Khi bạn cảm thấy không khỏe thì dễ dàng cho là mình bị cảm lạnh (cold). Nhưng thật ra cảm lạnh luôn luôn không phải là cảm lạnh. Điều quan trọng là biết phân biệt giữa cảm lạnh thông thường với một điều gì đó nghiêm trọng hơn cần có được .sự chăm sóc y tế cần thiết
Nếu bạn nghĩ rằng mình chỉ bị "cảm lạnh" nhưng lại lo ngại vướng mắc phải một bệnh gì nghiêm trọng hơn thì bạn nên lấy hẹn gặp bác sĩ cho yên tâm. Điều này đặc biệt cần thiết khi bạn mang trong người một bệnh mạn tính như hen suyễn, dị ứng nghiêm trọng, tiểu đường , bệnh thận, bệnh HIV, hoặc một bệnh tự miển nhiễm. Đồi với phụ nữ mang thai và những ngưởi dưới 6 tuổi hoặc trên 65 tuổi thì cũng vậy--bởi vì cảm lạnh thông thường ảnh hưởng lên các nhóm người này theo một cách khác và có thể nghiêm trọng hơn là so với những người khỏe mạnh
Chúng tôi đã thảo luận với các bác sĩ để tìm kiếm những triệu chứng có thễ là dấu hiêu của những gì nghiêm trọng hơn là cảm lạnh
1- Bạn có những triệu chứng kéo dài hơn bốn ngày
Cảm lạnh thông thường tự nó sẽ hết trong vòng từ ba tới bốn ngày. Cảm lạnh bắt đầu với ngứa họng, nghẹt mũi và sổ mũi., và sau đó thường ra bệnh nhân sẽ bị ho. Ho và chảy nước mũi có thể kéo dài, nhưng hầu hết các triệu chứng có thể biến mất sau bốn ngày.
Nếu các triệu chứng kéo dài hơn bốn ngày thì có thễ có điều gỉ đáng lo ngại hơn xẩy ra cho bạn như bệnh cúm hoặc bệnh tăng bạch cầu đơn nhân (mononucleosis). Để cho chắc, bạn nên lấy hẹn gặp bác sĩ
2- Các triệu chứng dường như biến mất...nhưng sau đó lại tái xuất hiện
Nếu bạn nghĩ mình đã khỏi bệnh nhưng các triệu chứng lại tái xuất hiện ngay sau đó thì có thể đây là một dấu hiệu của bệnh "bội nhiễm" (superinfection). Lúc ban đầu bạn có thể đã bị cảm lạnh, nhưng một khi hệ miễn nhiễm của bạn bị suy yếu bạn có thể đã mắc một bệnh nghiêm trọng hơn , như viêm họng (strep throat), viêm phổi hoặc viêm xoang. Bạn nên lấy hẹn gặp bác sĩ gia đình để xem có cần điều trị gì thêm như dùng thuốc kháng sinh chẳng hạn
3- Bạn vừa mới đi du lich xa
Nếu bạn mới trở về từ một chuyến du lịch quốc tế thì đây là một "cờ đỏ " (red flag) đối với các bác sĩ bởi vì bạn có thể bị nhiểm nhửng bệnh mà bình thường họ không cần để ý tới. Vỉ vậy bạn cẩn lấy hẹn gặp bác sĩ nếu có bất cứ triệu chứng gì sau khi đi du lịch ngoại quốc trở về
4- Bạn bị sốt cao
Bạn có thể bị sốt khi cảm lạnh, nhưng điều này bình thường không xẩy ra--đặc biệt là sốt nặng. Nếu bạn bị sốt bằng hay trên 101 độ Fareinheit thì đó có thể là dấu hiệu của viêm họng (strep throat). Hầu hết các bệnh nhân bị viêm họng sẽ bị sốt cao trong vài ngày đầu, vì vậy bạn nên cảnh giác về sư tăng vọt nhiệt độ của bạn
Bạn cần biết phân biệt viêm họng với cảm lạnh bởi vì nếu không đươc trị liệu viêm họng có thể gây bệnh thấp khớp cấp (rheumatic fever) và dẩn đến nhửng vấn đề nghiêm trọng về tim
