Loại đau nào tồi tệ nhất? Đó là
bất cứ loại đau nào mà cá nhân bạn phải chịu đựng. Nhưng các chuyên gia và bệnh
nhân đều đồng ý rằng: Một số tình trạng bệnh lý đặc biệt gây đau đớn khủng
khiếp. Khi các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe yêu cầu bệnh nhân đánh
giá mức độ đau của họ trên thang điểm từ 1 đến 10, thì trong những tình trạng
này - dù cấp tính hay mãn tính – câu trả lời sẽ là "11". Nếu cơn đau
không thể luôn luôn được chữa khỏi, điều trị thích hợp ít nhất có thể giúp làm
cơn đau giảm bớt.
1-Sỏi thận (kidney stone)
Cố gắng đẩy ra ngoài một viên sỏi thận mắc kẹt trong đường tiết niệu có thể khiến mọi người đau đến khuỵu gối và phải đến thẳng phòng cấp cứu. Những viên sỏi cứng này- thưởng là do can-xi kết tụ lại - chặn dòng chảy của nước tiểu, làm cho thận sưng tấy và gây ra những cơn đau nhói ở lưng, bụng hoặc hai bên xườn và đối với nam giới thì đau ở cuối dương vật. Buồn nôn, nôn, sốt và tiểu ra máu là điều thường gặp.
Khi đã xác định được là sỏi thận, việc điều trị bằng thuốc và dịch truyền tĩnh mạch sẽ giúp cho sỏi và cơn đau qua đi. Sỏi thận nhỏ cứng đầu có thể phải xử lý bằng sóng xung kích (shock wave therapy) hoặc tán sỏi (lithotripsy)để phá vỡ chúng. Đối với sỏi lớn hơn hoặc tái phát thì có thể phải sử dụng những phương pháp phức tạp hơn.
2-Sinh con (childbirth)
Đối với một số phụ nữ, cơn đau dữ dội ở lưng dưới là một điều khó quên khi sinh con. Thường cơn đau lên đến đỉnh điểm trong các cơn co thắt (contraction)và kéo dài ở giữa các cơn co thắt này khiến sản phụ khó rặn hơn. Đôi khi nguyên nhân là do tư thế đầu của em bé, với phần sau của đầu ép vào xương cụt của người mẹ, nhưng không phải lúc nào cũng vậy.
Các phương pháp không dùng thuốc để giảm đau cho người mẹ bao gồm di chuyển ra khỏi tư thế nằm ngửa, đi bộ và tạo phản lực (counter pressure) chẳng hạn như với bóng quần vợt (tennis ball)hoặc gạc ấm (warm compresses). Nếu những phương cách này vẫn chưa đủ, các lựa chọn giảm đau khác bao gồm thuốc giảm đau hoặc phương cách phong bế thần kinh ngoài màng cứng (epidural nerve block) bằng cách dùng thuốc gây tê cục bộ để làm tê khu vực.
3- Chấn thương (trauma)
Tiến sĩ Asokumar Buvanendran-- bác sĩ gây mê chuyên về thuốc giảm đau tại Trung tâm Y tế Đại học Rush ở Chicago-- cho biết “ với một vết thương do đạn bắn hoặc chấn thương khác, cơn đau dữ dội, đột ngột có thể ập đến với một người khỏe mạnh ở mức độ mà họ chưa từng trải qua.
Theo Tiến sĩ Buvanendran cơn đau cấp tính gây ra nhiều dấu hiệu khác nhau trên cơ thể. Huyết áp tăng, mạch đập nhanh và các tín hiệu từ vóc dáng, cử động và tư thế của bệnh nhân đều nói lên sự đau đớn dữ dội. Nhưng các bác sĩ lâm sàng phải dựa vào bệnh nhân để đánh giá chính xác mức độ đau của họ - qua việc yêu cầu bệnh nhân "đánh giá cơn đau của họ trên thang điểm từ 1 đến 10."
4-Bệnh zona (shingles)
Người lớn tuổi bị bệnh zona có thể nuối tiếc đã không được chủng ngừa herpes zoster, loại vi rút gây bệnh thủy đậu ở trẻ em và bệnh zona ở người già.
Bệnh nhân zona không những chỉ bị phát ban (rashes), mụn nước (blisters)và lên vảy (scabbing) mà còn phải chịu dựng những cơn đau dữ dội. Điều này xảy ra ở các bộ phận của cơ thể dọc theo một mô thần kinh, được gọi là da liễu (dermatome), nơi mà vi rút cư trú.
Thật không may, một số bệnh nhân tiếp tục phát triển một tình trạng mãn tính gọi là đau dây thần kinh hậu-herpetic (post-herpetic neuralgia), với các triệu chứng bao gồm đau hoặc bỏng rát thấu xương, da cực kỳ nhạy cảm khi chạm vào và tê ở vùng bị ảnh hưởng. Bệnh này có thể kéo dài hàng năm nếu không được chữa trt kịp thời. Tiến sĩ Buvanendran cho biết, điều trị sớm bệnh zona có thể giúp ngăn chặn quá trình chuyển đổi từ cơn đau cấp tính sang mãn tính.
Cách tốt nhất để bạn tránh đau do bệnh zona là gỉ ? Ban hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về việc tiêm phòng bệnh zona nếu bạn là người lớn khỏe mạnh từ 50 tuổi trở lên.
5-Đau đớn sau phẫu thuật (after-surgery agony)
Không có gì đáng ngạc nhiên là quá trình hồi phục sau phẫu thuật có thể gây đau đớn. Nhưng một số thủ thuật gây đau hậu-phẫu thuật (postoperative pain)nhiều hơn những thủ thuật khác. Tiến sĩ Buvanendran cho biết phẫu thuật thay thế đầu gối ( knee replacement)đứng gần đầu danh sách vì tất cả đều phải cắt qua xương. Tuy nhiên theo ông, thì không biết vì lý do gì, hậu quả của việc thay khớp háng (hip replacement) dường như không đến nỗi đau nhiếu như vậy. Thế nhưng phẫu thuật phổi(lung surgery) lại mang đến cơn đau hậu-phẫu thuật trong mổi hơi thở vì có liên quan, đến các cơ bắp (muscles)
(còn tiếp)
