Bàn về tuổi thọ

Trong giao tế, mỗi nước có riêng một cách chào hỏi và chúc nhau. Và qua đó, người ta có 

thể thấy nỗi lo hay niềm mơ ước của dân tộc?

Người Pháp  sợ nghèo nên gặp nhau liền hỏi thăm «Làm ăn thế nào?». Người Tàu sợ đói vì

 nạn đói hoành hành dân Tàu như cơn ác mộng triền miên, làm cho hằng triệu triệu ngưòi

 chết thê thảm, mãi tới ngày nay vẫn chưa hoàn toàn khắc phục, nên khi họ gặp nhau  hoặc

 gặp một người quen ngoại quốc, câu hỏi đầu tiên là «Nị ăn cơm chưa?». Ngày xưa, ở Việt 

nam, khi gặp một người Tàu, thường chúng ta nhận được câu hỏi này, mặc dầu ở Việt 

nam, họ không còn bị đói như lúc ở bên Tàu. Hỏi «ăn cơm chưa» là do phản ứng từ tâm

 thức dân Tàu. Còn bà con người Việt nam ta, nhứt là dân Nam kỳ? Tại sao khi gặp nhau,

 sau lời chào hỏi thông thường, liền hỏi «Mạnh giỏi?». Hoặc, sau cùng, lúc chia tay 

nhau, cũng thường không quên kèm câu «Mạnh giỏi»! Phải chăng người Việt nam sợ chết?

Có thể sợ chết là nguyên nhơn trầm tích của dân Nam kỳ vì họ vốn là dân từ đàng ngoài

 theo Chúa Nguyễn vào Nam lập nghiệp. Họ đi một mình, không bà con, không họ hàng,

 vào Nam sống tứ cố vô thân. Họ sợ mọi thứ vì đều có thể nguy hại đến tánh mạng.

 «Tiếng chim kêu cũng sợ, con cá vẩy vùng cũng lo». Lập nghiệp xong, niềm mơ ước của 

họ là một ngày nào đó không xa, gặp lại bà con, người thân gia đình còn ở lại ngoài Bắc, 

… Ước mơ này chỉ thực hiện được khi họ mạnh giỏi. Và đó cũng là giấc mơ chung của 

dân vùng đất mới.

Câu chúc ngày Tết truyền thống của đông phương là «Phước, Lộc, Thọ» bằng chữ viết 

hoặc bằng hình vẽ hoặc tượng bằng gỗ, bằng sành, bằng sứ, hay bằng đồng trình bày 

«3 người đàn ông lớn tuổi tiêu biểu cho 3 điều quí báu «Phước, Lộc, Thọ». Điều đáng

 chú ý là «Lộc» phải đi trước «Thọ» vì nếu sống lâu trăm tuổi mà không tiền (lộc) thì chỉ 

có đi ăn mày chớ làm sao hạnh phúc được?

Nỗi ám ảnh về cái chết do đói hay bịnh tật, ngày nay không còn nữa. Hoặc ít ra không còn 

hãi hùng như trước kia nữa.

Đúng vậy. Cả ở Việt nam, nước chậm tiến, y tế thiếu tổ chức và khả năng rất hạn chế,

 thuốc men đắt đỏ, giả thiệt lẫn lộn, ăn uống, môi trường nhiễm độc, …thế mà có khá

 nhiều người sống thọ trăm tuổi. Nếu tính theo thang tuổi ngày xưa «Thất thập cồ lai hi»,

thì ở Việt nam, ngày nay, ra đường gặp ngay «thất thập» không còn là điều hi hữu nữa.

Ở các xứ văn minh, như ở Âu châu hay Huê kỳ, tuổi thọ trung bình trong gần đây được 

ước tính 115, 7 tuổi cho các bà và  114, 1 tuồi cho các Cụ (theo báo cáo của Albert Einstein

 College of Medicine, USA). Tuy được cho là phái mạnh nhưng các Cụ lúc nào cũng thua

 các bà. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lý này sẽ không bao giờ thay đổi!

