Teo cơ (Sarcopenia) là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, khi cơ bắp mất khối lượng cơ , sức mạnh, và chức năng vận động tiến triển theo tuổi tác.
1 Rối loạn cơ này ảnh hưởng đến khả năng giữ thăng bằng và vận động, dẫn đến té ngã và ảnh hưởng đến khả năng sống tự lập của bạn. Tình trạng teo cơ thường xảy ra ở người trên 65 tuổi và được ghi nhận ở 33% số người sống trong viện dưỡng lão
2 Một số thay đổi lối sống có thể giúp bạn kiểm soát vấn đề này.
Triệu chứng của bệnh teo cơ là gì?
Vì chứng teo cơ ảnh hưởng đến cơ và tế bào thần kinh vận động (tế bào thần kinh liên quan đến sức mạnh và khả năng vận động), nên nó chủ yếu ảnh hưởng đến khả năng vận động của bạn. Tình trạng này tiến triển dần dần và trở nên tồi tệ hơn theo thời gian. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm:
Mất khối lượng cơ
Mệt mỏi
Mất khả năng phối hợp vận động
Khó khăn trong việc giữ thăng bằng
Mất khả năng đi lại và đứng
Giảm khả năng sinh sản
Tác động bổ sung
Ngoài các triệu chứng thể chất, việc sống chung với chứng teo cơ (và các khuyết tật đi kèm) có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của bạn. Chứng teo cơ thường dẫn đến té ngã và gãy xương ở người lớn tuổi, đồng thời có liên quan đến trầm cảm và tăng tỷ lệ nhập viện .
Nguyên nhân gây ra chứng teo cơ l
Thoái hóa cơ là một quá trình tự nhiên. Khi bạn già đi, các cơ trong cơ thể mất dần khối lượng và chức năng, và có thể teo đi (teo cơ). Quá trình này bắt đầu ở độ tuổi 30 và ngày càng trở nên tồi tệ hơn theo thời gian. Nó đặc biệt rõ rệt ở những người từ 60 tuổi trở lên .
Tình trạng này phát sinh do sự mất cân bằng giữa quá trình sản xuất tự nhiên của cơ thể và sự phân hủy của các tế bào cơ.
Cùng với quá trình lão hóa, tình trạng này có liên quan đến một số yếu tố, bao gồm:
Tập thể dục không đủ: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng lối sống ít vận động có thể gây ra chứng teo cơ và đẩy nhanh quá trình phát triển của bệnh. Đây được coi là yếu tố chính có thể thay đổi được của tình trạng này.
Dinh dưỡng không đầy đủ: Suy dinh dưỡng (không nhận đủ chất dinh dưỡng cần thiết) có thể góp phần gây teo cơ. Các nghiên cứu đã phát hiện ra mối liên hệ chặt chẽ giữa teo cơ và việc thiếu hụt protein và vitamin D, với một số bằng chứng cho thấy hàm lượng vitamin C và B12 thấp có thể góp phần gây ra bệnh.
Thiếu hụt testosterone: Khi bạn già đi, việc sản xuất một số hormone nhất định sẽ giảm dần, bao gồm testosterone (được coi là hormone sinh dục nam vì đây là hormone sinh dục chính ở những người được chỉ định là nam giới khi sinh ra). Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng nồng độ testosterone thấp hơn có liên quan đến việc giảm khối lượng cơ và phát triển chứng teo cơ.
Viêm mãn tính: Viêm mãn tính (phản ứng của hệ miễn dịch với nhiễm trùng hoặc tổn thương) có liên quan đến chứng teo cơ. Viêm có thể phát sinh từ một số tình trạng sức khỏe nhất định hoặc là kết quả tự nhiên của quá trình lão hóa, dẫn đến suy yếu hoặc mất khối lượng cơ .
Bệnh teo cơ được chẩn đoán như thế nào?
Không có xét nghiệm đơn lẻ nào để phát hiện teo cơ, vì vậy chẩn đoán bao gồm đo khối lượng cơ, sức mạnh và khả năng thực hiện các hoạt động thể chất của bạn. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sử dụng nhiều kỹ thuật hình ảnh khác nhau để đo khối lượng cơ và đánh giá mức độ teo cơ của bạn, bao gồm:
Phép đo hấp thụ tia X năng lượng kép (DEXA): Loại hình chụp X-quang này đóng vai trò là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán. DEXA đo lượng mỡ, mật độ cơ và xương, cũng như khối lượng cơ.
Đánh giá trở kháng điện sinh học (BIA): BIA dựa vào các tín hiệu điện mức thấp để phân tích thành phần cơ thể và đo khối lượng cơ.
Chụp cắt lớp vi tính(CT) quét: Trong một số trường hợp, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể lựa chọn chụp CT (một loại tia X chuyên dụng có thể tạo ra hình ảnh hai hoặc ba chiều chính xác về bên trong cơ thể) để quan sát các cơ và đánh giá phạm vi của chứng teo cơ.
Chụp cộng hưởng từ(MRI): MRI sử dụng sóng từ và sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh chính xác về các cấu trúc trong cơ thể. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sử dụng MRI để phân tích cấu trúc cơ và khối lượng trong chẩn đoán.
