Có một số dấu hiệu cảnh báo bệnh tật được nhiều người biết--như đau ngực (nhổi máu cơ tim), sốt (nhiễm khuẩn), mắt vàng ( bệnh vàng da) và nốt ruồi không đều (ung thư da). Ngoài ra còn có những triệu chứng khác đáng quan tâm nhưng thuờng hay bị bỏ qua như các triệu chứng dưới đây
1-
Buồn ngủ vào ban ngày (không có lý do)
Căng thẳng (stress) hoặc làm việc không ngưng nghỉ (ngủ
trễ, dậy sớm) làm cho bất cứ ai cũng ngáp ngủ vào ban ngày. Mất ngủ cũng vậy vì
một khi thức giấc bạn không thể ngủ lại được nữa. Nhưng thiếu ngù vì các lý do
trên khác với mệt mỏi suốt ngày--đến nỗi ngủ gà ngủ gật--ngay cả khi bạn nghĩ rằng
đêm bạn đã ngủ đủ. Điều đặc biệt đáng quan tâm là nếu bạn cảm thấy mệt mỏi và không
thể tập trung ngày này qua ngày khác mà không hiểu tại sao
Có thể là chỉ dấu
của bệnh gì? Đây có thể là do chứng
nghẹt thở khi ngủ (Sleep apnea). Rối loạn giấc ngủ này xẩy ra khi các
mô mềm ở phía sau họng làm gián đoạn tiến trình thở bình thường. Vỉ không thể
có được oxigen nên cơ thể cố gắng hít thở làm bạn tỉnh giấc trong một thời gian
ngắn--có lẽ quá ngắn để bạn ý thức được -- nhưng sự cố này cứ lập đi lập lại,
trong nhiều giờ, ảnh hưởng tới giấc ngủ tổng thể
Còn dấu hiệu khác nào không? Bạn cũng có thể mắc chứng nghẹt thở khi ngủ nếu bạn ngáy đặc biệt to và không đều , hoặc thở phì mạnh ra đằng mũi ( snorts) hoặc nếu bạn thấy đau họng hay nhức đầu khi tỉnh giấc. Ai cũng có thễ bị chứng nghẹt thở khi ngủ, nhưng những ngưới quá béo có nhiều rủi ro nhất.
2.
Rối loạn chức năng cương (của đàn ông)
Đây không phải là đàn ông không nhận thức được sự khó khăn trong việc có được và duy trì cương
cứng (erection). Vấn đề nằm ỡ chỗ là họ có xu hướng coi liệt dương là một vấn
đề tình cảm (emotional matter) chứ không phải là một vấn đề thể chất (physical
matter) . Hoặc là họ giải quyết vấn đế trước mắt (với Viagra chẳng hạn) mà
không chịu tìm rõ căn nguyên mà trị liệu
Có thể là chỉ
dấu của bệnh gì? Đây có thể là do bệnh tim. Liệt dương là dấu ấn cũa bệnh tim mạch nơi đàn ông. Thật
vậy đàn ông bị rối loạn cương có rủi ro bị bệnh tim mạch hoặc chết vỉ nhồi máu
cơ tim tăng gấp đôi ( theo kết quả nghiên cứu vào năm 2010 trên hơn 1,500 đàn
ông--- đã được đăng trên tạp chí Circulation)
3.
Quá nhiều lông (đối với phụ nữ)
Cà đàn ông lẫn phụ nữ đều có lông trên khắp người kể cả
mặt nhưng theo nhửng khuôn mẫu khác
nhau. Đối với phụ nữ thì có lông thô ở mặt, ngực, bụng và quanh núm vú là bất bình
thưòng. Một số phụ nữ mọc lông trên mặt cứ phải cạo mặt nhiều lần mỗi ngày
Có thể là chỉ dấu của bệnh gì? Đây có thể là hội chứng buồng trứng đa u nang (polycystic ovary syndrome/ PCOS). Sự mất quân bình về hormon này chưa được hoàn toàn hiểu rõ nhưng có liên quan tới các thay đổi về mức estrogen, progesterone và đặc biệt là androgen (hormon nam) Các buồng trứng thay vì nhả trứng lại phóng thích những u nang buồng trứng (ovarian cysts). Hậu quả có thể là vô sinh (infertility). Theo tài liệu của chính phủ thì cứ một trong 10 tới 1 trong 20 phụ nữ tại Hoa kỳ đuợc cho là có hội chứng này
Còn dấu hiệu khác nào không? Những triệu chứng PCOS giống đàn ông khác bao gồm lên cân, vú teo lại, âm vật phì đại, tóc thưa thậm chí hói, và giọng khàn như đàn ông (deepening voice). Một triệu chứng đặc trưng là chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh sau khi bắt đầu thấy kinh vào tuổi dậy thì. Mụn trứng cá (acne) cũng có thể nổi lên nhiều hơn. Các phụ nữ bị PCOS cũng thường mắc bệnh tiểu đường, cao huyết áp , cao cholesterol và quá mập.
