Thứ Ba, 7 tháng 1, 2025

Ca Dao Về Lòng Tham

 

1. Con rô cũng tiếc, con diếc cũng muốn

Cá rô và cá diếc là hai loại cá quen thuộc đối với người Việt Nam. Người xưa mượn hình ảnh hai loại cá này để thể hiện lòng tham của con người. Ý chỉ người tham lam đến mức cái gì cũng muốn có không buông bỏ cả “cá rô” lẫn “cá diếc”.

 

2. Tham thì thâm

Ý nghĩa: “Tham thì thâm” ý chỉ những người tham lam, luôn muốn mọi thứ là của mình thì sẽ dễ bị người đời lừa gạt, dễ gặp những điều xấu trong cuộc sống. Ví dụ như những người ham của sẽ để ý đến số lượng hơn chất lượng nên hay mua đồ rẻ dễ bị hỏng hay bị người bán lừa.

 

3. Tham có tham giàu, đâm đầu vào lưới

Ý nghĩa: Câu này có ý nghĩa là những người tham lam thường sẽ mù quáng và bị mắc bẫy, gặp tai họa. Vì lòng tham của mình mà họ không phân biệt được đúng sai nên dễ “đâm đầu vào lưới”.

 

4. Được voi đòi tiên

Ý nghĩa: Ý nghĩa của câu trên là chỉ những người quá tham lam. Được cái này còn đòi cái kia, không biết điều.

 

5. Ăn cướp cơm chim

Ý nghĩa: Cơm chim là một trong những thứ nhỏ nhặt nhất, người xưa mượn hình ảnh này để phê phán những kẻ tham lam đến cả những thứ nhỏ nhất, thứ của người nghèo cũng muốn ăn chặn, cướp về làm của mình.

 

6. Ăn chó cả lông ăn hồng cả hạt

Ý nghĩa: “Ăn chó cả lông ăn hồng cả hạt” ý chỉ những người tham lam, thô bỉ ăn cả những thứ không ai ăn được.

 

7. Sống tham, chết thối

Ý nghĩa: Ý chỉ người nào còn sống mà tham lam suốt ngày ăn chặn, bắt nạt người khác để vơ của về mình thì khi chết thân thể sẽ bị mục nát, thối rữa không nguyên vẹn.

 

8. Uống nước không chừa cặn

Ý nghĩa: Đây là một trong những câu nói về lòng tham chỉ người tham lam không biết chia sẻ cho ai đến mức uống nước cũng uống cả cặn.

 

9. Tham sáu đồng lãi mất năm mươi tư đồng vốn

Ý nghĩa: Đây là một câu tục ngữ nói về lòng tham lam cụ thể là hậu quả của lòng tham. Những người quá tham lam thường không kiểm soát được chính mình khi đứng trước vật chất hay của cải. Có những khi vì quá tham lam mà lại thiệt thân.

 

10. Bắt cá hai tay

Ý nghĩa: “Bắt cá hai tay” ý chỉ những người tham lam, làm hai hay nhiều việc cùng một lúc để có lợi cho mình. Câu nói này thường được dùng để chỉ chuyện yêu đương, hẹn hò.

 

11. Tham bát bỏ mâm

Ý nghĩa: “Tham bát bỏ mâm” ý chỉ cách nhìn thiển cận vì tham lam những cái trước mắt mà không tính toán lâu dài.

 

12. Tham thì thâm, lầm thì thiệt

Ý nghĩa: Ý chỉ là tham lam thì sẽ gặp những điều xấu trong cuộc sống còn mắc sai lầm hoặc nhầm lẫn thì thiệt thòi.

 

13. Ăn mày đòi xôi gấc

Ý nghĩa: “Ăn mày” ý chỉ những người cùng cực, đói khổ. “Xôi gấc” là một trong những món ăn xa xỉ của thời xưa. Ăn mày mà đòi xôi gấc ý chỉ đã thiếu thốn đói khổ những vẫn tham lam đòi những thứ cao sang, xa xỉ.

 

14. Tham thực cực thân

Ý nghĩa: Ý chỉ những người tham ăn, tham uống khi nạp quá nhiều thứ vào cơ thể thì sẽ ảnh hưởng đến cơ thể, ảnh hưởng đến sức khỏe. Bên cạnh đó, “Tham thực cực thân” cũng muốn nói đến những người tham lam, đố kỵ trong cuộc sống thì đôi khi sẽ mang lại những tiếng xấu và ảnh hưởng không nhỏ đến bản thân.

 

15. Ăn một miếng, tiếng để đời

Ý nghĩa: Vì tham lam, hưởng lợi mà là điều xấu sẽ để lại tiếng xấu muôn đời.

 

16. Ăn ngập mặt ngập mũi

Ý nghĩa: Chỉ những người tham lam, chỉ biết vơ vét cho bản thân, không nghĩa tới bất cứ ai.

 

17. Ngồi đống thóc, móc đống tiền

Ý nghĩa: Chỉ những kẻ tham lam.

 

18. Lòng tham không đáy

Ý nghĩa: Tham lam quá mức, không hề có chừng mực.

 

19. Máu tham hễ thấy hơi đồng thì mê

Ý nghĩa: “Hơi đồng” là mùi đồng tiền, ý chỉ những kẻ tham lam chỉ cần thấy lợi ích là sẽ lao vào ngay lập tức.

 

20. Muốn ăn, gắp bỏ cho người

Ý nghĩa: Người tham lam, ích kỷ nhưng lại tỏ ra lịch sự, cao thượng


Anh Phước /nguiphuongnam