Đông y có lịch sử từ hàng ngàn năm với nhiều phương pháp trị liệu thần kỳ, nhưng những tài liệu và cách bào chế hiện nay có nhiều điểm không phù hợp chuẩn mực thời xưa, ảnh hưởng không tốt đến hiệu quả trị bệnh. Đây cũng là hiện tượng có nguyên nhân từ sự xuống dốc của đạo đức con người nhu trinh bày duoi dây
Lá cây sơn trà
Loại lá này giúp trị ho tiêu đàm, chống buồn nôn, là loại thuốc dành cho người bị bệnh về hô hấp, bệnh nội khoa, khi dùng hãy bỏ những lá già đi, dùng lá của cây có tuổi thọ vào khoảng từ 3 ~ 5 năm, trước tiên hãy làm sạch phần lông ở mặt sau lá cây rồi mang phơi hơi khô, sau đó xếp lá cẩn thận và buộc lại, khi lá khô hẳn hãy mang ra cắt thành những sợi khoảng 0,5 cm, cho vào nồi nước, thêm chút mật ong vừa phải và thêm nhiệt, khi lá cây thấm đều mật ong thì lấy ra để nguội là được.
Nhưng ngày nay nhiều người vì lợi ích kinh tế nên bất kể chất lượng, khi lấy lá thì lấy cả những lá rụng xuống đất, lá già cỗi, lá mới, thậm chí là lá đã mục nát cũng gom lại, khi rửa thì không sạch, không làm sạch phần lông lá, phơi qua loa, lúc bào chế cũng không cho mật ong… Cách làm cẩu thả như vậy khó tránh hiệu quả trị bệnh không còn được mấy!
Diếp cá
Diếp cá phát triển mạnh ở nơi nhiều nước như mương rãnh, bờ suối. Trong Thế chiến thứ hai, đây từng là loại cây cứu mạng nhiều người dân vô tội bị nạn bom nguyên tử ở Hiroshima, khi đó trong tình hình thiếu thốn thuốc men, nhiều người nhờ loại cây này mà giữ được sinh mạng.
Rau diếp cá là loại rau dại, nhưng thường thấy trong bữa ăn của nhiều người. Cố đô Thiệu Hưng (Trung Quốc xưa) từng có một núi rau diếp cá, là nơi mà Câu Tiễn thường đến hái. Loại cây này giúp thanh nhiệt giải độc, trừ mủ vết thương, lợi tiểu, là vị thuốc quen thuộc trong Đông y. Y học hiện đại phát hiện, rau diếp cá là thuốc kháng sinh tự nhiên, vừa an toàn lại hiệu quả.
Rai diếp cá giúp tiêu đàm, trị viêm họng, viêm phổi, nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm thận, viêm da bên ngoài, đều có thể dùng để điều trị được.
Ngay nay người ta thường trồng rau này ngoài đồng, dùng nhiều phân và thuốc trừ sâu, vì thế loại rau “thiếu tự nhiên” này công dụng chữa trị bệnh cũng không còn hiệu quả cao.
Nhân trần hao và ngũ vị tử bắc
Nhân trần hao là thực vật họ cúc, thanh nhiệt lợi ẩm, nhưng khi hái phải chú ý, vì “Tháng 3 Nhân trần, tháng 4 Hoàng Cao, tháng 5 dùng làm củi.”
Hiện nay nhiều người vì lợi mà không kể chất lượng, lại không có người hướng dẫn có hiểu biết, khi trồng cây thì dùng hóa chất nhiều nên chất lượng không còn, khi hái cũng không quan tâm đến thời gian.
Ví dụ: Ngũ vị tử bắc có ngũ vị, bổ phổi trị ho, là thuốc bổ hỗ trợ tăng cường suc khoe rất tốt, nhưng hiện có vấn đề trước khi thu hoạch, vì loại trái này thường vào tháng 10 mới nên thu hoạch, nhưng ngày nay người ta thường thu hoạch trước 3 tháng, còn dùng hóa chất để làm cho trái trông đẹp hơn, như thế hiệu quả làm thuốc cũng không còn bao nhiêu.
Xử lý dược liệu qua loa
Ngoài ra còn vô số loại dược liệu không đạt được hiệu quả trị liệu như ngày xưa, vì người làm thuốc xử lý qua loa nhằm thu lợi nhuận cao nhất có thể.
Ví như nhân trần, chi bồ công anh, chi tơ hồng có lượng trầm tích cao đến 20% trở lên, Mẫu đơn bì thì không bỏ da rút tâm, bạch thược thì không bỏ rễ già, bản lam căn không bỏ phần cuống rễ, đào nhân và hạnh nhân không bỏ vỏ, mạch môn, hạt sen không bỏ tim… như vậy sẽ ảnh hưởng không tốt đến chất lượng thuốc.
Bã thuốc cũng bán
Có những loại dược liệu quý nên bán được giá, vì thế mà nhiều người đã gom cả bã thuốc bán kiếm lợi. Ví dụ như Đông trùng hạ thảo bị chiết xuất lấy phần tinh chất, sau mới cho vào ngâm rượu mang bán…
Nhiều loại dược liệu khác cũng có thể áp dụng cách làm như thế, ví dụ như: nhân sâm, tây dương sâm, đảng sâm, tử hà xa… Việc làm này cũng có thể ví tương tự làm hàng giả, đều là hiện tượng của tình trạng đạo đức xuống cấp, xuống đến nỗi thấy chuyện lạ cũng không còn cảm thấy lạ nữa.
Theo Secretchina Tinh Vệ biên dịch (dai ky nguyen)