 (Tư tưởng của Hồ Chi Minh).

Ở Pháp, có bà Jeanne Calment sống tới 122 tuổi, thọ nhứt thế giới (1875 -1997). Thật sự là

 trường hợp hi hữu nên đã hấp dẫn nhiều nhà khoa học, cả ngoại quốc, tới nghiên cứu sự 

sống thọ của bà.

Trong cộng đồng người Việt nam tỵ nạn vc, có Cụ Trần văn Ân, lúc trẻ bị tù tội với thực dân

 Pháp , tới giữa thập niên 50, bị chế độ Ngô Đình Diệm bỏ tù 9 năm cấm cố đày đi Côn đảo, nhưng Cụ vẫn sống mạnh giỏi cho tới trăm tuổi cách nay mươi năm, đúng như ý Cụ mong muốn

 Ngày nay, có Cụ Vũ Quốc Thúc, nhiều người Việt nam lớn tuổi đều biết, theo cách tính

 tuổi Việt nam, qua Tết kỷ hợi, Cụ đã trăm tuổi. Còn tính theo sanh nhựt, chắc chắn Cụ sẽ 

thọ bách tuế vào năm tới. Và có thể vượt qua ngưởng bách tuế nữa.

Vậy phải chăng nổi lo sợ lớn ngày nay không còn là «mạnh giỏi» nữa mà là quả bom

 P (P = Population = dân số), nó khủng khiếp không thua bom A hay H vì địa cầu sẽ bùng 

nổ, thế giới sẽ phải chen nhau sống với hơn 10 tỉ người trong tương lai không xa lắm, đặt

 ra thêm nhiều vấn đề cho thực phẩm, môi sinh?

Làm thế nào sống trăm tuổi?

 

Nhiều nhà khoa học về tuổi già cho rằng «sự già nua không phải do sự chọn lựa của tự 

nhiên, mà đó là cái gì khác hơn sự diễn tiến. Nếu vì sự diễn tiến theo một trình tự tự nhiên

 thì cái chết của chúng ta lại không có một chút gì quan trọng hết cả».

Đem so sánh chúng ta với cá hồi ở Thái bình dương, chúng ta sẽ hài lòng khi thấy chúng

 ta tốt phước hơn vì đời sống của chúng ta ổn định hơn và sống lâu hơn. Nhờ chúng ta 

biết tự tổ chức.

Ngày mai này, mọi người sẽ hân hoan cười đùa với nhau: «Ha! Sống 120 tuổi à? Đó là

 tuổi thanh niên của tôi mà! Không có gì phải lo nghĩ, chỉ là sự trẻ trung, … Tuổi yêu đời 

đó!».

Theo ông Roland Portiche, sợ già mau và chết sớm, con người ta trước tiên dựa vào tôn

 giáo, tìm suối nguồn tươi trẻ, tìm thuốc trường sanh, … nhưng vẫn chưa thấy có gì hứa 

hẹn. Trái lại, khoa học đã đem lại cho họ những kết quả cụ thể để sống thọ nhờ biết giữ 

vệ sinh, nhờ thuốc trụ sinh, nhờ những tiến bộ chữa trị các bịnh tim mạch, và bịnh ung 

thư. Tuổi thọ trung bình ở Pháp hiện nay đã đạt tới 82 tuổi. Khoa học đã giúp con người

 sống tới tuổi già nhưng khoa học vẫn chưa đẩy lui được mức cuối cùng của đời người, tức 

tuổi thọ, nói theo Việt nam, được một nghiên cứu công bố năm 2016 là 115 tuổi (Roland 

Portiche, Les enfants de Mathusalem, Stock, Paris).

Vậy làm thế nào có thể đẩy lui bức tường tuổi thọ ấy?

