Rất nhiều người trong chúng ta luôn nghĩ rằng chúng ta nên đến nha sĩ sáu tháng một lần, cho dù trên thực tế chúng ta không làm vậy.
Tuy nhiên, việc kiểm tra định kỳ sáu tháng có thực sự cần thiết hay không vẫn đang là một vấn đề gây tranh cãi.
Trên thực tế, người ta thậm chí còn không rõ là kỳ hạn sáu tháng này bắt nguồn từ đâu. Một số người cho rằng nó có từ Thế kỷ 18, rất lâu trước khi các thử nghiệm được thực hiện nhằm kiểm tra tác dụng của việc khám răng định kỳ.
Tất nhiên là những người có nhiều vấn đề về răng lợi thì cần phải thường xuyên đi nha sĩ. Nhưng những người khác thì sao?
Răng trưởng thành lúc mới mọc thì dễ bị sâu hơn, cho nên trẻ em khi mới bắt đầu rụng răng sữa, mọc răng trưởng thành ở vào lứa từ sáu đến tám tuổi sẽ cần được kiểm tra đều đặn.
Tới tuổi thiếu niên, răng không còn dễ bị sâu như trước nữa. Nhưng đến khoảng ngoài 20 tuổi, khi răng khôn bắt đầu nhô ra thì lại sinh chuyện. Thế cho nên tại những thời điểm khác nhau trong đời, chúng ta sẽ gặp những mức độ rủi ro khác nhau đối với sức khoẻ răng miệng.
Vào năm 2000, ba phần tư nha sĩ ở New York khi được khảo sát đã khuyến nghị là mọi người nên đi kiểm tra răng miệng sáu tháng một lần, mặc dù không có nghiên cứu nào đánh giá xem liệu tần suất thăm khám này có tạo hiệu quả gì không đối với những người ít bị nguy cơ sâu răng hoặc viêm lợi.
Ngày nay, nhiều tổ chức như Viện Nha Nhi Hoa Kỳ vẫn khuyến nghị nên đi kiểm tra răng miệng sáu tháng một lần.
Song trong nhiều thập kỷ, một số người đã nói rằng việc đưa ra thời gian lý tưởng để khám răng định kỳ là sáu tháng một lần chính là một ý tưởng khá tùy tiện.
Trở lại năm 1977, Aubrey Sheiham, giáo sư chuyên về nha khoa trong y tế cộng đồng tại Đại học University College London, đăng bài trên tạp chí y khoa The Lancet nói rằng không có đủ cơ sở khoa học để ra khuyến nghị kiểm tra răng định kỳ sáu tháng một lần. Sau gần 40 năm, vào năm 2014, ông vẫn giữ nguyên quan điểm này.
Vào năm 2003, người ta làm một đánh giá tổng quan mang tính hệ thống để kiểm tra lại các nghiên cứu đã được thực hiện.
Một số nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt về số lượng răng sâu, số lần trám hoặc nhổ răng giữa những người thường xuyên đi nha sĩ và những người không thường xuyên, trong khi các nghiên cứu khác thì lại cho thấy những người hay đi nha sĩ có lượng răng sâu phải trám thấp hơn.
Đối với nướu lợi thì hầu hết các nghiên cứu đều không tìm thấy sự khác biệt về lượng chảy máu, cao răng hoặc mức độ viêm nướu ở răng trưởng thành.
Một nghiên cứu cho thấy rằng việc đi nha sĩ nhiều hơn một lần mỗi năm không tạo nên sự khác biệt về kích thước khối u khi chẩn đoán mắc bệnh ung thư miệng, trong khi một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng nếu bệnh nhân để đến hơn một năm mới đi khám răng thì khối u có thể đã to hơn so với khi chúng được tìm thấy.
Hồi 2013, tổ chức Cochrane Collaboration thực hiện một đánh giá tổng quan mang tính hệ thống đối với nghiên cứu trên, và họ đã thất vọng về kết quả thu được.
Chất lượng và số lượng của nghiên cứu đó đơn giản là quá tệ để có thể củng cố hay bác bỏ quan điểm nên đi kiểm tra răng miệng sáu tháng một lần.
Họ thấy rằng chỉ có một nghiên cứu có kiểm soát trong đó bệnh nhân được tự chọn ngẫu nhiên để đến gặp nha sĩ mỗi năm một lần hoặc hai năm một lần.
Những người đi khám hàng năm có răng tốt hơn, nhưng nguyên do có thể là vì các nhân viên nha khoa biết rằng bệnh nhân nào nằm trong nhóm thăm khám hàng năm hay nhóm hai năm mới đi một lần, dẫn đến việc áp dụng các cách điều trị khác nhau, từ đó đưa đến kết quả không khách quan.
Có một số yếu tố khác nữa mà chúng ta cần phải lưu ý.
Chẳng hạn như ngay cả khi một nghiên cứu cho thấy rằng trẻ em đi nha sĩ đều đặn sẽ ít phải trám răng hơn, thì vẫn có thể đó là do tác động của các yếu tố khác. Những đứa trẻ đó có thể có những lợi thế khác; chúng có thể thuộc nhóm gia đình có điều kiện kinh tế xã hội cao hơn, ăn uống lành mạnh hơn và được sử dụng các thiết bị vệ sinh chăm sóc răng miệng chất lượng tốt hơn.
Cũng còn có mục tiêu thứ cấp trong việc đi khám nha khoa. Đó là ngay cả khi nha sĩ không phát hiện ra bất kỳ vấn đề nào, họ vẫn có thể nhắc nhở bạn tiếp tục chăm sóc và làm sạch răng đúng cách, tuy rằng người ta vẫn chưa đạt được sự nhất trí về việc như thế nào là cách làm vệ sinh răng miệng tốt nhất.
Rốt cuộc thì bao lâu bạn nên đi nha sĩ một lần? Các cơ quan chuyên môn như Nice, là tổ chức chuyên cung cấp chỉ dẫn cho Dịch vụ Y tế Quốc gia ở Anh và xứ Wales, nói rằng tần suất của các lần khám răng phụ thuộc vào từng cá nhân.
Họ khuyên rằng trẻ em nên đi nha sĩ ít nhất một lần một năm vì răng của chúng dễ bị sâu hơn, trong khi người trưởng thành nếu không gặp vấn đề gì thì có thể đi hai năm một lần cũng được.
Nice thậm chí còn đi xa hơn khi nói rằng kể cả trên hai năm mới đi khám một lần cũng vẫn là ổn đối với những ai biết cách tự chăm sóc răng miệng đúng cách.
Lời khuyên tương tự được cũng đưa ra ở những nơi khác. Một nhóm chuyên gia xem xét các bằng chứng ở Phần Lan vào năm 2001 khuyến nghị rằng những người dưới 18 tuổi có nguy cơ mắc bệnh răng miệng thấp có thể chỉ cần đi gặp nha sĩ 18 tháng đến hai năm một lần.
Vậy chúng ta nên quyết định thế nào khi lần tới ta nhận được thư nhắc là đã đến kỳ hạn cần đi nha sĩ?
Tất cả chúng ta đều muốn kiếm cớ để khỏi phải đi khám răng thường xuyên, và tin tốt là nếu răng bạn không có vấn đề gì thì bạn có thể chờ quá sáu tháng cũng được.
Nhưng mà thời gian chính xác bạn phải chờ bao lâu để có được cuộc hẹn với nha sĩ sẽ phụ thuộc vào đánh giá của bạn và của nha sĩ, dựa trên những nguy cơ bị vấn đề về răng miệng của cá nhân bạn.
Claudia Hammond/baomai
