Ông là một trong những bác sĩ Việt Nam di tản kịp trong biến cố 30 Tháng Tư, 1975. Tới Mỹ, ông đi học lại, hành nghề rất sớm và thành công tại quận Cam ít nhất trên ba thập niên cho tới khi nghỉ hưu.
Tất nhiên như mọi người có cùng địa vị
với ông, ông làm chủ một quỹ
về hưu
khá lớn, cho phép ông vẫn giữ nếp
sống thoải mái như thời còn làm
việc.
Chỉ có điều, ông than thở: “Nhà cao
cửa rộng phải bán đi vì lầu
cao, đầu
gối đau, không lên xuống cầu thang
được, chưa kể nhà lớn quá mà
một
Nhìn cái hồ bơi đầy lá vàng chỉ thêm cám cảnh. Thảm cỏ sân trước,
vườn sau cần người
chăm sóc nhưng người làm vườn khi tới khi không, gọi
khi được khi mất, chỉ tổ bực mình,
nhức đầu. Mời các con, cô cậu nào
muốn lấy cái nhà, ông giao nhưng chúng nó, thứ nhất
đã có nhà rồi, đẹp
và sang gấp mấy lần cái nhà của ông ở Fountain Valley, mắc mớ gì phải
nhận của ông để bị anh chị em nhòm ngó, tỵ nạnh, chưa kể nhận cái nhà
rồi, sau này khi
ông cần gì, nó sẽ là đối tượng thứ nhất được chiếu cố
và giao phó trách nhiệm.
Ông đành bán nhà, dọn vào một căn mobile home ở giữa khu Little
Saigon cho ông tiện
đi lại hoặc hẹn hò bạn bè cũ mới. Nhà ba phòng, sửa
sang tươm tất trông cũng khang
trang, đẹp mắt, nhưng với ông hôm sớm vào
ra một bóng, vẫn còn quá dư thừa. Mấy bụi
hoa xung quanh nhà được cắt
tỉa gọn ghẽ vì người phụ trách cây cảnh của chủ đất rất dễ
gọi để nhờ
vả. Tuy nhiên, “vườn Thúy” của ông thiếu đôi mắt phượng nên không được
sum suê và mỹ quan như bên hàng xóm. Ông nhớ cái vườn cây quý tự tay ông
đi kén
chọn mua giống, chăm bón và săm soi những ngày xưa thần tiên đã
xa xôi rồi, ông tặc
lưỡi, lắc đầu mấy cái, như người đi dưới cơn mưa
muốn rũ sạch những giọt buồn trên
khóe mắt.
Nhà đã vậy, xe đẹp cũng thường xuyên nằm ụ vì ông không còn đi đâu
xa, ngay cả đi gần
thì cũng phải về nhà trước khi tắt nắng vì mắt quáng.
Gần đây, vẻ ngoài cái xe và ông
chênh lệch nhau nhiều quá, một bên bóng
lộn, khỏe mạnh, vạm vỡ, một bên hom hem,
xập xùi, yếu ớt, khiến ông
ngại ngùng mỗi khi ngồi vào ghế lái, chậm rãi lùi xe ra khỏi
gara mà có
người đang nhìn ông.
Thêm nữa, do thị lực yếu đi, ông không mấy tự tin vào khả năng ước
lượng khoảng cách
của cặp mắt mỗi khi cần vào một chỗ đậu xe hơi chật,
sợ cọ quẹt, nên ông bắt đầu thấy cái
xe Lexus 450 của ông không thích
hợp với ông nữa. Gần đây, ông nghe bạn bè kháo nhau
xe Honda kiểu Civic
đời 2018 rất đẹp, đầy đủ tiện nghi, thoáng nhìn sang trọng không
kém
kiểu xe đắt tiền, mua mới từ dealer ra chỉ trên dưới $20,000, xài xăng
thường, đổ đầy
bình chỉ $20 một lần, bảo hiểm cũng rẻ, bảo trì càng
không tốn vì hợp đồng bảo trì miễn
phí của dealer có lẽ dài hơn số năm
tháng còn lại của ông, chưa kể xe nhỏ nhắn, vào ra
parking dễ dàng. Ông
đang tính bữa nào chờ có đợt xeo, sẽ ra Honda World đổi một chiếc.
