Bệnh Parkinson là một rối loạn thoái hoá của hệ thần kinh trung ương, gây liên quan đến tình trạng cử động, thăng bằng và kiểm soát cơ của bệnh nhân.
Bệnh Parkinson thuộc nhóm những bệnh rối loạn vận động. Nó có đặc điểm cứng cơ, run, tư thế và dáng đi bất thường, vận động chậm chạp và trong trường hợp bệnh nặng người bệnh có thể mất đi một số chức năng vận động vật lý.
Do bệnh không có thuốc điều trị dứt điểm nên phác đồ điều trị và những biện pháp vật lý trị liệu, nhằm kiểm soát tốt những triệu chứng của bệnh giúp bệnh nhân sống chung với căn bệnh này trong nhiều năm.
1. NGUYÊN NHÂN
Hiện nay, những nhà khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân cụ thể gây bệnh Parkinson. Nhưng họ phát hiện ra rằng, hàm lượng Dopamine trong cơ thể của những người bệnh bị giảm đi đáng kể. Đây là một chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng dẫn truyền tín hiệu giữa những sợi thần kinh trong não và giữ vai trò trong việc cử động và phối hợp động tác của cơ thể. Chúng tập trung nhiều ở vùng hạch đáy của não.
Khi những tế bào não bị thoái hóa hoặc mất khả năng sản sinh Dopamine sẽ khiến cơ thể bị thiếu vắng chất này. Vì vậy, người bệnh sẽ gặp nhiều nan giải trong quá trình vận động.
Ngoài ra, bệnh có thể do một số yếu tố khác gây ra như:
Tuổi tác: lượng Dopamine thường sẽ có xu thế giảm ở người già.
Môi trường xung quanh: những người thường xuyên tiếp xúc với thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ thì có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người nhiều khi.
Di truyền: nếu hộ gia đình có người bị bệnh này ngẫu nhiên, thì bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao.
2. TRIỆU CHỨNG
Ở giai đoạn đầu, bệnh Parkinson chỉ bộc lộ những triệu chứng một bên cơ thể. Giai đoạn này, người bệnh sẽ luôn cảm thấy mệt mỏi, những động tác giới thiệu chậm hơn so với nhiều khi.
Khi bệnh tiến triển sang giai đoạn nặng hơn thì những triệu chứng bắt đầu bộc lộ một phương pháp rõ ràng. Những triệu chứng bước đầu chỉ xuất hiện một bên cơ thể thì lúc này đã xuất hiện ở khắp cơ thể người bệnh:
– RUN KHI NGHỈ:
Cơ tại những vị trí như: tay, chân, môi, lưỡi,… sẽ xuất hiện triệu chứng run khi ở trạng thái nghỉ. Mức độ run sẽ tăng lên nếu người bệnh xúc động hoặc tập trung quá mức. Triệu chứng này chỉ tạm thời mất đi khi người bệnh vận động hoặc lúc đang ngủ, nhưng sẽ tái diễn ngay sau đó.
Run tay là bộc lộ thường gặp khi bị bệnh
– CƠ CO CỨNG:
Cơ bắp và xương bắt đầu cứng dần. Lúc này, tại những vị trí như: cổ, vai, lưng sẽ xuất hiện cảm xúc tê cứng. Giọng nói người bệnh có thể bị thay đổi, chảy nước dãi không kiểm soát được. Khi gõ vào gốc mũi, thì xuất hiện hiện tượng mí mắt rung giật. Người bệnh ít chớp mắt và khả năng nháy mắt cũng bị ức chế. Nổi trội, do những cơ vùng mặt bị co cứng khiến khuôn mặt mất dần vẻ tự nhiên và giảm miêu tả cảm xúc.
– GIẢM VẬN ĐỘNG:
Do cơ và xương bị co cứng nên người bệnh gặp nhiều nan giải trong vấn đề vận động. Dáng đi trở nên bất thường và khoảng phương pháp giữa công đoạn đi ngắn dần. Đồng thời, vận tốc thực hiện những cử động hoặc dịch chuyển cũng giảm xuống, hoạt động đứng lên ngồi xuống giới thiệu nan giải. Do đó, bệnh Parkinson gây liên quan nhiều đến cuộc sống sinh hoạt. Ngoài ra, một số bệnh nhân còn tồn tại bộc lộ bị đau khớp.
