Chúng ta đều biết bệnh tim là một trong những sát nhân hàng đầu tại Mỹ và cao huyết áp chắc chắc có phần đóng góp vào rủi ro này. Nhưng thật sự bạn biết được bao nhiêu về cao huyết áp? Một điều là Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật nhắc nhở chúng ta là cứ mổi ba thành niên tại Hoa kỳ lại có một người bị cao huyết áp và chỉ có một phần ba trong số những người này đang quan lý bệnh của mình mà thôi. Sự kiện này dẫn tới khoảng 1.000 ca tử vong mỗi ngày vì những bệnh do cao huyết áp gây ra như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy tim mạn tính, và bệnh thận.
Nhưng cũng may là hiện nay chưa từng thấy nhiều người như vậy muốn tìm hiểu vể sư quan trọng của việc duy trì một huyết áp lành mạnh và do đó giảm bớt đươc rủi ro mắc phải bệnh giết người này.
Chắc bạn cũng tò mò muốn biết mình hiểu đươc bao nhiêu về bệnh này. Dưới đây là nhựng "huyền thoại" chính về cao huyết áp mà bạn đừng có tin
1. Nếu gia đình bạn có
tiểu sữ bị cao huyết áp thì bạn đành chịu chẳng thể tránh được
Có
thể cả bố và mẹ bạn đều bị cao huyết áp nên bạn nghĩ là bạn chẳng thể tránh
khỏi bệnh này. Thế nhưng di truyến không phải là tất cả! Theo Trung tâm Kiểm
soát và Phòng ngừa Bệnh tật (CDC) vẫn có những thứ có thễ giảm đáng kể rủi ro
bị cao huyết áp. Đó là tránh hút thuốc, ăn những thức ăn bổ dưỡng và giữ một
trọng lượng lành mạnh.
2. Không dùng muối ăn (table salt) sẽ giúp giảm huyết áp
Có nhiều tranh cãi là liệu một chế độ ăn uống ít sodium có lợi ich cho những người bị cao huyết áp hay không, và đậy là sự thật.Chế độ ăn uống của người Mỹ trung bình chứa đầy muối. Hội Tim Hoa kỳ khuyến cáo là các thành niên không nên tiêu thụ quá 1,500 mg muối mỗingày--tức là dưới hai muổng nước sốt đậu nành.
Có lẽ bạn nghĩ rằng tránh không dùng muối bàn (table salt) vào bữa ăn là tốt cho huyết áp rồi, nhưng thực ra phần lớn sodium bạn tiêu thụ là từ các thực phẩm biến chế (processed foods)
Bạn phải coi chừng "sáu đồ ăn mặn" (salty six) sau đây: bánh mì, thịt nguội, bánh xăng-quít, pizza , nước súp và thịt gà vì đây chính là những thủ phạm lớn nhất làm cho chế dộ ăn uống của bạn chứa đầy sodium. Ngoài một vài thuốc cũng chứa một lượng muối không thể ngờ.
3- Nếu bạn cảm thấy khỏe
khoắn thí khỏi cần để ý tới huyết áp
Bạn có thể có một số quan niệm trước là khi bị cao huyết áp thỉ
sẽ có cảm giác ra sao; chẵng hạn như bạn có thể hình dung một người bị cao huyết
áp phải luôn luôn quá nóng bức, đổ mổ hôi hoặc hay cáu gắt., thế nhưng thường
ra không phải thế.
Thật
vậy theo NorthBay Healthcare khi bị cao huyết áp bạn có khả năng
chẳng có triệu chứng gì, nhung điều này không có nghĩa là tim, thận và não của
bạn không bị đe dọa nghiêm trọng. Vỉ vậy bạn vẫn cẩn phải theo dõi huyết áp mặc
dầu bạn không cảm thấy đau ốm, bởi vì nếu có bệnh mà không chữa thì có thể nguy
hại đến tính mạng
4. Bị cao huyết áp uống rươu vang đỏ thì không sao
Chắc bạn thường nghe nói uống một ly rượu vang đỏ tốt cho tim nên bạn cho rằng bị cao huyết áp uống rượu vang đỏ cũng không sao. Nhưng nghĩ như vậy là sai. Theo tạp chí Journal of Studies on Alcohol and Drugs thì không có bẳng chứng vững chắc nào cho thấy uống rượu vừa phải tốt cho sức khỏe. Ngoài ra Mayo Clinic cho biết là uống rượu có thể làm tăng huyết áp cả tạm thời lẫn về lâu dài. Tóm lại uống rượu vào bữa ăn tối có thể chẳng tốt gì.
