1.
Tránh những nơi công cộng đông
người, và những thành phố có bệnh Corona.
2.
Tránh đi chơi xa để tránh phi
trường, máy bay đông người, hay tàu du lịch.
3.
Rửa tay thường xuyên với nhiều sà
bông và nước ít nhất 20 giây.
4.
Sau khi rửa tay xong, dùng khăn giấy
lau tay, rồi dùng khăn giấy tắt vòi nước, và dùng khăn giấy mở cửa ra ngoài vì
vòi nước và nắm cửa rất dơ và có nhiều vi khuẩn và vi trùng.
5.
Không ăn bằng tay không vì hai bàn
tay sẽ không còn sạch nữa nếu đụng vào bất cứ vật gì sau khi rửa tay xong.
6.
Dùng alcohol wipes (những miếng giấy
tẩm cồn), hay bỏ cồn vào bình xịt ra giấy để lau sạch chén, dĩa, ly, đũa,
muỗng, óng hút nếu ăn ngoài nhà hàng. Bỏ bông gòn vào một đồ đựng có nắp và đổ
cồn vào để dùng vừa rẻ vừa tiện.
7.
Nếu có đi lễ nhà thờ thì đừng nên để
cha bỏ bánh thánh vào miệng mình, và đừng uống rượu lễ từ một ly chung đã cho
nhiều người uống. Nói cha bỏ miếng bánh thánh lên một napkin (giấy khăn ăn) rồi
tự mình bỏ vào miệng mình.
8.
Tránh bắt tay nhau.
9.
Tránh vào phòng cấp cứu hay bệnh
viện vì những nơi này có rất nhiều vi trùng và vi khuẩn.
10.
Đừng đi ra ngoài ngoại trừ phải đi
học, đi làm, đi chợ, và đi khám bệnh khẩn cấp hay định kỳ.
11.
Trong xe cần để một bình cồn để xịt
bề ngoài những bịch đồ ăn trước khi đem vô nhà khi đi chợ về vì xe đẩy trong
chợ rất dơ, và những người tính tiền đã đụng chạm những bịch đồ ăn rồi.
13. Khi đi
chợ về, cần xịt alcohol những món đồ đã mua trước khi cất đi vì nhiều người khác
trong tiệm đã đụng chạm vào những món đồ này. Alcohol sẽ bay hơi hết nên không
sao.
14.
Khi ai đi đâu về nhà cần phải đi
thẳng vào phòng để thay quần áo và tắm rửa liền để không đem vi khuẩn vào nhà.
Lau điện thoại di động bằng cồn khi về nhà.
15.
Lau mặt bàn ăn và kitchen counter
(mặt bằng nhà bếp) bằng cồn hằng ngày và trước khi ăn hay nấu ăn để khử trùng.
16.
Đừng đi ăn tiệm.
17.
Tránh xa những người đang bị ho,
chảy mũi vì cảm hay cúm.
18.
Nếu mình hay người thân có những dấu
hiệu của cảm hay cúm thì nên tự cách ly, ho vào cùi chỏ (vì nếu che miệng bằng
tay khi ho thì tay đã có vi khuẩn khi đụng chạm những vật thể khác hay người khác),
đeo khẩu trang trước khi đi bác sĩ để bảo vệ những người xung quanh.
19.
Những dấu hiệu của Coronavirus là sốt,
lạnh, mệt mỏi, nhức đầu và mình, ho, đau cổ, buồn nôn, tiêu chảy. Nếu có những
hiện tượng này thì không nên đi làm, tự cách ly, và nếu nặng thì mới cần đi bác
sĩ hay bệnh viện. Hơn 80% những người có vi khuẩn Coronavirus bị rất nhẹ như
cảm thường tự nhiên sẽ hết. Khoảng 15% bị bệnh hơi nặng, một vài phần trăm nhỏ
mới bị trầm trọng, và khoảng 3% tử vong. Những người bị trầm trọng là những
người già hay những người đã có những bệnh kinh niên khác đã làm khán thể yếu
rồi. Không cần đi bác sĩ hay bệnh viện nếu có những triệu chứng nhẹ của
COVID-19 vì hiện nay chưa có thuốc trụ sinh cho bệnh này, và có đi bác sĩ hay
bệnh viện cũng không được nhập viện. Chỉ đi vào phòng cấp cứu nếu bị khó thở và
những triệu chứng trầm trọng mà thôi.
20.
Vi khuẩn Corona hay cảm cúm xâm nhập
vào người qua mắt mũi miệng, nên không nên đụng tay vào mặt.
21.
Phải cẩn thận khi ăn chung với những
người khác (ngoài vợ chồng). Không uống chung ly, đũa muỗng ăn cá nhân không
được đụng vào những món ăn chung trên bàn.
22.
Muốn có kháng thể mạnh để chống
những cảm cúm hay những vi khuẩn mới đặc biệt như Coronavirus thì chúng ta cần
uống nước nhiều để đi tiểu mỗi ba tiếng ban ngày và một lần ban đêm, cần ngủ 8
tiếng hàng đêm, tập thể dục hằng ngày, trọng lượng đều độ không mập hay không
ốm, không thuốc lá và nếu có hút thuốc lá thì cần được chích ngừa nhiễm trùng
phổi (pneumonia vaccine), nếu có uống rượu bia thì tối đa một chai bia hay một
ly rượu một ngày, không buồn phiền lo âu, không dùng trụ sinh ngoại trừ khi
được bác sĩ cho, và nếu phải uống trụ sinh thì phải uống hết đúng theo lời chỉ
dẫn để giết hết vi trùng hay vi khuẩn để tránh trường hợp vi trùng lờn thuốc
trụ sinh.
23.
Mỗi tháng 10 hàng năm nên chích ngừa
cúm vì bệnh cúm hàng năm mới đáng lo hơn COVID-19. Hàng năm trên nước Mỹ có 30
triệu đến 40 triệu người bị cúm, và từ 20 ngàn đến 70 ngàn người tử vong vì
cúm. Trong khi đó tính tới hôm nay (09-03-2020) toàn thế giới chỉ có 105,000
người bị COVID-19, và khoảng 3400 người tử vong. Tại nước Mỹ tính đến hôm qua
chỉ có hơn 500 người bị bệnh, và 17 tử vong.
24.
Tuy khẩu trang không ngăn chặn được
bệnh COVID-19, nên dùng khẩu trang khi chúng ta có những dấu hiệu của bệnh để
bảo vệ những người xung quanh và khi đi bác sĩ, và giảm một phần nào cơ hội bị
bệnh nếu đi đến những nơi công cộng.
25.
Rửa trái cây và rau cải ăn tươi bằng
nước thường cho sạch sẽ, sau đó nhún vào một thao nước có 50% dấm trắng và 50%
nước để khử 99.9% vi trùng, sau đó rửa sạch cho hết chua trước khi ăn. Ngoài
tiệm có dấm trắng trong những thùng 1 gallon.
26.
Đừng đi thăm những người có khán thể
yếu hay những người già khi không cần thiết trong lúc này, kể cả cha mẹ và những
thân nhân, để không vô tình đem vi khuẩn Corona vào nhà họ.
BS Đàng Thiện Hưng/nguoiphuongnam
