Khi muốn giảm đau thì hai thuốc bán tự do
không cần toa thông thường hay đươc dùng hoán đổi cho nhau ( interchangeale) là
Aspirin và Ibuprofen. Cả hai thuốc này đều không phải là steroid và đều là
thuốc chống viêm (NSAID) giúp giảm đau và đã có mặt trên thị trường từ nhiều
năm. Thế nhưng theo Tiến sỉ Dươc khoa Alyse Scaffidi
thì hai thuốc này chỉ tương tự như nhau
(similar) thôi—chứ không hoán đổi
cho nhau được (interchangeable)
Tiến sĩ Scaffidi cho biết “ Chỉ có Aspirin,
chứ không có Ibuprofen, là thuộc nhóm các hợp chất hóa học gọi là salicylates.
Salicylates là một nhóm các hóa chất tìm thấy trong thiên nhiên được dùng để
trị bệnh từ cả ngàn năm.này ” Các chất này có mặt trong các thực phẩm như nho
khô và trái mơ; và theo Healthline đôi khi được dùng trong kem đánh răng
Cả hai thuốc Aspirin và Ibuprofen đều giúp giảm
đau bằng cách chặn đứng prostaglandins—những chất giống hormone (hormone-like substances)trong cơ thể-- và do đó giảm bớt đau
và viêm. Thế nhưng sự so sánh giữa hai thuốc này chấm dứt ở đây. Chính vì vậy
mà tại sao tùy theo trường hợp chúng ta phải dùng Aspirin thay vì Ibuprofen hoặc
ngược lại –hay đôi khi phải lựa chọn liệu pháp thứ ba thay cho cả hai Aspirin
và Ibuprofen
Khi
nào dùng Aspirin
Rủi
ro cao bị nhồi máu cơ tim (heart attack)
Theo Hiệp hội Tim Hoa kỳ thì một liều lượng nhỏ Aspirin
mỗi ngày có thể giúp ngăn ngừa nhồi máu cơ tim.Lý do là vì Aspirin giảm rủi ro
máu đóng cục và giữ cho máu chạy tới tim. Dĩ nhiên bạn cần tham khảo với bác sĩ
trước khi khởi uống uống aspirin mỗi
ngày hoặc bắt đầu liệu pháp Aspirin. Nên ghi nhớ là bất cứ ai nhạy cảm với
aspirin hoặc có tiền sử chảy máu cần phải tránh liệu pháp này.
Khi nào dùng Ibuprofen
Trẻ em dưới 12 tuổi Các trẻ em dưới 12 tuổi
nên dùng Ibuprofen hoặc Acetaminophen (Tylenol) nếu đang hồi phục từ cúm hay thủy
đậu (chicken pox). Tiến sĩ Scaffidi cho biết là mặc dầu Aspirin có thể dùng cho
trẻ em trên 3 tuổi, nhưng Aspirin không phải là lựa chọn an toàn nhất đối với
các triệu chứng này và có thể gây tử vong cho các trẻ em dưới 12 tuổi. Lý do là
vì Aspirin gia tăng rủi ro mắc một chứng bệnh nghiêm trọng , thường dẫn đến tử
vong gọi là hội chứng Reye (Reye's syndrome).
Ngoài các thể loại trên thì tiến sĩ Ssaffidi khuyên nên dùng Ibuprofen
thay vì Aspirin để giảm đau hay bớt nhức đầu cho hầu hết các bệnh nhân
Tác dụng của Ibuprofen lên các tế bào máu và tiểu cầu ít
quan trọng hơn, nên Ibuprofen là lựa chọn hay hơn Aspirin
Khi nào không nên dùng cả
hai
Thai nghén
Tiến
sỉ Scaffidi khuyên phụ nữ mang thai không nên dùng cả Aspirin và Ibuprofen vì
khả năng gây biến chứng của chúng. Vì vậy phụ nữ mang thai nên thảo luận với
bác sĩ trước khi dùng thuốc giảm đau.
Theo TODAY thì Acetaminophen là thuốc giảm đau bán tư do an toàn nhất
đối với phụ nữ trong trong thời kỳ mang thai, nhưng khi dùng phải cẩn thận đừng uống quá liều lượng
khuyến cáo
Rối
loạn chảy máu hay bệnh ưa chảy máu (hemophiliacs)
Theo Tiến sĩ Scaffidi các bệnh nhân có bất cứ
loại rối loạn chảy máu nào cần đặc biệt phải tránh dùng Aspirin liều lượng thấp
vì thuốc này có thể cản trở việc máu đông cục (blood clotting). Tuy nhiên --trong
khi cả hai thuốc Aspirin và Ibuprofen đều có thễ cản trở việc các tế bào máu hoạt động tốt ra sao để
làm ngưng chảy máu trong cơ thể-- thì Aspirin có ảnh hưỡng cản trở đang kể hơn.
Bất cứ ai bị rối loạn chảy máu nếu dùng Ibuprofen cần theo dõi cẩn thận và tiến
sĩ Scaffidi gợi ý là nên coi Acetaminophen (Tylenol)như là một lựa chọn thay thế tốt
Những điều thận trọng khác
khi dùng các thuốc chồng viêm không steroid (NSAID= non steroidal
anti-inflammatory drugs)
Mặc
dầu chúng khác nhau, nhưng cả hai thuốc Aspirin và Ibuprofen đều thuộc cùng một
loại (class) và do đó không thể dùng chung với nhau được. Nếu dùng chung chúng có thể gia tăng rủi ro bị chảy máu dạ
dày. Một số bác sĩ có thể kê toa xen kẽ hai
thuốc này ( prescribe alternating the drugs) để tăng thêm hiệu ứng giảm đau. Tuy nhiên có những bác sĩ khác lại có thể
khuyến cáo bênh nhân uống Aspirin hoặc Ibuprofen chung với Acetaminophen
(Tylenol) vì như vậy an toàn hơn
Lạm
dụng (misuse)thông thường nhất về thuốc Aspirin
là dùng với liều lượng quá cao, đặc biệt là không kèm theo thực phẩm,
làm cho dạ dày đau thắt và khó chịu. Một lạm dụng thông thường khác là dùng Aspirin
để trị đau nửa đầu thường xuyên (frequent migraine pain). Tiến sỉ Scaffidi cho
biết “Vượt quá lượng thuốc được khuyến cáo dùng mỗi ngày hoặc dùng Aspirin hơn
hai lần mỗi tuần, có thể làm cho các cơn nhức đầu dội trở lại l(rebound
headaches). Điều này cũng có thể xẩy ra khi bạn dùng một phối hợp thuốc bán tự
do gồm có caffeine, aspirin và acetaminophen
Mặt khác thuốc Ibuprofen có thể
gây nghiền nếu dùng quá thường xuyên. Điều quan tâm khác đối với ibuprofen là rủi
ro gia tăng bị nhồi máu cơ tim , mà theo một báo cáo đăng trên tap chí European Heart Journal mức tăng này lên tới khoảng 31
phần trăm. Sự tiêu dung quá mức thuốc NSAID nào cũng mang lại rủi có những vấn
dề về tiêu hóa, nhồi máu cơ tim và những vấn đề về chảy máu. Tiến sĩ Scaffidi
khuyên chúng ta nên tham khảo với bác sĩ nếu thấy cần phài uống các thuốc giảm
đau bán tự do trong thời giam lâu hơn vài ngày.
The Real Difference
Between Aspirin and Ibuprofen—and When to Take Them- Reader's
Digest -