5- Không cần đo huyết áp ỡ nhà
Bạn có thể cho rằng một lẩn đo huyết áp tại phòng mạch bác sĩ là đủ, thế nhưng, theo khuyến cáo của Hội Tim Hoa kỳ, thì để giúp bác sĩ biết việc trị liệu cao huyết áp có hiệu quả hay không bạn nên có một máy đo huyết áp tại nhà.
Về máy đo huyết áp thì bạn nên dùng loại máy đo huyết áp ở bắp tay hơn là ở cổ tay hoặc ngón tay
Đo huyết áp tại nhà như thế nào
Trườc tiên là bạn cần có một máy đo huyết áp ở bắp tay (cuff-style blood pressure reader). Trong vòng 30 phút trước khi đo bạn không được hút thuốc, tập thể dục hay uống caffeine. Khi đo huyết áp, bạn phải ngồi thẳng, bàn chân để phẳng trên mặt đất và băng cuốn tay (cuff) phải ở ngay phía trên khuỷu tay. Bạn nhớ phải ghi tất cả các số đo huyết áp vào một cuốn nhật ký để giúp bác sĩ theo dõi khuynh hướng thay đổi huyết áp của bạn
6. Một khi số đo huyết áp giảm bạn có thể ngưng uống thuốc cao huyết áp
Nếu uống thuốc mà huyết áp xuống là điều đáng mừng, nhung bạn chớ có ngưng uống thuốc đột ngột khi chưa có lệnh của bác sĩ. Theo Verywell điều trị bằng thuốc cực kỳ hiệu quả trong việc kiểm soát huyết áp mà không có gây rủi ro gì và cũng còn giúp bảo vệ thận
Nếu bạn đã thay đồi nếp sống cho lành mạnh hơn và các số đo huyết áp đã ở trong giải bình thường hơn sáu tháng thì bạn có thể yêu cầu bác sĩ thử cho bạn ngưng uống thuốcNếu bạn không thích thuốc đang uống bạn có thể hỏi bác sị về những lựa chọn khác
Không phải tất cả các thuốc đều có thể làm bạn cảm thấy thật là khỏe khoắn, ngay cả khi chúng có hiệu lực khi dùng lâu dài. Rất may là khi bạn bị cao huyết áp thì có nhiều lựa chọn vể cách trị liệu.
Các thuốc lợi tiểu (diuretics) thông thường được kê cho những người bị cao huyết áp , nhưng một số những thuốc này có thễ làm giảm mức potassium hoặc gây rắc rối cho đường huyết của nhựng người bị tiểu đường.
Trong trường hợp này bạn có thể hỏi bác sĩ về các thuốc beta-blockers (có công dụng giảm bớt áp lực làm việc của tim) hoặc ACE inhibitors ( có công dụng làm thư dãn các mạch máu).Có rất nhiều loại thuốc trị cao huyết áp vỉ vậy nếu thuốc bạn đang uống có nhựng phản ứng phụ ãnh hượng tiêu cực lên đời sống của bạn thỉ bạn có thễ yêu cầu bác sĩ kê cho thuốc khác
7. Nếu bạn đang uống thuốc trị cao huyết áp thỉ khõi cần bận tậm vể thể dục và chế đỗ ăn uống
Nhờ các tiến bộ cũa ngành y dược nên bệnh cao huyết có khả năng điều trị cao. Nhưng điều này không có nghĩa là bạn cứ ngồi yên đễ cho thuốc giải quyết bệnh cho bạn
Có nhiều khả năng bác sĩ sẽ khuyên bạn nên bắt đầu hoạt động thể lực nhiều hơn để hỗ trợ cho việc trị liệu. Bạn nên tuân theo khuyến cáo này và cố gắng dành 40 phút cho các hoat động thể lực từ vửa phải tới mạnh-- --nhưi bô nhanh-- ba tới bốn lần mỗi tuần
Còn vể chế độ uống bạn cần phải cẩn thận hơn , lựa chọn những thực phẫm giầu potassium như chuối, và các Omega-3 như cá hồi. Các ngũ cốc nguyên hạt, đồ bơ sữa ít chất béo, các loại hạt và dầu ô-liu cũng tốt
Các loai thể dục nào tốt
nhất cho những người bị cao huyết áp
Theo giáo sư Vic Froelicher thuộc Đai học Stanford thì người bị
cao huyết áp không nên tập quá sức. Bất cứ mộn tập nào đòi hỏi vận dụng năng lực
môt cách nhanh chóng đều có thể làm tăng cao tạm thời huyết áp, vỉ vậy đi bộ
đều bước (steady walk) là tốt nhất.
