Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chính (primary care) đóng một vai trò quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe, được giao nhiệm vụ chẩn đoán và điều trị một loạt các tình trạng sức khỏe phổ biến mỗi ngày. Thế nhưng họ khó mà có thể cung cấp một thứ hạng nhất định cho các tình trạng sức khỏe phổ biến nhất mà họ điều trị.
Từ cảm lạnh thông thường đến bệnh tiểu đường loại 2, các vấn đề sức khỏe đều khác nhau giữa những người có nguồn gốc, lứa tuổi, tình trạng kinh tế xã hội và lịch sử y tế khác nhau – ngoài ra các virus và các bệnh lưu hành gây ra những mối đe dọa khác nhau vào những thời điểm khác nhau.Mặc dù chúng
tôi thừa nhận rằng các đánh giá cá nhân là rất cần thiết trong việc chẩn đoán một
tình trạng bệnh lý và thiết lập kế hoạch điều trị chủ động, chúng tôi vẫn loc lựa
ra dưới đây 10 trong số các bệnh tật phổ biến nhất mà các bác sĩ phải giải quyết tại Hoa kỳ
1-Vi-rút (Virus)
.png)
Có hơn 200 triệu tác nhân virus được biết là lây nhiễm cho con người, vì vậy có thể nói rằng nhiễm virus là một trong những tình trạng sức khỏe phổ biến nhất. Cũng do số lượng cao virus lưu thông, những loại virus phổ biến nhất thay đổi theo thời gian.
Bác sĩ Ali Khan-- giám đốc y tế của Chiến lược Chăm sóc Sức khỏe tại Oak Street Health ở Chicago – cho biết “ với những sự xuất hiện gần đây của bệnh tay, chân và miệng thường được gây ra bởi coxsackievirus, các bác sĩ đã được chứng kiến một mô hình xuất hiện của nhửng vụ nhiễm virus hết sức thú vị “
Đôi khi các bác sĩ kê đơn thuốc điều trị virus cho bệnh nhân – chẳng hạn như Paxlovid để điều trị COVID - và đôi khi, sự phục hồi của bệnh nhân là một trò chơi chờ đợi.
Bác sĩ y khoa gia đình David Cutler tại Trung tâm Y tế Providence Saint John, ở Santa Monica, California cho biết là “ ông tránh kê đơn thuốc và sử dụng những thuốc có thể có tác dụng phụ khi điều trị virus”. Thay vào đó, ông ta thích dành ưu tiên cho việc giảm đau hoặc khó chịu gây ra bởi các triệu chứng cũa bệnh , đồng thời giúp bệnh nhân nhận ra rằng “căn bệnh này có xu hướng tự biến chuyển”
2-Nhiễm trùng đường hô hấp (Respiratory Infections)
Ở Hoa Kỳ, nhiễm trùng đường hô hấp tác động đến hàng chục triệu người mỗi năm. Bệnh này có thể được gây ra bởi virus hoặc vi khuẩn và có thể tác động đến cổ họng, xoang, phổi và đường thở của con người, thường can thiệp vào các chức năng như thở hoặc nuốt và tạo ra các triệu chứng toàn thân (systemic symptoms) như sốt hoặc đau cơ.
Nhiễm trùng đường hô hấp thường xảy ra bao gồm COVID, viêm phổi, viêm họng liên cầu khuẩn (strep throat) và cảm lạnh thông thường - có thể được gây ra bởi nhiều loại virus khác nhau.Nhiễm trùng đường hô hấp nhẹ thường tự giải quyết trong vòng một hoặc hai tuần. Tuy nhiên, mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định liệu có cần có thêm sự can thiệp y tế hay không.
Bác sĩ Cutler cho biết “vì đây là một loại nhiểm trùng quá rộng nên việc chẩn đoán nhiễm trùng đường hô hấp cụ thể có thể bao gồm đánh giá các triệu chứng, nói chuyện với bệnh nhân hoặc trong một số trường hợp - như đối với CoVID - sử dụng xét nghiệm chẩn đoán(diagnostic testing)
Bác sĩ Cutler cho biết thêm là đặc biệt với COVID, các biến thể thay đổi khiến virus này hoạt động giống như một con tắc kè hoa, và các bác sĩ cần phải thận trọng khi chẩn đoán. Một điều may mắn là bây giờ, hầu hết những người bị nhiễm trùng đường hô hấp đều không phải là bị COVID
3-Béo phì (Obesity)
Hơn 40% người dân Mỹ bị béo phì, theo dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC). Bác sĩ Jose Mayorga, giám đốc điều hành tại Trung tâm Y tế Gia đình Y tế UCI ở Quận Cam, California cho biết là trong những năm gần đây, con số người mắc bệnh này đã tăng .
