Ăn theo một chế độ Địa Trung Hải ( Mediterranean diet) lành mạnh -----giầu trái cây, rau, cá và thực phẩm chưa tinh chế-- đã được khuyến khích từ lâu để bảo đảm sức khỏe cho tim. Sau một cuộc giải phẫu tim mạch --như thay van động mạch chủ TAVR( transcatheter aortic valve replacement) chăng hạn ---thì việc ăn uống lành mạnh cho tim lại càng quan trọng hơn. Môt nghiên cứu mới đây đã cho thấy là không những phải tránh các thực phầm “xấu” mà còn cần chú trọng ăn các thực phẩm lành mạnh có thể là then chốt cho việc chống lại nhồi máu cơ tim (heart attack) vả đột quỵ (stroke)
Thế nhưng đối với hầu hết mọi người, thay đổi thói quen ăn uống không có dễ dàng. Vì vậy việc thay đổi cần phải từ từ và bạn nên bắt đầu bằng cách tăng dần các thực phẩm lành mạnh dưới đây, đồng thời giảm dần một số những thực phẩm kém lành mạnh nhất ( như các đồ chiên, biến chế và đóng gói, có nhiều chất béo và sodium)
1- Trái cây và rau (Fruits and Vegetables)
Rau và trái cây là “nhà máy” dinh dưỡng chứa đầy vitamin, khoáng chất và chất xơ, trong khi lại chứa ít calori nên giúp bạn duy trì được một cân nặng lành mạnh. Rau và trái cây còn chứa những chất có trong thảo mộc có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch. Bạn chỉ nên lựa chọn rau và trái cây tươi hoặc đông lạnh, rửa sạch rồi cắt sẵn để trong tủ lạnh hoặc trên bàn ăn, sẵn sàng để ăn như snack,
Sau cuộc giải phẫu tim mạch, điều quan trọng là phải giảm tối đa việc giữ nước trong cơ thể, do đó cần tránh các loại trái cây và rau đóng hộp vì chứa nhiều sodium. Người lớn khỏe mạnh không nên dung nạp quá 2,300 milligram sodium trong một ngày (khoảng một muỗng nhỏ muối). Bạn hãy tham khảo với bác sĩ về lượng sodium bạn có thể dung nạp mỗi ngày
2. Ngũ cốc nguyên hạt (Whole Grains)
Một cách tốt để duy trì sức khỏe của tim và điều hòa huyết áp là thêm nhiều ngũ cốc nguyên hạt vào chế độ ăn uống. Các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt đươc làm bằng bột lúa mì nguyên hạt (whole-wheat flour) [trái với bột trắng, tinh chế dùng làm bánh mì trắng, bánh ngọt, đô-nớt, bánh nướng xốp, bánh quy,…]. Các sản phẩm này cũng là những nguồn chất xơ tốt.
Bạn hãy coi trên nhãn dán hàm lượng sodium của môt lát bánh. Bạn hãy tìm mua bánh mì 100% nguyên hạt ( 100% whole grain bread) hay bánh mì 100% nguyên lúa mì ( 100% whole wheat bread), những ngũ cốc (cereals) nhiều chất xơ (5 gram hay nhiều hơn chất xơ cho một phần ăn), gạo lức hay lúa mạch (barley), mì ống nguyên hạt (whole grain pasta) và bột yến mạch thép cắt hay bình thường (steel-cut or regular oatmeal)
3. Cá có dầu (Oily Fish)
Thay vì thit mỡ (fatty meats) chứa những lượng lớn mỡ và cholesterol bạn hãy thêm nhiều cá hơn vào chế độ ăn uống.
Có những loai cá nhất định giầu những acid béo omega-3 có thể giúp giảm mỡ trong máu (triglyceride); một vài lựa chọn tốt là cá nước lạnh, những cá có dầu như cá hồi (salmon), cá thu (mackerel) và cá trích (herring) .