Nếu bạn muốn luyện tập thêm
về sức chịu đựng ( resistance training) thỉ bạn không nên sử dụng những tạ quá
năng, mà chỉ nên nâng nhựng tạ nặng vừa phải với một số lần vừa phải
Trong khi tập bạn nhớ đừng nhịn thở vì như vậy có thể làm huyết
áp tăng vọt mà bạn không hay biết. Ngoải ra trước khi tập bạn cũng đừng nên dùng
những đồ uống chứa nhiều caffeine
Theo Mayo Clinic hai số trên cùng và dưới cùng quan trọng trong việc việc xác đinh ban có bị cao huyết áp hay không. Thật vậy nếu số đo trên cùng quá cao và số đo dưới cùng hoàn toàn bình thường thí bạn mắc một bệnh rất thông thường gọi là cao huyết áp tâm thu riêng (isolated systolic hypertension). Nếu bị bệnh này quá lâu bạn có thể có rủi ro gia tăng về các bệnh tim mach
9 .Cao huyết áp chỉ thực
sự cần quan tâm khi bạn về già
Bạn
có nhiều khả năng hơn bị cao huyết áp khi về già, nhưng bạn chớ có bỏ qua những
khi huyết áp của bạn lên cao bất thường khi bạn chưa tới tuổi 50.
Một
nghiên cứu đăng tên tạp chí Journal of American College of Cardiology đã theo
dõi gần 2,500 đàn ông và phụ nữ ở lứa tuổi từ 18 đến 30 trong thởi gian hơn 25 năm. Kết quà cho thấy là những người
lúc trẻ có huyết áp hơi cao thì có nhiều khả năng có những chĩ dấu vể bênh tim lúc
lớn tuổi.
Về cơ
bản bạn không nên coi thường tiền cao
huyết áp (prehypertension) và phải chữa trị sớm đễ tránh nhựng hậu quà vể sau
10. Đàn ông có nhiều khà năng bi cao huyết áp hơn
Theo Viện National Heart, Lung, and Blood Institute thì đàn ông dưới 55 tuổi có nhiều khà năng hơn bị cao huyết áp. Thế nhưng trên 55 tuổi thỉ phụ nữ lại có xu hương bị cao huyết áp nhiều hơn
11. Các thuốc bán tự do hoàn toan an toàn đối vời nhựng người bị cao huyết áp
Không
hẳn như vây. Theo WebMD thỉ một số thuốc bán tự do như một vài thuốc tản máu
(decongestants), giảm đau, và giảm bớt
triệu chứng cảm cúm có thể làm tăng huyết áp hoặc gây nhiễu cho các thuốc trị
cao huyết áp. Thâm chí ngay cả các vitamin và chất bỗ sung cũng có tác dung này
nếu bạn khôn cẩn thận.
Ngoài
ra nếu bạn thưởng dủng thuốc kháng acid (antiacids) để trị ợ nóng (heartburn) thì
ban nên nhớ là thuốc này chứa nhiều sodium.
Nếu
bạn dang uống thuốc giảm huyết áp thì bạn nên hòi dược sị hay bác sĩ vể nhựng
thuốc bán tự do mà bạn có thể uống mà không sơ gây nhiễu thuốc