Lúc mới dọn vào khu mobile home trên đường Bolsa, thấy chợ Mỹ, chợ
Việt đều gần, ông
sung lắm, tự đi chợ và nấu nướng. Được ít ngày, một
bữa ông đang ngồi xem ti vi, thoáng
thấy có lửa cháy trên màn hình, ông
hơi ngỡ ngàng, chưa biết là chuyện gì thì ông nghe
mùi khét. Quay nhìn
vào bếp, ông hết hồn thấy lửa đang phừng phừng. May phước đầu
óc còn
tỉnh táo, ông phóng ba bước tới cái lò và nhanh tay vặn cái nút tắt. Sau
lần đó, lớp
thì cọ rửa soong nồi, lớp lau bếp bắt mệt, may là máy báo
khói chưa hú chớ không cả xóm
kinh động rồi, ông quyết định thôi không
nấu nướng nữa mà ăn cơm phần hay cơm chỉ
cho khỏe, ngày nào ưa ăn ngon
thì đi kéo ghế. Tủ lạnh nhà ông lúc nào cũng có chả lụa,
chả chiên; tủ
pantry thì đầy oat meal, súp hộp và mì gói, không bao giờ sợ cơ lỡ.
Thức ăn giải quyết được rồi nhưng ông nói ăn một mình buồn quá, nhiều
khi nghẹn
ngào muốn buông đũa, buông chén. Ông than không có gì chán
hơn là cứ lui cui cặm cụi
gắp, nhai, nuốt một mình, xung quanh vắng lặng
không tiếng người, không cả tiếng dép hay
tiếng rót một ly nước. Có bữa
ông bưng cái tô vừa cơm vừa thức ăn ra đứng bên cửa sổ
bếp, ngó mông ra
ngoài, thử coi có gì vui không nhưng cũng đâu có gì vui?
Cư xá của ông toàn người cao niên, vắng cả tiếng trẻ con nô đùa. Cụ
Nguyễn Du chẳng đã
từng hạ bút viết: “Người buồn cảnh có vui đâu bao
giờ!” ư? Trong trí tưởng ông, thấp thoáng
hiện lên quang cảnh gia đình
đông vui ngày nào, vợ ông tươi mát như một bông huệ tây,
ngồi giữa đám
cháu nội ngoại lau hau, đứa này níu tay ông, đứa kia níu tay bà, om xòm
tiếng Anh tiếng Việt, grand ma, grand pa, bà ngại, ông ngại, hỏi một
trăm câu hỏi mà ông
chỉ trả lời qua loa rồi bán cái cho bà, bà không
biết sao thì lại chỉ qua ông.
Riêng ông chốc chốc nhìn đồng hồ, chỉ mong sao đến giờ, bố mẹ chúng
tới đón hết đám trẻ
của từng nhà về để trả lại ông bà ngôi nhà yên tĩnh
trong buổi chiều. Trong khi bà kiên nhẫn
dọn dẹp đồ chơi và thức ăn thừa
mứa do lũ trẻ bỏ lại, ông ngồi duỗi chân xem ti vi tin
tức hay ca nhạc,
chờ bữa ăn tối ngon lành, nóng sốt, thay đổi hàng ngày nhờ bàn tay của
bà.
Bây giờ, ông đảo mắt nhìn một lượt căn nhà sạch sẽ, sàn gỗ không một
cọng rác, một mẩu
giấy vụn, bàn ghế ngay ngắn, đồ đạc đâu vào đấy, trật
tự, lạnh lẽo như chưa từng xô
động, như không có ai ở, ông thấm ngấm đến
tận xương tủy cảm giác hiu quạnh lạ
thường. Đàn cháu nội ngoại ngày nào
ríu rít như chim, nay đã trưởng thành, vào/ra
đại học hết. Thỉnh thoảng
có đứa còn nhớ ông, điện thoại hỏi thăm, tới chở ông ra phố
uống cà phê
hay ăn chè, khiến ông vui cả ngày.
Bạn bè cũ biết ông thích hát, có người rủ ông đi karaoke buổi tối ở
các câu lạc bộ khiêu vũ.
Ông theo họ đi giải trí cho quên bớt thời giờ
trống trải nhưng trở ngại của ông là ông thích
hát song không thích nhảy
đầm. Hát xong vòng đầu, ông phải chờ khá lâu mới đến vòng
nhì và sẽ về
khuya lắm, ông sẽ mất ngủ vì quá giấc rồi lại phải uống thuốc ngủ mà ông
thì
rất sợ bị nghiện. Vì vậy, ông không đi thường xuyên như lúc bắt đầu
nữa, đành chấp nhận
nhiều hôm một mình đối bóng với đêm trường.
Năm nay ông đã ngoài 80 nhưng 10 năm trước ông chỉ mới ngoài 70.
Chẳng phải ông vì lễ
giáo của tông môn và sợ miệng đời mai mỉa mà nhắm
mắt bỏ qua cơ hội đi tìm kiếm một
hạnh phúc cho quãng đời còn lại của
ông ư?
