Thận là bộ phận quan trọng trong cơ thể. Thận giúp lọc chất thải từ máu, giải phóng các hormone điều chỉnh huyết áp, giúp cân bằng chất lỏng trong cơ thể và tạo ra nước tiểu. Bệnh thận ảnh hưởng đến khoảng 10% dân số thế giới.
Nguyên nhân dẫn đến các vấn đề về thận có thể là do huyết áp cao và không kiểm soát được lượng đường trong máu, các yếu tố khác như tuổi tác, hút thuốc, béo phì và giới tính cũng đóng một phần. Khi thận không hoạt động tốt, chất thải từ thức ăn sẽ tích tụ trong máu khiến cơ thể chúng ta ốm yếu. Tùy vào các giai đoạn của bệnh mà bác sĩ sẽ khuyên bệnh nhân nên hay không nên ăn gì, nhưng 3 chất nhìn chung phải tránh là là natri, kali và phốt pho.
Dưới đây là một số thực phẩm lành mạnh nhất cho người mắc bệnh thận.
1. Súp lơ
Súp lơ là loại rau chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin C, vitamin K và folate (vitamin B). Nó cũng chứa một lượng chất xơ đủ để hỗ trợ tiêu hóa và chứa hợp chất chống viêm gọi là indoles. Bạn có thể luộc hoặc xào súp lơ nhưng với người mắc bệnh thì ưu tiên món luộc hơn.
Trong 124 gram súp lơ nấu chín có:
- Natri: 19 mg
- Kali: 176 mg
- Photpho: 40 mg
2. Quả việt quất
Quả việt quất là một trong những loại trái cây tốt nhất bạn có thể ăn để cải thiện sức khỏe từ trong ra ngoài. Chúng có nhiều chất chống oxy hóa gọi là anthocyanin, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường, suy giảm nhận thức và một số bệnh ung thư. Quả việt quất cũng rất tốt cho người bệnh thận.
Trong 148 gram quả việt quất tươi có:
- Natri: 1,5 mg
- Kali: 114 mg
- Photpho: 18 mg
3. Cá vược
Cá vược được khuyên dùng cho những người mắc bệnh thận vì đây là loại thực phẩm chứa protein chất lượng cao, chất béo Omega-3 lành mạnh với hàm lượng phốt pho thấp hơn các loại hải sản khác. Chế độ ăn giàu Omega-3 giúp giảm bớt trầm cảm, lo lắng và suy giảm nhận thức, nhưng bạn cũng chỉ nên ăn ở mức độ vừa phải.
Trong 85 gram cá vược nấu chín có:
- Natri: 74 mg
- Kali: 279 mg
- Photpho: 211 mg
4. Nho đỏ
Nho đỏ chứa nhiều vitamin C và chất chống oxy hóa (flavonoid) có công dụng làm giảm viêm trong cơ thể. Chúng cũng có một loại flavonoid đặc biệt gọi là resveratrol, giúp tim hoạt động khỏe mạnh, điều chỉnh lượng đường trong máu, ngăn chặn sự suy giảm nhận thức, bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và lão hóa.
Trong 1/2 chén nho đỏ có:
- Natri: 1,5 mg
- Kali: 144 mg
- Photpho: 15 mg
5. Lòng trắng trứng
Lòng đỏ trứng rất bổ dưỡng, nhưng lại chứa nhiều phốt pho, vì vậy những người mắc bệnh thận chỉ nên ăn lòng trắng. Lòng trắng trứng có nhiều protein nhưng ít phốt pho, thường được khuyên dùng với người chạy thận nhân tạo. Bệnh nhân chạy thận thường có nhu cầu protein cao hơn.
Trong hai lòng trắng trứng lớn (66 gram) có:
- Natri: 110 mg
- Kali: 108 mg
- Photpho: 10 mg
6. Tỏi
Bởi vì các vấn đề về thận đòi hỏi một chế độ ăn giảm natri, đồng nghĩa với việc giảm hương vị các món ăn. May mắn là tỏi là sự lựa chọn tuyệt vời để thay cho muối cũng như mùi vị thơm ngon cho món ăn. Tỏi chứa vitamin C, vitamin B6, mangan và một số hợp chất lưu huỳnh có khả năng chống viêm.
Trong ba tép (9 gram) tỏi có:
- Natri: 1,5 mg
- Kali: 36 mg
- Photpho: 14 mg
7. Kiều mạch
Ngũ cốc nguyên hạt là một phần quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh, nhưng bạn nên lưu ý là có nhiều loại hạt chứa hàm lượng phốt pho rất cao. Sự lựa chọn hợp lý khi bạn mắc bệnh thận là kiều mạch. Chúng cung cấp dinh dưỡng dưới dạng magiê, sắt, chất xơ và vitamin B. Kiều mạch không chứa gluten, an toàn cho những người không được nạp gluten vào cơ thể.
Trong 84 gram kiều mạch nấu chín có:
- Natri: 3,5 mg
- Kali: 74 mg
- Photpho: 59 mg
8. Dầu ô liu
Dầu ô liu không chỉ chứa chất béo lành mạnh mà còn không có phốt pho. Dầu ô liu đặc biệt tốt cho những người mắc bệnh thận vì họ thường gặp khó khăn trong việc duy trì cân nặng khỏe mạnh. Chất béo trong dầu ô liu có khả năng giảm viêm. Dầu ô liu dùng để nấu thức ăn chín rất tốt vì nó chịu được nhiệt độ cao. Bạn cũng có thể rưới dầu trực tiếp lên món salad.
Trong 28 gram dầu ô liu có:
- Natri: 0,6 mg
- Kali: 0,3 mg
- Photpho: 0 mg
9. Arugula
Mặc dù các loại rau có màu xanh đậm như rau bina và cải xoăn cực kỳ tốt cho sức khỏe, nhưng chúng lại chứa nhiều kali nên không phù hợp với người bị bệnh thận. Rau arugula ít kali, nhiều vitamin K, mangan và canxi. Nó cũng chứa nitrat có tác dụng giảm huyết áp, một yếu tố quan trọng cần cân nhắc trong chế độ ăn của những người mắc bệnh thận.
Trong 20 gram arugula sống chứa:
- Natri: 6 mg
- Kali: 74 mg
- Photpho: 10 mg
Minh Ngọc/tuoitre