Những nguồn omega-3 tốt khác là hạt lanh (flaxseed), quả óc chó (walnuts) đậu nành (soybean) và dầu canola
4. Thịt gia câm không da (Skinless Poultry)
Một loại thịt nạc khác có thể thay thế cho thịt bò và thịt heo nhiều chất béo là thịt gia cầm (thịt gà, thịt gà tây, thịt vịt). Bạn nên lựa chọn thịt nạc có dưới 10% mỡ.Tốt hơn nữa bạn nên lóc hết da để giảm lượng mỡ bão hòa (saturated fat) trong chế độ ăn uống của bạn
5. Các loại đậu (Beans and Legumes )
Bạn cũng còn có thể giảm lượng mỡ và cholesterol dung nạp bằng cách thêm vào chế độ ăn uống các loại đậu (beans), đậu Hòa lan (peas) và đậu lăng (lentils). Các thực phẫm này không những là món ăn phụ ngon mà còn là những nguồn protein rất tốt thay thế cho thịt.
6. Các sản phẩm sữa không có hoặc ít chất béo (Fat-Free or Low-Fat Dairy)
Các sản phẩm sữa ít chất béo như sữa tách béo hoặc ít béo (1%), sữa chua, và pho mát hợp với tim hơn. Chúng chứa ít chất béo hơn, ít chất béo bão hoà, ít cholesterol và calori—và cũng còn cung cấp những chất dinh dưỡng nhiều hơn đôi chút so với các sản phẩm làm bằng sữa nguyên chất và sữa 2% chất béo.
Nếu bạn đang quen dùng các sản phẩm sữa nguyên chất thì bạn hảy giảm dần xuống sữa 2% chất béo trước rồi sau đó chuyển sang sữa 1% chất béo.
7. Chất béo và dầu lành manh (Healthy Fats and Oils)
Không phải tất cà các loại chất béo và dầu đều như nhau đặc biệt đối với sức khỏe của tim. Bạn có thể giảm cholesterol trong máu bằng cách giới hạn các chất béo rắn (solid fats) như bơ và margarine và dùng nhũng chất béo đơn không bão hòa (monounsaturated fats) như dầu ô-liu hay dầu canola. [nên tránh dầu dừa, dẩu cọ (palm oil) hoặc dầu hạt cọ, vì chúng chứa nhiều chất béo bão hòa (saturated fat)].
Các chất béo đa không bão hòa (polyunsaturated oils) –đươc thấy ở một vài loại cá, trái bơ, các loại hạt (nuts) và hạt giống (seeds) cũng là những thực phẩm tốt cho tim.
Bạn hãy tham khảo với bác sĩ về lượng chất béo bão hòa (saturated fat) và chất béo chuyển hóa (trans fats) đươc tiêu thụ mổi ngày và đoc các nhãndán trên thực phẫm để theo dõi việc dung nạp hai loai chất béo “xấu” này
8. Đãi ngộ không thường xuyên (Occasional treat)
Mặc dù điều quan trọng là ăn uống lành mạnh hầu hết thời gian vì lợi ích của trái tim của bạn, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không thể thỉnh thoảng thưởng thức những món ăn ưa thích cũ của mình. Tự thưởng cho bản thân một món ngọt hoặc món chiên yêu thích sẽ không thể thực hiện hoặc phá vỡ thói quen tốt cho tim của bạn nếu đó là ngoại lệ chứ không phải là quy luật. Vì vậy, bạn hãy lấy một chiếc bánh quy hoặc một nắm khoai tây chiên và thưởng thức. Nó sẽ giúp bạn cảm thấy ít bị hạn chế hơn, từ đó dễ dàng duy trì những thói quen tốt của bạn.
Ăn uống tốt cho tim mạch không đến nỗi quá khó khăn. Bạn hãy kiên nhẫn với chính mình. Theo thời gian, bạn sẽ bắt đầu nhận thấy sự khác biệt trong cảm giác của mình, và việc ăn uống lành mạnh hơn sẽ trở thành một phần trong lối sống của bạn, đồng thời đỏi hỏi ít công sức và ý chí hơn.
Và hãy nhớ, bạn không cần phải loại bỏ tất cả các món ăn yêu thích cũ của mình. Nhưng nếu bạn nhấn mạnh đến các loại thực phẩm tốt cho tim mạch, thử nghiệm một số công thức nấu ăn có hương vị, bạn sẽ thấy rằng ăn uống vẫn có thể là một phần thú vị của cuộc sống với một số món ăn mới được yêu thích.
Theo “8 Foods for Heart Health After TAVR- Susan Fishman- August 8, 2020”NBNtintuccaonien
