Nhà nước New California sẽ hợp nhất phần lớn các quận nông thôn xa xôi của California, chia tách khỏi phần California hiện đại với nhiều quận đô thị ven biển.
Quyết định này được đưa ra xuất phát từ những phàn nàn, bất bình về tình trạng thuế, chi phí giáo dục chênh lệch tại bang California.
Trong tuyên bố độc lập được phát đi hôm 16/1, nhà sáng lập New California Robert Paul Preston nói: “Tiểu bang California hiện tại nằm dưới quyền kiểm soát của một chính quyền chuyên chế”.
“Sau nhiều năm thu thuế quá mức, cùng các quy định và chính quyền độc đoán, bang California và nhiều khu vực trong 58 hạt trở nên không thể quản lý được” – tuyên bố của nhóm viết, trích dẫn “sự suy giảm trong các dịch vụ thiết yếu cơ bản như giáo dục, cơ sở hạ tầng và chăm sóc sức khỏe trong khi thuế cao, chi phí giáo dục trên trời “.
Tuy nhiên, không giống các phong trào đòi độc lập khác trong quá khứ, bang New California thực hiện điều này theo đúng luật lệ, viện dẫn Khoản 4, Điều 3 của Hiến pháp Mỹ và hợp tác với cơ quan lập pháp của bang để tiến hành, tương tự như cách hình thành bang Tây Virginia.
Bang thứ 51 sẽ phải thuyết phục được cơ quan lập pháp của bang California về việc tách bang trước khi trình lên Quốc hội. Nỗ lực này rõ ràng vẫn còn một chặng đường dài.
Tuyên bố độc lập được đưa ra bởi một hội đồng đại diện của các hạt trong bang và nhiều ủy ban khác. Tuy nhiên, họ cho biết sẽ dành 10-18 tháng chuẩn bị trước khi sẵn sàng làm việc với cơ quan lập pháp của bang.
Bất chấp những trở ngại, nghi ngờ và tất nhiên là cả sự lạc lõng kéo dài, nhóm đòi độc lập cho New California vẫn kiên quyết đoàn kết vì giấc mơ lập nhà nước mới của mình.
Thủ tục pháp lý của New California với tiểu bang California hiện tại dự kiến được bắt đầu một cách nghiêm túc từ cuối năm nay hoặc đầu năm 2019 – ban tổ chức nói với CBS.
“Chúng tôi phải chứng minh rằng chúng tôi có thể tự nắm quyền được trước khi để cho họ nắm quyền” – Tom Reed, một thành viên sáng lập nói với CBS.
Đây không phải nỗ lực chia cắt California đầu tiên. Năm 2014, Timothy Draper, người sáng lập một công ty đầu tư mạo hiểm tại Thung lũng Silicon từng đầu tư vào Twitter, Skype và Tesla và các công ty khác, đã vận động trong nhiều tháng về một sáng kiến bỏ phiếu nhằm chia bang đông dân nhất nước Mỹ – California thành 6 bang nhỏ hơn.
Ông Timothy Draper (Ảnh: getty).
Ông Draper hôm 14/7 cho biết chiến dịch vận động tách bang California đã thu thập được nhiều hơn 808.000 chữ ký cần thiết để đưa đề xuất ra bỏ phiếu vào tháng 11/2016.
Theo ông Draper, bang California hiện thời có diện tích quá lớn và quá đa dạng về văn hóa xã hội. Tỷ phú này nói rằng việc chia nhỏ sẽ giúp quản lý hiểu quả hơn, mang lại lợi ích cho toàn thể người dân.
Kế hoạch chia tách California thành 6 phần (Ảnh: NBC News).
Theo kế hoạch của ông Draper, bang California được tách thành 6 bang nhỏ, gồm: Jefferson, Bắc California, Thung lũng Silicon, Trung California, Tây California và Nam Calfornia.
Thùy Linh