4.
Sụt cân không chủ ý
Đây không phải là giảm cân do siêng tập thể dục và ngưng
sài máy bán hàng tự động trong văn phòng. Đây là loại sụt cân mà bạn nhận thấy
khi một người thân gầy hẳn đi hoặc khi bạn phải bấm thêm vài lỗ mới trên dây lưng
Có dấu hiệu khác nào không? Thường ra ung thư có những triệu chứng khác (tùy theo loại ung thư) như đau dai dẳng, đầy hơi (bloating), ăn không tiêu . Các triệu chứng cùa bệnh đa năng tuyến giáp (hyperthyroid disease) bao gốm mệt mỏi và mất ngủ
5. Ho
dai dẳng
Ai cũng có
lúc ho, và một số kích thích do lạnh có
thể kéo dài nhiều tuần lể.Nhưng nếu ho
không phải vì lạnh và dường như không bao giờ dứt thì căn nguyên có thể là một
vấn đề hô hấp thuộc loại nào khác.
Có thể là dấu hiệu của bệnh g ì? Đây có thể là do rối loạn tắc phổi mạn tính (Chronic obstructive pulmonary disorder hay COPD). Có một thời đuợc gọi là là bệnh tràn khí (emphysema) , nhóm các bệnh phổi không ngừng phát triễn này bắt đầu với ho mạn tính có vẻ như vô hại nhưng thực ra là tiêu biểu cho sự tổn thương phổi vĩnh viễn đang xẩy ra. Ho mạn tính cũng có thể là dấu hiệu ban đầu của ung thư phổi, nhưng ít phổ biến hơn
Có dấu hiệu khác nào không? Triệu chứng đặc trưng khác của COPD là khó thở khi ráng sức (như leo thang chẳng hạn) Những triệu chứng khác là thỉnh thoảng thở khò khè và đau thắt ngực. Những người nghiện hút có rủi ro cao bị COPD và ung thư phổi. Ngưởi bị ung thư phổi có thễ ho ra máu, thuờng xuyên lên cơn viêm phổi hoặc bị sụt cân
6. Đi tiểu thường xuyên
Đi tiểu thường xuyên hơn bình thuờng ư? Một số người không để ý tới mà nếu có thì cũng cho là vì bàng quang suy yếu do tuổi tác .
Có thể là dấu hiệu của bệnh gì ?Đây có thễ là dấu hiệu của bệnh tiểu đường (diabetes). Đường nhiều trong máu có thể tạo nhu cầu đi tiểu thuờng xuyên vì thận cố hút nưóc ra khỏi cơ thể để giúp cho việc lọc đường. Đi tiểu thường xuyên là dấu hiệu cảnh báo của cả bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2
Có dấu hiệu khác nào không? Các triệu chứng khác cũa bệnh tiểu đường là cực khát, yếu sức, mệt mỏi,mắt mờ và ngứa như kiến bò ở ngón tay ngón chân.
