Câu chuyện kể về một chàng trai trẻ khi đối mặt với sự lựa chọn giữa lợi ích và lương tâm, giữa giữ lại và cho đi. Sẽ khiến chúng ta không khỏi suy ngẫm về nhân sinh.
Cụ già đáng thương và những phán xét không nên có
Một buổi sáng cuối tuần, trời oi nồng một cách lạ thường, khác hẳn với những sáng mùa thu mát mẻ tôi vẫn thường yêu thích. Nắng dội xuống như một tấm vải dày bỏng rát. Tôi quyết định sẽ đi mua nước mía, chỉ để làm dịu đi cái cảm giác bức bối đang nhen nhóm trong lòng. Quán nước mía quen thuộc vẫn ở đó, bên lề đường, không có gì thay đổi, chẳng có gì đặc biệt ngoài cảm giác bình yên mà mỗi lần tôi đến, vì tôi uống ở đây từ khi còn bé.
Tôi dừng xe bên lề đường và gọi một ly nước mía. Đang nghĩ ngợi vẩn vơ, tôi nghe thấy một giọng nói khẽ khàng từ phía sau: “Cháu cho bà xin ít tiền mua cháo, bà đói quá con ơi…” Cụ bà đứng đó, nhỏ bé, với đôi mắt u sầu như bao nhiêu năm tháng mỏi mệt đọng lại trong đó.
Lúc ấy, tôi chỉ kịp nghĩ, như một phản xạ tự nhiên, rằng những người ăn xin, nhất là vào buổi sáng như thế này, chẳng bao giờ thiếu. Đôi khi họ chỉ biết cách khơi gợi lòng thương hại của người khác, và tôi không muốn mình trở thành một phần của cái vòng luẩn quẩn ấy. Tôi lắc đầu từ chối, nhẹ nhàng nhưng cương quyết, chẳng chút bận lòng.
Cụ bà không nói gì thêm, chỉ lặng lẽ quay đi. Những bước đi của bà nặng nề như muốn xé toang cái không gian im lặng giữa chúng tôi. Tôi nhìn theo, không phải vì thương cảm mà vì một cái gì đó bỗng dưng nhức nhói trong lòng. Bà khom người, đôi tay xoa xoa đầu gối, có lẽ là do cơn đau khớp đang hành hạ. Những bước chân của bà cứ dần dần rời xa, chậm chạp, cẩn trọng như thể không muốn làm vỡ tan sự tôn nghiêm nào đó trong lòng mình.
Cảm giác xót xa ấy cứ đeo bám tôi, cứ gặm nhấm một cách nhẹ nhàng. Tôi tự hỏi, liệu có phải tôi đã quá vội vàng? Liệu có phải trong cuộc sống này, đôi khi ta quên mất việc nhìn nhận một con người trước khi đưa ra phán xét? Tôi bắt đầu cảm thấy xấu hổ, cảm giác nặng nề xâm chiếm tâm trí tôi, khi tôi nhận ra mình đã phán xét một người chỉ qua vài lời nói, vài cử chỉ thoáng qua mà không một chút kiên nhẫn để hiểu câu chuyện thật sự đằng sau ánh mắt ấy.
Một lúc sau, tôi quyết định quay lại. Tôi mua cốc nước mía xong, không vội vàng rời đi mà lặng lẽ đi về phía bà. Tôi không biết vì sao mình lại làm vậy, có lẽ chỉ đơn giản là tôi không thể làm ngơ nữa. Tôi lấy trong ví tờ 20 nghìn, đưa cho bà mà không nói gì. Chỉ có ánh mắt của tôi, im lặng nhìn vào ánh mắt bà. Lúc ấy, tôi không cần một lời cảm ơn, cũng không mong một lời đáp lại. Mà tôi chỉ muốn bà biết rằng tôi không phải là một người chỉ lướt qua cuộc đời bà trong vội vã, trong lạnh nhạt.
Cụ bà ngẩng lên, đôi mắt bà nhìn tôi thật lâu, rồi chầm chậm nhận lấy số tiền tôi đưa. Một tiếng “cảm ơn” nhẹ nhàng, nhưng mang đầy sự xúc động, thốt ra từ môi bà, như thể mỗi từ đó đều chất chứa cả một câu chuyện dài về những năm tháng cơ cực mà bà đã trải qua. Lúc ấy, tôi chợt nhận ra rằng, đôi khi một hành động nhỏ nhặt lại có thể là một niềm an ủi lớn lao với người khác, dù tôi chẳng bao giờ biết chắc bà có thực sự cần nó hay không.
Giúp đỡ người khác trong vô tư, sẽ mở ra mảnh đất thiện lương thật sự trong tâm chính mình
Tôi quay đầu xe và đi về, và trong khoảnh khắc đó, tôi cảm thấy lòng mình nhẹ nhàng đến lạ. Những suy nghĩ cũ, những cảm giác vội vàng, lạnh nhạt dần dần tan biến, nhường chỗ cho một niềm hạnh phúc rất đỗi giản dị, mà tôi không thể lý giải được tại sao nó lại tràn ngập trong lòng mình như vậy. Có lẽ hạnh phúc thật sự không phải là những điều lớn lao ta mang lại cho nhau, mà chính là sự chân thành, dù nhỏ bé, nhưng đủ để làm ấm lên một chút trong cái thế giới lạnh lẽo này.
Vì đôi khi, cuộc sống không phải là những điều to tát. Mà là những khoảnh khắc bình thường, những phút giây ngắn ngủi mà ta nhìn vào mắt nhau, và cảm nhận được điều gì đó từ trái tim, dù là rất nhỏ, chia sẻ, cảm thông. Và tôi tự nhủ, có lẽ chính trong những khoảnh khắc đó mới là thứ làm nên một cuộc đời đáng giá thật sự.
Nguyên Tác: An Hậu/vandieuhay
