Nếu loại trừ các nhân tố gây nên sự thay đổi sắc tố sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, “sắc đen” đột nhiên xuất hiện trên cơ thể một người thì cần phải hết sức cảnh giác.
Sắc mặt tối
1. Ung thư gan
Gan của bệnh nhân ung thư gan bị tế bào ung thư bào mòn dẫn đến suy giảm chức năng gan, dẫn đến chuyển hóa nội tiết tố bất thường, gây rối loạn nội tiết và sản sinh ra một lượng lớn melanin.
Những hắc tố melanin này tích tụ và kết tủa trên da khiến da mặt người bệnh trở nên đen sạm, xỉn màu và bong tróc. Trên lâm sàng, triệu chứng này thường được gọi là “hình thức bệnh gan”.
2. Suy thận
Khi chức năng thận tốt, chất thải trao đổi chất trong cơ thể có thể được đào thải kịp thời, làn da sẽ hồng hào, có khí sắc. Người bị suy thận sẽ có quầng thâm dưới mắt và nước da trở nên xỉn màu, thậm chí đen do cơ thể tích tụ chất độc. Nó có thể rõ ràng hơn ở những bệnh nhân chạy thận nhân tạo.
Cổ đen
Nếu cổ, đặc biệt là chỗ tiếp giáp với phần lưng hoặc hai bên cổ, luôn sẫm màu cho dù bạn có rửa thế nào cũng không thể làm sạch được thì đừng nghĩ rằng điều đó có nghĩa là bạn đang bị rám nắng. Thực tế, đó có thể là dấu hiệu của một căn bệnh nghiêm trọng.
Ví dụ: “Chứng bệnh gai đen” là một bệnh về da do sắc tố, màu sắc có thể từ nâu nhạt đến đen. Da có cảm giác sần sùi và thô ráp, đây là bệnh lành tính, nhưng bạn đừng bất cẩn, sự xuất hiện của nó thường có nghĩa là hệ thống nội tiết và trao đổi chất của cơ thể bạn có bất thường.
1. Bệnh tiểu đường
Tình trạng kháng insulin ở bệnh nhân tiểu đường khiến insulin không thể liên kết bình thường với các thụ thể. Quá nhiều insulin sẽ tương tác với các thụ thể giống insulin-1 ở các mô ngoại biên (cơ xương, mỡ, gan), kích thích tế bào sừng và nguyên bào sợi của da.
Nếu không can thiệp kịp thời, nguy cơ mắc bệnh tiểu đường là rất cao, bệnh gai đen cũng dễ xảy ra hơn.
2. Hội chứng buồng trứng đa nang
Mặc dù hội chứng buồng trứng đa nang chủ yếu biểu hiện là kinh nguyệt bất thường và tăng tiết androgen nhưng vì thực chất đây là hội chứng của một loạt các vấn đề về trao đổi chất nên một số lượng đáng kể người dân cũng sẽ bị béo phì và kháng insulin. Có tới 1/3 số bệnh nhân mắc hội chứng buồng trứng đa nang mắc bệnh gai đen.
3. Khối u nội tạng
Nếu các nếp gấp màu đen xuất hiện trên diện rộng và kèm theo cảm giác đau và ngứa dữ dội thì bạn nên cảnh giác với bệnh gai đen ác tính. Bệnh gai đen ác tính thường do khối u nội tạng gây ra, khoảng 50% trong số đó là ung thư dạ dày, tiếp theo là ung thư ống mật, ung thư tuyến tụy, ung thư trực tràng, ung thư buồng trứng, v.v. Người trung niên, người già và người gầy nên đặc biệt cảnh giác.
Môi thâm
Màu sắc của môi chủ yếu liên quan đến độ dày của da, số lượng mạch máu,… Có người có môi thâm, có người có môi nhạt, đây là điều bình thường. Nhưng nhìn chung, màu môi của người khỏe mạnh chủ yếu là màu đỏ nhạt.
Nếu màu sắc tổng thể của môi bạn xỉn màu và thâm lâu ngày thì bạn cần cảnh giác với 3 căn bệnh sau:
1. Bệnh về hệ tiêu hóa
Hệ thống tiêu hóa ở trạng thái bất thường trong thời gian dài, chất thải trao đổi chất không thể thải ra ngoài bình thường, độc tố trong cơ thể từ từ tích tụ, có thể theo máu lưu thông đến môi.
Ví dụ, hệ tiêu hóa suy yếu hoặc táo bón lâu ngày thường đi kèm với các triệu chứng như chán ăn, khó tiêu. Một số lượng đáng kể bệnh nhân mắc polyp ruột non sẽ có những đốm đen ở môi dưới. Nếu môi xuất hiện những đốm đen tím hoặc đen tuyền thì rất có thể đó là dấu hiệu của polyp ruột non.
2. Bệnh tim mạch
Khi lượng máu cung cấp cho tim không đủ hoặc tuần hoàn máu kém/bị tắc nghẽn, do cơ thể thiếu oxy, độ bão hòa oxy trong máu quanh môi tương đối thấp và môi có thể trở nên đen, chẳng hạn như u mạch máu, bệnh tim, bệnh viêm cơ tim và các bệnh khác.
3. Bệnh gan
Gan là trung tâm trao đổi chất và là cơ quan giải độc lớn nhất của cơ thể con người. Một khi chức năng gan bị tổn thương, nồng độ hormone trong cơ thể bị rối loạn và quá trình trao đổi chất diễn ra bất thường, sắc tố melanin sẽ tích tụ trong cơ thể khiến màu môi sẫm màu hơn. Đặc biệt đối với những bệnh nhân viêm gan, xơ gan mãn tính còn có thể đi kèm với những “Chứng bệnh gai đen” điển hình như khuôn mặt xỉn màu, đen sạm, hắc tố quanh mắt, môi.
Phân đen
Phân của người khỏe mạnh có màu vàng hoặc nâu vàng vì mật đi vào ruột và bilirubin trong đó làm biến đổi màu của phân.
Tại sao phân có màu đen? Đó là do ăn nội tạng động vật, các sản phẩm từ máu và chất bổ sung sắt qua đường uống có thể gây ra phân đen, nhưng những tình trạng này thường chỉ là tạm thời và sẽ trở lại bình thường sau khi ngừng các loại thực phẩm và thuốc liên quan.
Tuy nhiên, phân có màu đen lâu ngày hoặc ngắt quãng thường là dấu hiệu của chảy máu ở đường tiêu hóa trên, bao gồm thực quản, dạ dày và tá tràng. Nếu máu lưu lại trong ruột quá lâu, hồng cầu trong máu sẽ bị phá hủy, khiến heme kết hợp với sunfua tạo ra sắt sunfua đen, làm phân có màu đen.
Ví dụ, dấu hiệu rõ ràng của ung thư dạ dày là: phân đen + đau bụng dai dẳng + nôn ra máu; dấu hiệu rõ ràng của ung thư đại trực tràng là: phân đen + đại tiện khó khăn.
Nguồn: secretchina--Đăng Dũng biên dịch/ vandieuhay