Béo phì là một tình trạng y tế phức tạp được đặc trưng bởi sự tích lũy chất béo quá mức và chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 30. Béo phì có thể khiến bệnh nhân dễ bị các vấn đề sức khỏe khác và tăng nguy cơ phát triển các tình trạng bệnh lý như cao huyết áp, bệnh tim, tiểu đường loại 2 và cholesterol cao - --và theo bác sị Mayorga tỷ lệ mắc các bệnh nảy cũng đã tăng ở Hoa Kỳ.
Có thể quản lý béo phì thông qua sự kết hợp của các can thiệp dinh dưỡng - chẳng hạn như giảm lượng calo tổng thể dung nạp và/hoặc gia tăng việc thiêu thụ trái cây, rau và ngũ cốc - và tập thể dục , như tăng hoạt động thể chất lên 150 phút mỗi tuần cho người lớn. Ngoài ra, theo Tổ chức Y tế Thế giới, nuôi trẻ sơ sinh bằng sữa mẹ có thể làm giảm nguy cơ phát triển béo phì vào cuối đời.
4-Cholesterol cao (High cholesterol)
Theo CDC, ở Hoa Kỳ, khoảng 7% trẻ em từ 6 đến 19 và 11,5% người trưởng thành từ 20 tuổi trở lên có số cholesterol toàn phần (total cholesterol)cao. Bác sĩ Mayorga cho biết bệnh cholesterol cao không có triệu chứng đặc trưng nên có thể âm thầm phát triển.
Nhiều người có thể bị cholesterol cao trong nhiều năm mà không biết;điều này có thể gây ra thiệt hại không thể đảo ngược cho cơ thể. Đây là lý do tại sao bác sĩ chăm sóc chính của bạn cần sàng lọc định kỳ mức cholesterol của bạn để nếu cần kê đơn thuốc và hướng dẫn bạn về cuộc sống lành mạnh.
Chỉ số cholesterol bình thường là dưới 200 mg/dL. Theo CDC , một người đươc chẩn đoán có cholesterol cao nếu mức cholesterol toàn phần bằng hoặc hơn 200 mg/dl. Thế nhưng nhiều nhà cung cấp dịch vụ sức khỏe lại coi mức cholesterol toàn phần từ 200 đến 239 là xấp xỉ cao và từ 240 trở lên mới là cao.
Số đọc cholesterol toàn phần bao gổm số đọc của hai loại cholesterol: cholesterol HDL và LDL (cộng thêm só đọc triglyceride-- một loại chất béo trong máu):
HDL là Lipoprotein mật độ cao. Cholesterol HDL được coi là cholesterol "tốt" .Mức cholesterol HDL lành mành là khoảng 60 hay hơn. Đối với người lớn thỉ từ 38 đến 80 là bình thường
LDL là Lipoprotein mật độ thấp. Choleterol này được coi là cholesterol "xấu". Mức tối ưu cho choleterol này là dưới 129, hoặc thậm chí tốt hơnlà dưới 100.
Những người có cholesterol toàn phần cao có nhiều nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ hơn—theo CDC thì đây là hai trong số những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Hoa Kỳ,.
5-Cao huyết áp (Hypertension)
Theo CDC, cao huyết áp ảnh hưởng đến gần 50% người trưởng thành ở Hoa Kỳ. Các yếu tố lối sống, tuổi tác, lịch sử sức khỏe cá nhân và gia đình, đều có thể ảnh hưởng đến nguy cơ phát triển cao huyết áp của mỗi người
Giống như cholesterol cao, cao huyết áp gây ra ít hoặc không có triệu chứng. Cao huyết áp được chẩn đoán khi nào trong hai hoặc nhiều lần số đo huyết áp bằng hoặc trên 130/80. Huyết áp được coi là bình thường khi số đo thấp hơn 120/80 mmHg và cao hơn 90/60. Số đo huyết áp gồm 2 con số: số ở trên là huyết áp tâm thu, thể hiện mức độ áp lực mà máu đặt lên thành động mạch khi tim co lại , còn số ở dưới là số tâm trương, biểu thị áp lực mà máu đặt lên thành động mạch khi tim nghỉ giữa hai co thắt.