Ngoài ra, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể yêu cầu bạn thực hiện các bài kiểm tra sức mạnh cụ thể để hỗ trợ họ đưa ra chẩn đoán, chẳng hạn như:
Sức mạnh của tay: Trong bài kiểm tra sức mạnh của tay và cẳng tay này, bạn sẽ được yêu cầu bóp một thiết bị đặc biệt gọi là lực kếtrong khi ngồi trong một loạt các thử nghiệm trên mỗi cánh tay.
Sức mạnh chi dưới: Thiết bị đo lực kế có thể giúp nhà cung cấp dịch vụ đánh giá sức mạnh chân của bạn. Nhà cung cấp dịch vụ có thể cân nhắc điều này nếu bạn bị viêm khớp hoặc yếu cơ quá mức.
Bài kiểm tra đứng lên ghế nhiều lần: Trong bài kiểm tra này, bạn sẽ được tính giờ khi đứng lên và ngồi xuống năm lần liên tiếp. Đây là một cách khác để đánh giá sức mạnh chi dưới của bạn.
Cuối cùng, nhiều xét nghiệm khác nhau giúp các nhà cung cấp dịch vụ đánh giá mức độ ảnh hưởng của chứng teo cơ đến chức năng vận động và khả năng phối hợp thể chất của bạn. Bao gồm:
Đánh giá tốc độ đi lại: Trong bài kiểm tra này để đo khả năng giữ thăng bằng và đi bộ, bạn sẽ được tính giờ khi đi bộ khoảng 12 feet trên sàn phẳng.
Kiểm tra thể chất ngắn: Bộ kiểm tra này đánh giá tốc độ đi lại, khả năng giữ thăng bằng và khả năng đứng lên ngồi xuống (kết quả của nhiều lần kiểm tra đứng trên ghế).
Bài kiểm tra đứng dậy và đi theo thời gian: Từ tư thế ngồi, bạn sẽ được yêu cầu đứng dậy, đi khoảng 10 feet, quay lại, trở lại và ngồi xuống.
Kiểm tra đi bộ : Đây là bài kiểm tra khả năng đi bộ. Quãng đường bạn có thể đi được trong sáu phút có thể được đo hoặc tính thời gian khi bạn đi bộ khoảng 0,2 dặm.
Bài kiểm tra sức mạnh leo cầu thang: Trong bài đánh giá sức mạnh chi dưới này, bạn sẽ được tính giờ khi leo lên 10 bậc cầu thang với sự trợ giúp của tay vịn.
Bệnh teo cơ được điều trị như thế nào?
Thiểu cơ là hậu quả tự nhiên của lão hóa và không thể đảo ngược. Tuy nhiên, có thể làm chậm sự tiến triển của tình trạng này dưới sự hướng dẫn y tế. Hiện tại, chưa có loại thuốc nào được phê duyệt để điều trị thiểu cơ, vì vậy các chiến lược điều trị thường bao gồm đánh giá y tế định kỳ và thay đổi lối sống.
Phương pháp điều trị chính cho chứng teo cơ là tập trung vào việc tăng cường thể lực và hoạt động thể chất. Tập luyện sức bền, sử dụng dây kháng lực hoặc tạ để tăng cường sức mạnh cơ bắp, được coi là phương pháp điều trị hàng đầu. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khuyến nghị hai buổi tập mỗi tuần, tập trung vào sức mạnh phần thân trên và thân dưới .
Ngoài ra, bác sĩ có thể đề nghị thay đổi chế độ ăn uống như một phần của quá trình điều trị. Vì suy dinh dưỡng có thể gây teo cơ, việc theo dõi chế độ ăn uống và đảm bảo bạn ăn đủ chất là điều cần thiết. Một số bằng chứng cho thấy một số vitamin và khoáng chất cụ thể có thể giúp ích, bao gồm :
Vitamin D
Vitamin C
Vitamin B12
Selen
Magiê
Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc tăng lượng protein trong chế độ ăn uống cao hơn mức khuyến nghị có thể giúp kiểm soát chứng teo cơ. Điều này có thể có nghĩa là tăng lượng tiêu thụ thịt, tiêu thụ nhiều sữa hơn hoặc sử dụng bột protein bổ sung.
Đối phó với chứng teo cơ
Sống chung với chứng teo cơ có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống, khiến các hoạt động hàng ngày trở nên khó khăn hơn. Nguy cơ té ngã và các khuyết tật liên quan tăng cao đặc biệt đáng lo ngại ở những người mắc chứng teo cơ. Bên cạnh việc điều chỉnh lối sống để kiểm soát tình trạng này, việc thay đổi môi trường sống sao cho an toàn hơn có thể giúp ngăn ngừa những điều tồi tệ nhất. Các mẹo phòng ngừa té ngã bao gồm: 10
Đảm bảo lắp đặt tay vịn trên tất cả các cầu thang.
Đảm bảo nhà bạn được chiếu sáng đầy đủ.
Giữ cho ngôi nhà của bạn ngăn nắp, gọn gàng và không có nguy cơ vấp ngã.
Không sử dụng thảm trải sàn; hãy đảm bảo thảm được cố định chắc chắn trên sàn nhà.
Lắp thanh vịn gần bồn cầu và vòi hoa sen.
Đặt dụng cụ nhà bếp, nồi, chảo và đồ dùng ở nơi dễ lấy.
(bài do bạn Khôi và Bấ Trần giới thiệu)