– TƯ THẾ GẤP:
Tư thế gấp là hiện tượng những nhóm cơ gấp bị tăng trương lực. Hiện tượng này làm dáng người hơi gấp về phía trước. Do đó, người bệnh dễ bị ngã khi có người đẩy nhẹ từ phía sau.
Ngoài những triệu chứng trên, thì bệnh còn bộc lộ một số triệu chứng phụ như: rối loạn giấc ngủ, suy giảm trí nhớ, hạ huyết áp, đổ mồ hôi quá nhiều, tiểu không tự chủ, táo bón,…
3. CÁCH ĐIỀU TRỊ BỆNH
Mặc dù bệnh Parkinson không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại liên quan rất lớn đến cuộc sống sinh hoạt của bệnh nhân. Người bệnh cũng có thể trở thành tàn phế nếu bệnh tiến triển nặng. Do đó, bệnh nên được phát hiện và điều trị bệnh càng sớm càng tốt.
Dưới đây là một số phương pháp điều trị mà bạn cũng có thể cần sử dụng để ngăn chặn bệnh phát triển:
ĐIỀU TRỊ BẰNG THUỐC:
Để điều trị bệnh Parkinson, bạn cũng có thể sử dụng một số thuốc do bác sĩ chỉ định như:
Thuốc đồng vận dopamine: có tác dụng kích thích trực tiếp đến những thụ thể dopamin như: sifrol, trivastal, bromocriptine,…
Thuốc thay thế dopamine: là thuốc bổ sung cập nhật dopamine kịp thời như Madopar, Syndopa, Sinemer,… Trong quá trình sử dụng thuốc không nên kết hợp với vitamin B6.
Thuốc ức chế dị hóa dopamin:
Thuốc kháng tiết cholin (Artan, Trihex).
Khi mới sử dụng những loại thuốc này, người bệnh chỉ nên dùng với liều thấp, sau đó mới tăng dần và duy trì liều lượng. Nếu muốn đổi sang loại thuốc khác, người bệnh nên thay đổi từ từ, không ngừng thuốc đột ngột. Trong quá trình sử dụng, người bệnh có thể gặp một số tác dụng phụ do thuốc gây ra như: khô miệng, tim đập nhanh, dị ứng, đau bụng, buồn nôn,… nặng hơn có thể gây lú lẫn, ảo giác,…
PHẪU THUẬT
Nếu điều trị bằng thuốc không mang lại hiệu quả, người bệnh có thể đươc điều trị bằng phẫu thuật như: phẫu thuật định vị, kích thích điện vùng liềm đen – thể vận và ghép mô thần kinh.
PHỤC HỒI CHỨC NĂNG
Những biện pháp phục hồi chức năng mà người bệnh có thể cần sử dụng gồm có:
Vật lý trị liệu giúp người bệnh tăng khả năng vận động và giảm rối loạn thăng bằng.
Phương pháp trị liệu ngôn ngữ: giúp người bệnh giảm những rối loạn về nói và nuốt.
Những bài tập luyện như: yoga, thái cực quyền, dưỡng sinh, rất có ích với người bệnh trong việc cải thiện khả năng vận động.
Tập luyện dưỡng sinh đều đặn sẽ giúp người bệnh cải thiện khả năng vận động
Những biện pháp phục hồi chức năng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người bệnh khắc phục những triệu chứng run rẩy, co cứng cơ,… Vì vậy, người nhà nên ứng dụng những biện pháp này kết hợp với việc dùng thuốc để cải thiện khả năng vận động của những người bệnh.
KẾT LUẬN
Bệnh Parkinson gây liên quan đến cuộc sống sinh hoạt và có thể khiến người bệnh bị tàn phế suốt đời. Khi phát hiện những triệu chứng của bệnh, bạn nên tìm gặp bác sĩ chuyên khoa thần kinh để thăm khám và có biện pháp điều trị kịp thời. Đồng thời, bạn cũng có thể tập vật lý trị liệu hằng ngày theo hướng dẫn của bác sĩ để cải thiện khả năng vận động. Ngoài ra, việc uống nhiều nước và một chế độ ăn giàu chất xơ cũng giúp người bệnh khắc phục triệu chứng của bệnh.
(sưu tầm)