Giống như trường hợp cholesterol toàn phần cao, cao huyết áp có liên quan đến các tình trạng sức khỏe phổ biến khác, như béo phì hoặc tiểu đường. Những người bị cao huyết áp mà không được chữa trị có thể có nguy cơ cao mắc các tình trạng nghiêm trọng như đột quỵ, nhồi máu cơ tim hoặc các vấn đề về thị lực
6-Bệnh tiểu đường loại 2 (Type 2 diabetes)
Theo CDC, cứ 10 người Mỹ thì có hơn 1 người mắc bệnh tiểu đường, với hơn 90% trường hợp là bệnh tiểu đường loại 2. Ngoài ra, khoảng 96 triệu người Mỹ trưởng thành mắc bệnh tiền tiểu đường --tiền thân của bệnh tiểu đường loại 2
Bệnh tiểu đường loại 2 là một bệnh đặc trưng do lượng đường trong máu cao và kháng insulin. Insulin là một loại hormone được tạo ra bởi tuyến tụy giúp các tế bào điều chỉnh lượng đường trong máu. Kháng insulin xảy ra khi các tế bào không đáp ứng bình thường với insulin và do đó, lượng đường trong máu không được điều chỉnh đúng mức. Thông thường điều xảy ra là các tế bào không nhận ra insulin khiến cho tuyến tụy sản xuất quá nhiều hormone và do đó làm cho lượng đường trong máu tăng .
Bệnh tiểu đường và tiền tiểu đường được xác định qua xét nghiệm máu . Một trong những xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán bệnh tiểu đường là xét nghiệm HbA1C. Kết quả xét nghiệm A1C từ 6,5% trở lên báo hiệu bệnh tiểu đường (diabetes), trong khi kết quả từ 5,7% đến 6,4% báo hiệu tiền tiểu đường (pre-diabetes). Kết quả thấp hơn 5,7% cho biết mức đưồng trong máu là bình thường.
Những người mắc bệnh tiểu đường cần phải kiểm soát lượng đường trong máu của họ để ngăn chặn các sự tăng hay giảm đột biến của đường huyết
Phương pháp điều trị bệnh tiểu đường loại 2 bao gồm:
Giám sát đường trong máu.
Quản lý thuốc tiêm insulin hoặc thuốc được kê đơn.
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh.
Duy trì một chế độ tập thể dục nhất quán.
Kiểm soát căng thẳng.
Những người mắc bệnh tiền tiểu đường có thể thực hiện lối sống hoặc sự can thiệp y tế tương tự như trên tùy vào khuyến nghị của bác sĩ, để đảo ngược tình trạng và ngăn chặn sự phát triển của bệnh tiểu đường loại 2.
7-Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (Chronic Obstructive Pulmonary Disease)
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính( COPD) tác động đến hơn 15,7 triệu người Mỹ, tương đương 6,4% dân số, theo dữ liệu CDC gần đây nhất.
COPD bao gồm một nhóm các bệnh về phổi tác động đến khả năng thở đúng cách của một người hoặc sự tắc nghẽn một đường thở. Điều này bao gồm khí phế thũng (emphysema) - một căn bệnh dần dần phá hủy mô phổi, gây khó thở, các vấn đề về hô hấp và ngăn ngừa oxy xâm nhập vào máu - và viêm phế quản mãn tính (chronic bronchitis ) liên quan đến tình trạng viêm lâu dài của phế quản hoặc của đường thở của phổi. COPD có thể đe dọa đến tính mạng.
Bệnh COPD có thể phát triển theo thời gian và có thể được gây ra bởi hoặc trở nên trầm trọng hơn bởi một số yếu tố, bao gồm:
Hút thuốc.
Di truyền.
Không khí ô hiểm.
Nhiễm trùng đường hô hấp
COPD được chẩn đoán thông qua xét nghiệm đo phế dung (spirometry test) -- một xét nghiệm thở phổ biến đánh giá chức năng phổi. Máy đo phế dung gồm một ống hít lớn và một ống ngậm. Bệnh nhân thở vào miệng ống và máy đánh giá không khí được hít vào và ra ở tốc độ nào.
COPD có thể có tác động lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân , bao gồm giảm thở, giảm khả năng tham gia vào những nỗ lực thể thao hoặc các phong trào như leo cầu thang và ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần. COPD cũng có thể khiến bệnh nhân có nguy cơ đối đầu với các tình trạng đe dọa đến tính mạng khác như đột quỵ, bệnh tim và suy tim.
Mặc dù không thể chữa khỏi, COPD có thể được quản lý bằng các can thiệp như bỏ hút thuốc, tránh các khu vực có chất lượng không khí kém hoặc sử dụng thuốc theo toa hoặc thuốc hít.