Như gia chủ buổi họp mặt bằng hữu hôm nay cũng ngoài 70 khi hai ông
bà gặp nhau trong
tình cảnh góa bụa, hiểu ra họ cần nhau và quyết định
tạo dựng một mái ấm chung với
con cái hai bên đều đồng thuận chọn lựa
của bố mẹ. Họ vui lòng trả giá để có những buổi
sáng thức dậy cùng nhau
đón mặt trời và nghe chim hót trong vườn, ngồi bên nhau
uống tách cà phê
thơm đầu ngày, ăn món điểm tâm tùy thích, nói năm ba câu chuyện trên
trời dưới biển đem lại cho nhau những tràng cười sảng khoái.
Tại sao khước từ những ngụm mật ngọt ấy, cái hạnh phúc ấm êm cận kề
ấy mà nghĩ rằng
mình khôn ngoan? Thật ra, chỉ vì vẩn vơ lo sợ những điều
mình không biết trước và biết
chắc có xảy ra hay không? Mà nếu biết
trước và biết chắc, liệu có tránh được không,
ngay cả xoay chuyển chúng
được không? Ở chặng đường cuối một đời người, không ai
còn nhiều thời
gian phí uổng nữa nhưng có lẽ phí uổng là cách giải quyết dễ nhất khi
không
có nhiều chọn lựa.
Trên cõi trần gian nhiều phiền trược này, chỉ nghe con người phàn nàn
đời không một
ngày hạnh phúc nhưng không nghe ai thở than đã một thời
hạnh phúc cho dù sau đó,
như bầu trời mưa nắng bất thường, vạn vật đổi
thay và hạnh phúc cũng sang trang…
Riêng ông, hoàn cảnh có khắc nghiệt hơn vì bà đang ở nhà dưỡng lão.
Hằng ngày vào thăm
bà, nhìn vào đôi mắt trống vắng, lạnh băng của bà,
cầm hai bàn tay bà ấm thân nhiệt, không
ấm một dấu hiệu cảm xúc, ông
nghẹn ngào nói thầm: “Em ơi, em đã trả lại mọi buồn vui
cho đời, không
còn bận tâm chi nữa, có biết là anh rất khổ không?” Ông hỏi rồi ông tự
nghiệm ra câu trả lời, không ai có thể giúp ông một câu trả lời nào
khác.
Mỗi ngày qua, hết chiều đến đêm, hết những công việc phải chu toàn
cho mình trong cuộc
sống như một bổn phận không thể chối từ, ông ngồi
trên ghế bành, mở ti vi cho có
tiếng người, không xem, không nghe. Mở
nhạc để âm thanh cho ông sự êm dịu trong căn
nhà lạ dù ông đã ở đây gần
ba năm. Nó không cho ông một hồi ức nào nên không có gì gắn
bó.
Ông thèm một tách trà thơm, một ly cà phê nóng nhưng ông ngồi yên vị
tại chỗ vì biết
những thú vui nhỏ ấy sẽ làm ông mất ngủ. Con đường của
người già là con đường trong
những bức tranh hay tấm hình vẽ hoặc chụp
viễn cảnh, hun hút, thu hẹp dần trong mắt nhìn.
Ông chợt mỉm cười nhớ lại câu nói bâng quơ của người bạn đồng cảnh,
thốt lên trong một
cuộc họp mặt anh em: “Mai mốt chắc là phải đặt mua
robot của Nhật.” Câu nói nhỏ, tan
vào đám đông huyên náo. Ông ngồi gần,
nên lọt tai. Không biết có ai cũng lọt tai câu nói
như ông nhưng cũng
như ông, đã cất riêng cho mình như lời tự thú về một mơ ước
không tiện
bày tỏ?
Đôi mắt ông nhìn mông lung ra xung quanh, chạm vào cái kệ sách chỉ
còn lại ít sách quý
ông mang theo tới đây, ngậm ngùi hình dung ra đời
mình như cuốn sách, nay cũng đang
khép lại trên án thư. Các nhân vật có
vai trò đã xuất hiện, đã làm xong nhiệm vụ, đã bước
ra, chỉ còn ông ở
trang cuối cùng chờ cơn gió nhân duyên thổi tắt ngọn nến từ bi trong
thời
kinh Bát Nhã ông tụng hằng đêm, đóng lại giùm ông cuốn sách sẽ được
xếp lên kệ rồi bỏ
quên như chưa từng hiện diện.
Bùi Bích Hà/ nguoiphuongnam