(Đặc biệt phụ nữ đột nhiên đi tiểu thường xuyên củng có thể là vì nhiễm trùng niệu đạo và đàn ông đi tiểu thường xuyên có thể có vấn đề về tiền liệt tuyến)
7. Trượt chân, té ngã và mất
thăng bằng nhiều lần
Chúng ta ai cũng có lúc vấp ngã, nhưng thuờng hay trượt
chân hoặc vấp ngã thì không phải là bình
thường. Mất thăng bằng đối với người già cũng vậy. Thế nhưng chúng ta thường
không hay nghĩ tới nguyên nhân gây ra các "tai nạn" trên
Có thể là dấu
hiệu của bệnh gì? Đây có thể liên quan tới thần kinh, Nhiều thứ khác nhau có thể dẫn đến vấn đề cho sự kết nối thần kinh (wiring problem) mà
hậu quả là mất thăng bằng và té ngã, bao gồm các bệnh về chuyễn động( như bệnh
Parkinson), các bệnh tự miễn nhiễm ( như bệnh sơ cứng rải rác/multiple
sclerosis) và bệnh thần kinh do tiểu đường
Có dấu hiệu khác nào không? Những người bị rối loạn thần kinh cũng có thể nhận thấy cơ bắp suy yếu, tê hoặc ngứa ran, co giật hay đau đớn; tuy nhiên các triệu chứng xẩy ra còn tùy thuộc vào căn nguyên. Nên ghi nhận là có người bị té ngã khi khởi sự uống môt thuốc mới; những thuốc ảnh hưởng tới thăng bằng bao gốm các thuốc trơ giấc ngủ bán tự do và môt số thuốc trị bệnh sa sút trí tuẹ
8.
Táo bón kinh niên
Thỉnh thoảng bị táo bón thì không có gì đáng ngại. Vả lại
cũng không phải ai cũng phải đi cầu mỗi ngày. Thật vậy nhiều người chỉ đi cầu
có ba lần một tuần mà vẫn không sao, và một số người thỉnh thoảng có thể đi cầu
mổi tuần một lần mà thôi ( tùy thuộc vào chế độ ăn uống).Thế nhưng nếu táo bón trỡ
thành một vấn đề thường xuyên thì tốt nhất bạn nên tìm hiểu nguyên nhân
Có thể là dấu hiệu của bệnh gì? Đây có thể là do khối u mọc trong kết tràng hoặc ung thư trực kết tráng. Các khối u trong kết tràng có thể làm hẹp hoặc làm nghẽn kết tràng dẫn đến táo bón. Chính vì lý do này đi cầu có vấn đề là dấu hiệu cảnh báo về polip ung thư và tiền ung thư
Có dấu hiệu khác nào không? Bạn đừng nên để bị ám ảnh nhiều về việc một cơn táo bón kéo dài bao lâu mà cần chú ý xem các thời kỳ bạn không đi cầu được có xẩy ra thường hơn hay không. Bạn cũng cần để ý xem táo bón có còn xẩy ra hay không sau khi bạn đã điều chỉnh chế độ ăn uống (uống nhiều nuớc và ăn nhiêu chât sơ hơn). Những dấu hiệu khác của ung thư kết tràng là: máu trong phân, phân dài và nhỏ, sụt cân, đau dạ dày hoặc buồn nôn và đầy hơi
9.
Khó chiụ nơi ngực, cổ và cánh tay khi tập thể dục
Hầu hết mọi thành niên đều biết là khi một người bị đau
như nghiền ở ngực thì chắc chắn là họ có vấn đề. Thế nhưng loại đau lan tỏa thường
ra lại hay bị bỏ qua: như khó chiụ lan từ ngực sang cổ và cánh tay, đặc biệt là
sau khi làm việc mạnh như làm vườn hay leo thang
Có thể là dấu hiệu của bệnh gì?nĐây có thễ là do bệnh động mach vành (Coronary artery disease- CAD). Mô hình khó chịu khuếch tán này (diffuse pattern of discomfort) thường xẩy ra cho phụ nữ hơn vì phụ nữ ít khi bị đau ngực như đàn ông khi bị bệnh tim. Một khicác động mạch cứng và hẹp lại vì cholesterol tích tụ và các yếu tố khác thỉ dòng máu không thể chảy dễ dàng , do đó dẫn đến đau ngực (angina) và nhồi máu cơ tim (heart attack) Bệnh động mạch vành là nguyênnhân tử vong thông thường nhất tại Hoa kỳ cho cả đàn ông và phụ nữ
Có dấu hiệu khác nào không? Nhồi máu cơ tim có thể xẩy ra bất chợt cho bất cứ ai không có những triệu chứng rõ ràng nhưng thường ra có cao huyết áp, cao cholestrol, bị mập phì hoặc ít vận động thể lực. Những người hút thuốc và nghiện rượu cũng có rủi ro cao