Tất cả chúng ta đều biết là ngay cả những loại thuốc tốt nhất cũng có tác dụng phụ, thế nhưng một số lớn dân chúng thậm chí còn dễ bị tổn thương hơn những người khác bởi tác dụng phụ có hại của những loại thuốc thông thường .
Nếu bạn từ 60 tuổi trở lên thì có nhiều loại thuốc cơ thể bạn không xử lý được như lúc bạn còn trẻ, và thật không may là đôi khi điều này có thể bị các bác sĩ bỏ qua làm cho trách nhiệm lưu ý đến rủi ro này lại nằm trong tay của bạn.Với hầu hết người lớn từ trung niên trở lên dùng trung bình bốn loại thuốc theo toa mỗi ngày , sự thể trở nên phức tạp hơn nhiều. Tuy nhiên chỉ có một số rất ít chuyên gia về sức khỏe cho người cao tuổi đã đưa ra những lời khuyên hữu ích .
Tại sao người cao tuổi có rủi ro cao về sức khỏe do dùng thuốc theo toa
Theo thời gian, gan của bạn-- cơ quan chính để chuyển hóa thuốc--có thể ngày càng hoạt động kém hiệu quả hơn. Hơn nữa, mỗi người trong chúng ta đều có tốc độ trao đổi chất tự nhiên của riêng mình vì vậy các bác sĩ khó có thể xác định được liều lượng an toàn 100% cho các loại thuốc theo toa. Một người có quá trình chuyển hóa thuốc nhanh có thể xử lý thuốc nhanh đến mức thuốc không đạt hiệu quả như mong đợi; trái lại người có quá trình chuyển hóa thuốc chậm lại có thể hấp thụ quá nhiều thuốc –thâm chí ở mức độ đọc hại--trước khi thuốc được đào thải ra khỏi cơ thể.
Dược sĩ Kirby Lee -- phó giáo sư dược lâm sàng tại Đại học California ở San Francisco-- giải thích như sau:
"Khi bạn già đi, cơ thể của bạn hấp thụ thuốc theo cách khác trước . Thuốc có thể được chuyển hóa bởi gan cũng như đươc bài tiết bởi thận theo cách khác như khi bạn còn trẻ , do đó khi bạn già đi cơ thể có thể nhạy cảm hơn với một số loại thuốc. Việc kê đơn thuốc cho người từ 65 tuổi trở lên có thể khó khăn hơn, bởi vì một số loại thuốc thuốc có thể độc hại hơn hoặc gây ra nhiều tác dụng phụ hơn so với khi bệnh nhân còn trẻ."
Vấn đề trở nên phức tạp hơn nữa là vì những thay đổi trong chế độ ăn uống của bạn có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa thuốc của cơ thể bạn theo những cách không ngờ tới; vì vậy các bác sĩ khó có thể dự đoán trước được cơ thể bạn sẽ phản ứng như thế nào với một liều lượng thuốc cụ thể. Và thật không may, con số chuyên gia trong lãnh vực này lại rất ít.Theo Hiệp hội Lão khoa Hoa Kỳ, chỉ có khoảng 7.500 bác sĩ ở Hoa Kỳ chuyên chăm sóc người cao tuổi. Như vậy với số 46 triệu người Mỹ từ 65 tuổi trở lên hiện nay, thì chỉ có khoảng một bác sĩ lão khoa cho 6.100 bệnh nhân cao tuổi
Những loại thuốc nào nguy hiểm nhất cho người trên 60 tuổi?
 |
Năm 1991,
bác sĩ lão khoa người Mỹ, Mark Beers, đã lập bản danh sách về các loại thuốc
gây rủi ro đặc biệt cho sức khỏe người cao tuổi. Danh sách này được gọi là
Beers Criteria và được các bác sĩ lão khoa Hoa Kỳ sử dụng rộng rãi và cập nhật mỗi khi có những loại thuốc theo toa
mới ra đời.
https://gwep.usc.edu/wp-content/uploads/2023/11/AGS-2023-BEERS-Pocket-PRINTABLE.pdf
Bản danh sách Beers Criteria trên nhằm giúp cả các bệnh nhân cao tuổi lẫn bác sĩ của họ nâng cao được nhận thức về loại thuốc nào có thể gây nhiều rủi ro về sức khỏe hơn là lợi ích dự kiến, nhờ vào đặc điểm sinh lý và ảnh hưởng của thuốc đối với hệ thống trao đổi chất lão hóa. Mặc dù điều đó không có nghĩa là bác bỏ khuyến nghị của các bác sĩ điều trị, nhưng điều đó giúp các bệnh nhân có nhận thức được nhu cầu riêng của cơ thể mình và đặt câu hỏi cũng như nêu lên mối lo ngại với bác sĩ và dược sĩ của họ.
Một vài điểm nổi bật trong danh sách ‘ Beers Citeria”:
-Các thuốc benzodiazepin như diazepam (Valium), lorazepam (Ativan), alpraxolam (Xanax) và chlordiazepoxide (Librium). Tác dụng phụ bao gồm chứng lẫn và nguy cơ té ngã.
Các thuốc không chứa Benzodiazepin như Zolpidem (Ambien), zaleplon (Sonata) và eszopiclone (Lunesta). Nếu sử dụng lâu dài có phản ứng phụ bao gồm mê sảng, nguy cơ té ngã và gãy xương
Thuốc kháng cholinergic như Diphenhydramine (Benadryl), acetaminophen với diphenhydramine (Tylenol PM) và thuốc giãn cơ có chứa diphenhydramine. Một số tác dụng phụ bao gồm chứng lẫn, táo bón và khô miệng.
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như Aspirin, naproxen và ibuprofen. Tác dụng phụ bao gồm nguy cơ tổn thương thận và tổn thương dạ dày.
Thuốc huyết áp bao gồm thuốc chẹn alpha: Doxazosin, Prazosin, Terazosin. Tác dụng phụ bao gồm nguy cơ té ngã và mệt mỏi.
Thuốc chống loạn thần đôi khi được kê toa để trị chứng lo âu hoặc trầm cảm. Tác dụng phụ bao gồm tăng nguy cơ đột quỵ ở những người mắc chứng sa sút trí tuệ (dementia).
Nguồn “Top Drugs With Greater Health Risks for People Over 60-Julie Hambleton 1/20/2024”-NBNtintuccaonien