5- Bạn có vấn đề vể dạ dảy
Buồn nôn, ói mửa và tiêu chảy thường không xẩy ra khi bạn bị cảm lạnh, vì vậy các triệu chứng như vậy có thễ là dấu hiệu của một điều gì nghiêm trọng hơn, như cúm chẳng hạn. Nếu bạn có các triệu chứng trên thì cần đi gặp bác sĩ vì trong trường hợp này cơ thể bạn có thể bị mất nước (dehydrated)
6- Bạn nhức đầu như búa bổ
Nhức đầu như búa bổ--đặc biệt có kèm theo sốt và cổ bị cứng--có thể là dấu hiệu của viêm màng não. Mặt khác, nếu bạn cảm thấy nhức đầu nặng hơn ở quanh mắt và mũi thì đó có thể là dấu hiệu của viêm xoang. Các loại nhức đầu này có thể trở thành tồi tệ hơn khi bạn cúi người về phía trước bởi vì như vậy bạn sẽ cảm thấy áp lực của các xoang bị tắc nghẽn
7- Bạn bị đau ngực hoặc thấy khó thở
Tuy rằng ho có thể là triệu chứng binh thường của cảm lạnh, nhưng nó không thể nghiêm trọng tới mức làm khó thở, thở khò khè hoặc đau ngực.
Bạn không nên bỏ qua các triệu chứng này bởi vì thở khó khăn có thể là một dấu hiệu của viêm phế quản hoặc viêm phổi.; trong khi đau ngực, đau thắt và đột ngột khó thở có thề là dấu hiệu của nghẽn mạch phổi (pulmonary embolism) tức một cục đông máu làm tắc nghẽn phổi
8- Các triệu chứng xuất hiện ở một vị trí
Sự "định vị của các triệu chứng" (symptoms localization) --tức là bạn cảm thấy các triệu chứng xuất hiện ở một vùng cụ thể--là một cảnh báo khác là bệnh của bạn nặng hơn cảm lạnh. Trong khi cảm lạnh ảnh hưởng lên toàn bộ phần trên của hệ hô hấp thỉ các bệnh khác có đặc trưng là các triệu chứng mãnh liệt qui tụ tại một chỗ. Chẳng hạn như viêm họng làm cho họng đau không nuốt được nhưng không làm toản cơ thể bị đau. Nhiễm khuẩn xoang (sinus infections) có thề gây nhức đầu và thâm chí gây đau răng, nhiễm khuẩn tai thông thường chỉ gây đau và tắc nghẽn một tai và bệnh tăng bạch cầu đơn nhân (mononucleosis) chỉ có thể làm sưng amiđan
9- Bạn cảm thấy nhức mỏi toàn thân
Cảm lạnh thông thường không có thể làm cho toàn cơ thể nhức mỏi đau đớn. Nhưng bệnh cúm có thể lảm cho các cơ bắp và toàn thân đau nhức (achy) và củng có thễ được kèm theo mệt mỏi và ớn lạnh (chills)
Khi bị cúm bạn sẽ cảm thấy như mình mới bị một xe tải đâm. Chỉ ra khỏi giường cũng đã làm bạn kiệt sức và đau ở các cơ bắp
10- Các triệu chứng của bạn có một mô hình
Khó có thễ phân biệt dị ứng (allergies) với cảm lạnh vì chúng có những triệu chứng tượng tự; thế nhưng dị ứng thường theo một mô hình (pattern) xác dịnh.
Nếu bạn nhận thấy là các triệu chứng trở thành tồi tệ hơn sau khi bạn đi ra ngoài dạo chơi hoặc chơi đùa với thú cưng hoặc nếu các triệu chứng xuất hiện theo mùa thì có nhiều khả năng bạn bị dị ứng
Nếu muốn biết chính xác nguyên nhân thì bạn hãy theo dõi tiểu sử triệu chứng của bạn (symptom history) để tìm kiếm xem có một xu hướng ( trend) nào không ; có thể bạn bị dị ứng với một thứ gỉ đó hoặc bạn bị dị ứng theo mùa