8-Dị ứng (Allergies)
Dị ứng tác động đến hơn 50 triệu người Mỹ mỗi năm. Bệnh này có thể xảy ra theo mùa hoặc cả năm và tấn công người ở mọi lứa tuổi.
Một số triệu chứng dị ứng phổ biến bao gồm:
Sổ mũi.
Hắt xì.
Ngứa mắt.
Phát ban.
Thở khó khăn
Dị ứng có thể được chẩn đoán thông qua các triệu chứng hoặc qua xét nghiệm tiếp xúc với da thường được sử dụng cho dị ứng thực phẩm. Nhiều loại dị ứng xảy ra cùng môt lúc hoặc kích hoạt hen suyễn (asthma) –bệnh này cũng được coi là một bệnh dị ứng. Phản ứng dị ứng nghiêm trọng có thể khiến một người bị sốc phản vệ và/hoặc làm suy yếu khả năng thở của một người. Những người bị dị ứng cần tránh tiếp xúc với bất kỳ chất gây dị ứng đã được biết hoặc sử dụng thuốc hít hoặc thuốc chích Epipen.
9-Bệnh về đường tiêu hóa (Gastrointestinal Conditions)
Từ 60 đến 70 triệu người Mỹ đấu tranh với các bệnh về đường tiêu hóa (GI) như viêm dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản (gastroesophageal reflux disease =GERD) và hội chứng ruột kích thích (Irritable Bowel Syndrome= IBS)
Bệnh GI tác động đến hệ thống tiêu hóa và có thể bao gồm các vấn đềliên quan đến thực quản, lót dạ dày hoặc ruột. Các triệu chứng phổ biến của GI bao gồm:
Trào ngược axit.
Khó tiêu.
Táo bón.
Tiêu chảy.
Ngoài việc gây ra các triệu chứng không thoải mái trên, bệnh này có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của mọi người. Một cuộc khảo sát năm 2022 của Hiệp hội Tiêu hóa Mỹ mới cho thấy 40% người dân nói rằng cuộc sống hàng ngày của họ bị gián đoạn bởi những rắc rối tiêu hóa.
10-Bệnh tâm thần(Mental Health Conditions)
Các tình trạng sức khỏe tâm thần như lo lắng và trầm cảm cũng là tình trạng sức khỏe phổ biến ở Hoa Kỳ thường không được chẩn đoán, các tình trạng sức khỏe tâm thần cũng có thể cùng tồn tại hoặc làm nặng thêm các tình trạng sức khỏe thể chất.Chẳng hạn như , theo bác sĩ Johannes Uys, thuộc bệnh viện Broadgate General Practice ở London ,đối với một số người, các vấn đề GI bị kích động hoặc bị ảnh hưởng bởi các tình trạng sức khỏe tâm thần,.
Bác sĩ Khan nói rằng các bác sĩ và các nhà nghiên cứu đã biết từ lâu rằng các vấn đề sức khỏe tâm thần như trầm cảm hoặc lo lắng không được điều trị có tương tác thực sự với cách mà một người có thể quản lý tốt các tình trạng như bệnh tiểu đường, béo phì và huyết áp cao. Ví dụ, căng thẳng và lo lắng có thể làm tăng nhịp tim hoặc huyết áp, trong khi năng lượng thấp từ trầm cảm có thể ngăn cản bệnh nhân tìm kiếm sự chăm sóc y tế hoặc tuân theo sự điều trị và phòng ngừa bệnh tật.
Theo bác sĩ Uys ngành chăm sóc sức khỏe chính thống đang bắt đầu hiểu làm thế nào hai điều kiện sức khỏe thể chất và tinh thần - có thể được điều trị song song,.
Phát hiện chẩn đoán mới
Việc phát hiện một số tình trang sức khỏe phổ biến đòi hỏi một số kiểm tra chuyên sâu hơn những tình trang sức khỏe khác. Nhưng nói chung trò chuyện kỹ lưỡng với một nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe rất hữu ích
Dành uu tiên cho sức khỏe và hạnh phúc tổng thể thông qua hoạt động thể chất thường xuyên, dinh dưỡng cân bằng, quản lý căng thẳng, tiêm phòng bệnh tật và gặp thường xuyên bác sĩ có thể giúp bạn tránh xa hoặc vươt qua các bệnh tật có thể phát sinh. Đối với những người chẳng may đã vướng mẳc vào một bệnh nào đó thì điều quan trọng là họ phải tuân theo bất kỳ khuyến nghị về điều trị và lối sống để quản lý hoặc chữa bệnh.
Nguồn "Most
Common Health Problems- Claire Wolters -August 10,2023" NBNtintuccaonien
