần.
2. Yếu tố di truyền: Theo thống kê thì yếu tố di truyền chắc chắn có ảnh hưởng đến nguy cơ bị ung thư tuyến tiề liệt. Ở Mỹ, ung thư tuyến tiền liệt có nhiều và gây ra tử vong cao cho người gốc Phi Châu hơn là người Mỹ da trắng. Anh em sinh đôi nếu một người bị ung thư, người kia sẽ dễ bị hơn. Một người có cha hoặc anh đã bị ung thư thì nguy cơ sẽ bị tăng gấp đôi. Nghiên cứu mới nhất còn cho biết hai gene BRCA-1 và BRCA-2 tăng nguy cơ cho ung thư vú cho phái nữ cũng làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt cho phái nam.
3. Ẩm thực: Nhiều nghiên cứu cho lấy ăn uống theo lối Địa Trung Hải, nhiều rau trái và
ngũ cốc, sẽ giảm khả năng bị ung thư tuyến tiền liệt. Thực phẩm như đậu nành, trà xanh, và chất selenium có thể giảm nguy cơ bị ung thư, nhưng không làm giảm bớt bệnh ung thư nếu đã bị bệnh. Các nghiên cứu khác cho thấy khi kết hợp chế độ ăn uống tốt với thể dục thể thao đều đặn, các gene gây ra ung thư, giảm bớt cường độ hoạt động. Ngoài ra, chế độ ẩm thực thiếu vitamin D, nhiều thịt đỏ, cũng dễ gây ra ung thư.
4. Thuốc men: Một số thuốc trị đau nhứt có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư tuyến. tiền liệt .Trong khi đó, một số nghiên cứu mới cho thấy thuốc statin, giảm cholesterol, có khả năng giảm nguy cơ bị ung thư tuyến tiền liệt.
5. Béo phì: Những người béo phì dễ bị ung thư tuyến tiền liệt và dễ chết vì bị ung thư di căn.
6. Bệnh phong tình: Những người bị giang mai,
lậu mủ dễ bị ung thư tuyến.tiền liệt
7. Chất độc da cam: Agent Orange, làm tăng khả năng bị ung thư tuyến tiền liệt khoảng 48% cho các cựu chiến binh Mỹ đã từng tham chiến ở Việt Nam.
Chữa trị ung thư tuyến tiền liệt
Chữa trị ung thư nhiếp hộ tuyến bao gồm giải phẫu để cắt bỏ bướu u, kèm theo xạ trị hay hoá trị liệu. Nguy hiểm của giải phẫu có thể làm hư hại đến các dây thần kinh kiểm soát vòi tiểu hay khả năng cương cứng, gây ra chứng són tiểu, hay yếu sinh lý. Tuy nhiên tựu trung nếu chữa trị sớm thì khả năng sống còn sẽ rất khả quan.
Bác sĩ Hồ Ngọc Minh/nguoiphuongnam