 

Ông Roland Portiche tin rằng tương lai cuộc sống chắc chắn thuộc về những người sống thọ

 nhưng ngày nay, họ vẫn không phải là những người bất tử mặc dầu họ có thể sống tới 150

 tuổi một cách bình thường.

Cuối thế kỷ XXI, nếu chúng ta tăng tuổi thọ, mọi thứ cũng sẽ thay đổi. Nhân số thế giới sẽ

 thay đổi. Chúng ta hãy hình dung một đứa bé sống 150 tuổi, lúc đó, người ta sẽ đầu tư

 rất nhiều vào chương trình y tế, vào giáo dục, vào hệ thống bảo hiểm xã hội. Sự đầu tư

này sẽ làm cho đời sống chúng ta trở nên phong phú và hạnh phúc hơn.

Nhưng  làm sao ngăn chận cái già?

 

Nhà hóa học người Mỹ Denham Harman là người đầu tiên đưa ra lý thuyết về sự già nua 

của con người là do phản ứng hóa học oxy-hóa  (oxydation). Những gốc tự do (les radicaux

 libres), khi những phân tử oxy bị cắt mất électron, sẽ đi giựt lấy électron của những phân

 tử bên cạnh, điều này tạo nên một phản ứng dây chuyền gọi là oxy-hóa (oxydation). Trong

 những năm 1980-1990, sự già nua đã được nhận diện và coi nó là kẻ thù cần phải thanh 

toán: đó là gốc tự do. Và vũ khí hữu hiệu để hạ kẻ thù đó là chất chống oxy-hóa
(anti-oxydants). Chất anti-oxydants có nhiều trong rau cải, trái cây nhưng người ta có thể 

tìm được dưới dạng viên bán trên thị trường. Dĩ nhiên không thể nói đó là thuốc tiên có thể

 cải lão hoàn đồng nhưng công hiệu của nó chống lại những bịnh tật làm cho con người 

mau già yếu rất hiệu nghiệm (điều tra của SU.VI.MAX. Và nhà báo RP, Le Point số 2424, 

xác nhận đã dùng từ 15 năm nay có hiệu quả tốt). Nói đến phải dùng thuốc vì ăn đầy đủ 

những chất dinh dưỡng hằng ngày không phải là điều đơn giản cho mọi người. 

Nhà di truyền học Miroslav Radman, người Croate (cựu Nam-tư, Yougoslavie), đang nghiên

 cứu về sự lão hóa và những bịnh dẫn tới tình trạng này để mong làm cho mọi người sống

 lâu dài hơn và mạnh khỏe hơn. Và cũng từ đó, ông muốn không ai sẽ biết hoặc nghe nói 

chết là gì nữa (Code de l’immortalité – Mã số về sự bất tử, Sciences Humaines).

Ông cũng chỉ ra điều gì bảo đảm một đời sống tốt đẹp kéo dài và điều gì thật sự làm cho 

con người già đi. Nguyên nhơn gây ra cái già vẫn là oxy hóa (oxydation) những chất

 protéines. Mà protéines làm tất cả công việc cho sự sống. Nhưng cũng có những sinh vật 

không bị oxy hóa nên chúng không già. Đó là những vi khuẩn sống trong cát sa mạc 

 hoặc trong những khối tuyết trở thành như thủy tinh. Trong điều kiện khắc nghiệt 

như vậy, protéines có được khả năng đề kháng cực kỳ cao, như trở thành bất tử.

Vậy nếu đem loại protéines này đưa vào y khoa, liệu có thể nhờ đó mà con người sẽ trở 

thành bất tử hay không? Ông Miroslav Radman lắc đầu cười. Theo ông để làm cho 

con người không chết, chỉ có cách duy nhứt là trước kia, con người đừng có sanh ra đời!

Câu nói của nhà khoa học phương tây lại hàm chứa đầy đủ chơn lý nhà Phật.

Nguyễn thị Cỏ May/nguoiphuongnam